De mooiste fietsroutes van België

In samenwerking met Toerisme Vlaanderen en Wallonië België Toerisme

België heeft een gebergte, steden met citadellen en belforten, en menukaarten met wild zwijn en waterzooi. En te midden van dit alles vind je in zowel Vlaanderen als Wallonië een netwerk van bewegwijzerde fietspaden, waarover je een fijne dagtocht of langere route kunt uitstippelen. Of je trapt een aantrekkelijke fietsroute die al voor jou is gemaakt, zoals eentje van onderstaande tien.

1. Het RAVel-netwerk

Wallonië en de Belgische Ardennen zijn gezegend met het RAVel-netwerk: ruim 1400 kilometer aan bewegwijzerd fietspad, over jaagpaden en voormalige spoorlijnen. Door natuurparken, tussen heuvels, langs kastelen en door historische stadjes als Bouillon, Dinant en La-Roche-en-Ardenne. Desgewenst kun je daarbij uitdagende hellingen trotseren, maar een gemakkelijke tocht is zeker ook mogelijk; de RAVel-paden gaan zelden steil omhoog of omlaag. Ook de bekende internationale fietsroutes die door Wallonië voeren, zoals de Vennbahn en de Maasfietsroute, maken gebruik van het RAVel-netwerk. 

2. De Vlaanderenroute

De Vlaanderenroute is een lus van 920 kilometer fietsplezier, zowel door polder, bos en heide als door historische stadjes en steden als Damme, Brugge, Gent en Leuven. Kapelletjes, eeuwenoud werelderfgoed en terrasrijke pleinen met smakelijk bier en tongstrelend eten, van balletjes in oude geuze tot waterzooi met zeeduivel. De route is bewegwijzerd, voert langs de nodige stations en sluit aan op fietsroutes uit Frankrijk, Wallonië en Nederland; je kunt dus al in Vlissingen, Roosendaal of Maastricht beginnen.

De Vlaanderenroute bevat enkele gemene klimmetjes, zoals de 141 meter hoge Kluisberg, maar is te doen voor elke fietser met een redelijke conditie. Omdat deze lus door andere routes (zoals de Schelderoute en de Stedenroute) wordt doorsneden, kun je desgewenst een kleinere ronde fietsen. Overnachten kan in hotels en B&B’s of op campings met trekkershutten langs de route.

Tip: De Vlaanderenroute is een zogenaamde icoonroute, geschikt voor zowel een dagje uit als een weekend weg of een meerdaagse tocht. Hier lees je meer over de negen Vlaamse icoonroutes.

3. De Maasfietsroute

Wie op school goed heeft opgelet, weet: de Maas stroomt vanuit Frankrijk naar Hoek van Holland. En de Maasfietsroute (alias EuroVelo 19) volgt de rivier, 1150 kilometer lang. Het Waalse deel begint bij het Franse grensplaatsje Givet en eindigt in Visé, iets onder Maastricht. Dit deel is vrijwel vlak, dus allesbehalve zwaar.

Je kunt ook in twee of drie etappes enkel de 150 kilometer tussen Dinant en Luik fietsen, via Namen en Huy. Deze vier historische steden zijn gekroond met een citadel. De Ardennen doorklievend, passeer je dan kastelen, klimrotsen, de Onze-Lieve-Vrouwe-abdij van Leffe, pijprokende schippers op pruttelende vrachtboten en tal van afstapwaardige dorpen, alleen al vanwege de bakkerij.

4. Fietstocht naar de Middeleeuwen: verdwenen Zwinhavens

Schurkend tegen Zeeuws-Vlaanderen, in de uiterste noordwesthoek van België, daar schittert het Zwin Natuur Park, 770 hectare groot. Was je hier eeuwen eerder, dan had je schepen groot en klein gezien, varend tussen de Noordzee en Brugge, via Sluis, Monnikerede, Hoeke en Damme. Maar het Zwin is verzand en nu zie je duinen, slikken en schorren, rijk aan rode zeekraal, paarse lamsoor en geel Jacobskruiskruid. Dit is het leefgebied van cirkelende zeearenden, klepperende ooievaars en zingende nachtegalen, naast tal van andere vogels.

Sinds 2019 loopt er een fietspad dwars doorheen, van Cadzand tot in Knokke, én sinds juli 2021 kun je hier een bijzondere route fietsen: Verdwenen Zwinhavens, waarbij je onderweg, dankzij vier 3D-virtual reality-kijkers, nog altijd de middeleeuwse havensteden in actie kunt zien. Je kunt kiezen uit routes van 33, 40 en 60 kilometer.

5. Grenzeloos fietsplezier: de Vennbahn

De 125 kilometer lange Vennbahn is geschikt voor iedereen die pakweg 25 kilometer per dag kan fietsen. Hij is aangelegd langs en over de historische spoorlijn tussen Aken (Duitsland) en Troisvierges (Luxemburg) en loopt voor een groot deel door de Belgische Oostkantons. Tussen Ardennen en Eifel, via verlaten stationnetjes, tunnels, oude spoorbruggen. En charmante plaatsjes schampend, zoals St. Vith en Burg-Reuland.

De route is vrijwel volledig geasfalteerd en niet zwaar, nergens gaat de Vennbahn steil omhoog. Op regelmatige afstanden zijn er mogelijkheden om te overnachten, je kunt deze internationale route dus gemakkelijk in etappes fietsen.

6. Fluitend Eddy Merckx achterna

Wie is de grootste fietser aller tijden? Op deze vraag zul je negen van de tien keer Eddy Merckx als antwoord krijgen. Behalve in Vlaanderen zelf, daar zal het tien van de tien keer zijn. Toch heeft ook Eddy ooit als kleuter leren fietsen. Zijn eerste tochten maakte hij vanuit Meensel-Kiezegem, waar De Kannibaal geboren is. Vanuit ditzelfde dorp kun je nu de Eddy Merckxroute Tielt-Winge rijden.

Het is een recreatieve route, 30 kilometer lang, waarvoor je echt geen racefiets hoeft te hebben. Fluitend trap je, twaalf knooppunten volgend, in Eddy’s spoor door Vlaams Brabant. Over de Sint-Gertrudendries, de Kasteeldreef en de Roeselberg en langs picknickbankjes, dorpscafés, de Vlooybergtoren en, uiteraard, een standbeeld van de wielergod zelf. Bekijk ook de downloadbare kaart van de route.

7. Van Schelde naar Sûre: de Via Romea Francigena

De Via Romea Francigena (oftewel de EuroVelo 5) is een fietsroute van Canterbury (Engeland) naar Rome, via 21 kathedralen en 30 werelderfgoed-sites. 310 afwisselende kilometers van deze route voeren door België. Vanuit de Noord-Franse stad Roubaix fiets je het land in, waarna je via de Schelde, het Parc Naturel Pays des Collines en Pajottenland Brussel bereikt, Europa’s bruisende hoofdstad, rijk aan monumenten. Vervolgens fiets je via het Zoniënwoud en Haspengouw (de Betuwe van België) naar Namen, de hoofdstad van Wallonië, en Dinant, de Parel van de Maasvallei.

Hierna rijg je de kalkstenen dorpen Ciney, Marche-en-Famenne en Hotton aan elkaar. Waarna, in het dal van de Ourthe, La Roche-en-Ardenne opduikt en nog meer dorpjes en vergezichten volgen. Na Bastogne rol je vervolgens via de valleien van de Strange en de Sûre naar het grensplaatsje Martelange. En wie wil, kan nog verder, richting Luxemburg en Rome.

8. Langs kust, kunst en garnaalkroketjes

Elke drie jaar vindt Beaufort aan de kust plaats, de grootste openluchtkunsttentoonstelling van België. Hedendaagse kunst van pakweg twintig kunstenaars, verspreid over de gehele kust, en dus goed te bezoeken per fiets (of met de kusttram). Bewonder dan ook meteen de dertig kunstwerken van de zes eerdere edities die zijn blijven staan, en die nu samen het Beaufort Beeldenpark vormen.

Omdat de hele Kustroute (85 km) wellicht wat lang is, zijn er ook kleinere rondritten gemaakt, vanuit de badplaatsen De Panne (42 km), Westeinde (49 km) en De Haan (56 km). Drie routes langs zowel kunst als strand, duinen, havens, oesters en garnaalkroketjes.

9. Van erfgoed naar erfgoed: de Unesco-fietsroute

De Unesco-fietsroute rijgt via RAVel-paden al het werelderfgoed van Wallonië aan elkaar. De route is bijna 500 kilometer lang en gemakkelijk in etappes op te delen. Online zijn de beschrijving en een downloadbare kaart te vinden, en in Wallonië zelf geven de RAVeL- en knooppuntbordjes de weg aan. Begin- of eindpunt, vlak bij de Franse grens, is Tournai/Doornik, de oudste stad van België. Vanaf de kathedraal, werelderfgoed, slingert de route naar de oude steenkolenmijn van Blegny, ook weer werelderfgoed, niet ver van Maastricht.

Trappend over RAVel-paden door golvend Henegouwen, de heuvels van de Condroz en de Ardennen, kom je langs bijzondere musea, scheepsliften, vuursteenmijnen, belforten, megalieten en citadellen. Allemaal werelderfgoed. Tevens kom je door ‘het kleinste stadje der wereld’ en enkele van Les Plus Beaux Villages de Wallonie, allemaal goed voor minimaal één uitnodigend café-restaurant.

10. Fietsen door het water, de bomen en de heide

Net over de grens met ons land, in Belgisch Limburg tussen Genk en Maasmechelen, ligt Nationaal Park Hoge Kempen. Uitgestrekte bossen, paarse heide, spiegelende waterplassen en stuivende duinen liggen verspreid over 12.000 hectare. Hier leven everzwijn, konikpaard, wolfsklauw en heideblauwtje. Je kunt er je eigen fietsroute uitstippelen, met behulp van het knooppuntennetwerk van Limburg. Drie mogelijke hoogtepunten: Fietsen door het Water bij Bokrijk, Fietsen (hoog) door de Bomen in Bosland en Fietsen door de Heide tussen knooppunt 550 en 551, waar je via een 300 meter lange houten fietsbrug over de Mechelse Heide trapt.

Tip 1: extra mooi is het op de Mechelse Heide ’s morgens vroeg, als in alle spinnenwebjes ontelbare dauwdruppels fonkelen, én in augustus, als de heide knalpaars kleurt.

Tip 2: kijk hier voor meer dan dertig fietsroutes in Belgisch Limburg, zowel door het park als erbuiten.

Meer fietsroutes in België

• Doe inspiratie op voor meer fietsroutes in Wallonië, zowel dagtochten als meerdaagse routes. Ook kun je via de link info over hotels, campings, gastenkamers en gîtes vinden.
• Of ontdek meer fietsroutes in Vlaanderen, zowel dagtochten als meerdaagse routes.