De mooiste bezienswaardigheden van Toscane

Toscane is terecht één van de meest geliefde vakantieregio’s van Italië. Met steden vol kunstschatten en romantische landschappen met rijen hoge cipressen, dichte bossen en olijfboomgaarden. Dit zijn de mooiste bezienswaardigheden van Toscane.

In het midden van Italië vind je het schilderachtige Toscane. De uitgestrekte wijngaarden, zonnebloemen en pittoreske dorpjes gelegen tussen de golvende heuvels zijn vaak terug te zien in films en series. Slenter door middeleeuwse dorpjes als San Gimignano en Lucca waar het lijkt alsof de tijd even stil is gezet. Proef de ‘bistecca alla Fiorentina’ in Florence, begeleid door een glas Chianti Classico en neem een ontspannen duik in de thermen van Saturnia. Maar ook zonder planning brengen slingerweggetjes je langs de mooiste bezienswaardigheden van de Italiaanse regio Toscane.

1. Neerstrijken op Piazza del Campo in Siena

Siena is misschien wel de meest fotogenieke stad van Italië. Het schelpvormig plein, Piazza del Campo, is het hart van de stad en wordt met recht een architectonisch juweeltje genoemd. Hiervandaan loop je de talloze straatjes rondom het plein in. Omhoog en omlaag lopend, hier en daar met trappetjes aan elkaar verbonden. Als een local: haal een pizzapunt ‘to go’ en strijk neer op de door de zon opgewarmde stenen van het plein wanneer het ’s avonds afkoelt.

Ieder jaar op 2 juli en 16 augustus is ‘Il Campo’ het decor voor de traditionele paardenraces, beter bekend als de ‘Palio’. Siena houdt zijn adem in wanneer de paarden drie rondes, razendsnel om het plein heen rennen en strijden om de eretitel. Let goed op en geniet van de uitgelaten inwoners: vaak duurt de wedstrijd maar enkele minuten. Een bijzondere traditie sinds 1278 onder de 17 wijken van Siena, die nog steeds in stand wordt gehouden.

2. Torens tellen in het middeleeuwse San Gimignano

San Gimignano is een van de mooiste bergdorpen van Italië, iets ten zuidwesten van Florence. Dromerig gelegen op een 334 meter hoge heuvel, met een waanzinnig uitzicht over het omliggende landschap. De middeleeuwse ‘skyline’ van San Gimignano is misschien niet zo imposant als die van New York, maar in zijn tijd was hij even modern. De stadsplattegrond uit de 13e en 14e eeuw is bijna onveranderd bewaard gebleven.

Ooit staken er 72 woontorens boven de stad uit. Hoe hoger de toren, hoe meer aanzien een familie had. Hierdoor werd er vakkundig tegen elkaar opgebouwd. Vandaag de dag steken er – door verval, oorlogen en natuurgeweld – nog maar veertien torens boven San Gimignano uit. De hoogste is de Torre Grossa op Piazza del Duomo. Beklim de 218 treden naar de 54 meter hoge top voor een prachtig uitzicht over de oranjekleurige daken van het dorp, die sfeervol afsteken tegen het Toscaanse landschap.

3. Even afkoelen: Grotta del Vento

In het noorden van Toscane, in de plaats Vergemoli, vind je Grotta del Vento, vertaald naar het Nederlands ‘Grot van de Wind’. Wanneer je deze grotten binnenwandelt, snap je direct waarom. De bries wordt veroorzaakt door de temperatuurverschillen tussen de binnenzijde van de grot en de buitenlucht en een hoogteverschil van 800 meter tussen de twee ingangen.

Met een constante temperatuur van 10,7 graden is een bezoek aan Grotta del Vento een geliefd uitje om even af te koelen. Laat je verwonderen door stalagmieten in wit- en geelachtige tinten, heldere meertjes en bizarre vormen die door jaren van erosie uit de rotsen zijn gehouden. Je kunt de grot niet individueel bezoeken. Laat je daarom rondleiden door een gids en kies voor een van de drie ontdekkingstochten, in duur variërend van 1 tot 3 uur.

4. Slingerweggetjes van de Val d’Orcia

Misschien wel het bekendste beeld van Toscane: de slingerende wegen in de Val d’Orcia. Deze streek ten zuiden van Siena wordt gedomineerd door glooiende heuvels, pittoreske dorpjes en eenzame lijnen van cipressen. In het voorjaar gevuld met roodgekleurde klaprozen, gevolgd door gouden tarwevelden en zonnebloemen in de zomer. In het najaar is het de laaghangende mist die in de dalen en op de velden lijkt te zweven. Een Toscaans hoogtepunt dat uiteraard een plek op de Werelderfgoedlijst van Unesco heeft bemachtigd.

De hoofdstad van Val d’Orcia is Pienza, in de 15e eeuw ontworpen door paus Pius II. De stad is gebouwd op een 500 meter hoge heuvel, wat prachtige panorama’s over de vallei oplevert. Vanaf Pienza rijd je binnen 40 minuten naar Montalcino, wereldwijd bekend om de Brunellowijnen, een rode wijn gemaakt van Sangiovese-druiven. Heerlijk bij een stukje pecorino-kaas die je in Pienza op elke straathoek kunt kopen.

5. 463 traptreden in Florence

Florence is de hoofdstad van Toscane, ook wel bekend als Firenze onder de Italianen. Een wereldstad op het gebied van kunst, waar aan het eind van de middeleeuwen en in de renaissance het moderne Europa ontstond. Talloze kunstwerken getuigen van deze periode van transformatie tussen 1300 en 1500. Van het voormalig stadhuis Palazzo Vecchi, de schilderijen van Leonardo da Vinci en Caravaggio in Galleria degli Uffizi tot het beeld van de David van Michelangelo in Galleria dell’Accademia.

De Santa Maria del Fiore, in de volksmond de Duomo, vormt met zijn beroemde koepel het religieuze middelpunt van de stad. Bewonder de kathedraal van binnen en neem een kijkje onder de roodbruine koepel die het silhouet van Florence beheerst. Maar eerst 463 traptreden door smalle, steile gangen. Het uitzicht over het centrum maakt de klim meer dan waard. Trek gekregen? Bestel de ‘bistecca alla Fiorentina’, de bekende biefstuk uit de Florentijnse keuken. Soms wel 600 gram, dus ideaal om te delen!

6. De Chiantigiana: een van de mooiste autoroutes van Toscane

De omgeving tussen Florence en Siena is wereldberoemd als wijngebied: de naam ‘Chianti’ zal bij veel mensen een belletje doen rinkelen. Het eeuwenoude recept wordt al sinds de 13e eeuw gemaakt, en stond vooral bekend om de opvallende decoratieve mandflessen waarin ze werden gebotteld. Een van de mooiste autoroutes in de omgeving is de Chiantigiana (de regionale weg SR222). Je rijdt hier van wijngaard naar wijngaard en kunt onderweg genieten van pittoreske dorpjes zoals Castellina, Panzano en Greve.

De zwarte haan op een gouden ondergrond kenmerkt de echte Chianti Classico. Om zo te mogen heten, moet de wijn gemaakt zijn van minimaal 80% Sangiovesedruif. De overige 20% mag gemaakt worden van bijvoorbeeld merlot of cabernet sauvignon. Chianti’s buiten deze streek mogen de naam Classico niet gebruiken. Deze intense, rode wijn heeft fruitige aroma’s en een zachte afdronk. Houd wat ruimte over in je kofferbak om thuis te genieten van de Chianti Classico: ‘salute!’

​​​​​​7. ‘La Dolce Vita’ overheerst op Elba

Elba ligt voor de zuidkust van Toscane en is in tegenstelling tot de eilanden Sicilië en Sardinië nog niet zo heel bekend onder toeristen. Veerboten varen meerdere keren per dag vanuit de plaats Piombino en brengen je binnen een uurtje naar de haven van Portoferraio. Ooit was het havenplaatsje de woonplaats van Napoleon. Waar hij in 1814 arriveerde en naar schatting 300 dagen in ballingschap verbleef voordat hij wist te ontsnappen en terug trok naar Frankrijk.

Wandel naar de Monte Capanne, met 1019 meter de hoogste berg van het eiland. Of pak gewoon de kabelbaan vanaf het bergdorp Marciana. Cabines die eruit zien als een soort gele vogelkooitjes brengen je naar de top voor een prachtig uitzicht op de eilanden Gorgona en Corsica en zelfs het vasteland van Italië. Neem ook je snorkel mee: Elba heeft een kustlijn van 147 kilometer met meer dan veertig stranden waaronder Barbara, Marina di Campo en Spiaggia di Sansone.

8. Pisa: wonderbaarlijk nog steeds overeind

Pisa en zijn scheve toren zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. De kunststad ligt vlak aan zee en was van de 11^e tot de 13e eeuw een belangrijke zeemacht. Nadeel van die ligging was de moerassige grond. Wie op dergelijk terrein zware gebouwen wil neerzetten moet voor een degelijke fundering zorgen. Daaraan ontbrak het: de toren van Pisa, op het Piazza dei Miracoli ging al hellen toen de bouwers bij de derde verdieping waren.

Toen de 55 meter hoge toren in 1350 werd voltooid, stond hij 1,4 meter uit het lood, wat in de eeuwen die volgden opliep tot zo’n 5,4 meter. Tijd om iets recht te zetten: in 1990 startte een stabilisatieprogramma die de helling terugbracht naar 3,9 meter. Volgens het bestuur van de stad recht genoeg om toeristen te blijven ontvangen. Bedwing de 296 treden van de toren, waarbij je soms tegen de buiten- en binnenmuren aanleunt. Je evenwichtsorgaan wordt op de proef gesteld!

9. Dwalen over de stadsmuren van Lucca

Lucca is zo’n stadje waarmee het in de loop der eeuwen eigenlijk altijd wel goed is gegaan. In Romeinse tijden, maar ook daarna. Het is gelegen in het hart van een van de vruchtbaarste delen van Italië. Dankzij de zijdehandel beleefde Lucca van de 11e tot de 14e eeuw hoogtijdagen. In de hoop zijn vijanden buiten de deur te houden liet het tussen 1505 en 1645 een van de best bewaarde verdedigingswerken uit de renaissance bouwen: een zware, uit rood bakstenen vervaardigde ommuring.

Het is heerlijk wandelen over deze 12 meter hoge en 30 meter dikke muren. Daarbinnen bevindt zich een stad van pakweg één bij één kilometer, zodat alle kerken en palazzo’s op wandelafstand van elkaar liggen. Doe-tip: elk derde weekend van de maand is het snuffelen geblazen op de meer dan driehonderd kramen van de antiek- en kunstmarkt op de pleinen rond de Duomo.

10. Ontspannen in de thermen van Saturnia

De Grieken en Romeinen maakten er destijds al graag gebruik van: de thermen van Saturnia, midden in de ongerepte natuur van de Maremma. Per seconde stroomt er 800 liter water uit de waterval de Gorello-rivier in, die de baden van water voorziet. Zelfs als het buiten fris is, kan je hier genieten van de aangename, constante temperatuur van 37 graden.

Het zwavelgehalte in de thermen is hoog, wat zorgt voor een aparte geur. Door de aanwezigheid van koolstofdioxide en waterstofsulfide heeft het water een positief effect op de huid en luchtwegen. De zwavelgeur moet je maar voor lief nemen. De thermale baden hebben een grote aantrekkingskracht op toeristen, je doet er daarom verstandig aan om je bezoek ’s ochtends vroeg te plannen. Voordelig: de thermen van Saturnia zijn gratis te bezoeken en daardoor voor iedereen toegankelijk. Trek daarom je zwemkleding al aan voordat je vertrekt.