Bos & heide: de mooiste gebieden in Nederland
Met 10 wandeltips
In de herfst, de winter, de lente of de zomer: een wandeling door bos en hei is altijd een goed idee. Het is gezond en tegelijk een feestje voor je ogen, oren en neus; 'Hé, is dat nou zwijnenpoep?'
1. De Loonse en Drunense Duinen
Giersbergen, Noord-Brabant
De Brabantse Sahara, zo staat het Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen bekend. Een uniek gebied: woest en rijk aan zowel grillige bomen als duinen & vlaktes van stuifzand. Complete boerderijen, nee, hele gehuchten verdwenen hier in de loop der eeuwen hier onder dat zand. Maar het kleine Giersbergen hield dapper stand. En hoe dat is gelukt, ontdek je tijdens deze route. Lopend in de boslucht, over helwitte duinen en langs eenzame vliegdennen, belanden in de Brabantse Sahara.
Bekijk wandelroute Giersbergen (12 km)
Meer over N.P. De Loonse en Drunense Duinen
Gastvrijpunten aan/in De Loonse en Drunense Duinen
- De Rustende Jager: een uitgebreide kaart, inclusief specialiteitsgebak: de Brabantse Broeder.
- Herberg De Drie Linden: klassiek bruin-café interieur en een knots van een terras.
2. Nationaal Park Veluwezoom
Laag Soeren, Gelderland
Nationaal Park Veluwezoom - de zuidoosthoek van de Veluwe - is een groot natuurgebied met zowel bos en heide als zandverstuivingen & statige landgoederen. Wandelaars in de schemering horen hier - met een beetje geluk – zwijnen knorren, reeën blaffen (ja, zo heet dat echt) en, tijdens de bronsttijd (van eind september tot diep in oktober) het burlen van de edelherten. Tip: Ontdek, via onderstaande wandeling, het Achterste Schaddeveld, de Lange Juffer, de Elsberg (90 meter hoog en goed voor een topuitzicht) en nog véél meer.
Bekijk wandelroute Naar de Elsberg (11 km)
Meer over N.P. De Veluwezoom
Bekijk ANWB wandelkaart Veluwezoom
3. Nationaal Park De Hoge Veluwe
Hoenderloo, Gelderland
Cliché, maar o zo waar: in elk seizoen is een wandeling in het Nationaal Park De Hoge Veluwe een feest. Reken op lange, ritselende bomenlanen, beboste heuvels en uitgestrekte heidevelden, met hier en daar een fonkelend ven. Plus, de kans op het spotten van herten, wilde zwijnen, vossen en ander wild. Tip: Ook hier kun je van eind september tot diep in oktober, tijdens de bronsttijd, herten horen burlen.
Bekijk wandelroute De Hoge Veluwe (9 km)
Meer over N.P. De Hoge Veluwe
Gastvrijpunt aan De Hoge Veluwe: Pannenkoekenhuis Den Strooper
Voorheen een school, nu een mooi pannenkoekenhuis! Geniet in of om het historische pand (met terras) van een pannenkoek aan een van de oudste wegen van de Veluwe (Koningsweg).
4. Het Baarnse Bos
Baarn, Utrecht
Nee, het Baarnse bos is géén woest woud met dreigend stuifzand. Al in de 18de eeuw werd dit bos, keurig in Franse barokstijl, door statige lanen verdeeld in strakke, spiegelbare vormen. Toen echter pakweg honderd jaar later de Engelse landschapsstijl in zwang raakte, werd het landgoed omgetoverd in een wild romantische buitenplaats met dito slingerpaden. En ook het nabijgelegen Landgoed Groeneveld, met hoge bomen, bruggetjes en kronkelbeken, moest aantrekkelijk ogen. Tip: Wie onderstaande wandeling maakt, ontdekt dat veel van de romantische paden nog steeds bestaan.
Bekijk wandelroute Baarn (9 km)
5. Nationaal Park Zuid-Kennemerland
Overveen, Noord-Holland
Een duingebied zo groot, dat je er urenlang kunt struinen zonder de zee zelfs te zien. Is dat erg? Nee hoor, want je ziet wél duinen, dichtbebost met kronkeldennen. Met daartussen duinmeren die je tegemoet schitteren. Naast valleien waarin het duinviooltje vrolijk wiegt tussen duindoorn en hondsroos. En hoor ik daar een nachtegaal? Of is het de boompieper? Hoe dan ook, volg hier het slingerpad over het Grote Vlak en spot een grazende wisent, hooglander of Konikpaard. Tip: Trek voor onderstaande wandeling van - schrik niet - 16 kilometer minimaal 4 uur uit (maar korter wandelen kan natuurlijk ook).
Bekijk wandelroute N.P. Zuid-Kennemerland (16 km)
Meer over N.P. Zuid-Kennemerland
Bekijk wandelkaart Kennemerland
6. Nationaal Park De Maasduinen
Well, Limburg
In Noordoost-Limburg, tussen de Maas en de grens met Duitsland glooit het Nationaal Park De Maasduinen. Een groot natuurgebied waardoor ooit zowel de Maas als de Rijn stroomde en dat nu diverse landschappen, planten en dieren herbergt. Reken op meren als spiegels, bronsgroen bos, waarin 't nachtegaaltje zingt, en open heide, goed voor fijne vergezichten. Plus: grafheuvels, kasteelruïnes en loopgraven, want er is hier heel wat gebeurd. Tip: Niet ver buiten het park, in Duitsland, vind je bedevaartplaats Kevelaer. Een bezoek waard, ook voor wie niet gelooft.
Bekijk wandelroute De Maasduinen (17 km)
Meer over N.P. De Maasduinen
Gastvrijpunten aan De Maasduinen
- Restaurant De Wellsche Hut: al 100 jaar een uitspanning in het bosrijke gebied.
- Eetcafé Jaykes: van uitsmijters en burgers tot stoofpotjes en schitzels.
7. Het Wallebos
Beetsterzwaag, Friesland
Oké, groot is het Wallebos bij Beetsterzwaag niet, maar bijzonder is het wel. Net zoals Beetsterzwaag zelf. Want het dorp én bos hebben grandeur. Zo ligt de Hoofdstraat tussen kapitale landhuizen en doorkruisen statige eiken- en beukenlanen het Wallebos. Het was de Friese landadel die - lang geleden - hier het aanzien van het dorp en de omgeving bepaalde. De rijke lieden hadden hout nodig, op woeste grond werd daarom dit bos aangelegd. Bos waarin het vandaag prettig wandelen is. Over de Freulesingel, Zandlaan en het Kerkepad. Kuierend langs vliegenzwammen en eekhoorntjesbrood, klepperende ooievaars en de statige Harinxma State (iets om te googelen).
Bekijk wandelroute Beetsterzwaag (9 km)
Gastvrijpunt in de buurt: Hotel-Restaurant Het Witte Huis
Sinds jaar en dag een begrip in Olterterp. Een prachtige locatie waar je geniet van high tea, lunch of diner en een overnachting.
8. Het Dwingelderveld
Ruinen, Drenthe
Let op: de geschiedenis van Nationaal Park Dwingelderveld in het kort. Eeuwen terug woest gebied, daarna landbouw met overbegrazing, met als gevolg oprukkend stuifzand. Zand dat begin 20ste eeuw werd getemd door bomen te planten. De laatste 25 jaar echter krijgt de natuur weer meer vrijhied. Het gevolg? Bos, heide, stuifzand en natte delen waar veenpluis groeit. Kortom, het is hier fijn wandelen. Fluitend over vlonderpaden, langs jeneverbes en pijpenstro. Genietend van gakkende ganzen, klapwiekend hoog in de lucht met daaronder natuur tot aan de horizon.
Bekijk wandelroute Dwingelderveld (9 km)
Meer over N.P. Dwingelderveld
Bekijk wandelkaart Dwingelderveld
Gastvrijpunten in (de buurt van) Dwingelderveld:
- Camping Torentjeshoek: familiecamping in de natuur, luxe chalets tot boomhutten.
- Fletcher Landhotel De Borken: seizoensgebonden gerechten met kruiden uit eigen tuin.
9. De Sallandse Heuvelrug
Nijverdal, Overijssel
In Overijssel, op en rond een 150.000 jaar oude stuwwal, ligt het Nationaal Park Sallandse Heuvelrug. Ook dit park is bijzonder. Waarom? Vanwege de flora, de fauna én de vergezichten. Vergezichten vanaf bergen als de Holterberg (60 m) en de Grote Koningsbelt (75 m). Bijzondere flora in de alom aanwezige heide en wie goed zoekt, ontdekt het hondsviooltje en de (vleesetende) zonnedauw. Qua fauna tippen we de korhoen, waarvan de haantjes pronken hun witte staartveren, en knalrode kuif. In ons land alleen hier nog in het wild te zien. Dus op naar de Heuvelrug!
Bekijk wandelroute Rollende heuvels (12 km)
Meer over N.P. Sallandse Heuvelrug
Bekijk wandelkaart Sallandse Heuvelrug
Bekijk de autoroute rond dit park
Gastvrijpunten aan de Sallandse Heuvelrug:
- Buitengewoon Holten: lunchroom met gezellig terras, ijscorner en midgetgolfbanen.
- Bistro De Oale Ste: Een combinatie van traditionele elementen in een mordern jasje.
10. De Kaapse Bossen
Doorn, Utrecht
'Vroeg in de ochtend laten de dieren zich goed zien. De reeën, hun weg zoekend, en soms word ik begroet door een boommarter. De Kaapse Bossen is een prachtige plek om te zijn', aldus boswachter Michel Reukers. De Kaapse Bossen liggen bij Doorn, midden in het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug. Glooiend bos met zowel brede beukenlanen als slingerende bospaden.
Bekijk wandelroute Kaapse Bossen
Meer over N.P. Utrechtse Heuvelrug
Gastvrijpunt in de Kaapse Bossen: Chalet Helenaheuvel
Het perfecte start- en/of eindpunt van je wandelroute door de Kaapse Bossen. Plof neer op het grote terras en geniet van de verse, regionale seizoensproducten.
Stadsbossen
Niet elk bos ligt ver van de stad vandaan. Boswachter Marieke Schatteleijn, bekend van het tv-programma Binnenstebuiten, tipt deze drie stadsbossen.
- Stadswaard bij Nijmegen. Zo vanuit de Waalkade struinen in riviernatuur tussen de konikpaarden en Galloways (een zwart Schotse rund).
- Het Gagelbos bij Utrecht: een groot speelbos voor kinderen dat onderdeel is van het grote Noorderpark: een recreatiegebied vol natuurontwikkeling.
- Mastbos ten zuiden van Breda: een eeuwenoud bos vol historie, afgewisseld met vennen en heide. Vanaf het jaar 1515 is, in opdracht van Graaf Hendrik III van Nassau-Breda, begonnen met de aanleg van het bos.
Misschien vind je dit ook interessant:
Wandelvoorbereiding
Vogels spotten in Nederland
Luister naar de mysteries van Nederland in de gratis ANWB podcast Verborgen Verhalen