De leukste bezienswaardigheden van Keulen

Maak een stedentrip naar het charmante Keulen, op ongeveer twee uur rijden van de Nederlandse grens. Zoef met de kabelbaan over de Rijn, bewonder de kleurenpracht van de botanische tuinen en beklim de meer dan vijfhonderd treden van de beroemde Dom. Dit zijn de leukste bezienswaardigheden van Keulen. Het robuuste silhouet van de Dom bepaalt het aanzicht vanaf de Rijn. Maar ook daarachter heeft Keulen veel bezienswaardigheden te bieden. Van archeologische vondsten uit de Romeinse tijd in het Romeins-Germaanse museum en middeleeuwse stadspoorten tot de moderne beeldende kunst van Museum Ludwig en streetart in de industriële wijk Ehrenfeld. Naast je ogen worden ook je andere zintuigen als smaak en reuk geprikkeld. Proef bonbons in het Imhoff-Schokoladenmuseum, ruik het beroemde parfum Eau de Cologne en geniet van een traditioneel Kölsch biertje op het terras of in de kroeg. Ontdek de leukste bezienswaardigheden van Keulen.

Wat te doen in Keulen?

1. Het Keulse water: Eau de Cologne

MÄURER & WIRTZ © GmbH & Co. KG.

Iedereen kent de naam Eau de Cologne, een van de bekendste parfumsoorten ter wereld. Maar wat sommige mensen niet weten is dat het een Franse vertaling van Keuls water is. In de 18e eeuw verhuisde de Italiaan Johann Maria Farina naar Keulen en ontwikkelde een parfum die hem deed terugverlangen naar zijn thuisland. Volgens Farina rook het naar “… de Italiaanse voorjaarsmorgen na regen, sinaasappel, pompelmoes, citroen, bergamot, sukadevrucht, limoen, bloemen en kruiden…”. De populariteit van het parfum is grotendeels te danken aan het feit dat het zich onderscheidde van de sterke geuren – vaak van kaneel, sandelhout en muskus – die toentertijd gangbaar waren.

De geur deed het goed bij de elite en bezorgde Farina beroemde klanten als Napoleon en koningin Victoria. Tegenwoordig wordt de productie van de geur 4711 (Eau de Cologne) nog steeds geleid door de achtste generatie van de Farina-familie. De Glockengasse 4711 is de oudste Eau de Cologne fabriek ter wereld. Bezoek de fabriek of het museum Duftmuseum im Farina-Haus in het ouderlijk huis en ontdek de geschiedenis van ­– waarschijnlijk – een van je parfums.

2. Ontdek de creativiteit van de wijk Ehrenfeld

Bilderblitz © KölnTourismus GmbH

De wijk Ehrenfeld is altijd in ontwikkeling geweest. Toen Ehrenfeld in 1888 bij Keulen werd gevoegd, kwamen er al snel fabrieken en arbeiders tevoorschijn. De bruisende wijk werd vervolgens helaas bijna geheel platgebombardeerd, maar gelukkig ook snel weer opgebouwd. De economie trok steeds meer aan en de buurt krabbelde weer op. Tot steeds meer bedrijven in de jaren zeventig hun productie verplaatsten naar landen met goedkope arbeidskrachten. De fabrieken konden de concurrentie niet aan en moesten noodgedwongen sluiten.

Toch lieten de inwoners zich niet verslaan door de leegloop van Ehrenfeld. Oude fabriekshallen en loodsen werden door kunstenaars en creatieve ondernemers omgebouwd tot woningen, ateliers, restaurants en koffiehuizen. De nieuwe vaak jonge en multiculturele inwoners veranderden de buurt in een creatieve broedplaats vol kleur. Letterlijk in de vorm van de vele streetart die door Ehrenfeld te vinden is. Loop mee met een (gratis) wandeltour langs de graffitikunstwerken, koop vintage- en zelfgemaakte spullen in de Körnerstrasse en geniet van een kop koffie in een van de retro cafés.

3. Het robuuste silhouet van de Dom

De twee 157 meter hoge torens van de Dom van Keulen zijn het wereldwijde herkenningspunt van Keulen. Miljoenen bezoekers vergapen zich jaarlijks aan het gotische meesterwerk dat sinds 1996 op de Unesco-Werelderfgoedlijst staat. Toen de bouw van de kathedraal in 1880 klaar was, vormde de Dom zelfs het hoogste gebouw ter wereld. Tegenwoordig is de Dom van Keulen de grootste gotische kathedraal van Europa.

Beklim de 509 treden van de zuidelijke toren en geniet op een hoogte van ongeveer 100 meter van een uitzicht over de stad en de Rijn. Onderweg kom je langs de Sankt-Petersglocke, die door het gewicht van 24 ton ook wel ‘Dicker Pitter’ (dikke Pieter) wordt genoemd. Bewonder aan de noordkant de Domschatkamer. Met als hoogtepunt de 12e-eeuwse Driekoningenschrijn versierd met reliëfs die verhalen uit het leven van Christus en zijn profeten vertellen.

4. De schatten van het Römisch-Germanisches Museum

Jens Korte © KölnTourismus GmbH

Met de komst van het Römisch-Germanisches Museum (RGM) in 1946 en het Museum Ludwig in 1986 ontwikkelde zich een uniek museumkwartier aan de Rijnoever van Keulen. De tentoonstellingen in beide musea slaan een brug tussen de Oudheid en Nieuwe Wereld. Het Romeins-Germaanse museum werd in 1946 geopend naast de Dom van Keulen en op de resten van een Romeinse stadsvilla uit de derde eeuw. Keulen is bijna 500 jaar een Romeinse stad geweest die zich in de jaren heeft ontwikkeld tot de huidige moderne stad.

Het museum bevat duizenden schatten van de oudheid tot de middeleeuwen, maar vooral stukken uit de Romeinse Tijd. Bewonder het 70 vierkante meter grote Dionysos-mozaïek over het leven van de gelijknamige Griekse god van de wijn en het bijna 15 meter hoge grafmonument van de Romeinse legionair Lucius Poblicus.

5. De moderne kunst in het Museum Ludwig

Thomas Riehle © KölnTourismus GmbH

Reis van de oudheid naar de moderne wereld. Naast het Romeins-Germaanse museum vol schatten uit de oudheid staat het Museum Ludwig. Het enorme museum aan de Rijn en naast de Dom focust zich op moderne beeldende kunst uit de 20e en 21e eeuw. De permanente tentoonstellingen variëren van een Amerikaanse Popart-collectie van onder andere Andy Warhol en het hevige kleurgebruik in de collectie van het Duits expressionisme tot de bijna futuristische kunstwerken van de Russische Avant-garde.

Ook huisvest het museum de op twee na grootste collectie ter wereld van Pablo Picasso. Bewonder meer dan negenhonderd werken zoals het schilderij ‘Vrouw met artisjok’ of het beeldhouwwerk ‘Vrouw met kinderwagen’. Blader op de tweede etage door kunstgerelateerde boeken en geschriften in de kleine bibliotheek of woon een lezing bij in de naastliggende zaal.

6. Proef een traditionele Kölsch

Dieter Jacobi © KölnTourismus GmbH

Of het nou in de zon op het terras is of een bruine kroeg, in Keulen kan je niet om Kölsch heen. Al eeuwenlang wordt het traditionele Keulse bier hier gemaakt en gedronken. Het is zelfs een beschermde biersoort die alleen in Keulen mag worden gebrouwen. In traditionele cafés vloeit het heldere, hooggistende bier direct van het houten biervat, via de tap, in een smal cilindervormig glas.

Het bier wordt geserveerd door een kelner in een blauw schort: de Köbes. De naam, afgeleid van Jakobus wordt ongeacht de werkelijke naam van de kelner gebruikt. De Köbes lopen langs met een Kölsch-Kranz, een speciaal dienblad met houders voor de glazen Kölsch. Helemaal makkelijk: je hoeft in deze cafés maar een keer te bestellen. De Köbes vervangt je glas automatisch wanneer deze leeg is. Genoeg gehad? Leg dan je bierviltje op het glas.

7. De drie stijlen van het Rathaus

Het Rathaus (stadhuis) van Keulen is een van de best bewaarde middeleeuwse gebouwen van de stad. Het stadhuis bestaat uit drie delen die in verschillende periodes zijn gebouwd en allemaal hun eigen stijl en charme hebben. Het Rathaus werd in de 12e eeuw gebouwd op de plek waar vroeger het praetorium stond, het hoofdkwartier van het Romeinse leger. Het oudste deel van het stadhuis dat nog overeind staat is het middeleeuwse binnenhof de Saalbau uit 1330.

Daarna werd in 1414 de bouw van de Ratsturm, een gotische toren van 61 meter hoog voltooid. De toren bestond oorspronkelijk uit vijf verdiepingen vol documenten en oorkondes van de stadsraad, een kelder vol wijnvaten en op de bovenste verdieping een wachtpost van de brandweer. Als laatst volgde de Rathauslaube in 1573. Deze ingang naar de Saalbau bevat invloeden van de renaissance en is versierd met afbeeldingen van oude Romeinse heersers. Bewonder de verschillende bouwstijlen en de 124 stenen beelden van onder andere keizer Augustus, Karl Marx, dichter Joost van den Vondel en Vlaamse schilder Rubens.

8. Imhoff-Schokoladenmuseum

Dieter Jacobi © KölnTourismus GmbH

Het smakelijkste, en daarom een van de populairste, musea van Keulen is het Imhoff-Schokoladenmuseum. Hier proef je letterlijk cultuur. Het museum werd in 1993 opgericht door Hans Imhoff, die in Duitsland beter bekend is als de ‘chocoladekoning’. Als eigenaar van de fabriek van een van de grootste en oudste chocolademerken van Duitsland, raakte hij gefascineerd door de historie van chocola en kwam hij met het idee voor het museum.

Leer over de herkomst van chocola, die terug gaat naar de tijd van de Maya’s en Azteken, bewonder de bekers waar de vloeibare chocola uit werd gedronken en ontdek hoe het terecht kwam en populair werd in Europa. Ook kom je meer te weten over het productieproces en kan je zelfs een tropenhuis bezoeken met echte cacaobomen. Het eind van het museum is misschien wel het leukst: de chocoladewinkel en het café. Geniet van bonbons, chocoladegebakjes en ijs terwijl je uitkijkt over de Rijn.

9. De kleuren van het Florapark en de Botanische Garten

Het Florapark uit 1864 bestaat uit een mix van Franse barok, Italiaanse renaissance en Engelse landschapstuinen. Middelpunt van het park is het Glaspalast, een orangerie van gietijzer die geïnspireerd is op het Crystal Palace in Londen en de Jardin d’Hiver in Parijs. Het park, toegewijd aan de adellijke levensstijl, moest een pronkstuk worden voor de bourgeoisie.

Wandel langs kleurrijke bloemperken, omlijst door een laan van rood bloeiende paardenkastanjes. Daarna volgt de Italiaanse tuin, waar je door hoge loofgangen loopt die een trapsgewijze fontein aan beide zijden volgen. Bezoek ook de in 1912 aangelegde Botanische Tuin, direct naast het Florapark, met poelen vol waterlelies en een waterval die vanuit een rotstuin in de vijver stort. Bijzonder zijn de vele bomen en heesters van soms 125 jaar oud, die zijn uitgegroeid tot indrukwekkende exemplaren. Meer dan zestig bomen behoren tot beschermde natuurmonumenten vanwege hun leeftijd, grootte en schoonheid.

10. De Hahnentorburg en de Eigelsteintorburg

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd een groot deel van Keulen verwoest. Toch staan er nog een aantal gebouwen uit de middeleeuwen. Neem de westelijke en noordelijke toegangspoorten van de stad uit de 13e eeuw: de Hahnentorburg en Eigelsteintorburg. Al van een afstand wordt duidelijk dat deze poorten uit de middeleeuwen stammen. Twee grote ronde torens vol nauwe schietgaten en kantelen bovenop geven een goed beeld van de verdediging van de stad toentertijd.

De middeleeuwse poorten maakten deel uit van de 7 kilometer lange stadsmuur die Keulen moest beschermen tegen rovers en vijandige legers. Na de middeleeuwen werden de poorten en muren door de komst van buskruit steeds meer overbodig. De Hahnentorburg kwam in gebruik als gevangenis en de muur maakte plaats voor huizen. Tegenwoordig staan er enkel nog vier (van de twaalf) stadspoorten overeind: de Hahnentorburg, Eigelsteintorburg, Severinstorburg en de Ulrepforte.
 

11. Kölner Seilbahn: ontdek de stad van bovenaf

Ontdek Keulen zwevend van bovenaf tijdens een rit met de kabelbaan Kölner Seilbahn. De kabelbaan werd in 1957 geplaatst voor de Bundesgartenschau, een expositie over tuinbouw. De vele bezoekers moesten zo snel mogelijk van de botanische tuinen naar het Rheinpark aan de andere kant van de rivier worden gebracht. De Seilbahn bood een simpele en goedkope oplossing. Alhoewel de brug die er tegenwoordig is een sneller en gratis alternatief biedt, blijft de kabelbaan populair vanwege het uitzicht en de historie.
Zweef in ongeveer zes minuten, via een baan van 930 meter lengte, de Rijn over. Ondertussen geniet je van een panoramisch uitzicht over de Rijn, de Dom van Keulen, de binnenstad en de beurshallen aan de linkeroever. Op de linkeroever kun je instappen bij station Zoo/Flora (naast de dierentuin) en op de rechteroever bij de halte Thermalbad.

12. Kolumba: religie in een modern jasje

Damian Zimmermann © KölnTourismus GmbH

Een bijzondere architectonische bezienswaardigheid van Keulen is het museum van kerkelijke kunst Kolumba. Het in 1853 opgerichte museum bevindt zich sinds 2007 in een gebouw dat oud en nieuw samen laat komen. Het ontwerp van Pritzker Prize (een soort Nobelprijs van de kunst) winnende ontwerper Peter Zumthor combineert resten van de middeleeuwse kerk Sint-Columba met moderne elementen. De minimalistische stijl en de bijzondere lichtinval geven de kerkelijke kunst in het museum een moderne twist.

Bewonder de religieuze collectie bestaande uit schilderijen, tekeningen, prenten, beelden en reliëfs van de oudheid tot de moderne tijd. Maar een aantal stukken uit de collectie wordt permanent tentoongesteld, de meeste stukken rouleren in tijdelijke exposities. Bijzonder is de minimalistische inrichting waarbij slechts enkele stukken te zien zijn in een grote, kale ruimte. Hierdoor wordt de focus op het tentoongestelde object groter. Daarnaast zijn de stukken ook niet op chronologische volgorde geordend, wat zorgt voor een leuke wisselwerking tussen oude en moderne kunst.