20 mooie (lange én korte) wandelroutes in Duitsland
In Duitsland raak je niet snel uitgewandeld; de ontelbare wandelroutes hebben elk hun eigen charme. Zo speelt water de hoofdrol op de route Schluchtensteig in het Zwarte Woud, en volg je tijdens de Malerweg het spoor van de schilders uit de romantiek. De Altmühltal-Panoramaweg trakteert je onderweg op de meest prachtige uitzichten en de Ostseeküsten Wanderweg leidt je naar de mooiste stranden en sfeervolle badplaatsen. We hebben 20 meerdaagse wandelroutes in Duitsland geselecteerd, met bij elke route een tip voor een interessante etappe of kortere wandeling.
1. Ontdek de Zugspitz-regio via de Spitzenwanderweg
Tijdens de Spitzenwanderweg zie je alle mooie hoeken van de Zugspitz-regio. Je wandelt langs zwemmeren, koninklijke kastelen en watervallen. Maar ook door woeste kloven en hooggebergtelandschappen, naar de toppen van de uitlopers van de Alpen. Onderweg kom je onder andere bij reservaat Murnauer Moos, Slot Linderhof, Königshaus am Schachen, Höllentalklamm, de Kuhaway-watervallen en het vioolbouwdorp Mittenwald. Het gevarieerde pad is gemakkelijk te bewandelen, 200 kilometer lang en heeft in totaal meer dan 6800 hoogtemeters.
Liever een kortere wandeling? Dat kan ook. Loop bijvoorbeeld een rondje om de Eibsee vanuit het bergdorp Grainau. Het ene moment wandel je direct langs het water of door het bos, dan weer heb je van bovenaf een mooi uitzicht op het turquoise meer. Het uitzicht vanaf de noordkant van de Zugspitze, die 2000 meter boven het meer uittorent, is erg indrukwekkend.
2. De Westweg: wandelen door het sprookjesachtige Zwarte Woud
Todtnauer Wasserfälle, Zwarte Woud © Hochschwarzwald Tourismus
De bekende wandelroute Westweg is het oudste (sinds 1900) langeafstandswandelpad van het Zwarte Woud. Hij is in totaal 290 kilometer lang, en loopt van Pforzheim helemaal tot Basel in Zwitserland. Niet voor niets wordt de Westweg een van dé wandelroutes van Duitsland genoemd. Met donkere dennenwouden, groene weilanden en rustgevende bergmeren. Waar je in het noorden dóór de mysterieuze bossen loopt, heb je in het zuiden juist een geweldig uitzicht óp Zwarte Woud.
Het Zwarte Woud is het grootste bosgebied van Duitsland vol naaldwouden, met ieder seizoen haar eigen charme. Het trekt jaarlijks dan ook veel wandelaars. Ze trotseren de toppen van Feldberg op 1493 meter hoogte en struinen door lieflijke dorpen vol koekoeksklokken. Met tussendoor een koffiestop met een stuk Schwarzwälder Kirschtorte erbij, de traditionele kersentaart van het Zwarte Woud. Een korte wandeling is ook mogelijk. De ongeveer 12 kilometer lange Wasserfallsteig brengt je van de Feldbergpas naar de Wiesequelle, en vandaar via de Fahl-waterval en de Wolfsschlucht naar de Todtnauer-waterval.
3. Volg het spoor van de schilders uit de romantiek via de Malerweg
Basteibrücke, Elbsandsteingebirge
Op zo’n 30 kilometer van de stad Dresden ligt Saksisch Zwitserland. Het is het Duitse gedeelte van het Elbsandsteingebirge, een middelgebergte met diepe ravijnen, indrukwekkende tafelbergen en kammen van zandsteen. Je vindt hier een bekende langeafstandswandelroute: de Malerweg van 115 kilometer lang. Je volgt het spoor van de schilders uit de romantiek, zoals Caspar David Friedrich. Zijn creaties maakten het landschap van de Sächsische Schweiz in de 18de en 19de eeuw beroemd. Als je de route loopt, snap je meteen dat schilders hier geïnspireerd raakten door de mooie landschappen. De etappes zijn goed te doen en daardoor ook geschikt voor kinderen.
Je start in Liebethal, in de buurt van Dresden, en eindigt in Pirna. Onderweg zie je de hoogtepunten van de Sächsische Schweiz. Van slot Hohnstein tot vesting Königstein. Je loopt door de nauwe Schwedenlöcher kloof en over de beroemde Basteibrücke, vanwaar je een prachtig uitzicht hebt over het Elbsansteingebirge. Als korte tocht is de wandeling vanaf het kuuroord Rathen via de Bastei naar de stad Wehlen een aanrader. In Wehlen neem je vervolgens de trein terug naar Rathen.
4. De Rothaarsteig in het Sauerland: de ‘Weg der Zintuigen’
Willingen, Sauerland © Sauerland Stern Hotel
Op 2,5 uur rijden vanaf de grens bij Arnhem ligt het Sauerland, in het zuidoosten van de deelstaat Noordrijn-Westfalen. Het is een van de meest geliefde wandelgebieden van Duitsland met veel bossen en heuvels. Jong en oud genieten er van de Rothaarsteig: een wandeling die ook wel de ‘Weg der Zintuigen’ wordt genoemd. In de belevingsstations kom je meer te weten over wat je zoal om je heen ziet, voelt en ruikt. Op het blotevoetenpad voel je de natuur pas écht, het prikkelt je voelzintuigen volop.
Deze populaire wandelroute loopt dwars door het Rothaargebergte, langs de Rijn en de Weser en is in totaal 150 kilometer lang. De tocht begint in Brilon en eindigt in Dillenburg. Aan het einde van de eerste etappe ligt Der Goldene Pfad (het gouden pad) in de Niedersfelder Hochheide. Deze wandeling van 5 kilometer is een landschapstherapiepad en voert je langs tien mindfulness-stations. Deze helpen om te ontspannen en het landschap heel bewust te ervaren.
5. Prachtige uitzichten op de Altmühltal-Panoramaweg in Beieren
12 Apostelen, Altmühl rivier, Altmühltal, Beieren
We zetten koers naar de Altmühltal-Panoramaweg Beieren. Deze route verrast je geregeld met prachtige (je raadt het al) panorama’s. De Altmühltal-Panoramaweg werd niet voor niets eens verkozen tot Duitslands mooiste wandelroute. Je loopt van Gunzenhausen tot Kelheim langs beukenbossen, jeneverbesheide en rotsformaties. Maar ook historische steden en unieke kastelen, die vragen om een tussenstop. De route is 200 kilometer lang en opgeknipt in vijftien etappes.
Je kunt ook een deel van de tocht pakken. Etappe 4 bijvoorbeeld, van Solnhofen tot Mörnsheim. Een aanrader als je een korte wandeling (7 kilometer) wilt maken. Aan het begin zie je meteen de ‘12 apostelen’. Deze twaalf kalksteenrotsen zijn voormalige riffen van de oer-Jurazee. Volgens velen is het een van de mooiste rotsformaties in natuurpark Altmühltal.
6. De Störtebekerweg langs vuurtorens, steden en stranden
Zeehonden en een scheepswrak op het strand van het eiland Norderney, Oost-Friese Waddeneilanden
De Störtebekerweg maakt onderdeel uit van de 6000 kilometer lange North Sea Trail. Het pad loopt langs bijna de hele kustlijn van Nedersaksen en voert je langs vuurtorens, steden en stranden. Maar ook moderne musea en het zeehondenopvangcentrum in Norddeich. Klaus Störtebeker, de naamgever van het pad, was een gevreesde piraat die langs de kust zwierf, maar uiteindelijk niet aan zijn lot ontsnapte: in 1401 werd hij ter dood veroordeeld. Tijdens de route ontdek je spectaculaire verhalen over deze beroemde zeerover. De route is niet altijd even goed aangegeven, maar zeker leuk voor liefhebbers van kustlandschappen.
Neem voor een korte route de veerboot naar het mooie Oost-Friese waddeneiland Norderney. Eenmaal aangekomen wandel je langs het strand naar het scheepswrak van de Capella aan het einde van het eiland. Ook zeehonden wachten je hier op. Pas wel op dat je bij hoog tij niet vast komt te zitten op het wad.
7. Wandelend door het vulkanische verleden over de Eifelsteig
Eifelsteig, Rotsformatie 'Kaulay', Kordel © Rheinland-Pfalz Tourismus / Dominik Ketz
De wandeling op de Eifelsteig leidt naar het grootste nog intacte hoogveengebied van Europa - de Hohe Venn - door het enige nationale park in Noordrijn-Westfalen. Je wandelt door het vulkanische verleden van de Eifel met jeneverbesstruiken op berghellingen, langs stromende beken in kloven en de opvallende rode zandsteenrotsen boven Trier. Ook kom je langs de historische steden Aken in Noordrijn-Westfalen en Trier in Rijnland-Palts. De route van 313 kilometer is opgedeeld in 15 etappes tussen de 15 en 28 kilometer lang. Onderweg geniet je van specialiteiten uit de streek, zoals printen (Akense koekjes) en Dauner Morcheln (chocolade). In de avond dineer je in veel restaurants met ingrediënten uit de weiden, bossen en tuinen van de Eifel.
Weekendje weg? Het Vulkamaarpad van 27,1 kilometer is een mooie rondwandeling en terecht uitgeroepen tot mooiste Duitse meerdaagse wandelroute van 2021. Je start en eindigt in Manderscheid. Waar je bij Bettenfeld het mooie Windsborn-kratermeer ziet liggen, heb je bij Meerfeld een geweldig panoramisch uitzicht op het landschap. In Manderscheid tref je in de diepe Lieservallei een middeleeuwse kasteelruïne. Toegegeven: het pad is bestempeld als ‘zwaar’ en duurt zo’n 8 uur, maar de inspanning is het zeker waard.
8. König Ludwig Weg: wandelen in de voetsporen van de Beierse sprookjeskoning Ludwig II
Kasteel Neuschwanstein en Hohenschwangau, Beieren
Tijdens de eerste langeafstandswandelroute König Ludwig Weg - in de uitlopers van de Alpen – volg je de Beierse sprookjeskoning Ludwig II. Je wandelt door het dromerige landschap met prachtige meren waar Ludwig zo van hield. De weg leidt van Starnberg via het wereldberoemde Andechs-klooster naar de Marienmünster in Dießen am Ammersee. En verder naar het Wessobrunn-klooster, over de Hohen Peißenberg, door de Ammerkloof naar Rottenbuch. Ook kom je langs de koninklijke kastelen van Neuschwanstein en Hohenschwangau.
Als dagtour is de Drei Schlösser Runde bij Füssen een aanrader. Tijdens deze rondwandeling van 14,4 kilometer loop je in de voetsporen van de Beierse koningen van kasteel naar kasteel: Neuschwanstein, Hohenschwangau en het Hoge kasteel. Vanaf het uitkijkpunt Kalvarienberg heb je een panoramisch uitzicht van 360 graden over de oude binnenstad van Füssen, de uitlopers van de Alpen met de vele meren en de koninklijke kastelen van Hohenschwangau en Neuschwanstein.
9. Wandelen in het Thüringer Woud, het ‘Groene hart van Duitsland’
Drachenschlucht, Eisenach, Thüringer Wald
De Rennsteig is niet alleen de oudste maar ook de populairste langeafstandswandelroute van Duitsland; jaarlijks trekt hij zo’n 100.000 wandelaars. Al lopend geniet je van een mix van naaldbossen en bloeiende bergweiden. Vroeger verbond de Rennsteig de belangrijke steden en dorpen. Vandaag de dag genieten wandelaars hier van prachtige uitzichten op dorpen, kastelen en paleizen. De route is 170 kilometer lang, van Hörschel (bij Eisenach) tot Blankenstein (vlakbij Beieren). De Rennsteig ligt in het Natuurpark Thüringer Wald: een beschermd natuurgebied van 2082 km² - ongeveer net zo groot als de provincie Limburg. Het is een bosrijk kamgebergte met ronde leisteenruggen en wilde klippen van vulkanisch gesteente. Dit grootste natuurpark van Thüringen wordt ook wel het ‘Groene Hart van Duitsland’ genoemd.
Maak je liever een korte wandeling, dan is de 11,6 kilometer lange rondwandeling naar de Drachenschlucht en Landgrafenschlucht bij Eisenach een tip. De Drakenkloof is soms maar 68 centimeter breed en werd ruim honderd jaar geleden toegankelijk gemaakt via trappen en loopbruggen. Onder je kabbelt het water en aan weerszijden rijzen de met mos bedekte rotsen steil omhoog.
10. De Moselsteig: kronkelende Moezel en steile hellingen vol wijngaarden
Wijngaarden en de Niederburg, Moselsteig © Rheinland-Pfalz Tourismus / Dominik Ketz
Tijdens de 365 kilometer lange Moselsteig (verdeeld in 24 etappes) volg je de Duitse Moezel van Perl aan de Duits-Frans-Luxemburgse grens tot aan de monding van de rivier bij het Deutsches Eck in Koblenz. Je wandelt dwars door het Moezelgebied met typisch Duitse dorpen vol kleine vakwerkhuizen met pastelkleurige gepleisterde muren. Vanaf de oevers schieten steile hellingen omhoog met daarop wijngaarden. Het heuvelachtige gebied tussen de Hunsrück en de Eifel staat dan ook vooral bekend om de wijn. Sluit je dag voldaan af met een Riesling in de hand, de bekendste wijn uit deze streek.
Een korte (maar pittige) wandeling is de Calmont Klettersteig en Calmont-Höhenweg van 7 kilometer. Het is namelijk een aardige klim; de Calmont is de steilste wijnberg van Europa met stijgingspercentages tot 68%. Onderweg word je beloond met spectaculaire uitzichten over het Moezeldal, de kronkelende Moezel, wijngaarden en dorpen. Je begint met de Klettersteig dwars door de wijngaarden met staalkabels en metalen ladders. Eenmaal boven vervolg je het pad op de Calmot Höhenweg.
11. De Kammweg: een van de oudste Europese wandelroutes
Uitzicht vanaf de Kahleberg © Tourismusverband Erzgebirge / Egbert Kamprath
De historische Kammweg is een van de oudste Europese wandelroutes. Hij loopt voor het overgrote deel door het beschermde natuurpark Erzgebirge-Vogtland met een grote populatie Europese moeflons. Tijdens de 285 kilometer lange route wandel je tussen Saksen, Beieren en Thüringen door dichte bossen en langs enthousiaste speelgoedmakers. De beuken- en lindebossen zorgen voor creatieve houtbewerkingen, van notenkrakers tot schaakspelen. Het dichtbeboste gebied laat her en der nog de littekens zien van eeuwenlange mijnbouw. Breng onderweg een bezoek aan gesloten mijnen zoals de Grube Tanneberg in Schneckenstein.
Ben je met kinderen op stap, dan is de korte 1,9 kilometer lange Waldgeisterweg (boosgeestenpad) een aanrader. Onderweg ontmoeten jullie personages en mythische wezens die uit boomstammen zijn gesneden. Nog energie over? Neem een omweg naar de Stülpner-grot, het toevluchtsoord van stroper en volksheld Karl Stülpner (1762-1841). Wandel vervolgens door naar de Greifensteine: vanaf het uitkijkpunt van de zeven granietrotsen heb je een geweldig uitzicht op de bergkam van het Erts.