Milieuzones in Duitsland

In Duitsland hebben veel steden een milieuzone waar een milieusticker (Umweltplakette of Feinstaubplakette) verplicht is voor alle auto's, campers, bussen, vrachtwagens, op alle brandstofsoorten (zelfs elektrisch). De milieuzones (Umweltzonen) worden met borden aangegeven.

Daarnaast kunnen steden voor bepaalde straten of wijken een dieselverbod of een diesel- en benzineverbod (verbod op bepaalde diesel- of benzinevoertuigen) instellen. Bekijk hiervoor de veelgestelde vragen.

Steden met een milieuzone zijn onder andere Berlijn, Bonn, Bremen, Darmstadt, Dortmund, Duisburg, Düsseldorf, Essen, Frankfurt am Main, Gelsenkirchen, Hannover, Heidelberg, Karlsruhe, Keulen, Krefeld, Leipzig, Maagdenburg, Mainz, Mannheim, Mönchengladbach, München, Münster, Neuss, Neu-Ulm, Oberhausen, Osnabrück, Stuttgart, Wiesbaden, Wuppertal.

Kijk voor een actueel en compleet overzicht van de plaatsen waar een sticker verplicht is op gis.uba.de/website/umweltzonen. Klik voor een lijst met milieuzones op 'Umweltzonen', en voor een lijst met dieselverboden op 'Durchfahrtsbeschränkungen'.

Meer informatie is te vinden op de site van de Duitse overheid (Umweltbundesamt).

Bevestig de sticker rechtsonder (van binnenuit gezien) op de binnenkant van de voorruit. Het verkeerd aanbrengen van de sticker kan een boete opleveren van circa € 100.

Het rijden in een Umweltzone zonder de juiste sticker kan een boete opleveren van circa € 100.

De milieusticker is gekoppeld aan het voertuig en is onbeperkt geldig. Maar als hij bijvoorbeeld geheel verbleekt en onleesbaar is, moet je hem vervangen door een nieuwe.

Voor autosnelwegen die door milieuzones lopen hoef je geen milieusticker aan te schaffen. Daarnaast vallen motoren, driewielige motorvoertuigen, bromfietsen en snorfietsen buiten de regeling. Quads geregistreerd als motor of bromfiets (voertuigklasse L) zijn ook vrijgesteld. Verder zijn voertuigen waarin duidelijk zichtbaar een geldige Europese gehandicaptenparkeerkaart achter de voorruit is geplaatst, hebben geen milieusticker nodig.

De milieusticker is daarnaast voor € 22,50 verkrijgbaar bij wisselkantoren van GWK Travelex in Nederland. De sticker is hier direct uit voorraad leverbaar. Zie hier voor meer informatie.

De milieusticker is ook verkrijgbaar in Duitsland. Onder meer bij een aantal garages, gemeenten en filialen van DEKRA, GTÜ en TÜV. Hiervoor is het kentekenbewijs van de auto nodig. Aan de hand van de gegevens (bouwjaar, gewicht, benzine- of dieselmotor) wordt de kleur van de sticker bepaald. De kosten variëren al naar gelang het afgiftepunt van € 5 tot bijna € 50. Zie voor informatie, adressen en contactgegevens:

• Berlijn afhalen
• Berlijn online
• DEKRA
• GTÜ
• TÜV Nord
• TÜV Süd

Als je een elektrische auto hebt, ben je niet vrijgesteld. Wel is er een voor buitenlandse elektrische voertuigen een E-Plakette, een blauw vignet. Het vignet is niet verplicht, maar biedt bepaalde voordelen, bijvoorbeeld hier en daar gratis parkeren. De voordelen verschillen plaatselijk, er is geen overzicht beschikbaar. Het vignet is te verkrijgen bij de plaatselijke autoriteiten voor € 11, bijvoorbeeld in Berlijn, service.berlin.de/dienstleistung/327517. Plak het vignet op de achterruit. Let op: het blauwe vignet is geen vervanging van de groene milieusticker, die nodig blijft in de milieuzones.

Steden mogen niet alleen een milieuzone instellen maar ook verdergaande maatregelen nemen tegen dieselvoertuigen. Dat kan door een dieselverbod (Dieselfahrverbot) in te stellen. Steden kunnen zelf bepalen wat de minimaal vereiste euro-emissienorm is en welke voertuigen geweerd worden (bijvoorbeeld alleen vrachtwagens: LKW, Lastkrafwagen). Een dieselverbod geldt ook voor buitenlandse voertuigen. 

Er is in Duitsland veel verzet tegen de invoering van een dieselverbod of een diesel-/benzineverbod, daarom is de invoering in een aantal steden al herhaaldelijk uitgesteld, bijvoorbeeld in Bonn, Essen, Frankfurt, Gelsenkirchen, Keulen en Mainz. De dieselverboden in Berlijn en Hamburg zijn inmiddels weer opgeheven.

Slechts enkele steden hebben een dieselverbod: 

• Darmstadt: Verbod dieselvoertuigen t/m Euro 5 en benzinevoertuigen t/m Euro 2 - Hügelstraße en Heinrichstraße.
• München: Verbod dieselvoertuigen t/m Euro 4 - in de bestaande milieuzone, mogelijk later uitgebreid t/m Euro 5. Voor meer informatie en een kaartje van de zone zie stadt.muenchen.de/infos/umweltzone-muenchen.
• Stuttgart: Verbod dieselvoertuigen t/m Euro 4 - in de gehele bestaande milieuzone met uitzondering van enkele wegen die met 'Zufahrt zu ... frei' aangegeven worden. Verbod dieselvoertuigen t/m Euro 5 - in een gedeelte van deze zone, de 'kleine milieuzone' genoemd. Voor meer informatie en kaartjes van de zones zie stuttgart.de/diesel-verkehrsverbot. Uitbreiding van de maatregelen wordt bestudeerd.

Een lijst van de plaatsen met dieselverboden is ook te vinden op gis.uba.de/website/umweltzonen. Klik op 'Durchfahrtsbeschränkungen'. Het kan voorkomen dat nog niet alle zones erop staan vermeld. Wij trachten dat zo veel mogelijk hier aan te vullen.

De zones worden in de regel met een verbodsbord aangegeven met daaronder voor welke voertuigen het verbod wel of niet van toepassing is.

 

Ter plaatse gehuurde auto’s zijn veelal voorzien van een milieusticker, maar in een ander land geregistreerde huurauto’s meestal niet. Informeer tijdig bij de verhuurder. Zie ook anwb.nl/huurauto.

Oldtimers met een Duits historisch kenteken en oldtimers met een buitenlands kenteken hoeven geen milieusticker te hebben. Een oldtimer is volgens de Duitse regels ouder dan 30 jaar en moet in goede staat van onderhoud verkeren. Leg bij het parkeren in een milieuzone een kopie van het kentekenbewijs waaruit de ouderdom van het voertuig blijkt, en bij voorkeur een FIVA Identity Card duidelijk zichtbaar achter de voorruit. Informatie over de FIVA Identity Card is te vinden op fiva.org (Fédération internationale des véhicules anciens) en fehac.nl (Federatie Historische Automobiel- en Motorfietsclubs). Let op: Een dieselverbod kan ook voor oldtimers gelden. De regels verschillen per plaats, informeer bij de gemeente. Meer informatie vind je ook op de website van ADAC. 

Autosnelwegen die door milieuzones lopen, vallen buiten de regeling. Voor een doorreis naar Oostenrijk of Zwitserland is dus geen milieusticker nodig. Motoren, driewielige motorvoertuigen, bromfietsen en snorfietsen vallen buiten de regeling. Quads geregistreerd als motor of bromfiets (voertuigklasse L) zijn ook vrijgesteld. Voertuigen waarin duidelijk zichtbaar een geldige Europese gehandicaptenparkeerkaart achter de voorruit is geplaatst, hebben geen milieusticker nodig. Het hangt af van de plaatselijke verordeningen of de vrijstelling ook geldt in steden waar een dieselverbod van kracht is, zie de site van de betreffende gemeente.