Terugblik op de rampencoördinatie van 2024-2025

21 mei 2025 “We moesten op alles voorbereid zijn”

Elke 4 jaar is ANWB een jaar lang verantwoordelijk voor de rampencoördinatie van Nederlanders in het buitenland. Loren Hendriks, Teammanager Personenhulpverlening, blikt terug op het afgelopen jaar waarin ze zich bezighield met de rampencoördinatie. 

De rampencoördinatie wordt in Nederland onder 4 alarmcentrales verdeeld. De periode waar een alarmcentrale verantwoordelijk voor de coördinatie is, loopt van 1 april tot en met 31 maart. Als er in die periode ergens op de wereld een ramp gebeurt, wordt eerst beoordeeld of het een ramp betreft waarvoor gecoördineerde personenhulpverlening moet worden ingezet. 

Deze coördinatie wordt in gang gezet wanneer er buiten Nederland een voorval voordoet, waarbij ten minste 8 Nederlanders ziek, gewond of overleden zijn. Deze personen: 

• Hebben een hulpvraag 

• Hoeven niet samen reizend te zijn 

• Zijn op een (vakantie)reis vanuit Nederland en zijn in het bezit van een geldige Nederlandse reis- en/of zorgverzekering 

Dat betekent dat de coördinatie niet bij elke ramp in gang wordt gezet. Loren legt uit: “Soms denk je ‘Dit is een ramp, we moeten wat doen’, maar er moeten echt 8 Nederlanders bij betrokken zijn die allemaal een hulpvraag hebben. Sommige mensen redden zichzelf wel en hebben geen hulp nodig. Of worden al geholpen door een reisbegeleider ter plaatse. In het begin is het daarom vooral heel veel wachten. We wachten tot er meer informatie beschikbaar komt en gaan tegelijkertijd zelf actief op zoek naar informatie om duidelijk te krijgen of het echt een ramp is”. 

De rampensituatie in Mallorca 

De rampencoördinatie van het afgelopen jaar verliep rustig. Er is één situatie geweest waarbij ANWB in actie kwam. “Dat was de situatie in Mallorca in mei 2024”, vertelt Loren. “Er stortte daar een restaurant met meerdere verdiepingen in elkaar. Daar was een groep Nederlanders aanwezig die we geholpen hebben. We hebben een steunpunt in Barcelona en een collega van ons is van daaruit naar Mallorca afgereisd om daar het een en ander te coördineren. Dit doen we om mensen ter plaatse persoonlijk te assisteren. Ook zijn we hierdoor goed zichtbaar en tonen we betrokkenheid. We kregen ook te maken met het ministerie van Buitenlandse Zaken, omdat een aantal reizigers hun reisdocumenten was verloren. Omdat er sprake was van een ingestort pand was dit een heftige situatie”. 

Alert en op alles voorbereid zijn 

Verantwoordelijk voor de rampencoördinatie zijn, betekent vooral heel alert en voorbereid zijn. Loren: “We hebben op 1 april 2024 de coördinatie overgenomen, maar we zijn in oktober 2023 al begonnen met de voorbereiding. We hebben een protocol en ieders rol staat daar duidelijk in beschreven. Onze collega’s weten dus goed wat ze moeten doen en waar ze aan moeten denken bij een ramp. Ook hebben we geoefend met een ‘nepramp’. Na afloop evaluerden wij die uitbreid om te kijken wat goed liep en waar ruimte was voor verbetering. Daarnaast moesten we op alles voorbereid zijn. Er kan namelijk van alles gebeuren: een busongeval of natuurramp, en dat overal ter wereld”. 

Loren vervolgt: “We zitten met een aantal betrokken collega’s in een werkgroep. Vooraf hebben we veel besproken: wat moeten we regelen, denk aan kleding en een satelliettelefoon – je weet immers nooit waar je heen kunt gaan – en we hebben instructies gedeeld. We moesten ook steeds alert blijven. Mensen kunnen een melding doen, maar je kunt ook iets online of in de krant lezen. Je weet niet hoe de melding binnenkomt, dus we vragen een bepaalde alertheid van collega’s. Ze weten goed waar ze op moeten letten”. 

De rampencoördinatie voor ANWB zit er inmiddels op. Loren: “Op 1 april 2025 hebben wij het stokje overgedragen aan een andere alarmcentrale. Aan de ene kant vinden de collega’s en ik het jammer dat het dan voorbij is, aan de andere kant kunnen we ons weer volledig richten op de reguliere hulpverlening. Ik zou de coördinatie over 4 jaar graag opnieuw doen, ik vind het uitdagend en interessant om hiermee bezig te zijn”.