Top 25 verrassende steden Europa
Een citytrip naar een stad die nog niet wemelt van de collega-toeristen? Van San Sebastián tot Glasgow; deze Europese steden zijn minder bekend dan Berlijn of Parijs, maar ook absoluut een bezoek waard.
1. Genua: juweel aan zee
Natuurlijk, Genua is geen vergeten pareltje dat je met de loep op de kaart moet opzoeken. Maar tot voor kort kenden weinig Nederlanders deze Noord-Italiaanse havenstad. Toen de Nederlandse schrijver Ilja Leonard Pfeijffer zich hier vestigde, ontwaakte Nederland. Ilja publiceerde in 2013 La Superba, een hommage aan Genua en een groot succes. En sinds vorig jaar vliegt de KLM rechtstreeks op Genua. La Superba (de Hoogmoedige) heeft de smalste en grootste historische binnenstad van Europa. Een doolhof dat je het best op een lente-avond kunt betreden. Die eerste indruk is verpletterend. Je loopt door donkere caruggi (steegjes), zo smal dat je met beide schouders de muren raakt. Verdwaal en laat je verrassen door kerkjes, enoteca’s en feestjes. Genua vreet je op.
2. Ljubljana: geheime topper
‘Ljubljana is dichtbij, mooi, heel gezellig én veel goedkoper. En dat weet niemand,’ zei onze fotograaf, bijna dronken van geluk. 'Ljublj- hoe?' vroegen wij eerst. De fotograaf bleek een week in de enige Europese hoofdstad met autovrij centrum te zijn geweest ('Green Capital 2016') en was daarna nog twee keer teruggekeerd. Ljubljana, de hoofdstad van Slovenië, is een vat vol tegenstrijdigheden. De stad oogt streng Centraal-Europees maar is mediterraan ongedwongen. Voelt klein als een dorp, maar is groot zat voor een swingend uitgaansleven. Binnen een uur zit je aan de Adriatische kust of in de Alpen. ‘Ljubljana lijkt wel wat op Utrecht’, zegt onze expert. ‘Veel studenten, een toverachtige gracht en leuke cafés. Maar mijn ontdekking is minder chaotisch en zóóó betaalbaar.’
3. San Sebastián: baai om te zoenen
Het Baskische San Sebastián is een van de steden die je eerder had willen ontdekken (in plaats van er arrogant hard langs te rijden, richting costa’s of Portugal). San Sebastián heeft een schelpvormige baai om te zoenen, met een pikant eilandje om de golven te breken. Zeilboten drijven als zwanen in het water. Op de boulevard heerst een mondaine sfeer, mensen gaan chique gekleed, aan de baai grenzen levendige straten vol pintxos, de lokale tapas die hier van topkwaliteit zijn. In hoge vitrines vind je bergen verse pintxos: blauwe kaas uit de bergen, kreeftsalade met een garnaaltje, stokviskroket. De klassieke obers, zwarte broek en wit overhemd, zijn de snelste van Spanje. Wat een heerlijke stad.
4. Lecce: voor de fijnproever
Onze geheime witte barokstad ligt diep verstopt in Puglia, de streek in de hak van de Italiaanse laars. Nummer vier is een stad voor fijnproevers. Lecce (90.000 inw.) heeft twee veelzeggende bijnamen: Florence van de Barok en het Athene van Apulië (Pulia). Dat snap je direct na een wandeling langs prachtige kerken (de adembenemende Santa Croce basiliek, waaraan 150 jaar is gewerkt), monumenten (het Romeins amfitheater) en ingenieuze piazza's (Piazza del Duomo: een door stijlvolle gevels omsloten ruimte). Lecce is geen ‘provinciale’ stad, getuige de vele kekke winkels met bekende Italiaanse modemerken. De lokale wijnen zijn zo stoer als de inwoners en het strand ligt op 20 minuutjes rijden.
5. Glasgow: van hel naar heerlijk
Glasgow, de grootste stad van Schotland, is de op een na leukste shoppingstad van het Verenigd Koninkrijk. Het verhaal van onze hidden gem nummer vijf is er een van opkomst, ondergang en wedergeboorte. In de 19de eeuw was Glasgow een drukke industriestad. Vanaf de jaren dertig van de 20ste eeuw ging het fluks bergafwaarts. Glasgow kreeg de reputatie van een hellhole, met tobberige arbeiderswijken. De stad herpakte zich en wist in 1990 de titel Europese Culturele Hoofdstad in de wacht te slepen. De fraaie Victoriaanse monumenten zijn in ere hersteld. In de hippe wijk Finnieston, aan de rivier de Clyde, worden de Glasgow's Docklands gerealiseerd, vervallen kerkgebouwen zijn omgetoverd tot spetterende horecagelegenheden. En alles onder de leuze: ‘Glasgow’s miles better!’
6. Lyon: het warme Parijs
Lyon is wellicht een beetje groot voor het stempel ‘verborgen parel’, maar we zetten de Culinaire Hoofdstad van Frankrijk graag op plaats zes. Lyon is als een warm Parijs. De stad ligt op twee uur rijden van de Méditerranée en ligt verspreid langs en tussen liefst twee rivieren, de Saône en de Rhône. Lyon heeft dus twee keer zoveel verrukkelijke oevers als Parijs. Vieux-Lyon staat vol met renaissancistisch erfgoed en heeft trompe-l’oeil-gevels en traboules (overdekte steegjes die van de ene naar de andere straat lopen). La Confluence is de futuristische eet- en winkelwijk en Croix-Rousse de hippe, voormalige zijdewerkerswijk. En niet vergeten: Lyon heeft meer dan tweeduizend restaurants, waaronder zeven van Paul Bocuse. Het is een grote stad met de sfeer van een dorp.
7. Sarajevo: de schouders eronder!
Geen stad in Europa die zo’n belangrijke rol in onze geschiedenis speelde en waar we zo weinig van weten. In Sarajevo loop je tussen de kogelgaten uit de jaren negentig, passeer je de plek waar ruim honderd jaar geleden de Eerste Wereldoorlog onvermijdelijk werd (1914, Franz Ferdinand) en hebben de omringende bergen een olympische geschiedenis. Waar de oude generatie zwelgt in oorlogstrauma’s, werkt de energie van jong Sarajevo aanstekelijk. De schouders eronder, een brede glimlach op het gezicht en veel gastvrijheid. De oude bazaar is opgeknapt en de zomers in Sarajevo zijn zwoel, de terrassen tot laat vol en in de nachtclubs danst iedereen zich in het zweet. En dan is de hoofdstad van Bosnië en Herzegovina ook nog eens een fijne bestemming voor toeristen met een smalle beurs.
8. Cardiff: bye, bye kolenhaven
De doorsnee Nederlandse toerist boekt niet snel een citytrip naar Cardiff. Wij breken hier een lans voor de horecarijke hoofdstad van Wales, met zijn rijke historie van ridders, rockers, blackpudding, Roald Dahl en Shirley Bassey (hier in resp. 1916 en 1937 geboren). Cardiff is een Europese 'steenkoolstad' die zich tot het water bekeerde. De (ooit) grootste kolenhaven ter wereld heeft nu met Cardiff Bay, een waterfront dat er zijn mag. Er is een 'hang'-promenade met shops en restaurants en op loopafstand van de haven ligt het knotsgekke Cardiff Castle. Doe een toertje door weelderig ingerichte kamers met namen als Winter Smoking Room en Lord Bute's Bedroom. In het centrum zijn wondertjes van arcades met trendy boetieks. De Cardiff Market is een gietijzeren kathedraal vol ambachtelijke voedselkramen (proef de Welsh Cake!). Tip: met de trein rijd je in twee uurtjes van Londen naar Cardiff.
9. Hamburg: stad van Fritz-Kola
Vergeet Berlijn. Hamburg is de ‘onder-de-radar’-bestemming van Duitsland. Een stad met meer bruggen dan Venetië, Amsterdam en Londen bij elkaar. Fiets door de historische Speicherstadt, die hallucinerende verzameling bakstenen paleizen, met torentjes die spiegelen in de kanalen. De hippe wijk Schanzenviertel puilt uit van de organische-groentezaken en koffietenten vol hipsters met biodrankjes. Hier introduceerden twee jonge ondernemers de (inmiddels) wereldberoemde Fritz-Kola. Hop met je fietsje op de havenferry in HafenCity, de hypermoderne waterwijk met kronkelende glazen gebouwen. Op de kop van de Kaiserkai drijft de Elbphilharmonie, de 800 miljoen kostende concertzaal, als een atoomwolk boven een oud pakhuis. Stap af bij Elbstrand, bestel een Lammbratwürstchen met Fritz-Kola en bekijk in het warme zand het Elbe-ballet van schepen en containerkranen.
10. Doornik: het geheim van onze zuiderburen
Tournai zeggen de Fransen, Doornik de Vlamingen. Soit, het is om het even. We hebben het hier over een van the best kept secrets van onze zuiderburen. De oudste stad van België heeft het gruis afgeschud en zichzelf herontdekt. De kaaien langs de Schelde zijn omgetoverd tot flaneer- en terrassenpromenades. De twee Unesco-parels, het Belfort en de imposante romaans-gotische Notre Dame-kathedraal (fijner dan die in Parijs!), komen stukje bij beetje uit de steigers. Architect Victor Horta tekende voor een prachtig art nouveau-museum. Boulevards en jardins van Doornik hebben een grootsteedse allure. Op de Grote Markt vind je staminees en luie terrassen, goed voor een Tournay Blond. En koop in het Quartier Historique een ‘Clovis-taart’, een caloriebommetje van frangipanegebak met abrikozen- en ananasconfituur.
11. Bologna: chic en lekker
Bologna is de middeleeuwen op gympen. De stad herbergt de oudste universiteit van Europa waar ongeveer een op de vier Bolognesi studeert. Dat brengt veel levendigheid in de middeleeuwse stad, waar ook de allerbeste pasta van Italië wordt gemaakt.
12. Quedlinburg: vakwerkhuisjes-mekka
Twee uurtjes rijden van Berlijn ligt een stad die bijna niemand kent: Quedlinburg, met meer dan 1200 vakwerkhuisjes, waar je, zegt onze Duitslandkenner, helemaal gelukkig van wordt. En rond de kerst is Quedlinburg onverslaanbaar mooi.
13. Belfast: een lesje geschiedenis
De Noord-Ierse hoofdstad heeft een fantastisch Titanic-museum, bruisend nachtleven en verbijsterend vriendelijke locals. De beste manier om Belfast te ontdekken is per Black Taxi Tour. De chauffeur weet alles over de muurkunst, een lesje geschiedenis over The Troubles tussen katholieken en protestanten.
14. Amiens: kerk, brocante en Jules Verne
Vier uur rijden en je zit in de leukste brocantestad van Noord-Frankrijk, waar twee keer per jaar honderden antiekstalletjes klaarstaan langs de Somme. De gotische kathedraal is de grootste van Frankrijk én bezoek vooral het ex-woonhuis van Jules Verne, schepper van Twintigduizend Mijlen onder Zee.
15. Plovdiv: Culturele Hoofdstad 2019
Verborgen stadsjuweel nummer vijftien is de meest relaxte stad van Bulgarije, niet voor niets in 2019 Culturele Hoofdstad van Europa. Het stadsmotto luidt ‘Antiek & Eeuwig’. Waarmee ‘Plov’ duidelijk maakt een van de oudste steden van Europa te zijn. Check het Romeinse amfitheater, voor veel theater in de zomermaanden.
16. Lincoln: de omweg waard
Lincoln ligt twee uur rijden van Hull, te bereiken met P&O Ferries vanaf Rotterdam. Het is een super-Engelse (tearoom)stad met een Romeinse geschiedenis. Is alleen al om de meesterlijke kathedraal de omweg waard. De twee enorme torens werpen een slagschaduw over het historische centrum.
17. Novi Sad: Europa’s Culturele Hoofdstad 2021
'Novi wàààt!?' reageren veel mensen, maar Novi Sad (= 'nieuwe tuin'), de tweede stad van Servië, was in 2021 Culturele Hoofdstad van Europa. Honderdduizenden jongeren kennen de stad door het muziekfestival tussen de afgebrokkelde vestingmuren van fort Petrovaradin. Novi Sad is de onontdekte stad aan de Donau, met een plein als een huiskamer, omarmd door kathedraal en neorenaissance stadhuis.
18. Tallinn: de leukste van de drie
Talinn vinden wij de leukste stad van het triootje Baltische hoofdsteden. De Alexander Nevsky Kathedraal ziet eruit als een marsepeinen bruidstaartje met zijn tulbandkoepels en gouden kruisen. Het avondleven, van veganistische restaurants tot en met 'geheime' clubs, is hier überhip.
19. Málaga: museumstad aan de Méditerranée
Wie Barcelona de neus uit komt, vliegt naar Málaga. De stad van strand, shoppen en eten ontwikkelde zich tot museumstad aan de Méditerranée. Neem bijvoorbeeld het Centro Pompidou Málaga en het Museo Ruso, dependance van het Russisch Museum in Sint-Petersburg. De malagueños bieden je tussendoor een swingend aanbod van zo’n 400 restaurants en tapasbars.
20. Trømso: Parijs van het Noorden
Een toffe stad, zegt onze deep throat polaire bestemmingen over de Noorse stad Trømso. Tussen de mix van traditionele houten gebouwen en moderne constructies (zoals de prachtige IJszeekathedraal) kun je heftig shoppen en uitgaan. Doen!
21. Céret: kubisme onder de platanen
Céret – in Languedoc-Roussillon – heeft met de pastelkleurige Place des Neuf Jets misschien wel het mooiste pleintje van Zuid-Frankrijk. Hier ontwikkelden Picasso en Braque, onder een woud van platanen, het kubisme. Céret is van betoverende schoonheid en ver weg van de drukke kust.