16x verrassende kustplaatsen in Europa

Europa barst van de kustparels waar nog veel te ontdekken valt. Van heel dichtbij huis (Domburg) tot iets exotischer. Je kunt je dag zo afwisselend maken als je wilt: struin door historische straten, maak een boottocht of neem een duik in zee. Ook mooi meegenomen: op warme dagen staat er vaak een verfrissend windje.

Vanaf de middeleeuwse stadsmuren in Piran (Slovenië) heb je een waanzinnig uitzicht over de Adriatische Zee en de Sloveense Alpen, in het Duitse Bremershaven vind je bijzondere musea en bij Jūrmala (Letland) is een lang zandstrand met daarachter niets dan duinen, pijnbomen en naaldbossen. Of reis af naar de subtropische havenstad Penzance (met palmbomen!) in het Engelse Cornwall. In deze zestien verrassende kustplaatsen is het volop genieten geblazen van strand, cultuur en natuur.

1. Beklim de middeleeuwse stadsmuren van Piran (Slovenië)

Uitzicht op Piran, Slovenië

De invloeden van vooral Italië zijn hier duidelijk zichtbaar. Piran maakte lange tijd deel uit van het Venetiaanse rijk en dat zie je terug in de Venetiaanse paleizen, de pastelkleurige huizen en het eten in de restaurants. Zoals de zwarte tagliatelle met schaaldieren. In de oude, ommuurde binnenstad is het heerlijk slenteren door smalle steegjes en over grote pleinen.

Bij Piran is maar een heel klein stukje écht strand, maar veel mensen leggen hun handdoek gewoon neer op de rotsen of de boulevard, en gaan dan van een rots, trappetje of steiger de zee in. En er is nog veel meer te beleven. Beklim de middeleeuwse stadsmuren (met als bonus een waanzinnig uitzicht over de Adriatische Zee en de Sloveense Alpen) of breng een bezoek aan het Maritiem Museum, waar de geschiedenis van de Sloveense zeevaart in geuren en kleuren (of, nou ja, vooral in spullen en verhalen) uit de doeken wordt gedaan.

2. Flaneren op de levendige boulevard van Calvi (Frankrijk)

Boten in de haven van Calvi, Corsica

Aan de noordwestkust van het eiland Corsica ligt de populaire badplaats Calvi. De stad is onderverdeeld in een boven- en benedengedeelte. Het bovengedeelte, op een grote rotspartij, wordt gedomineerd door een enorme 13^de eeuwse citadel. Flaneren doe je beneden, in de jachthaven en op de stranden. Op de levendige boulevard Quai Landry stikt het van de terrassen waar je uren kunt vertoeven met een cocktail en lekkere hapjes binnen handbereik.

Aan het eind van de jachthaven begint het witte, bijna 6 kilometer lange zandstrand. Hier kun je je dagen vermaken, maar wie graag nog wat van de omgeving wil zien, kan op het station van Calvi een treintje pakken naar L’Île Rousse; een andere kustplaats zo’n 25 kilometer verderop. Een mooie rit langs de kust. Of maak een boottocht naar het natuurreservaat Scandola (Unesco Werelderfgoed) - met bijzondere rotsformaties in allerlei kleuren - of kustgrot de Veaux Marins.

3. Heilzaam Domburg, kuststad met betoverend licht

Uitzicht op Domburg, Nederland

Al sinds de Romeinse tijd komen mensen van heinde en verre naar Domburg om er te kuren: badderen in zee zou een geneeskrachtige werking hebben en ook de schone lucht deed de mensen goed. Het dorp heeft zelfs officieel het predicaat ‘heilzame zeebadplaats’ gekregen van het Deutscher Heilbäderverband. Het zeewater en het klimaat zijn daarmee daadwerkelijk helend verklaard. En van die aaneengeschakelde pastelkleurige strandhuisjes word je nog eens extra blij.

Reden genoeg om er wat tijd door te brengen, maar er is meer. Zo schijnt het licht er uniek en betoverend te zijn. Kunstenaars als Piet Mondriaan en Jan Toorop kwamen aan het begin van de 20^ste eeuw naar Domburg om zich te laten inspireren door het bijzondere Zeeuwse licht. Op de cultuurhistorische wandeling ‘In het licht van Toorop en Mondriaan’ (ook bekend als de Mondriaan Route) kun je precies zien waar zij hun beroemde werken maakten. Daarna een terrasje pakken? In de Ooststraat en Weststraat heb je keuze genoeg.

4. Jūrmala (Letland): kuuroord omgeven door prachtige natuur

Zonsondergang op het lange zandstrad in Jūrmala, Letland

Op een kwartiertje rijden van Riga ligt de badplaats Jūrmala, ook wel ‘het Saint-Tropez van Letland’ genoemd. Het is een bekend kuuroord, waar rijke Russen begin 19^de eeuw al kwamen om te ontspannen. Ook Sovjetleiders Brezjnev en Chroesjtsjov vierden er regelmatig vakantie. Tegenwoordig is het plaatsje bij een veel breder publiek geliefd. Niet gek, want het bijna 25 kilometer lange zandstrand met daarachter niets dan duinen, pijnbomen en naaldbos is een heerlijke plek om aan alle hectiek te ontsnappen. Het plaatsje zelf mag er ook wezen, met z’n vele art-nouveaugebouwen en houten huizen tussen hoge pijnbomen.

Als klap op de vuurpijl wordt Jūrmala omgeven door prachtige natuurgebieden, zoals het Ragakapa-natuurpark en Kemeri National Park, met onder meer een groot moeras, bijzondere vogels en planten en zwavelhoudend water. Tip: loop de Great Kemeri Bog Boardwalk, de populairste route in het park, bij zonsopgang of zonsondergang voor spectaculaire uitzichten.

5. Rostock (Duitsland) aan de Oostzeekust

Kleurrijke gebouwen in Rostock, Duitsland

Gotiek, barok, renaissance: architectuurliefhebbers kunnen hun lol op in de Duitse havenstad Rostock. Al die bouwstijlen zijn er vertegenwoordigd in een pastelkleurige mengelmoes. Met één opvallende overeenkomst: alle gebouwen zijn gemaakt van baksteen. De stad aan de Oostzee was in de middeleeuwen een rijke Hanzestad, waar in 1419 de eerste universiteit van Noord-Europa werd gesticht. In de Tweede Wereldoorlog werd Rostock grotendeels verwoest bij bombardementen, maar daarna is de stad weer zoveel mogelijk hersteld en opnieuw opgebouwd. Tot de Duitse hereniging viel de stad onder de DDR.

Allemaal leuk en aardig, maar hoe zit het met die kust? Die is er hoor, in de vorm van stadsstrand Warnemünde, het breedste zandstrand aan de Oostzeekust. Cultuur: check. Ontspanning: check. Nu alleen nog wat flora en fauna om het af te maken. Die vind je in de botanische tuin met ruim tienduizend planten- en bloemensoorten, en in de Zoo Rostock, met meer dan 2000 dieren.

6. Fort- en eilandhoppen in Šibenik (Kroatië)

Panoramisch uitzicht op Šibenik, Kroatië

Šibenik ligt in een grillig gevormde baai waar de rivier de Krka uitmondt in de Adriatische Zee. Het moois aan Šibenik laat zich makkelijk ontdekken. Het zijn de in het oog springende historische bouwwerken, maar ook de stranden en de eilandjes. Neem de middeleeuwse Sint-Jacobuskathedraal, versierd met 71 gebeeldhouwde gezichten en in z’n geheel opgetrokken uit steen. Of de vier imposante verdedigingsburchten, waarvan drie op het vasteland en één in het water voor de kust. Die laatste staat op de Werelderfgoedlijst van Unesco (net als de kathedraal overigens).

Vanaf het stadsstrand Banj heb je een mooi uitzicht over de oude stad, de kathedraal en de forten. Het is wel een kiezelstrand, dus wil je lekker liggen, dan kun je er het beste een bedje huren. Voor de kust van Šibenik ligt bovendien een eilandenarchipel die je met een georganiseerde boottocht uitstekend kunt ontdekken. Of huur een kajak en ga zelf op avontuur.

7. Tijdreizen en wafels eten in Sint-Idesbald (België)

Kopje thee met de typsiche Siska-wafel, België

Nog zo’n kunstenaarsdorp is de Vlaamse badplaats Sint-Idesbald, in de volksmond ‘Baaltje’ genoemd. Hier woonde onder anderen de surrealistische schilder Paul Delvaux. Een paar van zijn beroemdste werken zijn te bewonderen in het naar hem vernoemde museum. Ook schrijver Willem Elsschot had er een buitenverblijf, Villa Kerkepanne. Het staat er nog steeds, je kunt er zelfs verblijven, maar behalve het uitzicht is daar weinig meer hetzelfde als in zijn tijd. De villa is recent namelijk volledig gerenoveerd. Wil je graag wél even terug in de tijd? Breng dan een bezoek aan het Abdijmuseum Ten Duinen. Met een virtualrealitybril op ervaar je hier precies hoe de abdij erbij stond in 1490.

Je bent trouwens niet echt in Baaltje geweest, als je de Siska-wafel niet hebt geproefd. Deze beroemde hartvormige wafel wordt al sinds 1882 door dezelfde familie (inmiddels de vijfde generatie) op houtvuur gebakken naar een geheim recept.

8. Otranto (Italië): prachtige stad met nare geschiedenis

Haven van Otranto, Italië

In het meest oostelijke stuk van de regio Puglia ligt het weergaloze Otranto dat, met zijn onwerkelijk blauwe water en schat aan historische bouwwerken, bekend staat als een van de mooiste plaatsjes van Italië. De geschiedenis van het dorp is minder lieflijk: in 1480 vielen de Ottomanen het dorp binnen. Bijna alle inwoners werden gedood of tot slaaf gemaakt. Achthonderd inwoners sloten zich op in de kathedraal om aan de wreedheden te ontkomen. Toen de Turken hen vonden, werden ze gedwongen zich tot de islam te bekeren. Dat weigerden ze unaniem, met een massaslachting tot gevolg. De botten en schedels van deze martelaren zijn nog altijd te zien in de kathedraal. Luguber en indrukwekkend.

Verder is Otranto vooral een plek waar je heerlijk urenlang kunt dwalen binnen en buiten de oude stadspoort. De ligging aan zee is schitterend, de haven is kleurrijk en er is een stadsstrand. Terrasje hier, uitkijkpunt daar: knappe jongen die jou daar weg krijgt.

9. Verrassende wandeling van Den Haag naar Scheveningen 

Pier met reuzenrad in Scheveningen, Den Haag

‘Onze eigen’ mooie stad achter de duinen is natuurlijk óók een verrassende kustplaats. Wandel maar eens vanaf het torentje van de minister-president naar de zee bij Scheveningen. Slechts 5 kilometer, waarbij je zoveel ziet dat het er tien keer zoveel lijken. In het Museumkwartier, bij de start, tref je meteen al de Hofvijver, het Binnenhof, het Mauritshuis (met ‘Het meisje met de parel’ van Vermeer), Paleis Noordeinde en het elegante Lange Voorhout. Pik het Vredespaleis mee, struin door de Scheveningse Bosjes en park Sorghvliet (waar ook het Catshuis staat) en voilà, daar komt de boulevard al in beeld. Het nieuwe gedeelte ten zuiden van het Kurhaus is een ontwerp van de Spaanse architect Manuel de Solà-Morales, golvend als de zee.

Ben je hier toch, sla dan ook zeker het beeldenterras Sprookjesbeelden aan Zee niet over. De bronzen kunstwerken beelden verschillende sprookjes uit en zijn gratis te bewonderen en te beklimmen. Ook leuk voor kinderen!

10. Nessebar (Bulgarije): Romeinse baden, uitgestrekt strand

Haven van Nessebar, Bulgarije

Nessebar staat vanwege z’n ongeëvenaarde schoonheid bekend als de parel van Bulgarije. Of je nou van oud houdt, of meer op hebt met nieuw: in het Bulgaarse Nessebar vind je het allebei. De geschiedenis van de stad gaat vele eeuwen terug – Nessebar werd meer dan 3000 jaar (!) geleden gesticht. Het oude deel staat sinds 1983 op de Werelderfgoedlijst van Unesco. Het ligt binnen vestingmuren op een rotsachtig schiereiland in de Zwarte Zee, aan alle kanten omgeven door water. Denk: met kinderkopjes geplaveide straten, (restanten van) Romeinse baden en orthodoxe kruiskerken. Een soort openluchtmuseum waar je heerlijk kunt struinen en shoppen.

Maar vergeet ook vooral het nieuwe gedeelte niet. Hier vind je moderne hotels, talloze terrassen en een uitgestrekt strand. Dat grenst direct aan het beruchte (want zeer toeristische en dus drukke) Sunny Beach. Eén groot voordeel van de populariteit is dat er van alles wordt georganiseerd om het toeristen naar de zin te maken. Zo kun je hier watersporten, snorkelen en boottochten maken.

11. Lagos (Portugal), achter de kliffen van Ponta da Piedade

Sportvissers in Lagos, Portugal

Op een uurtje rijden van Faro ligt Lagos: een bijna 2000 jaar oude kuststad die barst van de historie, mooie stranden, indrukwekkende rotsformaties en gezellige smalle straten vol cafés en restaurants. Dwaal rond door het oude centrum, bewonder de gekleurde Portugese huizen met azulejos (Portugese tegeltjes) en mooie pleinen, zoals Praça Luís de Camões met het meest fotogenieke gebouw van Lagos: het groene huis op de hoek. Ook kom je geregeld street art tegen, enorme slakken bijvoorbeeld.

Praia do Camilo en Praia de Porto de Mós zijn twee van de prachtige stranden hier. Op een halfuurtje lopen vanaf het centrum kom je bij Ponta da Piedade, met goudgele kliffen tot 20 meter hoog. Vanaf het water heb je weer een heel ander zicht op dit natuurfenomeen. Tijdens een boottocht vaar je langs de hoge kliffen en door de donkere grotten. De zon maakt het nog eens extra bijzonder: die schijnt door de gaten van de rotsformaties heen, waardoor het licht schitterend op het water reflecteert. 

12. Göteborg (Zweden): van stoere haven tot lieflijk Haga

Zicht op Göteborg, Zweden

Göteborg heeft de grootste haven van Scandinavië. Beleef de bedrijvigheid en geef je ogen de kost aan de imposante kranen en grote containerschapen. Een stuk lieflijker is het in de bruisende wijk Haga. Struin er door de geplaveide straten, over 17de eeuwse pleintjes en langs houten huizen en winkeltjes in allerlei kleuren. Ook de botanische tuin is een aanrader. In deze stad vind je de grootste van Zweden met 16.000 soorten planten en bloemen. Waaronder de mooiste orchideeëncollectie van het land en de zeldzame Paaseiland-boom (Sophora toromiro). 

Kunstliefhebbers moeten in het Göteborgs Konstmuseum zijn, met een internationale kunstcollectie vanaf de 15de eeuw tot nu. Van Noordse kunst tot aan werken van Picasso. Liever aan de wandel? Voor de deur van deze havenstad ligt de archipel van Göteborg. De noordelijke eilanden kun je bezoeken met de auto of de veerboot. Het fijne van de zuidelijke eilanden is dat ze volledig autovrij zijn. Je kunt er dan ook heerlijk rustig wandelen. Stap door de charmante (vissers)dorpen en langs de typische rode huizen, vuurtorens en ongerepte natuur.

13. Cádiz,met het oudste Romeinse theater in Spanje

Kustlijn van Cádiz, Spanje

Aan de zuidwestkust van Spanje ligt de havenstad Cádiz, omringd door de Golf van Cádiz; een baai in de Atlantische Oceaan. Slenter over het 16de eeuwse Plaza de San Juan de Dios, kijkend naar het stadhuis en de kerk van Juan De Dios. Rondom de fonteinen vind je gezellige cafés en restaurants. Wandel vervolgens naar het Romeinse theater van Cádiz uit de eerste eeuw voor Christus. Het is de oudste en een van de grootste in Spanje, nog bijna helemaal intact. Het beroemdste monument van Cádiz is de kathedraal uit 1722 met gouden koepel. Beklim je de Torre de Poniente, dan heb je eenmaal boven een prachtig uitzicht over de stad. 

Ga naar de markt van Cádiz om wat lokale producten te kopen voor een picknick op het strand. Bij het fort Castillo de San Sebastian ligt La Caleta, waar je fijn kunt zwemmen en zonnebaden. En bij Playa María del Mar zie je surfers de hoge golven trotseren. Ook het mooie Alameda Apodaca Park ligt langs de kust, met veel bomen, fonteinen, beelden en kleurrijke keramische banken.

14. Gdansk (Polen) met 'Amsterdamse' herenhuizen 

Oude haven in Gdansk, Polen

De Hanzestad Gdańsk is de maritieme hoofdstad van Polen, liggend aan de Oostzee. Voelt het een beetje als onze eigen hoofdstad? Kan kloppen: Gdańsk handelde in de 16de en 17de eeuw met Nederland en Vlaanderen en nam wat invloeden over. En dat zie je terug in de bouw. Kijk maar eens naar de herenhuizen, die zie je ook aan de Amsterdamse grachten. De mooiste straten zijn Ulica Długa en Dlugi Targ met middeleeuwse huizen en gedecoreerde gevels. In die laatste vind je Artushof (Dwór Artusa), dat vanaf 1742 dienst deed als beursgebouw voor de Danziger beurs. Ook Mariacka Street is prachtig, met trapjes en geregeld marktkramen.

Op naar de wijk Gdańsk-Oliwa, waar de Aartskathedraal staat te pronken. Binnen zie je het beroemde rococo-orgel met 7876 pijpen en verschillende bewegende elementen. Uiteraard mag je ook de haven niet overslaan. De Zuraw, de grootste middeleeuwse havenkraan van Europa, staat op het Graaneiland. De poort takelde destijds goederen uit schepen met een gewicht tot 2000 kilo. In de jachthaven vind je gezellige restaurants. Probeer er de Poolse specialiteit Pierogi, die lijkt op een dumpling.

15. De subtropisch kuststad Penzance (Engeland)

Uitzicht op St Micheal's Mount, Engeland

Op het meest westelijke puntje van Engeland ligt de gemoedelijke havenstad Penzance in de regio Cornwall. Dankzij het zachte klimaat word je hier verwelkomd door wuivende palmbomen en allerlei subtropische planten. Dwars door het stadje loopt de historische Chapel Street. Hier vind je allerlei winkels, kleine kunstgalerieën én sfeervolle pubs. Ook 18de-eeuwse huisjes zijn leuk om te zien. Je wandelt zo door naar de St. Mary kerk, die boven de stad uitkijkt.

Het Penlee House is een museum en kunstgalerie in een Victoriaans huis, waar je kunst bekijkt van lokale artiesten en meer te weten komt over de regionale geschiedenis. In de haven dobberen de bootjes rond. Wandel over de 2 kilometer lange Penzance promenade, of neem een frisse duik in Jubilee Pool; een openluchtzwembad waarbij je uitkijkt over de zee. In de buurt ligt ook St Michael’s Mount, een klein getijdeneiland dat ook wel bekendstaat als het Engelse Mont-Saint-Michel. Op de rotsachtige heuvel staat een kasteel met subtropische tuinen. Zien? Pak de bus of wandel naar Marazion, om van daaruit de boot te pakken. Bij eb kun je er zo heen wandelen. 

16. Containerschepen en musea in Bremerhaven (Duitsland)

Uitzicht op Bremerhaven, Duitsland

Zoals de naam al doet vermoeden is Bremerhaven een havenstad. Hier kom je niet om op het strand te liggen – al kan dat wel op het kleine Weser-Strandbad. Je ziet er het ene na het andere reusachtige containerschip aan je voorbijtrekken. Bremerhaven was in de 19^de en begin 20^ste eeuw een belangrijke emigratiehaven. Meer dan 7 miljoen Europeanen vertrokken vanuit hier naar Amerika, hopend op een beter leven. Het Deutsches Auswandererhaus is hieraan gewijd. Je stapt hier virtueel aan boord van een schip en beleeft hoe de emigranten die bootreis destijds moeten hebben ervaren.

Ook interessant is Klimahaus Bremerhaven 8° Ost, waar klimaat en klimaatverandering centraal staan. Je gaat hier als het ware op een reis rond de wereld langs de 8^ste lengtegraad, van Antarctica tot Samoa, mét bijbehorende temperaturen. Zorg dus dat je laagjes aanhebt, want het is er zowel bibberen als zweten.