De mooiste bezienswaardigheden van Portugal

Het Zuid-Europese Portugal is de ideale vakantiebestemming. Van de door de natuur uitgesleten kliffen in de Algarve tot de sprookjesachtige paleizen van Sintra. Verwonder je over de mooiste bezienswaardigheden van Portugal.

Het Portugese woord ‘saudade’ is onvertaalbaar. Het komt voort uit een mooie herinnering, een gevoel van heimwee dat je overvalt na een reis door Portugal. Het land zet al je zintuigen op scherp. De geur van gegrilde sardientjes, het intense rood van een glas port en de melancholische klanken van de fado. Struin door de smalle straten van Lissabon, wandel langs de ‘levadas’ op bloemeneiland Madeira of maak een tocht in een gondel door het ‘Venetië van Portugal’: Aveiro. Rijd over een van ’s werelds mooiste autoroutes door de Dourovallei en geniet van de kurkeiken, olijfbomen en terrasvormige wijngaarden. Bem-vinda: dit zijn mooiste bezienswaardigheden van Portugal.

1. Wandelavontuur in Nationaal Park Peneda-Gerês

In het uiterste noorden van Portugal, op de grens met Spanje, ligt National Park Peneda-Gerês. Het is het enige nationaal park van het land en de plek waar vier bergketens zich uitstrekken over een oppervlakte van 700 vierkante kilometer. Geliefd onder de Portugezen, maar relatief onbekend onder vakantiegangers. De landschappen variëren van granieten bergen en uitgestrekte heidevelden tot groene rivierdalen. Afgewisseld door traditionele dorpjes met zogeheten ‘branda’s’: iglo-achtige hutten van steen die vroeger werden gebruikt door herders die met kuddes vee de bergen in trokken.

De paden in National Park Peneda-Gerês lenen zich door de aangelegde routes uitstekend voor wandelingen. Bijvoorbeeld over de Pedra Bela Waterfall Trail, een route van zo’n 10 kilometer langs kurkbomen, wilde narcissen en met mos begroeide rotsen. Halverwege doorklieft een waterval de bergen. Inhaleer de dennengeur en stop af en toe om pootje te baden in snelstromende riviertjes. Maar wees op je hoede: het is ook het leefgebied van reeën, wilde zwijnen en de Iberische wolf.

2. Coimbra: het Oxford van Portugal

De stad Coimbra, schilderachtig gelegen aan de oevers van Rio Mondego, ligt tussen Lissabon en Porto. Gekenmerkt door een centrum met vele smalle en steile straatjes, maar vooral bekend als een van Europa’s oudste universiteitssteden. De Universiteit van Coimbra werd al in 1290 opgericht door de toenmalige koning Dionysius en heeft sindsdien onafgebroken bestaan. Vandaag de dag bepalen ruim twintigduizend studenten het straatbeeld, traditiegetrouw gehuld in zwarte mantels.

Breng een bezoek aan de universiteitsbibliotheek ‘Bibliotheca Joania’, waar meer dan 300.000 werken van de 16^e tot 18^e eeuw staan uitgestald. Alles is tot in de puntjes versierd: vloeren van marmer, wanden voorzien van bladgoud en het enorme schilderij van koning Joao V: destijds de opdrachtgever van de bouw van de bibliotheek. Om de eeuwenoude boeken te beschermen, huist er een vleermuisfamilie in de bibliotheek. Overdag verstopt achter de holle ruimtes van de boekenkasten, ’s nachts fanatieke ongediertebestrijders.
 

3. De bedevaartgangers van Fátima

Tussen Lissabon en Coimbra ligt de stad Fátima. Na het Vaticaan en Lourdes een van de bekendste en belangrijkste bedevaartsoorden ter wereld, waar jaarlijks miljoenen pelgrims naartoe trekken via een van de vier pelgrimsroutes. Ooit was Fátima een rustig dorpje, tot de verschijning van Maria aan drie herderskinderen in 1917 hier verandering in bracht.

De basiliek van Fátima is de belangrijkste bezienswaardigheid van de stad. Het 65 meter hoge neoklassieke bouwwerk is dé plek waar pelgrims zich verzamelen en op hun knieën naar het beeld van Maria toe kruipen, die door de Portugezen Nossa Senhora wordt genoemd. Wanneer de avond valt worden duizenden kaarsen aangestoken en rondes om het plein gelopen. De meeste bedevaartgangers tref je op 13 mei, de dag dat Maria verscheen. Ook voor niet-gelovigen een fascinerend gezicht.

4. Een ritje in de knalgele tram 28 in Lissabon

Op nog geen 3 uur vliegafstand van Nederland ligt Lissabon, de bruisende hoofdstad van Portugal. De stad is gebouwd op zeven heuvels aan de noordelijke oevers van de Taag, die adembenemende uitzichten bieden. Waar het ritme wordt bepaald door de melancholische klanken van de fadomuziek en het historische centrum vraagt om te verdwalen. Houd er rekening mee dat wandelen best een uitdaging is door de vele trappen en steile straten.

Maak een rit met de historische tram 28, een iconische bezienswaardigheid die niet weg te denken is uit het straatbeeld. Het krakende knalgele trammetje baant zich al kronkelend een weg over de stadsheuvels. Door de smalle steegjes van de oude volkswijk Alfama, richting het moderne centrum Baixa en omhoog naar de bovenstad Bairro Alto. Trek gekregen? Probeer dan een pastel de Belém in een confeitaria (banketbakkerij). Een gebakje van knisperend bladerdeeg met een vulling van room. Dagelijks gaan er in Lissabon duizenden pastéis over de toonbank!

5. Uit een sprookjesboek gesprongen: Sintra

Op nog geen 45 minuten met de trein vanaf Lissabon vind je de magische stad Sintra. Bezaaid met kleurrijke paleizen, eeuwenoude forten en grote landhuizen, verscholen tussen de steile bergketen Serra de Sintra. Het is de plek waar de voormalige koningen en welgestelden van Portugal hun buitenhuizen bouwden, vanwege het relatief koele klimaat in de zomer door de nabijheid van de oceaan. Tegenwoordig een gebied dat is uitgeroepen tot Werelderfgoed van Unesco en een van de mooiste bezienswaardigheden van Portugal.

Midden in het centrum vind je het 18^e-eeuwse Palácio da Pena, het voormalig zomerpaleis van de Portugese koninklijke familie. Gebouwd op de top van een heuvel op 450 meter hoogte en daarom vanaf veel plekken in de stad al zichtbaar. Het paleis bestaat uit verschillende bouwstijlen, zoals de Moorse en neorenaissance, doordat het meerdere eigenaren heeft gehad die elk hun eigen stijl toevoegden. Geschilderd in blauw, roze en geel en op veel plekken betegeld met de bekende Portugese ‘azulejos’: iedere bocht in het paleis brengt een nieuwe verrassing met zich mee.

6. Porto: kleurrijke stad van de port

Porto, de tweede stad van Portugal, bruist van de energie maar weet ook goed wat ontspannen is. Het hart van de stad is de rivier de Douro, met een schilderachtige en oergezellige zuidoever. Voor het mooiste uitzicht over Porto wandel je over de Luis I-brug, een imposante stalen brug die de Dourorivier overspant. De brug bestaat uit twee wegdekken die 44 meter boven elkaar liggen. De bijnaam van de brug luidt als de ‘omgekeerde Eiffeltoren’ en is ook ontworpen door een leerling van Gustav Eiffel in 1886.

Een van de mooiste wijken van Porto is Ribeira. Dwaal langs de vrolijk gekleurde huizen, stop tussendoor bij een wijnbarretje en strijk neer op een van de pleinen. Proef het nationale gerecht bacalhau (stokvis), waar volgens de Portugezen voor elke dag van het jaar een ander recept voor is. Bestel hier uiteraard een glaasje port bij: een zoete en vrij sterke wijn met een hoog alcoholpercentage (18-20 procent). Leuk weetje: portwijn is vernoemd naar Porto en niet naar Portugal!

7. Mooiste autoroute van Portugal door de Dourovallei

Op zo’n 1,5 uur rijden van Porto ligt de Dourovallei, die door de 900 kilometer lange Dourorivier in tweeën wordt gesplitst. Het gebied verken je het beste via de N-222, de weg die is benoemd tot een van de mooiste autoroutes van de wereld. De wijnvelden op de steile oevers plooien naar de horizon als kaarten met hoogtelijnen. ‘God schiep de aarde en de mens schiep de Douro’, zeggen de mensen hier. De barre grond, bestaande uit leisteen en graniet, brengt de portwijn zijn unieke karakter. Op de bergflanken staan hagelwitte quinta’s (wijnboerderijen) met in Hollywood-letters de bekende wijnnamen: Graham’s, Roeda en Sandeman.

De topper van de Dourovallei is de stad Pinhão. Vanaf zijn slaperige treinstationnetje vertrokken tot begin deze eeuw de houten wijnvaten naar Porto. De historie wordt op de stationsmuren herdacht met schitterende ‘azulejos’, panelen vol traditionele klederdrachten en wijntaferelen. Loop onder het eensporige viaduct door en je komt uit bij de haven vol gezellige cafés. Vanaf hier vertrekken grote en kleine schepen voor tochtjes over de Douro.

8. Op zoek naar de purperkoet in de Algarve

Daar waar het land eindigt en de zee begint, in het zuidelijkste puntje van Portugal, ligt de Algarve. De Portugese dichter Camões wijdde er vele woorden aan. Voor de Portugese zeevaarders in de 16^e eeuw was deze kust het laatste dat ze zagen. Geelrode rotskusten met holen en grillig gevormde zuilen, met daartussen uitnodigende zandstranden en een klimaat dat jaarrond uitnodigt voor een vakantie. Met meer dan 3000 uur zon per jaar heeft de Algarve alle ingrediënten voor een geslaagde vakantie.

Breng een bezoek aan Ria Formosa, een indrukwekkend natuurgebied vlakbij de stad Faro. Een 60 kilometer lange lagune met daaromheen een labyrint van eilanden, witte stranden, zoute moerassen en duinen met de meest bijzondere flora en fauna. Trek eropuit met een lokale gids en spot vogels als de blauwverige purperkoet, flamingo’s, de zwarte ibis en vanaf eind april misschien zelfs wel een school dolfijnen. Ria Formosa is met recht uitgeroepen tot een van de zeven wonderen van Portugal.

Zin om te gaan? Bekijk deze 10-daagse ANWB vakantie naar de Algarve.

9. Aveiro: het Venetië van Portugal

Precies groot genoeg om gezellig te zijn en klein genoeg om intiem te zijn: Aveiro is een romantische en levendige stad in het noorden van Portugal. Gelegen aan de oevers van een lange lagune, wat Aveiro dankzij de zoutwinning en zeewierhandel een rijke stad maakte. Dat is nu nog steeds terug te zien in de architectuur. Het wemelt van fraai betegelde art-nouveaugebouwen. Haal bij de ‘tourist info’ een kaart met de ‘art-nouveauroute’ en slenter langs de stijlvolle gevels, tegeltableaus vol Portugese azulejos en moderne streetart. Genoeg gewandeld? De gemeente van Aveiro heeft fietsen (buga’s) beschikbaar gesteld, gratis te gebruiken voor toeristen.

De stad wordt doorsneden door drie kanalen, waar kleurrijke gondels (moliceiros) aanmeren aan de kades. Hierdoor krijgt de stad ook wel de bijnaam ‘het Venetië van Portugal’. De hoge punten van de boten en gondeliers weerspiegelen in het water. Loop ook de vismarkt Mercado do Peixe binnen, waar vissers hun dagvangst aanprijzen. Zeker proeven: de vissoep Caldeirada de Peixe.

10. Altijd lente op bloemeneiland Madeira

Een stukje Portugal midden in de Atlantische oceaan, met een geheel eigen karakter. Madeira ligt op slechts 4 uur vliegen vanaf Nederland, zo’n 1000 kilometer ten zuidwesten van de Portugese kust. Dankzij het milde klimaat met gemiddelde temperaturen tussen de 16 en 22 graden, is de natuur in allerlei soorten en kleuren aanwezig. De vulkanische kust is grillig door het eeuwige gebeuk van de oceaan, terwijl de met laurierbomen begroeide berghellingen lieflijk aandoen. Afgewisseld door orchideeën, hortensia’s en chrysanten. Een prachtig decor voor een wandelvakantie en natuurliefhebbers.

Madeira kenmerkt zich door een uniek netwerk van ‘levadas’, smalle irrigatiekanalen die over meer dan 3000 kilometer, over het hele eiland door de bergen zijn aangelegd. Hiermee werd vanaf de 16^e eeuw water vanuit de bergen in het noorden naar het relatief droge zuiden gebracht. Langs de levadas loopt een wandelpad, op sommige plekken slechts 20 centimeter breed. Maak een levadawandeling en volg de bewegwijzering om niet te verdwalen.