Alles over kogeldruk van de caravan
Als je graag met de caravan op vakantie gaat, krijg je vanzelf te maken met de term kogeldruk. Maar wat is kogeldruk precies en waarom is die zo belangrijk? Wat zijn de risico's van te hoge en te lage kogeldruk en hoe pas je dat aan?
Wat is kogeldruk?
Kogeldruk is de (naar beneden gerichte) kracht waarmee de caravan, via de koppeling, op de trekhaak van de auto rust. De fabrikant van de caravan, auto en trekhaak geeft de maximale kogeldruk (uitgedrukt in kilogram) ervan aan. Daar mag je dus niet overheen. Het is belangrijk dat je je aan dit maximum houdt, omdat de kogeldruk bepalend is voor de wegligging van de auto-caravan-combinatie. Je beïnvloedt de kogeldruk door hoe je de caravan belaadt. Hou daarbij rekening met het maximale laadvermogen van je caravan.
Zo meet je de kogeldruk
Je kunt de kogeldruk meten met speciale kogeldrukmeters, maar het kan ook met een gewone personenweegschaal. Zorg er hoe dan ook voor dat de caravan tijdens de meting horizontaal (waterpas) staat. Meten met een weegschaal doe je zo:
- Leg een plank op de weegschaal om de kracht over een groter oppervlak te verdelen.
- Zet daarna een stuk hout rechtop tussen de koppeling en het plankje en laat de caravan daarop steunen.
De ideale kogeldruk
Zowel je auto, trekhaak als caravan hebben elk een maximale kogeldruk. Je vindt deze waarden in het instructieboekje, de bijgeleverde papieren en op de typeplaatjes. Omdat het om drie verschillende waarden gaat (die van auto, trekhaak en caravan), moet je rekening houden met de laagste kogeldruk van die drie: daar mag je niet overheen. In de praktijk ligt de ideale kogeldruk voor de meeste combinaties tussen de 50 en 75 kg.
Praktijkvoorbeeld:
- Auto: maximale kogeldruk = 75 kg (instructieboekje)
- Trekhaak: maximale kogeldruk = 100 kg (S-waarde typeplaatje)
- Caravan: maximale kogeldruk = 150 kg (typeplaatje)
De auto heeft in dit geval de laagste maximale kogeldruk van de drie, dus bij deze auto-caravan-combinatie is de maximale kogeldruk 75 kg.
Te lage kogeldruk?
Als de kogeldruk te laag is, leunt de caravan niet genoeg op de trekhaak van de auto. Dat is niet goed voor de stabiliteit van de combinatie. De caravan kan hierdoor gaan slingeren bij zijwind en inhalende vrachtauto's, en dat is erg gevaarlijk.
Te lage kogeldruk aanpassen
Verhoog de kogeldruk door de bagage in de caravan wat naar voren te verplaatsen. Los dit niet op door het overgewicht achterin te compenseren met meer bagage (in de disselkast) aan de voorkant. Dan heb je misschien wel de juiste kogeldruk, maar omdat er dan veel gewicht ver van het midden van de caravan vandaan ligt, wordt de caravan juist instabieler. Probeer het zwaartepunt van de caravan zoveel mogelijk in het midden te houden, rond de as.
Te hoge kogeldruk?
Als de kogeldruk te hoog is, zakt de achterkant van de auto te ver in en heeft de auto daardoor minder grip aan de voorkant. De slechte wegligging geldt voor zowel auto als caravan. Ook kan de auto bij drempels en hobbels aan de achterkant schade oplopen.
Te hoge kogeldruk aanpassen
Te hoge kogeldruk pas je aan door bagage voorin de caravan meer naar het midden te verplaatsen, naar de as. Is de kogeldruk nog steeds te hoog? Misschien kan het reservewiel van de caravan onder de caravan, of in de auto. Je kunt het gewicht voorin de caravan ook verlagen door te kiezen voor lichtgewicht (kunststof)gasflessen. Verlaag de druk niet door de gasflessen van hun veilige plek te halen.
