Verkeersregels in België

Veilig rijden

Volgens het Belgische verkeersreglement moet de bestuurder steeds in staat zijn alle nodige rijbewegingen uit te voeren en voortdurend zijn voertuig goed in de hand hebben. Daarom kun je als bestuurder een boete krijgen als je tijdens het rijden bijvoorbeeld iets eet of drinkt, een sigaret rookt, make-up aanbrengt of iets uit het dashboardkastje pakt.

Verlichting

Het mistachterlicht moet worden ingeschakeld als door sneeuw of mist het zicht minder is dan 100 meter (in Nederland: 50 meter) en bij zware regenval.

Veilig inhalen

Als automobilist of motorrijder moet je buiten de bebouwde kom bij het inhalen een zijdelingse afstand aanhouden van minstens 1,50 meter tussen jou en een voetganger, fietser of bromfietser (ook als deze zich op een fietsstrook of fietspad bevindt). 

Veilig wandelen

Als er geen voetpad of fietspad aanwezig is, moet je als voetganger aan de linkerkant van de weg lopen, behalve als dat gevaar zou kunnen opleveren. Heb je een fiets, bromfiets of motor aan de hand, dan moet je aan de rechterkant lopen.

Voorrang en inhalen trams

Trams hebben altijd voorrang op andere weggebruikers, behalve wanneer het verkeer wordt geregeld door verkeerslichten of een agent. Trams in België stoppen dus niet voor haaientanden. Je moet een stilstaande tram stapvoets voorbijrijden. Als er geen vluchtheuvel aanwezig is, mag je een tram passeren langs de zijde waar reizigers in- of uitstappen, mits er tussen de tram en het voertuig minstens 2 m overblijft. Let op: Anders dan in Nederland moet je als voetganger op een zebrapad altijd voorrang verlenen aan een naderende tram (tenzij het voetgangerslicht groen is).

Reddingsstrook bij file

Je bent in België verplicht in een file een reddingsstrook in het midden vrij te houden voor de hulpdiensten (ambulance, brandweer, politie) op alle wegen met twee of meer rijstroken per rijrichting (ook binnen de bebouwde kom). Begin met het vormen van een reddingsstrook zodra zich een file vormt en het verkeer stapvoets gaat rijden. Verkeer op de meest linkse rijstrook moet zo veel mogelijk links gaan rijden en verkeer op de andere rijstroken moet zo ver mogelijk naar rechts. Je mag in principe niet op de vluchtstrook, busbaan of fietsstrook rijden, tenzij je tijdelijk verder moet uitwijken voor een naderend voorrangsvoertuig. Let op: Het is motorrijders in België wettelijk toegestaan om in een file gebruik te maken van de reddingsstrook. Motorrijders moeten de reddingsstrook echter onmiddellijk verlaten als er hulpdiensten naderen.

Raadpleeg wegenenverkeer.be of de FAQ Reddingsstrook op mobilit.belgium.be. 

Parkeren en stilstaan

• Het is verboden te parkeren aan de linkerkant van de weg (tegen de rijrichting in), ook in parkeervakken aan de linkerkant.
• Er zijn in België blauwe rechthoekige parkeerborden met een witte P en een wielas erop die aangeven dat geheel of gedeeltelijk parkeren op de stoep verplicht is.
• Het is verboden om te parkeren op een parkeerplaats met een laadpaal als je auto niet op de laadpaal is aangesloten.  
• Het is verboden te parkeren op de volgende plaatsen: 
  • Voor de ingang van een openbaar gebouw; 
  • Waar voetgangers, fietsers of bromfietsers op de rijbaan moeten rijden om een obstakel (zoals een stilstaand voertuig of een hoop zand) moeten ontwijken;
  • Op minder dan 5 meter afstand van het begin of einde van een fietspad; 
  • Op minder dan 15 meter afstand van een bord dat een tram- of bushalte aangeeft; 
  • Op smalle wegen als de rijbaan daardoor minder dan 3 meter breed zou worden; 
  • Op tweerichtingswegen ter hoogte van een ander geparkeerd of stilstaand voertuig als twee andere voertuigen elkaar daardoor moeilijk kunnen passeren. 
• Je mag in een blauwe zone van ma. t/m za. van 9-18 uur met een parkeerschijf maximaal twee uur parkeren. Buiten een blauwe zone gelden de regels van de blauwe zone ook als er verkeersborden staan met daaronder de afbeelding van een parkeerschijf. 
• In parkeergarages kan het verboden zijn om een auto met LPG-installatie te parkeren.
• Het is verboden stil te staan op plaatsen waar je voertuig niet goed zichtbaar is (zoals in een bocht of nabij de top van een heuvel) of een obstakel vormt voor het overige verkeer. Het is daarnaast verboden stil te staan op trottoirs, op verhoogde bermen (binnen de bebouwde kom), midden op kruispunten, op of nabij oversteekplaatsen, in tunnels en onder bruggen. 
• Het is verboden om bij stilstand de motor warm te laten draaien. Ook in andere omstandigheden, bijvoorbeeld bij het wachten voor een overweg, is het onnodig laten draaien van de motor verboden. 
• Let op: Sinds 1 oktober 2022 is het verboden om te parkeren op een parkeerplaats met een laadpaal als je auto niet op de laadpaal is aangesloten.

Parkeren in Antwerpen

Per 1 augustus 2023 mag je als bezoeker niet meer in het historisch centrum van Antwerpen parkeren, anders dan in een parkeergarage. Enkel bewoners met een parkeervergunning, bepaalde vergunninghouders (zorgverstrekkers, sommige ondernemers en autodelers) en personen met een handicap mogen hier parkeren. De gemeente adviseert bezoekers om hun auto aan de rand van de stad te parkeren (bij een P&R) en met het openbaar vervoer naar het centrum af te reizen. Meer informatie over het parkeerbeleid in Antwerpen vind je hier.

Toeteren

Geluidssignalen mag je binnen de bebouwde kom alleen gebruiken in noodgevallen om een ongeluk te voorkomen. Buiten de bebouwde kom mogen bestuurders toeteren om andere weggebruikers te waarschuwen dat ze willen inhalen. In het donker moeten lichtsignalen in plaats van geluidssignalen worden gebruikt, tenzij geluidssignalen noodzakelijk zijn om dringend gevaar af te wenden. 

Slepen

Slepen is verboden op snelwegen (of op de vluchtstrook daarvan). Als je auto een snelweg niet meer op eigen kracht kan verlaten, moet je een bergingsbedrijf inschakelen om hem je auto weg te laten slepen. Op andere wegen is slepen wel toegestaan. De maximumsnelheid is in dat geval 25 km/h.

Kruisen

Sla je in België af naar links en doet je tegenligger dat ook dan moet je voldoende zijdelingse afstand houden en achter elkaar langs rijden. Dat wil zeggen elkaar rechts kruisen. Uitzondering: staat er een pijl op de weg, dan moet je afslaan op de plaats waar de pijl staat.

Rotonde

Als je een rotonde wilt oprijden, moet je voorrang verlenen aan bestuurders die op de rotonde rijden. Alle rotondes in België zijn voorzien van voorrangsborden. Zie touring.be voor meer informatie over het rijden op een rotonde.

Ritsen

Als twee rijstroken worden samengevoegd is bij langzaam rijdend verkeer ritsen verplicht. Dit betekent het volgende:

• Op de wegvallende rijstrook moeten bestuurders tot vlak voor de versmalling op de eigen rijstrook blijven rijden en dan pas invoegen.
• Op de doorgaande rijstrook moeten bestuurders vlak voor de versmalling om beurten één voertuig de ruimte geven om in te voegen.

Als je niet doorrijdt tot de versmalling of invoegend verkeer geen voorrang verleent, kun je een boete krijgen.

Verkeerslichten

Een knipperend oranje licht betekent dat bestuurders extra moeten opletten bij het doorrijden.

Motor laten draaien

Het bij stilstand warm laten draaien van de motor is verboden. Ook in andere omstandigheden, bijvoorbeeld bij het wachten voor een overweg, is het onnodig laten draaien van de motor verboden.

Rijden onder invloed

Het maximaal toegestane alcoholgehalte in het bloed is net zoals in Nederland 0,5 promille. Het is verboden te rijden onder invloed van drugs.

Flitspaalsignalering

Het meenemen en gebruiken van radardetectieapparatuur is verboden. Het gebruik van apparatuur met signalering voor vaste flitspalen of trajectcontroles (zoals navigatieapparatuur en telefoons) is wel toegestaan. Zie voor meer informatie: anwb.nl/juridisch-advies/op-vakantie.

Mobiele telefoon

Het is bestuurders van voertuigen (ook fietsers) verboden tijdens het rijden een telefoon vast te houden. Let op: Ook als het voertuig stilstaat in de file of voor een rood verkeerslicht, mag je als bestuurder geen telefoon vasthouden. Handsfree bellen mag wel. Het is verboden om als bestuurder een telefoon of tablet te gebruiken, tenzij het apparaat zich in een houder op het dashboard bevindt. De boete voor een overtreding is hoog.

Roken in de auto

Het is in heel België voor iedere inzittende van een auto of camper verboden te roken in het bijzijn van een kind onder de 18 jaar. Dit verbod geldt ook voor elektronische sigaretten. 

Kinderen in de auto

Kinderen kleiner dan 135 cm moet je in een goedgekeurd en passend autokinderzitje (babyautostoeltje, kinderautostoeltje of zitverhoger) vervoeren. Vervoer je een kind in een autokinderzitje met het gezicht naar achteren op de voorstoel, dan moet je de airbag uitschakelen.

Huisdieren

Uit de Belgische wetgeving kan worden afgeleid dat een huisdier in de auto (dat wordt gezien als 'lading') de rijbewegingen en het zicht van de bestuurder niet mag beperken en geen gevaar mag vormen voor inzittenden en andere weggebruikers. Zet je huisdier daarom veilig vast in de auto, bijvoorbeeld in een reismand of -kennel, in een speciaal tuigje of zitje dat is vastgezet met een veiligheidsgordel of in de bagagerimte achter een rek of net. Het is in België verboden een hond achter te laten in een warme auto. Lees hier meer informatie over hoe je jouw huisdier zo veilig mogelijk vervoert in de auto.

Lading

Lading mag niet naar voren uitsteken. De maximumhoogte is voor een voertuig met lading is 4 m. De lading mag inclusief het voertuig maximaal 2,55 m breed zijn. De lading mag geen gevaar opleveren voor het overige verkeer.

Ondeelbare lading mag maximaal 3 m naar achteren uitsteken, deelbare lading maximaal 1 m. Lading die meer dan 1 m naar achteren uitsteekt, moet worden voorzien van een reflecterend rood-wit markeringsbord (onder andere verkrijgbaar via anwb.nl/webwinkel) en in het donker of bij slecht zicht bovendien van een rood licht. In Nederland mag deelbare of ondeelbare lading op een personenauto nooit meer dan 1 m naar achteren uitsteken (zie: anwb.nl/juridisch-advies).

Fietsendrager

Een voertuig met fietsendrager mag maximaal 2,55 m breed zijn. Als de fietsendrager de achterlichten en reflectoren van je voertuig geheel of gedeeltelijk bedekt, moet de drager zijn voorzien van een verlichtingsbalk. Voor een auto met een Belgisch kenteken is ook een mistlamp op de fietsendrager verplicht.

Kentekenplaat en NL-sticker

Als de fietsendrager of bagagebox op de trekhaak de kentekenplaat van je voertuig geheel of gedeeltelijk bedekt, moet je er een witte kentekenplaat op aanbrengen met het kenteken van het voertuig. Je moet in dat geval ook een ovale witte NL-sticker aanbrengen op de fietsendrager of bagagebox. Je mag de sticker niet op de witte kentekenplaat plakken. Je kunt de NL-sticker eventueel op een fiets aanbrengen. Een NL-sticker is verkrijgbaar via anwb.nl/webwinkel.

Winterbanden en sneeuwkettingen

Winterbanden zijn niet verplicht in België, maar wel aan te raden bij winterse omstandigheden, zeker in bergachtige gebieden zoals de Belgische Ardennen en de Belgische Eiffel. Het gebruik van sneeuwkettingen (ook spike-spiders) is alleen toegestaan als de wegen zijn bedekt met sneeuw of ijs. 

Bekijk alle informatie over winterbanden in België. Meer informatie over sneeuwkettingen en sneeuwsokken op anwb.nl/webwinkel/sneeuwkettingen-informatie. 

Let op: In Luxemburg en Duitsland is het rijden op winterbanden verplicht bij winterse omstandigheden. 

Afmetingen

• Breedte combinatie (excl. spiegels): 2,55 m
• Hoogte combinatie: 4 m
• Lengte aanhanger (excl. dissel): 12 m
• Lengte combinatie: 18,75 m

Let op: Een eventuele fietsendrager wordt achterop wordt meegerekend in de lengte. 

Voor vervoer van een aanhanger die breder is dan 2,55 m moet een speciale vergunning worden aangevraagd bij een van de drie Belgische gewestelijke diensten. Als een vergunning wordt verstrekt, geldt deze voor het hele Belgische grondgebied. Zie wegenenverkeer.be/uitzonderlijk-vervoer en mobilit.belgium.be/nl voor meer informatie.

De hierna vermelde verkeersregels voor een fiets gelden ook voor een elektrische fiets met trapondersteuning tot 25 km/h en een vermogen tot 250 watt. 

Fietshelm

Het dragen van een fietshelm is niet verplicht, maar wordt wel aangeraden. Voor een speedpedelec is een helm verplicht, meer informatie hieronder. 

Mobiele telefoon

Je mag tijdens het fietsen geen telefoon vasthouden. Handsfree bellen mag wel.

Verlichting en overige vereisten

Voor op de fiets moet het licht wit of geel zijn en achter op de fiets moet het licht rood zijn. In plaats van vaste lampen op de fiets zijn ook losse lampjes toegestaan. Deze mogen worden vastgemaakt aan kleding en/of tassen, maar moeten goed zichtbaar zijn. De fiets moet voor een witte en achter een rode reflector hebben. Op de pedalen moeten gele of oranje reflectoren zijn aangebracht. Op de banden moet zich een reflecterende strook bevinden. Als dat niet het geval is, moeten op de wielen (velgen) minimaal twee gele of oranje reflectoren zijn aangebracht. Ook moet de fiets zijn voorzien van goed werkende remmen en een bel.

Passagiers

Het is verboden een passagier op de bagagedrager te vervoeren. Het is wel toegestaan om kinderen te vervoeren in een fietszitje. 

Fietsende kinderen

Kinderen tot en met 10 jaar mogen op de stoep fietsen. 

Aanhanger

Het is toegestaan om te rijden met een fiets waaraan een aanhanger van maximaal 1 m breed is gekoppeld. Een aanhanger mag inclusief evventuele lading niet langer zijn dan 2,50 m. Er mag geen andere fiets naast een fiets met een aanhanger rijden. In een aanhanger mogen maximaal twee passagiers worden vervoerd. De aanhanger (fietskar) moet in dat geval uitgerust zijn met beveiligde zitplaatsen met een afdoende bescherming voor handen, voeten en rug. 

Lading

Lading mag maximaal 1 m breed zijn en maximaal 50 cm uitsteken achter een fiets of aanhanger. 

Plaats op de weg

Buiten de bebouwde kom mogen fietsers, als er geen fietspad aanwezig is, ook de berm of het trottoir gebruiken. Op het trottoir mogen ze voetgangers niet hinderen. Fietsers mogen over een busbaan (busstrook) rijden als dat wordt aangegeven met een fietspictogram op het verkeersbord dat de busbaan aanduidt of op een onderbord daarvan.

Fietsstraat

In België zijn speciale fietsstraten waar fietsers (en bestuurders van speedpedelecs) over de volle breedte van de rijbaan mogen rijden. Auto's mogen hier de fietsers niet inhalen en niet sneller rijden dan 30 km/h. Deze straten worden aangeduid met een blauw rechthoekig bord met een rode auto, een witte fietser en het woord Fietsstraat of Rue cyclabe.

Naast elkaar rijden

Fieters mogen naast elkaar rijden, mits het overige verkeer daarmee niet wordt gehinderd. Let op: Buiten de bebouwde kom moet je achter elkaar rijden bij achteropkomend verkeer.

Fietsen onder invloed

Het maximaal toegestane alcoholgehalte in het bloed is 0,5 promille.

Eenrichtingsverkeer

In sommige eenrichtingsstraten mogen fietsers in beide richtingen rijden als dat specifiek wordt toegestaan met een bord. 

Rechtsaf bij rood

Bij sommige verkeerslichten kan een verkeersbord aanwezig zijn dat aangeeft dat fietsers bij rood licht rechtsaf (of rechtdoor) mogen, mits ze andere weggebruikers op de juiste wijze voorrang verlenen. Dit is een driehoekig wit bord met een rode rand met een gele fiets en een gele pijl eronder die naar rechts (of rechtdoor) wijst.

Alle richtingen tegelijk groen

Op diverse plekken in België, zoals in Antwerpen en Gent, kun je op kruispunten verkeerslichten voor fietsers tegenkomen waarbij het fietssilhouet omringd is door vier pijltjes. Dit verkeersteken heet in België 'Vierkant groen' en geeft aan dat het voor fietsers uit alle richtingen tegelijk groen is. Niemand heeft voorrang bij groen, dus let hier goed op, pas je snelheid aan en houd rekening met andere fietsers.  

Parkeren

Je mag je fiets alleen op het voetpad of de stoep parkeren als er minstens anderhalve meter ruimte overblijft voor voetgangers.

Speedpedelec

De minimumleeftijd voor het rijden van een speedpedelec is zestien jaar. De bestuurder moet in het bezit zijn van het bromfietsrijbewijs AM of een rijbewijs voor auto of motor.

Een bestuurder van een speedpedelec moet een goedgekeurde fietshelm (norm EN1078) dragen, mits deze speciale bescherming biedt aan de slapen en het achterhoofd. Voor zover bekend is een speedpedelec-helm (norm NTA 8776) ook toegestaan in België.

De plaats op de weg kan door wegbeheerders worden bepaald met onderborden waarop ook de speedpedelec voorkomt in de vorm van een afbeelding van een gemotoriseerd rijwiel vergezeld van de letter P (die staat voor bromfietsen van klasse P). Op wegen met een maximumsnelheid tot 50 km/h met een verplicht fietspad ernaast mag je kiezen of je al dan niet op het fietspad wilt rijden, tenzij met een verkeersbord wordt aangegeven dat het fietspad ook verplicht is voor speedpedelecs (P). Ook op wegen met een maximumsnelheid tot 50 km/h met een gezamenlijk verplicht fiets- en voetpad ernaast mogen speedpedelecs desgewenst op het verplichte fietspad naast het voetpad rijden.

Net als fietsers mogen ook twee bestuurders van een speedpedelec naast elkaar fietsen. Met een speedpedelec mag je, net als alle andere fietsers, rechtsaf of rechtdoor bij een rood stoplicht als dat met een verkeersbord wordt aangegeven. Je moet daarbij wel eerst correct voorrang verlenen aan het overige verkeer.

Let op: Je mag op een speedpedelec geen kinderen jonger dan 3 jaar vervoeren. Kinderen tussen 3 en 8 jaar mag je alleen in een geschikt beveiligingssysteem (kinderzitje) op de speedpedelec vervoeren.

Ga voor meer informatie naar vlaanderen.be/elektrische-fietsen.

Wegenwacht Fiets in België

Je hoopt het niet, maar stel dat je in België stil komt te staan met fietspech. Wat dan? Met Wegenwacht Fiets helpen we je in snel weer op weg. Je hoeft alleen maar de ANWB Alarmcentrale te bellen.

Wegenwacht Fiets Service 

• Gevarendriehoek
• Veiligheidsvest

Let op: De bestuurder is verplicht een veiligheidsvest te dragen bij pech of een ongeval. De ANWB adviseert bestuurders voor alle inzittenden een veiligheidsvest mee te nemen in de auto. In auto's met een Belgisch kenteken moeten een verbanddoos en een goedgekeurde brandblusser aanwezig zijn waarvan de uiterste houdbaarheidsdatum nog niet is verstreken. De ANWB adviseert je om die ook mee te nemen.

Verplicht:

• Beschermende kleding
• Veiligheidsvest

Let op: De beschermende kleding moet bestaan uit een helm, handschoenen, jas met lange mouwen, lange broek of een overall en laarzen of stevige, hoge schoenen die de enkels beschermen. Deze verplichting geldt ook voor Nederlandse motorrijders. Je bent verplicht een veiligheidsvest mee te nemen op de motor voor jezelf en een eventuele passagier. Het dragen van een veiligheidsvest is verplicht voor de bestuurder bij pech of een ongeval op de snelweg of andere plek waar stoppen of parkeren verboden is. Een passagier wordt met klem aangeraden in dat geval een veiligheidsvest te dragen.

• Binnen bebouwde kom: 50 km/h
• Buiten bebouwde kom: 70/90 km/h
• Autosnelwegen: 120 km/h

<3.500 kg

• Binnen bebouwde kom: 50 km/h
• Buiten bebouwde kom: 70/90 km/h
• Autosnelwegen: 120 km/h

Let op: De ANWB adviseert je om met een caravan of aanhangwagen de Nederlandse maximumsnelheid van 90 km/h aan te houden. Rij hooguit 100 km/h als de maximum constructiesnelheid het toelaat of je combinatie daar geschikt voor is. Dit laatste kun je bijvoorbeeld controleren met de rekentool 'caravantrekker' (anwb.nl/auto/trekauto): als de ANWB het rijden met jouw combinatie een veilig keuze vindt én als de prestaties van de combinatie bij 80 of 90 km/h voldoende zijn (minstens 4 sterren), kun je overwegen 100 km/h te rijden waar dat is toegestaan.

>3.500 kg tot 7.500 kg

• Binnen bebouwde kom: 50 km/h
• Buiten bebouwde kom: 70/90 km/h
• Autosnelwegen: 90 km/h

<3.500 kg

• Binnen bebouwde kom: 50 km/h
• Buiten bebouwde kom: 70/90 km/h
• Autosnelweg: 120 km/h

>3.500 kg tot 7.500 kg

• Binnen bebouwde kom: 50 km/h
• Buiten bebouwde kom: 70/90 km/h
• Autosnelweg: 90 km/h

• Binnen bebouwde kom: 50 km/h
• Buiten bebouwde kom: 70/90 km/h
• Autosnelweg: 120 km/h

• Binnen bebouwde kom: 45 km/h
• Buiten bebouwde kom: 45 km/h
• Autosnelweg: verboden

• Binnen bebouwde kom: 25 km/h
• Buiten bebouwde kom: 25 km/h
• Autosnelweg: verboden