Een fiets als een nieuw begin

Er zijn periodes dat alles lijkt mee te zitten in je leven. Voor de 12-jarige Senna brak die tijd een dik jaar geleden aan. Een fiets van het ANWB Kinderfietsenplan speelde een belangrijke rol in de start van een heel nieuw hoofdstuk voor de tiener.

Ooit, het lijkt al bijna een vorig leven maar het is nog maar anderhalf jaar terug, moest Senna lopend naar school. De basisschool in de kleine gemeente waar ze woont was een minuut of vijf van huis. Daarom ging ze lopend naar school. Maar op de dagen dat ze gymles had was de afstand te groot - om te belopen. Op die dagen moest ze iemands fiets lenen of bij iemand achterop. Maar er waren ook dagen dat dat niet ging en ze moest achterblijven op school, terwijl haar klasgenoten aan het gymmen waren.

'Ontzettend heftig, als je je kind moet vertellen dat ze niet meer naar zo’n activiteit kan omdat er geen geld meer is'

Bij Senna thuis waren ze in de financiële problemen geraakt. Haar vader was zelfstandig ondernemer en werkte in de bouw. Hij werkte voor een opdrachtgever die veel beloofde maar nauwelijks uitbetaalde en uiteindelijk failliet ging. Het geld dat door het gezin voor de Belastingdienst opzij was gezet ging op aan boodschappen. Tot dat niet meer ging en het gezin in de schuldsanering belandde.

Benzine te duur

Voordat de financiële ellende begon zat Senna samen met haar zusje op paardrijden, betaald door het Jeugdsportfonds. Op een gegeven moment werd de benzine echter te duur om haar ernaartoe te brengen. 'Het is ontzettend heftig als ouder, als je je kind moet vertellen dat ze niet meer naar zo’n activiteit kan omdat er geen geld meer is,' vertelt de moeder van Senna met een brok in haar keel.

'Niemand vindt het gek'

Mensen die hun fiets niet meer gebruiken, kunnen die kwijt bij het ANWB Kinderfietsenplan. Daar worden ze opgeknapt en vervolgens doorgegeven aan kinderen die een fiets heel hard nodig hebben. Zoals Senna. Voor haar begon er iets in positieve zin te veranderen aan de dynamiek in haar leven, toen ze in 2018 een fiets van het ANWB Kinderfietsenplan kreeg.  

Dolblij was ze met haar nieuwe, blauwe fiets, een solide exemplaar dat niet rammelde. Ineens kon ze wel altijd mee naar de gymles, was het lopen naar school voorbij en kon ze het jaar erop naar de middelbare school van haar keuze. Er gebeurde iets bijzonders; het pesten ging ook voorbij. Misschien had dat niet alleen met die fiets te maken, maar speelde de ontwapenende openheid van Senna daar ook een rol in. 'Ik vertel gewoon dat ik een nieuwe fiets heb gekregen van de ANWB omdat we thuis in de schuldsanering zitten. Niemand vindt het gek.' Vreemd genoeg ontstond er zelfs een andere dynamiek; de pestkoppen begonnen geleidelijk tegen haar op te kijken.

'Dan gaat de vlag uit!'

Misschien heeft Senna haar openheid een beetje van haar moeder. Die vertelt in alle eerlijkheid hoe een gewoon Nederlands gezin waar wordt gewerkt, door omstandigheden waar je nauwelijks grip op hebt in de schulden kan raken. 'Heel veel mensen hebben een verkeerd beeld van armoede. Maar het kan echt iedereen overkomen' 

Langzaam gaat het nu bergopwaarts met het gezin en lijkt financieel gezien de ergste periode voorbij. Over zes maanden is het schuldsaneringstraject voorbij, is de schuld weggewerkt en krijgt het gezin financieel weer wat meer lucht. 'Dan gaat de vlag uit’, vertelt Senna's moeder. 

Onafscheidelijk

Senna is bijna een jaar geleden, overgestapt naar het voorgezet onderwijs. Ze zit nu op de school waar ze heel graag heen wilde en veel beter op haar plek is. En gelukkig is die fiets er, want de afstand naar haar nieuwe school was echt te groot om dagelijks naartoe te kunnen lopen. En wat minstens zo leuk is; ze kwam op die nieuwe school al snel een vriendin tegen, Zoë. 

Senna en Zoë zijn onafscheidelijk, praktisch iedere dag zijn ze bij elkaar. 'Ze woont aan de andere kant van het dorp,' vertelt Senna. 'Dankzij die fiets kan ik gewoon naar haar toe. Soms zit ze bij mij, soms ga ik naar haar toe – we zien wel wat we doen.’ De twee meisjes hebben zelfs al professionele dromen. Ze gaan samen een kapperszaak beginnen. Een naam hebben ze al: ‘SeZo’, de eerste twee letters van hun namen. 

'Gun je kind een fiets, dat betekent zoveel vrijheid'

De les die de moeder van Senna heeft geleerd uit de moeilijke periode voor haar gezin die nu bijna voorbij is? 'Zet je schaamte opzij en zorg dat je in contact komt met bijvoorbeeld zo’n programma van de ANWB. Gun je kind een fiets, dat betekent zoveel vrijheid. Het is een eerste stap om te aanvaarden dat je nauwelijks iets te besteden hebt en hulp nodig hebt. Echt een enorme drempel - maar - het is wel het begin van de oplossing.'

Tekst: Teije Brandsma
Fotografie: Jonathan Andrew