De 18 mooiste autoroutes van Europa
Bloedstollende Noorse haarspeldbochten, een trip langs Ierlands ruige kust en rijden óver de oceaan. Of wat dacht je van een roadtrip langs kastelen of blauwe baaien? Van Spanje en IJsland tot Nederland: dit zijn de 18 allermooiste autoroutes van Europa.
1. Port proeven in Portugals Dourovallei
In het noorden van Portugal, daar waar de 900 kilometer lange rivier Douro de Atlantische Oceaan in stroomt, ligt de Dourovallei. Deze regio staat bekend als het oudste wijngebied ter wereld en is perfect vanuit de auto te verkennen dankzij de N222, een weg die langs de oevers van de rivier Douro kronkelt. De wijngaarden liggen op steile berghellingen; van de druiven worden de beroemde port- en Dourowijnen gemaakt. Opvallend zijn de strakke patronen en de stenen muren die de wijnterrassen omlijsten.
Wie port zegt, zegt ook Porto: de stad ligt op zo’n anderhalf uur van de Dourovallei; de porthuizen langs de zuidoever van de rivier zijn beroemd. Je kunt er terecht voor een rondleiding door de kelders: daar ligt de port afkomstig van de druiven uit de vallei te rijpen in houten vaten. Je kunt er ook port proeven, maar doe dat ook zeker in de Dourovallei. Bij meerdere wijnhuizen of quintas kun je proeven. Een overnachting hóeft dan niet, maar is wel een goed idee: zo kun je een prachtige zonsopgang tussen de steile heuvels meepakken.
2. Haarspeldbochten, watervallen en het Geirangerfjord
Elf haarspeldbochten, diepe fjorden, watervallen en hoge bergen met statige namen als Dronningen (‘de koningin’) en Kongen (‘de koning’). Een populair onderdeel van de Nationaal-Toeristische route Geiranger-Trollstigen (106 kilometer) is de bergweg Trollstigen (20 kilometer), ook wel bekend als de Trollenroute. De route is vernoemd naar de Noorse legende die vertelt dat in deze omgeving trollen zouden hebben geleefd. De trollen zouden deze bergweg hebben aangelegd om hier bergop en bergaf te kunnen gaan, vandaar de naam ‘trollstigen’, ofwel ‘trollentrap’. Dat de legende nog altijd leeft onder Noren, ontdek je ook vanuit de auto: onder aan de Trollstigen stuit je op een waarschuwingsbord met een trol erop.
Deze bergweg staat ook bekend om de prachtige Noorse natuur: tussen de elf haarspeldbochten door is het genieten van hoge bergtoppen, watervallen zoals die van Stigfosse - 240 meter hoog en zeer krachtig - en de beroemde Geirangerfjord met zijn haast loodrechte berghellingen. Vanaf het platform Trollstigheim heb je een mooi uitzicht op de waterval en het fjord.
Let op: in de wintermaanden is Trollstigen gesloten en ook in het voorjaar kan de weg in de ochtenden wegens nachtvorst gesloten zijn.
3. North Coast 500: de kustroute van Schotland
De North Coast 500 staat bekend als het Schotse antwoord op de Amerikaanse Route 66. Je kunt dus een onvergetelijke roadtrip verwachten. Wat je zoal tegenkomt onderweg? Ongerepte natuur, slingerende wegen langs ruige kusten, bergen, meren, valleien, witte stranden, middeleeuwse steden en kastelen. De route is 830 kilometer lang en je moet ongeveer een week de tijd nemen om het goed te kunnen ervaren. Vanuit het noordelijke Inverness zigzag je via de westkust naar Applecross, langs beboste kloven en historische kasteeltuinen. Via de steden Torridon en Ullapool vervolg je de weg richting het noorden. Om tenslotte langs de noordelijke kust, met uitzicht op de Orkney Islands (een archipel van meer dan zeventig eilanden), in zuidelijke richting via Dingwall terug te rijden naar Inverness.
Tip: het afgelegen strand van Balnakeil in Sutherland. Met gras bedekte duinen lopen over in wit strand. Een enkele surfer bedwingt hier de golven en een handvol mensen maakt zich klaar voor een spectaculaire zonsondergang. Met een beetje geluk zie je hier in de herfst en winter zelfs het noorderlicht.
4. Sprookjeskastelen, vakwerkhuizen en groene weiden
Een bedevaartskerk, knusse vakantiesteden en een kasteel dat Walt Disney inspireerde. De beroemdste Duitse autoroute Romantische Strasse knoopt 384 kilometer lang highlights in het Zuid-Duitse Beieren en Baden-Württemberg aan elkaar. Dat kasteel is het enorme 19de-eeuwse Neuschwanstein in Bavaria. Walt Disney bezocht het in 1959 en was er erg van onder de indruk. Niet gek: het kasteel ligt boven op een berg, heeft een witte kalkstenen gevel, diepblauwe torentjes en van binnen sprookjesachtige zalen. Zoals de troonzaal, met wandschilderingen, een vloermozaïek en arcades aan drie zijden - maar geen troon, opvallend genoeg, al was dat ooit wel zo bedoeld.
Dit sprookjeskasteel is niet het enige romantische aan de Romantische Strasse, dat zit ’m ook in de omgeving met groene weiden, wijngaarden, rivierdalen, bossen en witte Alpentoppen. Én in de kleine, vaak kleurrijke vakwerkhuizen in steden als Wertheim en Dinkelsbühl.
5. Rijd over de oceaan op de Atlantische weg in Noorwegen
De Trollenweg is niet de enige Noorse weg die een plek verdient in deze top 18. De Atlanterhavsveien, Atlantic Road of Atlantische weg, die deel uitmaakt van de Provinciale weg 64 in West-Noorwegen, is maar 8,3 kilometer lang, maar wel bijzonder. In de eerste plaats omdat-ie verschillende eilanden met elkaar verbindt en je daardoor als het ware over de oceaan rijdt. In totaal verbinden acht bruggen de eilanden met het Noorse vasteland. De bouwconstructie van de Atlantische weg is dan ook uniek: de weg hangt van dammen en bruggen aan elkaar. De weg werd aangelegd omdat de visserij in Averøy voor handel en export goede wegen nodig had.
De opvallendste en hoogste brug is de Storseisundbrug met z’n vreemde kronkel. En op de eilanden vind je uitkijkpunten om walvissen te spotten. Ook leuk: op de rotsen kun je, als je vroeg vertrekt, zeehonden zien zonnen.
6. De Stelviopas: bochtenfestijn in Europa’s hoogste bergpas
Op de grens van de Italiaanstalige provincie Sondrio en het Duitstalige Zuid-Tirol ligt de Stelviopas. Deze bergpas, ook wel Passo dello Stelvio (Italiaans) of Stilfserjoch (Duits), ligt op 2758 meter hoogte en is daarmee een van de hoogste bergpassen van Europa. De natuur hier in het nationaal park Stelvio is bijzonder mooi: je bent hier omringd door eeuwig besneeuwde bergtoppen boven de drieduizend meter, dichte bossen en meren. De weg van Davos naar de Stelviopas werd door het Britse autoprogramma Top Gear uitgeroepen tot beste autoweg ter wereld. De eindeloze reeks haarspeldbochten of tornanti zorgen ervoor dat je een hoogteverschil van ruim 1870 meter aflegt - het gaat dan ook om 46 stuks, vanaf Prato naar de top. Een sterke maag is een pré.
7. De Adriatische snelweg: kuststeden, barok en baaien
Een wilde kustlijn, felblauwe baaien, prachtige kuststeden met historische kernen en piepkleine vissersdorpjes. De Adriatische snelweg, Adriatic Highway of ‘Jadranska magistrala’ (Kroatisch), strekt zich uit langs de oostkust van de Adriatische Zee, grotendeels door Kroatië maar ook delen van Bosnië en Herzegovina en Montenegro worden meegepakt. In Kroatië rijd je van Rijeka via Senj, Zadar, Šibenik, Split, Opuzen en Dubrovnik naar de grens met Montenegro bij Karasovići.
Los van de nationale parken aan de route vol natuurschoon, zoals de beroemde van Krka, is ook het stuk tussen Split en Dubrovnik erg mooi, omdat je daar dichter bij de kust rijdt. Een andere highlight is de Baai van Kotor in Montenegro, te vinden op Unesco’s werelderfgoedlijst. De baai heeft de vorm van een vlinder en loopt vanaf de ingang, door smalle doorgangen, zo’n 25 kilometer landinwaarts. De smalste doorgang geeft prachtig uitzicht op het autovrije dorpje Perast, dat vol barokke architectuur zit.
8. Ierse rondrit met ruige kust en Killarney park: Ring of Kerry
De Ierse rondrit Ring of Kerry, in de county Kerry, is met 180 kilometer aan bezienswaardigheden geen route om in één dag te rijden. Zoveel is er te zien. Begin in Killarney, Zuidwest-Ierland, en rijd tegen de klok in. Een greep uit de vele aan te raden stops: de ruige kust, de 20 meter hoge waterval Torc die op zijn mooist is na heftige regenval en het 15de-eeuwse kasteel Ross Castle aan de rand van het meer Lough Leane. Een aanrader: daar een boot huren voor een trip over het meer.
Ook al zo mooi: het uitkijkpunt Ladies’ View met zicht op de bossen en meren van nationaal park Killarney. Het was de lievelingsplek van de hofdames van koningin Victoria, vandaar de naam. In dit park zie je sikaherten, edelherten, ijsvogels, reigers en zeearenden.
9. Grossglockner Hochalpenstrasse: de mooiste weg van Oostenrijk
De Grossglockner Hochalpenstrasse (47,8 kilometer, stijgend van 805 naar 2504 meter) is de mooiste weg van Oostenrijk. De autoroute begint in het dorpje Bruck en gaat langs 36 haarspeldbochten en vele panoramaplatformen naar de hoogste berg van Oostenrijk. De top van de Grossglockner is maar liefst 3798 meter hoog. De haarspeldbochten zijn genummerd, dus je kunt goed in de gaten houden hoeveel je er nog te gaan hebt. In dit uitgestrekte bergmassief Hohe Tauern is de Grossglockner lang niet de enige hoge berg: je bent hier omgeven door wel honderden bergtoppen die tot over de drieduizend meter reiken. Dat maakt de Grossglockner Hochalpenstrasse een zeer geliefde weg voor automobilisten, motorrijders en fietsers.
Let op: de Grossglockner Hochalpenstrasse is een tolweg en te rijden vanaf begin mei tot eind oktober.
10. Kleurrijke huizen en villatuinen: de Amalfikust
Hollywoodsterren zijn kind aan huis aan de Amalfikust, vooral in het mondaine en o zo romantische stadje Positano. De huizen in kleuren van zuurtjes leunen tegen een berghelling alsof ze ertegenaan zijn geplakt. Langs de vijftig idyllische kustkilometers (SS163) van Sorrento naar Salerno is het kunstenaarsdorp Ravello met z’n prentbriefkaartpanorama’s favoriet. Dat heeft vooral te maken met de twee tuinen in dit bescheiden dorpje: die van Villa Cimbrone en die van Villa Rufolo. Bij Villa Cimbrone wandel je over een lange laan richting het Terrazza dell’Infinito, het ‘terras der oneindigheid’, daarvandaan heb je een panoramisch uitzicht op de Amalfikust en de Golf van Salerno. Ook Greta Garbo stond zich hier ooit te vergapen aan het uitzicht.
De andere tuin is die van Villa Rufolo, een tuin waar Richard Wagner in 1880 werd geïnspireerd voor zijn opera Parsifal. Dat begrijp je: booggalerijen, bloemenperken, doorkijkjes en de terrassen die uitkijken op zee maken ’m sprookjesachtig. De grote pijnboom aan zee is misschien wel de meest gefotografeerde boom ter wereld.
11. De woeste Ierse westkust: Wild Atlantic Way
Dramatische kliffen, imposante bergen, verlaten stranden en doodse stilte. De Wild Atlantic Way is de langste kustroute ter wereld en neemt je 2500 kilometer mee langs de Ierse westkust en delen van de noord- en zuidkust, beginnend bij het schiereiland Inishowen in county Donegal en eindigend bij Kinsale, county Cork. De kliffen zijn hier uitgesproken ruig, de stranden verlaten. Maar leven in de brouwerij valt prima op te zoeken: in dorpjes en stadjes als Ballyvaughan, Lisdoonvarna, Fanore en Baltimore komt de Ierse folkmuziek je uit de pubs tegemoet.
Heb je langer de tijd? Huur een zeilboot en spot dolfijnen en walvissen of neem de veerboot om de Skellig Islands in county Kerry te verkennen. Stap geregeld uit de auto, want het is een genot om te wandelen over de stranden, veenmoerassen, kliffen en rotsen. De kliffen van Moher vormen een rotswand van wel 214 meter hoog. Het uitzicht is er prachtig en het is de plek waar zo’n 30.000 paren zeevogels – zeekoeten, noordse stormvogels en papegaaiduikers – broeden.
12. De Burgenstrasse: kastelen en burchten
De Burgenstrasse is een historische autoroute van 1200 kilometer door Duitsland en Tsjechië. De weg bestond al in 1954, maar in 1994 werd het traject door Tsjechië naar de hoofdstad Praag aan de Burgenstrasse toegevoegd. Het gedeelte door Duitsland is wat bekender, daarom richten wij onze aandacht op het wat onbekendere gedeelte door Tsjechië, waar de Burgenstrasse ‘Hradní stezka’ wordt genoemd. De route begint daar bij grensstad Cheb en slingert vervolgens 410 kilometer verder langs vijftien kastelen, burchten en adellijke residenties.
Meteen in Cheb ligt een kasteel aan de oever van de rivier Eger, dat beschikt over een dubbele romaans-gotische kapel en een opvallende burchttoren van zwart vulkanisch steen. In het middeleeuwse stadje Loket aan de rivier de Ohře in West-Bohemen torent op een rotsachtig gebergte het kasteel boven de stad uit. Binnen vind je historisch beschilderd meubilair, middeleeuwse muurschilderingen en een kasteelgevangenis met beruchte martelkamer.
13. De bergdorpen van Andalusië: Ruta de los Pueblos Blancos
Tussen de olijfbomen, bergen en valleien van het Spaanse Andalusië liggen talloze witte bergdorpen, de ‘pueblos blancos’. De muren van de huizen zijn traditioneel wit, de deuren bruin en de dakpannen gemaakt van rode klei. De smalle straatjes zijn vaak opgeleukt met potten vol bloemen. Het voordeel van de hoge ligging is dat je vanuit deze dorpen kunt rekenen op uitzicht op de bergen rondom.
In Andalusië is er niet slechts één autoroute langs deze witte bergdorpen te rijden, tussen Cadiz aan de westkust en Málaga aan de oostkust zijn vele routes mogelijk, afhankelijk van welke dorpen je graag verkent. Wij adviseren een ‘Ruta de los Pueblos Blancos’ te rijden die Ronda aandoet. Ronda is ooit in tweeën gesplitst door de rivier Guadalevín, die daar een diepe kloof heeft achtergelaten. Op sommige plaatsen is-ie wel 120 meter diep. De beroemde brug Puente Nuevo, bijna 100 meter hoog, verbindt het oude Moorse centrum met El Mercadillo. Indrukwekkend!
14. Bergen, beren en blauwe meren: de Transfăgărășan
De Transfăgărășan, of DN7C, is een weg van 90 kilometer door het Făgărașgebergte (Roemenië) die Transsylvanië met Walachije verbindt. De weg wordt geroemd vanwege zijn pittige haarspeldbochten, spectaculaire bergpanorama’s, vele dieren onderweg - beren, ezels, koeien, schapen -, en blauwe meren. Zo is het stuwmeer van Vidraru een mooie plek om uit te stappen voor een hike. Niet alleen vanwege het uitzicht op het azuurblauwe meer, ook vind je hier de ruïne van de burcht van Vlad Tepes, beter bekend als (Vlad) Dracula.
Een andere stop waar je de tijd voor moet nemen is het Bâleameer, gelegen nabij het hoogste punt van de weg, op 2034 meter. Vanaf dit punt heb je prachtig uitzicht op de Transfăgărășan die als een slang door het landschap slingert. Mocht je hier in de winter zijn, als de weg gesloten is, dan kun je hier bivakkeren in het eerste ijshotel van Oost-Europa. Wel op tijd reserveren.
Let op: vanwege de sneeuw is deze weg alleen te rijden tussen mei/juni en september/oktober.
15. Bern, Biosfera en bergtoppen: Grand Tour of Switzerland
Per auto of trein, gondel, bus of boot: de Grand Tour of Switzerland kun je op verschillende manieren afleggen. Deze ruim 1600 kilometer lange rondreis maak je vanuit Zürich en brengt je langs alle hoogtepunten van het land. Zoals de oude binnenstad van Bern, gelegen op een schiereiland in de rivier Aare. De binnenstad staat in zijn geheel op Unesco’s werelderfgoedlijst en heeft onder meer zes kilometer aan galerijen die de langste overdekte winkelpromenade van Europa vormen.
De route gaat ook langs de abdij van Sankt Gallen, met een van de grootste en oudste bibliotheken van de wereld, en het regionale natuurpark Biosfera Val Müstair, dat van hoge bergtoppen, groene weiden en nette dorpjes aan elkaar hangt. Meren zijn er onderweg in overvloed: van het Meer van Genève tot de Thunersee. Niet te missen is de machtige Matterhorn, de berg met een top op wel 4487 meter hoogte - hét symbool van Zwitserland.
16. Langs bollen en bloemenplaatsen: de Bollenstreekroute
Toeristen komen van heinde en verre om onze Bollenstreek te bewonderen - en dat begrijp je als je er zelf in het voorjaar langs toert. De bonte bloementapijten die dan als fleurige lopers liggen uitgerold in het landschap zijn uniek. ANWB heeft een route uitgezet die de belangrijkste bloemenplaatsen aandoet, zoals Lisse, Hillegom en Noordwijkerhout, maar die ook langs het duingebied voert dat onderdeel is van de Bollenstreek.
De uitgestrekte stranden dateren uit het einde van de laatste ijstijd, zo’n 10.000 jaar terug, toen de temperatuur begon te stijgen. De kustlijn lag toen zo’n tien à vijftien kilometer meer landinwaarts. Vele jaren later, in de Romeinse tijd, vestigden zich de eerste mensen op de droge, hogergelegen strandwallen. Een plaatsje dat op zo’n strandwal is ontstaan is Oegstgeest. De route voert hier langs Kasteel Oud-Poelgeest, een aan drie zijden omgracht landhuis dat in de 18de eeuw het thuis was van de beroemde medicus Herman Boerhaave. Je vindt er nu een wijnproeflokaal en borrelt er heerlijk op het terras aan de vijver.
17. Panorama’s aan de Côte d’Azur: de Grande Corniche
Tussen het Zuid-Franse Menton en Nice liggen drie prachtige wegen op verschillende hoogtes tegen de steile hellingen langs de Middellandse Zee. Vergeet even de Corniche Moyenne en de Corniche Inférieur en neem de Grande Corniche. Deze smalle weg, die parellel loopt aan de andere twee maar verder van de kust af ligt, grossiert 31 kilometer lang in de beste panorama’s. Het is de bekendste, hoogst gelegen en ook de meest bochtige van de drie. De Romeinen gebruikten de weg al; die heette toen Via Julia Augusta.
Wat die panorama’s betreft: verheug je op uitzicht op de rotsachtige kust, op de valleien van de rivieren Vésubie en Var, de Mont Bastide en dorpen als Roquebrune-Cap-Martin en La Turbie. In Roquebrune-Cap-Martin pronkt een hooggelegen middeleeuws kasteel en in La Turbie, op het hoogste punt aan de route, kijk je vanaf het dorpsplein uit op Monaco, schiereiland Cap-Ferrat en het middeleeuwse dorp Èze.
18. Gletsjer en de Blue Lagoon: Ringweg nummer 1
Rijd je ’m helemaal rond, dan staat er 1340 kilometer extra op de teller: de IJslandse Ringweg nummer 1 gaat bijna het hele eiland rond en verbindt dorpen, steden, watervallen, fjorden en geothermische trekpleisters met elkaar. De meeste mensen beginnen hun rondje IJsland in Reykjavik. Een fijne stad, boordevol koffietentjes, restaurants en winkels met ‘Icelandic design’-kleding. En alles op loopafstand; het meeste vind je namelijk de winkelstraat Laugavegur. Op drie kwartier rijden van Reykjavik vind je de beroemde Blue Lagoon, waar je baadt in warm, thermaal zeewater dat op natuurlijke wijze wordt verwarmd door de ligging in een lavaveld - een weldaad voor lichaam en geest.
Een ander hoogtepunt langs de route is het nationaal park Vatnajökull. Naast wild stromende rivieren, geothermale velden en actieve vulkanen bezichtig je hier ook de grootste gletsjer van Europa, de Vatnajökullgletsjer, waarvan de ijslaag op sommige plekken wel meer dan 900 meter dik is.
Tip: trek voor de nummer 1 het liefst twee weken (of meer) uit zodat je goed de tijd kunt nemen voor al dat IJslandse natuurschoon.