Verkeersregels in Zwitserland

Veilig rijden

In Zwitserland geldt de algemene regel dat de bestuurder van een voertuig altijd alle aandacht op de weg en op het verkeer moet richten en geen handelingen mag uitvoeren die het besturen van het voertuig bemoeilijken. Op basis van deze regel kun je als bestuurder een boete krijgen als je tijdens het rijden bijvoorbeeld make-up aanbrengt, je haar kamt, het navigatiesysteem bedient, een afleidend gesprek voert, de krant leest of een sms of WhatsAppbericht typt. Bestuurders van motorvoertuigen zijn verplicht om in het verkeer extra te letten op zwakke verkeersdeelnemers, zoals voetgangers en fietsers, en in het bijzonder op kinderen, ouderen en gehandicapten.

Voorrangregels

In Zwitserland hebben trams altijd voorrang, behalve als ze op een voorrangsweg oprijden. Trams hebben ook voorrang op voetgangers die op een zebrapad willen oversteken.

Net als in Nederland hebben voetgangers voorrang wanneer ze bij een zebrapad willen oversteken. Houd er rekening mee dat voetgangers in Zwitserland vrijwel altijd voorrang krijgen en daarom ook verwachten dat ze voorrang krijgen.  

Inhalen

• Rijdende trams moet je rechts inhalen, tenzij er rechts onvoldoende ruimte is. Op eenrichtingswegen mag je een tram zowel rechts als links inhalen. Je mag een tram die midden op de weg bij een halte stilstaat, alleen rechts inhalen als er een vluchtheuvel aanwezig is waarop de uitgestapte passagiers kunnen wachten. Als die vluchtheuvel er niet is, mag je de tram ook links inhalen. Als dat niet mogelijk is, moet je achter de tram wachten.
• Schoolbussen die bij een halte zijn gestopt en de alarmlichten aan hebben, mag je slechts stapvoets voorbijrijden. Je moet indien nodig stoppen.
• Als op een gelijkwaardige kruising twee elkaar tegemoetkomende bestuurders linksaf willen slaan, moeten ze niet om elkaar heen, maar voor elkaar langs gaan.
• Langs een aantal autowegen zijn als waarschuwing gele knipperlichten aangebracht. Op gedeelten waar deze lampen knipperen, mag je niet inhalen.

Parkeren en stilstaan

• Het is verboden stil te staan of te parkeren op plaatsen waar je voertuig niet goed zichtbaar is (zoals na een scherpe bocht of boven aan een heuvel) of een obstakel vormt voor het overige verkeer.
• Het is verboden stil te staan of te parkeren langs een gele doorgetrokken streep. Daarnaast is het verboden stil te staan of te parkeren op wegen met een witte doorgetrokken enkele of dubbele witte streep, tenzij er minstens drie meter ruimte is tussen het voertuig en de streep. Verder is het verboden te parkeren of stil te staan in onderdoorgangen en tunnels. 
• Je mag niet parkeren aan de linkerkant van de weg (tegen de rijrichting in), ook niet in parkeervakken aan de linkerkant. In een straat met eenrichtingsverkeer mag je wel aan de linkerkant parkeren. 
• Op de volgende plekken is het ook verboden te parkeren: ter hoogte van gele, door strepen verbonden kruisen op de rijbaan. Buiten de bebouwde kom 50 m én binnen de bebouwde kom 50 m van een spoorwegovergang. 
• Bij het parkeren op een helling moet je de auto behalve met de handrem nog extra zekeren, bijvoorbeeld door de auto in de laagste versnelling te laten staan en een wiel tegen het trottoir te draaien. Bij het parkeren op steilere hellingen moet je bovendien wielblokken, stenen of vergelijkbare items achter een of meer wielen plaatsen.

Toeteren

Buiten de bebouwde kom is het verplicht om te toeteren bij onoverzichtelijke wegsituaties en slecht zicht op smalle wegen om andere weggebruikers te waarschuwen. 's Nachts moeten bestuurders lichtsignalen geven voor het waarschuwen van andere weggebruikers. Toeteren is in dat geval alleen toegestaan als dat noodzakelijk is om gevaar af te wenden.

Rijden in een tunnel

Je bent in een tunnel verplicht te rijden met dimlicht. Bij een file moet je een reddingstrook (Rettungsgasse) vrij houden voor hulpdiensten en ben je verplicht je alarmlichten in te schakelen en minstens 5 m afstand te houden van je voorganger. Meer informatie over veilig rijden in een tunnel vind je hier. 

Rijden in de bergen

Op bergwegen heeft stijgend verkeer voorrang op dalend verkeer, tenzij het stijgende voertuig zich dicht bij een uitwijkplaats bevindt. Zware motorvoertuigen, zoals bussen en vrachtwagens, hebben zowel bergop als bergaf voorrang op lichtere motorvoertuigen. Op een Bergpoststrasse (Bergpostweg), herkenbaar aan een blauw vierkant bord met een gele signaalhoorn, moeten de aanwijzingen van de postautochauffeur (bijvoorbeeld om te stoppen of terug te rijden) worden opgevolgd. Meer informatie over veilig rijden in de bergen vind je hier.

Slepen

Het slepen is op auto(snel)wegen toegestaan tot de eerste afrit. De gesleepte auto moet aan de achterkant een gevarendriehoek voeren en deze moet duidelijk zichtbaar zijn. Tijdens het slepen op auto(snel)wegen moeten bovendien de alarmlichten van beide auto's worden ingeschakeld. Een sleepkabel mag maximaal 8 m lang zijn, een sleepstang 5 m. De verbinding moet op een duidelijke wijze zijn gemarkeerd. De maximumsnelheid bij het slepen is 40 km/h. 

Ritsen

Bij langzaam rijdend verkeer is ritsen verplicht als twee rijstroken worden samengevoegd. Dit betekent het volgende: 

• Op de wegvallende rijstrook moeten bestuurders tot vlak voor de versmalling op de eigen rijstrook blijven rijden en dan pas invoegen. 
• Op de doorgaande rijstrook moeten bestuurders vlak voor de versmalling om beurten één voertuig de ruimte geven om in te voegen. 

Als je niet doorrijdt tot de versmalling of invoegend verkeer geen voorrang verleent, kun je een boete krijgen. 

Verlichting

In Zwitserland zijn automobilisten verplicht om overdag dimlicht of dagrijlicht te voeren. Let op: In tunnels, bij weinig licht en bij slecht zicht is dagrijlicht niet voldoende en moet dimlicht worden gevoerd. 

Reddingsstrook bij file

In Zwitserland ben je verplicht in een file een reddingsstrook (Rettungsgasse) in het midden vrij te houden voor de hulpdiensten. Dit geldt op de Autobahn en andere snelwegen met twee of meer rijstroken per rijrichting (ook binnen de bebouwde kom).

• Begin met het vormen van een reddingsstrook zodra zich een file vormt en het verkeer stapvoets gaat rijden.
• Verkeer op de meest linkse rijstrook moet zo veel mogelijk links gaan rijden en verkeer op de andere rijstroken moet zo ver mogelijk naar rechts.
• Je mag in principe niet op de vluchtstrook rijden, tenzij je tijdelijk verder moet uitwijken voor een naderend voorrangsvoertuig.
• Als je niet meewerkt aan het vormen van een reddingsstrook bij een file, riskeer je een boete.
• Let op: Voor motorrijders is het in Zwitserland verboden om over de reddingsstrook te rijden.

Veilig wandelen

Voetgangers moeten zoveel mogelijk aan de linkerkant van de weg lopen als een voetpad ontbreekt, tenzij dat gevaar voor ze oplevert. Buiten de bebouwde kom moeten voetgangers in het donker en bij slecht zicht of druk verkeer uit veiligheidsoverwegingen achter elkaar lopen. Daarnaast wordt geadviseerd om reflecterende kleding of een reflecterend veiligheidsvest te dragen. 

Passeren

Op smalle wegen heeft bij uitwijken het zwaardere voertuig (zoals een vrachtwagen) voorrang op het lichtere voertuig (zoals een personenauto). Bij gelijkwaardige voertuigen moet het voertuig uitwijken dat zicht het dichts bij een uitwijkplaats bevindt. 

Auto ijs- en sneeuwvrij

Je bent verplicht om voor het wegrijden alle ruiten, spiegels en lampen van je auto sneeuw- en ijsvrij te maken. Neem daarom een ijskrabber mee in de auto. Ook ben je verplicht om eventuele sneeuw van het dak te verwijderen en te zorgen dat de kentekenplaat leesbaar is. Let op: Het is verboden om tijdens het krabben van de ruiten de motor te laten draaien.

Geluidsoverlast

In Zwitserland wordt vanaf begin 2025 strenger gecontroleerd op vermijdbare geluidsoverlast die door auto's en motoren wordt veroorzaakt, zoals het onnodig laten draaien van je motor en het onnodig hard geluid produceren met je uitlaat. Er worden boetes uitgedeeld.

Flitspaalsignalering

Het bezitten, meenemen en gebruiken van radardetectieapparatuur is verboden, ook op je telefoon. Zie voor meer informatie: anwb.nl/juridisch-advies/op-vakantie.

Mobiele telefoon

Net zoals in Nederland is het bestuurders van voertuigen (ook fietsers) verboden tijdens het rijden een mobiele telefoon (of tablet, e-reader, mediaspeler, rekenmachine of vergelijkbare apparatuur) vast te houden. 

Rijden onder invloed

Het maximaal toegestane alcoholgehalte in het bloed is net zoals in Nederland 0,5 promille. Voor bestuurders die minder dan drie jaar hun rijbewijs hebben, is het maximaal toegestane alcoholgehalte in het bloed 0,01 promille.

Kinderen in de auto

Kinderen tot 12 jaar die kleiner zijn dan 150 cm, moet je in een passend autokinderzitje (babyautostoeltje, kinderautostoeltje of zitverhoger) vervoeren. Vervoer je een kind in een autokinderzitje met het gezicht naar achteren op een zitplaats met een airbag, dan moet je de airbag uitschakelen. Voor auto's met een Nederlands kenteken gelden in principe de regels voor het vervoer van kinderen in Nederland. Automobilisten wordt echter geadviseerd de regels van Zwitserland te volgen.

Huisdieren

In Zwitserland kun je een boete krijgen als een huisdier in de auto de bestuurder afleidt of een gevaar vormt voor inzittenden. Je wordt daarom aangeraden je huisdier achterin in een reismand of -kennel en/of achter een net of rek in de kofferruimte te vervoeren. Lees hier meer informatie over hoe je jouw huisdier zo veilig mogelijk vervoert in de auto.

Lading

• Lading die naar achteren meer dan 1 m uitsteekt, moet worden gemarkeerd. 

• De lading mag niet breder zijn dan de auto, exclusief spiegels. 

• Binnen een voertuig mag lading (bijvoorbeeld ski's) alleen op de bodem van dat voertuig worden vervoerd.

• In Nederland mag lading op een personenauto nooit meer dan 1 m naar achteren uitsteken (zie anwb.nl/juridisch-advies).

Fietsendrager

In tegenstelling tot andere lading, mogen fietsen maximaal 20 cm aan beide zijkanten uitsteken, mits de fietsen niet breder zijn dan 2 m. Als de fietsendrager de achterlichten en reflectoren van je voertuig geheel of gedeeltelijk bedekt, moet de drager zijn voorzien van een verlichtingsbalk.

Kentekenplaat en NL-sticker

Als de fietsendrager of bagagebox op de trekhaak de kentekenplaat van je voertuig geheel of gedeeltelijk bedekt, moet je er een witte kentekenplaat op aanbrengen met het kenteken van het voertuig. Je moet in dat geval ook een ovale witte NL-sticker aanbrengen op de fietsendrager of bagagebox. Je mag de sticker niet op de witte kentekenplaat plakken. Je kunt de NL-sticker eventueel op een fiets aanbrengen. Een NL-sticker is verkrijgbaar via anwb.nl/webwinkel.

Winterbanden en sneeuwkettingen

In Zwitserland bestaat voor het gebruik van winterbanden geen wettelijke regeling. Het wordt dringend aangeraden ze wél te gebruiken. Je kunt namelijk een boete krijgen als je bij winterse omstandigheden in een auto zonder winterbanden rijdt en je het overige verkeer hindert of jezelf en eventuele passagiers in gevaar brengt omdat je banden onvoldoende grip hebben op het wegdek. Sneeuwkettingen zijn verplicht als dat wordt aangegeven met onderstaand bord: 

Als sneeuwkettingen verplicht zijn, mag je in plaats van metalen sneeuwkettingen ook kunststof sneeuwkettingen of sneeuwsokken gebruiken. 

Bekijk alle informatie over winterbanden in Zwitserland. Meer informatie over sneeuwkettingen en sneeuwsokken op anwb.nl/webwinkel/sneeuwkettingen-informatie. 

Let op: In Luxemburg en Duitsland is het rijden op winterbanden verplicht bij winterse omstandigheden. 

Afmetingen

• Breedte combinatie (excl. spiegels): 2,55 m
• Hoogte combinatie: 4 m
• Lengte aanhanger (excl. dissel): 12 m
• Lengte combinatie: 18,75 m

Let op: Een eventuele fietsendrager wordt achterop wordt meegerekend in de lengte. 

Spiegels

Een voertuig dat een caravan trekt, moet zijn uitgerust met achteruitkijkspiegels aan de linker- en de rechterzijde. De spiegels moeten zicht naar achteren bieden over een afstand van minstens 100 m.

Wielkeg

Het is verplicht een wielkeg mee te nemen voor auto's met een Zwitsers kenteken die een aanhanger trekken van meer dan 750 kg. 

De wielen van een geparkeerde auto met een aanhanger of een losgekoppelde aanhanger moeten op een geringe helling met één of meer wielkeggen worden vastgezet.

Veiligheidskabel

Het is verplicht elke caravan of aanhangwagen te zekeren met een veiligheidskabel: een losbreekkabel bij een geremde aanhanger of een hulpkoppeling (vaste staalkabel) bij een ongeremde aanhanger. In Zwitserland gelden dezelfde regels als in Nederland: hang de kabel niet los over de trekhaak, maar bevestig hem ook altijd aan een oog of beugel aan de trekhaak of het chassis van het trekkende voertuig.

Ga naar anwb.nl/kamperen voor meer informatie over het bevestigen van een losbreekkabel.

Let op: Als je een afneembare trekhaak hebt, wordt in Zwitserland ten zeerste aangeraden om de veiligheidskabel te bevestigen aan een oog of beugel aan het chassis van het trekvoertuig (en niet aan een oog of beugel aan de afneembare trekhaak). Zie ook tcs.ch (Duitstalig).

Rijstroken

Een auto met een caravan of aanhangwagen mag op autosnelwegen met drie of meer rijstroken in één richting niet op de meest linkse rijstrook rijden, tenzij dat noodzakelijk is om linksaf te slaan.

Tolvignet

Let op: Voor een aanhanger (caravan of aanhangwagen) met een toegestane maximummassa van maximaal 3500 kg moet je een apart tolvignet aanschaffen. Als je bijvoorbeeld met de caravan naar Zwitserland gaat, heb je dus twee tolvignetten nodig. Voor een aanhanger achter een motor heb je geen extra tolvignet nodig. Zie anwb.nl/vakantie/zwitserland voor meer informatie.

De hierna vermelde verkeersregels voor een fiets gelden ook voor een elektrische fiets met trapondersteuning tot 25 km/h en een vermogen tot 500 watt (Leicht-Motorfahrrad). 

Elektrische fiets

De minimumleeftijd voor het rijden van een elektrische fiets is 16 jaar. Kinderen van 14 tot 16 jaar hebben een speciaal rijbewijs van categorie M nodig om op een elektrische fiets te mogen fietsen. Vanaf 16 jaar heb je geen rijbewijs meer nodig. Op een elektrische fiets is ook overdag licht verplicht. 

Fietshelm

Het dragen van een fietshelm voor het rijden op een gewone fiets of een elektrische fiets is niet verplicht. Het wordt echter wel aangeraden in Zwitserland. Voor een speedpedelec is een helm verplicht.

Speedpedelec

De minimumleeftijd voor het rijden van een speedpedelec is net zoals bij een elektrische fiets 16 jaar. Kinderen van 14 tot 16 jaar hebben een speciaal rijbewijs van categorie M nodig om op een elektrische fiets te mogen fietsen. Vanaf 16 jaar is een rijbewijs niet nodig (in Nederland is de minimumleeftijd 16 jaar en is een bromfietsrijbewijs AM verplicht).

Een bestuurder van een speedpedelec moet een goedgekeurde fietshelm (norm EN1078) dragen. Voor zover bekend is een speedpedelec-helm (norm NTA 8776) ook toegestaan.

Speedpedelecs moeten waar mogelijk op het fietspad fietsen. Als door middel van een bord wordt aangegeven dat een weg verboden is voor gemotoriseerd verkeer, mag een speedpedelec alleen op die weg rijden met een uitgeschakelde motor. 

Een speedpedelec moet ook overdag licht voeren, zodat je beter zichtbaar bent voor andere weggebruikers.

Hoofdtelefoon of oortjes

Fietsers moeten de aandacht bij het verkeer houden. Het is daarom niet toegestaan om een hoofdtelefoon of oortjes te dragen tijdens het fietsen.

Verlichting en overige vereisten

Fietsen moeten in het donker en bij slecht zicht zijn voorzien van vaste of los te bevestigen lampen. Voor op de fiets moet het licht de kleur wit of geel hebben en achter op de fiets de kleur rood. Let op: op de elektrische fiets (en de speedpedelec) moet je ook overdag je licht laten branden. De fiets moet voor een witte reflector hebben, achter een rode (beide minimaal 10 cm² groot) en oranje reflectoren op de pedalen. Ook moet de fiets voorzien zijn van goed werkende remmen. Een bel is, in tegenstelling tot Nederland, niet verplicht. 

Passagiers

Alleen personen ouder dan 16 jaar mogen een passagier op de fiets vervoeren, mits de fiets is uitgerust met een extra zitplaats voor een passagier. Kinderen tot minimaal 7 jaar moeten in een goedgekeurd kinderzitje worden vervoerd, dat ook het hoofd van het kind beschermt. Bovendien moeten de voeten van het kind op in hoogte verstelbare steunen worden vastgezet en moeten de benen voldoende worden beschermd.

Fietsende kinderen

Kinderen jonger dan 6 jaar mogen alleen onder begeleiding van iemand van 16 jaar of ouder op de openbare weg fietsen. Kinderen tot en met 12 jaar mogen op de stoep fietsen, tenzij er een fietspad of fietsstrook beschikbaar is. Ze mogen slechts stapvoets over de stoep rijden en ze mogen voetgangers niet hinderen. 

Aanhanger

Het is toegestaan om te rijden met een fiets waaraan een aanhanger van maximaal 1 m breed is gekoppeld. Een fiets met aanhanger is alleen toegestaan op een fietspad als het pad zo breed is dat andere fietsers nog kunnen inhalen. Er mogen maximaal twee kinderen worden vervoerd in een aanhanger en het maximale gewicht mag niet meer bedragen dan 80 kg. 

Plaats op de weg

Met een fiets of een standaard elektrische fiets moet je op het fietspad rijden, als dat aanwezig is. Als er een fietspad ontbreekt, moet je zoveel mogelijk aan de rechterkant van de weg rijden. 

Als door middel van een bord wordt aangegeven dat een weg verboden is voor gemotoriseerd verkeer, mag een standaard elektrische fiets hier wel rijden, maar een speedpedelec niet (tenzij de motor wordt uitgeschakeld). 

Naast elkaar rijden

Fieters mogen alleen op een fietspad of een fietsstrook en op erven naast elkaar rijden. Ook is het toegestaan om naast elkaar te fietsen wanneer de weg minimaal 8 m breed is en er veel (brom)fietsverkeer is. 

Rechtsaf bij rood

Bij sommige verkeerslichten kan een verkeersbord aanwezig zijn dat aangeeft dat fietsers bij rood licht rechtsaf mogen, mits ze alle andere weggebruikers op de juiste wijze voorrang verlenen. Dit is een vierkant zwart bordje met een gele fiets en een gele pijl dat aan het verkeerslicht is bevestigd.

Parkeren

Fietsen mogen alleen op het trottoir worden geplaatst als er minimaal 1,50 m trottoirbreedte overblijft voor voetgangers. 

Rechtsaf bij rood

Bij sommige verkeerslichten kan een verkeersbord aanwezig zijn dat aangeeft dat fietsers bij rood licht rechtsaf mogen, mits ze alle andere weggebruikers op de juiste wijze voorrang verlenen. Dit is een vierkant zwart bordje met een gele fiets en een gele pijl dat aan het verkeerslicht is bevestigd. 

• Gevarendriehoek

ANWB advies: Neem voor alle inzittenden een reflecterend veiligheidsvest mee en draag deze bij pech of een ongeval. De gevarendriehoek en veiligheidsvesten moeten voor de bestuurder binnen handbereik worden bewaard (niet in de kofferbak). Controleer bij een huurauto of de verplichte uitrusting aanwezig is.

Doorreislanden naar Zwitserland

Om in Zwitserland te komen, rijd je vanuit Nederland meestal door Duitsland of Frankrijk. Check hier welke items daar verplicht zijn in de auto:

Verplicht in Duitsland Verplicht in Frankrijk

Voor motoren is een gevarendriehoek niet verplicht. 

Doorreislanden naar Zwitserland

Om in Zwitserland te komen, rijd je vanuit Nederland door Duitsland of Frankrijk. Check hier welke items daar verplicht zijn op de motor:

Verplicht in Duitsland Verplicht in Frankrijk

In Zwitserland is een tolvignet verplicht.

Bestel tolvignet

• Binnen bebouwde kom: 50 km/h
• Buiten bebouwde kom: 80 km/h
• Autoweg: 100 km/h
• Autosnelweg: 120 km/h

<3.500 kg

• Binnen bebouwde kom: 50 km/h
• Buiten bebouwde kom: 80 km/h
• Autoweg: 80/100 km/h
• Autosnelweg: 80/100 km/h

Let op: Sinds 1 januari 2021 mag je met een aanhangwagen of caravan met een toegestane maximummassa van < 3500 kg op auto(snel)wegen 100 km/h rijden mits het trekkende voertuig, de aanhanger en de wielen zijn goedgekeurd voor deze snelheid (raadpleeg eventueel de dealer of fabrikant). De ANWB adviseert je om met een caravan of aanhangwagen de Nederlandse maximumsnelheid van 90 km/h aan te houden. Rij hooguit 100 kmk/h als je combinatie daar geschikt voor is. 

>3.500 kg

• Binnen bebouwde kom: 50 km/h
• Buiten bebouwde kom: 80 km/h
• Autoweg: 80 km/h
• Autosnelweg: 80 km/h

<3.500 kg

• Binnen bebouwde kom: 50 km/h
• Buiten bebouwde kom: 80 km/h
• Autoweg: 100 km/h
• Autosnelweg: 120 km/h

>3.500 kg

• Binnen bebouwde kom: 50 km/h
• Buiten bebouwde kom: 80 km/h
• Autoweg: 100 km/h
• Autosnelweg: 100 km/h

• Binnen bebouwde kom: 50 km/h
• Buiten bebouwde kom: 80 km/h
• Autoweg: 100 km/h
• Autosnelweg: 120 km/h

• Binnen bebouwde kom: 45 km/h
• Buiten bebouwde kom: 45 km/h
• Autoweg: verboden
• Autosnelweg: verboden