Elektrische auto opladen: hoe werkt het?

Wanneer de batterij van jouw elektrische auto leeg is, heb je een laadpaal nodig. Welke moet je hebben en waar vind je die? En hoe kom je aan de laadpas die nodig is om jouw laadsessie te starten? We vertellen je alles over de verschillende manieren van laden.

Elektrisch laden aan een laadpaal

Een laadpunt is een soort stopcontact voor je elektrische auto, aan de muur of op een paal. Wanneer je jouw EV aansluit op een laadpaal, wordt het accupakket in de auto opgeladen. Aan openbare laadpunten zit geen laadkabel vast, dus die moet je zelf meenemen. Wil je thuis een oplaadpunt, dan kies je zelf of daar een laadkabel aan vast zit of niet.

De snelheid waarmee de auto wordt opgeladen, kan behoorlijk verschillen en is van veel factoren afhankelijk. Wel kun je een onderscheid maken tussen ‘gewoon' laden bij een laadpaal of ‘snelladen’ bij een snellaadpaal.

Je kunt overigens ook laden zónder laadpaal. Gewoon, via het stopcontact. Daar zitten zowel voor- als nadelen aan.

Laadpas

Zonder laadpas kun je aan een laadpaal niet laden. Met een laadpas identificeer jij je bij een laadpaal. Zo weet de leverancier wie de elektriciteit heeft afgenomen en vooral aan wie dit gefactureerd moet worden.

Er bestaan heel wat aanbieders van laadpassen. Een deel daarvan biedt toegang tot alle openbare laadpalen in Nederland, waaronder de laadpas van ANWB. Daarnaast kun je met de ANWB Laadpas ook terecht bij de meeste snelladers en bij veel laadpunten in heel Europa.

Eigen laadpaal vs. openbare laadpaal

Bij regulier laden maken we onderscheid tussen privé en openbare laadpalen. Als je een eigen laadpaal hebt (of een wallbox, indien jouw laadpunt niet op een paal staat maar aan de muur is bevestigd), dan heb je daarvoor geen abonnement nodig. Bij een publieke laadpaal is dit normaliter wel het geval.

Bij zo’n abonnement hoort een laadpas. Bij sommige aanbieders is het mogelijk om je smartphone te gebruiken in plaats van een fysieke laadpas, vergelijkbaar met contactloos betalen met je mobiele telefoon.

Gewone laadpalen laden op met 'normale' snelheid. Laden doe je bij voorkeur op de momenten dat je de auto niet nodig hebt, bijvoorbeeld ’s avonds thuis of overdag op kantoor. Het volladen van een accu kan namelijk tot tien uur duren, afhankelijk van jouw elektrische auto en het soort paal waarop je die aansluit.

Slim laden in woonwijken

De overheid lanceerde in 2023 het programma 'Slim Laden Voor Iedereen'. Omdat er steeds meer elektrische auto's komen, is het belangrijk dat we het opladen ervan gaan spreiden. Dit betekent dat EV's langzamer laden wanneer er in de wijk veel stroom wordt gevraagd (bijvoorbeeld tijdens de avondpiek, als iedereen gaat koken, verwarmen en andere elektrische apparaten aanzet). Op het moment dat er weer voldoende capaciteit is (tijdens de nacht bijvoorbeeld) gaan de auto’s juist weer wat sneller laden. 

Voor slim laden zijn meerdere aanleidingen. Bijvoorbeeld laden voor lagere (dynamische) prijzen en lokaal duurzame energie opwekken (denk aan zonnepanelen die lokaal stroom leveren). Zo kunnen we het bestaande stroomnet optimaal benutten. Verspreid in Nederland zijn en worden er laadpleinen aangelegd met een Dynamic Load Balancing systeem.

Omdat een moderne elektrische auto qua laadvermogen ongeveer hetzelfde vraagt als tien gemiddelde huishoudens (afhankelijk van de auto natuurlijk) kan laden een enorme belasting voor het stroomnet zijn. Met laadpleinen en beheersing van de laadpieken kun je overbelasting voorkomen.

Let op: als de accu van je auto weer vol is en je laat jouw EV daarna lang geparkeerd staan bij een publieke laadpaal, dan loop je kans op een boete voor 'laadkleven'.

Snelladen

Wanneer je onderweg bent en je batterijpakket dreigt leeg te raken, wil je niet urenlang wachten om jouw reis te kunnen vervolgen. In dat geval kun je gebruik maken van een snellaadpaal. Deze staan doorgaans langs drukke wegen, vaak nabij de grote tankstations langs de snelweg.

Snellaadstations bieden over het algemeen de meeste keuze als het om betaalmogelijkheden gaat. Betalen met een app, Paypal, creditcard, of met je pinpas komt steeds vaker voor. Toch is het ook hier handig om je laadpas mee te nemen. Ten eerste omdat de laadsessie dan op dezelfde rekening komt, maar vooral omdat de laadpas het best geaccepteerde betaalmiddel bij Europese snelladers is.

Bij steeds meer elektrische auto's heeft het de voorkeur een snellader te zoeken via het navigatiesysteem aan boord. De batterij wordt dan al voorbereid om te snelladen, waardoor je minder tijd kwijt bent aan je laadbeurt.

Aan een snellaadpaal is je accu in veel gevallen na twintig- tot veertig minuten weer voor tachtig procent vol. Een elektrische auto volledig opladen bij een snellaadpaal is niet handig: boven die tachtig procent neemt de laadsnelheid zienderogen af.

Zie het als een glas water dat je onder de kraan vult. Wanneer je de kraan volledig open draait, zal het water al over de rand klotsen voor het glas helemaal gevuld is. Ook een accu kun je niet met de hoogste laadsnelheid volledig opladen, dat laden gaat naarmate de accu voller raakt steeds langzamer.

Wanneer je een lange rit maakt, bijvoorbeeld op vakantie, is het sneller om wat vaker korte tijd te laden dan minder stops te maken maar de auto steeds vol te laden.

Snellaadpalen zijn complexer en daarmee ook een stuk duurder dan gewone laadpalen. Dit zie je ook terug in het tarief dat leveranciers rekenen per kilowatt. Snelladen is daarom vooral interessant voor die momenten wanneer het laden aan een gewone laadpaal niet toereikend is. Wie zijn auto thuis en op kantoor kan opladen, zal voor dagelijks gebruik zelden tot nooit een snellaadpaal nodig hebben.

Laden zonder paal: regeneratief remmen

Bij het testen van elektrische voertuigen hoor je vaak termen zoals 'eenpedaalrijden' en 'recuperatief' of 'regeneratief' remmen. We leggen elders op onze site uit wat deze begrippen betekenen, en waarom je in een elektrische auto minder vaak hoeft te remmen.

Hybride auto opladen

Het opladen van een hybride auto verschilt enigszins van het opladen van een volledig elektrische auto, afhankelijk van het type hybride:

• Volledig hybride auto's hoeven niet opgeladen te worden aan een laadpaal. Ze laden hun batterijen op tijdens het rijden door middel van regeneratief remmen en de verbrandingsmotor.

• Plug-in hybride auto's (PHEV's) kunnen wel extern opgeladen worden, net als volledig elektrische auto's. Plug-in hybrides hebben een kleinere batterijcapaciteit dan volledig elektrische auto's, wat betekent dat ze meestal sneller opgeladen zijn. Plug-in hybrides zijn vaak niet geschikt voor snelladen.

Vind altijd een oplaadpunt onderweg

Of je nu een reguliere- of een snellaadpaal gebruikt: met de ANWB Onderweg app kun je alle laadpunten in Nederland én Europa op jouw route zien. Zo kun je goed voorbereid en zorgeloos onderweg.