Oudste wandelroute van Nederland etappe 3

Hond mee: tijdens deze route zijn honden (aangelijnd) toegestaan. Alleen in het begin kunnen ze even loslopen) let op de borden).

Toegankelijkheid: deze route is niet geschikt voor mindervaliden vanwege smalle paadjes met boomwortels, geulen en oneffenheden.

Paden: de route gaat voor 80% over onverharde paden.

"We slaan met een hypernerveus gebaar van allermodernste verbazing, de handen boven ons hoofd samen, en richten de oogen met een languisanten blik naar onze voeten, - wat! Wordt er nog gewandeld in deze wereld, en waagt men het in de twintigste eeuw, onze aandacht te vragen voor zoo iets barbaarsch als het zich-voortbewegen-per-voet?" Zo begint het boekje 'Te voet van Amsterdam naar Arnhem' uit 1914. Deze oudste wandelroute van de ANWB is nog grotendeels te lopen. Een heerlijke wandeling van Amsterdam, door het plassengebied van het Gooi, over de Utrechtste heuvelrug, langs de grote rivieren, door de zuidrand van de Veluwe naar Arnhem.

Het idee kwam van de heer Pos, tweede voorzitter van de ANWB. Een bewegwijzerde wandelroute dwars door Nederland, zou dat geen mooie promotie voor de Bond zijn? Het Dagelijks Bestuur van de ANWB stemde in 1913 toe. De Kampioen plaatste een vacature voor iemand die het hele wandeltraject in kaart kon brengen en beschrijven.

Uit de 242 sollicitanten werd de heer J.D.H. Beckering, kapitein van het Indische Leger, gekozen. De wandelroute was 150 kilometer lang en bewegwijzerd met ruim 700 bordjes. Onderweg stonden vier stenen informatiepanelen en er kwam een boekje met extra informatie en wandelkaarten. Het hele project kostte drieduizend gulden. De wandelroute werd op 26 mei 1914 feestelijk geopend.

In 1951 werd het traject nog eens geactualiseerd. Op Pad begon in 2011 met het opnieuw in kaart brengen van het oorspronkelijke traject uit 1914. Naar schatting 80% van de wandelroute Amsterdam - Arnhem is nu, bijna honderd jaar later, nog steeds te lopen over dezelfde wegen en paden als toen. Alleen is de route niet meer bewegwijzerd en moet dus de routebeschrijving worden gevolgd. Gemakkelijk: met behulp van de ANWB Eropuit app kun je de route-etappes lopen en op het kaartje zien waar je je bevindt. Hierdoor kun je niet fout lopen.

Geïnteresseerd in de oorspronkelijke routebeschrijving.? Download het oude route boek uit 1914!

Let op: Deze route gaat van a naar b en komt dus NIET terug op het startpunt. Aan begin en eind van de routebeschrijving staat aangegeven hoe je het startpunt bereikt met het OV en hoe je vanaf het eindpunt met het OV terug kunt reizen.

Je kunt deze route wandelen door de routebeschrijving  (zie hieronder) te volgen of door de route te wandelen met behulp van de gratis ANWB Eropuit app. Op het kaartje in de app zie je precies waar je bent, zo kun je niet verdwalen.

Vertrekpunt bushalte Het Rond, Lageweg, Zeist.
OV-tip: neem vanaf NS-station Utrecht of NS-station Driebergen-Zeist bus 50 en stap uit bij bushalte Het Rond in Zeist.
Je start dus voor de toegangspoorten van Slot Zeist. Als je (bij de bushalte) met je rug naar de toegangspoorten van Slot Zeist staat, dan ga je rechtsaf.

1 Weg volgen in verkeersrichting tot aan verkeerslichten. Oversteken en rechtsaf en direct linksaf park Hoog Beek en Royen in. Steeds rechtdoor (voorbij een witte slagboom rechtdoor, pad wordt onverhard) en zijpaden negeren. Een witte slagboom passeren, weg oversteken en direct rechtsaf, smal onverhard paadje.
2 Op Y-splitsing links aanhouden (3-sprong ook links aanhouden, brug en zijpaden negeren), vijver aan linkerhand houden. Pad rechtdoor volgen, diepe sloot aan linkerhand. Op einde pad bij houten brug voor asfaltweg, fietspad rechts nemen en vervolgens links, asfaltweg oversteken. Zeisterbos inlopen. Kruising rechtdoor en volgende pad rechts ri. De Boswerf.
3 Na heuveltje linksaf (ri. De Boswerf). Bij De Boswerf bocht naar rechts volgen. Breed pad blijven volgen (aan de linkerkant ligt een parkeerplaats), Zeisterbos uit bij houten witte slagboom. Op verharding (Boskant) linksaf Padvinderslaantje, fietspad met bospad. Fietspad blijven volgen langs diverse jeugdhonks (scouting). Verderop ri. fietsknooppunt 10 volgen. Fietspad blijven volgen tot aan asfaltweg. Weg oversteken, rechtdoor Zeisterbos in.
4 Eerste pad rechtsaf. Bij open stuk, De Stuifheuvel, steeds links aanhouden, op Y-splitsing links aanhouden en na kruising (ruiterpad) eerste pad rechtsaf (het pad is wat onduidelijk).
5 Op viersprong rechtdoor en op T-splitsing linksaf. Nu steeds rechtdoor (voorbij Stichting De Ezel Societeit) tot aan Fletcher hotel restaurant Oud London. Hier rechtsaf via het fietspad, Woudenbergseweg, bij rotonde Woudenbergs de weg RD richting Woudenberg vervolgen.
6 Linksaf bij Y-18933 de weg oversteken richting Soesterberg. Voor P-20081/001 rechtsaf (ri. Austerlitz) langs boerderij huisnr. 37, links aanhouden. Volg nu halfverharde weg tot aan het Witte Huis.
7 Op T-splitsing rechtsaf en na de bosschuur d’Ouwe Kamp (SBB) direct weer linksaf. Bij kruising rechtsaf naar P-20389/001 ri. Amersfoort en oversteken, Treekerlaan in. Deze ongeveer 1,5 km volgen tot P-21790/001.
8 Bij P-21790/001 rechtsaf ri. Pyramide. Eerste pad linksaf. Op kruising oversteken en links aanhouden. Op volgende kruising rechtdoor slingerend pad tot breder pad, hier linksaf (ruiterpad). Nu rechtdoor (ruiterpad, minder goed begaanbaar) tot aan de dikke beuk, zijpaden negeren.
9  Bij deze dikke beuk scherp rechtsaf breder pad. 
(Net iets voor een dikke beuk is wit-rode markering zichtbaar (Trekvogelpad), volg die markering.) Je ziet de Pyramide van Austerlitz nu voor je. Bij de pyramide rechtsaf, deze nu half ronden.
10 Aan de zuidzijde het vierde pad rechtsaf, eerste pad voorbij het pad met de dikke vierkante palen. Dit pad volgen, zijpaden negeren tot aan de Zeisterweg (N224), deze weg oversteken (Dit is geen officiele oversteekplaats, dus goed opletten!) en langs witte slagboom van landgoed Den Treek-Henschoten ingaan. Op Y-splitsing links aanhouden richting Koepel van Stoop.
11 Langs de Koepel van Stoop, dan y-splitsing links aanhouden (je volgt nu de wit-rode markering, Trekvogelpad; die je gedurende dit nummer gewoon kunt volgen). Na 60m rechtsaf. In loofhout bocht naar links op dalend pad, dan rechts houden. Pad buigt naar links. Brede bosweg schuin links oversteken. Smal bochtig pad volgen tot laan. Rechtsaf, wordt halfverhard (rechts De Laagt). Na 500 m, 50 m voor de boswachterwoning bospad linksaf. Op viersprong met ruiterpad rechtsaf, daarna versprongen viersprong rechtdoor. Voor open terrein linksaf, langs de rand met de bocht mee, en eerste pad naar links. Dan eerste pad rechtsaf.
12 Op T-splitsing rechtsaf en na 50 m linksaf (nog steeds wit-rode markering). Vervolg het ruiterpad met bocht naar rechts. Doorlopen tot asfaltweg, hier linksaf (wit-rode markering), en doorlopen tot aan verkeerslichten. Hier oversteken en daarna voor kerk langs direct rechtsaf.
13 Nu rechtdoor. Onder spoorlijn en A12, Maarnse Grindweg oversteken, via Y-4198/5 fietspad (ri. Driebergen) rechtsaf, N227 oversteken.
14 Einde fietspad rechtdoor, langs parkeerplaats en rechtdoor tot T-splitsing, P-20816, linksaf Bergweg. Op viersprong P-20744 rechtdoor landgoed Stameren in. Volg de groengemarkeerde route De Zanderij.
15 Einde pad schuin rechtsaf, breed pad. Volg groengemarkeerde wandeling De Zanderij. Direct na de witte slagboom naar rechts. Nu het pad linksaf (je passeert een houten slagboom en je ziet aan je rechterkant een blauw bord Den Treek Hensbergen), ruiterpad.
16 Links aanhouden en langs het bos (over het ruiterpad) rechtdoor tot aan de bosrand. Hier op de kruising rechtdoor (ruiterpad). Ook op volgende kruising rechtdoor. Op Y-splitsing links aanhouden en daarna na ca. 50 meter eerste pad rechts.
17 Op kruising met verhard pad (fietspad) linksaf. Op vijfsprong, na slagbomen, rechtsaf. Nu steeds rechtdoor. Voorrangsweg oversteken richting marinierskazerne Van Braam Houckgeestkazerne.
18 Voor de ingang van de kazerne rechts aanhouden, landgoed Beukenrode in (afrastering kazerne volgen). Waar de afrastering een hoek maakt, deze volgen. Daarna linksaf en het pad langs de afrastering steeds blijven volgen. Einde marinierskazerne rechtdoor tot aan voorrangsweg, N225. Hier linksaf fietspad op.
19 Bij bermbord ‘N225 18,8’ rechtsaf, weg oversteken en fietspad op, Pittesteeg. Langs witte slagboom en afrastering, volg de afrastering, aan het eidne van de afrastering: Hier linksaf, Molenweg. Na stoeterij Geere-Stein (aan de rechterkant) linksaf (hier is weer wit-rode markering). Op Y-splitsing rechts aanhouden (volg wit-rode markering).
20 Hier zie je een bruine paddenstoel, volg ri Koningshof Maartenskerk. Rechts zie je Huis Doorn, op het eind van de weg linksaf en direct rechtsaf, voetpad, richting cultuurhuis Doorn. Op het plein voor de Maartenskerk linksaf.
21 Naast het Cultuurhuis zie je bushalte Centrum, Dorpsstraat, eindpunt van deze etappe. Deze zijde richting Rhenen, overzijde richting Zeist.
OV-tip: terug naar huis met het OV? Neem vanaf bushalte Centrum bus 50 naar NS-stations Utrecht of Driebergen-Zeist of neem bus 50 de andere kant op naar busstation Wageningen. Bus 56 gaat richting NS-stations Driebergen-Zeist en Amersfoort of de andere kant op, richting busstation Wijk bij Duurstede, bus 81naar NS-station Driebergen-Zeist of, de andere kant op, NS-station Veenendaal-de Klomp.

Park Hoog Beek en Royen is in 1824 aangelegd in opdracht van Albert Voombergh in de Engelse landschapsstijl van tuinarchitect J.D. Zocher. Typerend zijn de slingerende waterpartijen, boomgroepen en gebogen paden. Het voormalige landgoed is onderdeel van de Stichtse Lustwarande, een lange reeks van meer dan honderd buitenplaatsen en landgoederen langs de zuidwestelijke rand van de Utrechtse Heuvelrug tussen De Bilt en Rhenen.

De Boswerf is een groene oase in het Zeisterbos, één van de oudste bossen van de Utrechtse Heuvelrug, met o.a. een natuurspeelbos, een kleine beestjestuin en een bijenstal.

De Stuifheuvel is ontstaan als werkverschaffingsproject in de jaren dertig van de vorige eeuw. Werkelozen groeven twee vijvers op het Oranje-Nassauplein en van het zand van de afgraving werd de Stuifheuvel gemaakt.

De Franse generaal De Marmont gaf in 1805 de legerplaats in het ‘dorp zonder naam’ op de kale heide ten oosten van Zeist de naam Austerlitz. Hij deed dit ter ere van de overwinning van Napoleon op de Oostenrijkse en Russische troepen bij het Tsjechische plaatsje Austerlitz. Na het vertrek van het leger werd het terrein gekocht door François Hubert, die de heidevelden liet ontginnen. Hij gaf de aanzet tot het ontstaan van de boswachterij Austerlitz. Op het hoogste punt van de boswachterij (en de Utrechtse Heuvelrug) liet De Marmont de Pyramide van Austerlitz bouwen: een 33 meter hoog monument bestaande uit een grasheuvel met een stenen obelisk, geïnspireerd op de Pyramides van Gizeh. Bedoeld als een eerbetoon aan Napoleon Bonaparte.

Landgoed Den Treek-Henschoten is een landgoed in de gemeente Leusden. De droge natuur van de hoger gelegen Utrechtse Heuvelrug gaat hier geleidelijk over in de natte natuur van de lager gelegen Gelderse Vallei en dat geeft een grote variatie in natuurtypen en flora en fauna. Op natte heidegebieden vind je dopheide klokjesgentiaan en zonnedauw. In vennen groeit veenpluis en leven libellen en watersnippen. En in rustige nieuw gecreëerde natuurgebieden groeien orchideeën en vinden vlinders, amfibieën en reeën een plek. De schaapskudde van de Treeker Wissel begraast de heidegronden en helpt zo bij het natuurbeheer. Een groot deel van het landgoed bestaat uit bosbouwgebied met grove den, lariks, inlandse eik en Amerikaanse eik. Willem Hendrik de Beaufort kocht de buitenplaats Den Treek met omringende bossen en landerijen in 1807. Zijn kleinzoon Johannes Bernardus de Beaufort trouwde met Cornelia van Asch van Wijck. De nazaten van dit stel beheren nog steeds het huidige familielandgoed. Ze ontwikkelen nieuwe natuurgebieden en simuleren de biodiversiteit.

Deze theekoepel, op het hoogste punt van de Utrechtse Heuvelrug, werd gebouwd in 1840 in neoclassicistische stijl door tuinarchitect J.D. Zocher. De opdracht was afkomstig van de Amsterdamse bankier J.B. Stoop, die eigenaar was van een aantal bos- en heidepercelen in de omgeving van Zeist en hier eigenlijk een buitenplaats wilde bouwen. Die kwam er uiteindelijk niet, maar de koepel staat er nog steeds en wordt door Het Beauforthuis gebruikt voor mini-concertjes en bijeenkomsten.

Op Landgoed Stameren vind je veel boomsoorten en verwilderde rododendrons. Het huis Stameren werd in 1904/1905 gebouwd voor Willem Gerrit, omringd door een parkachtige tuin. Daarvan restten nog een paar solitaire bomen, een heideveldje (beschermd Rijksmonument) een monumentale oprijlaan en een niervormige vijver.

Landgoed Beukenrode is een landschappelijk aangelegd landgoed met aan het einde van een lange oprijlaan jachthuis Beukenrode (Rijksmonument): een wit huis met een uitkijktorentje en krullerige decoraties. Voor het huis ligt een serpentinevijver in een open weidegebied, erachter een parkbos.

Museum Huis Doorn is het voormalige ballingsoord van de laatste Duitse keizer Wilhelm II. Na de Duitse nederlaag in de Eerste Wereldoorlog vlucht hij in 1918 naar het neutrale Nederland. Wilhelm woont er tot aan zijn dood in 1941. De inrichting van Huis Doorn is nog authentiek. In het huis zijn achttien vertrekken opengesteld voor het publiek. Naast Huis Doorn kun je in de voormalige garage het Paviljoen Eerste Wereldoorlog de tentoonstelling 'Tusschen twee vuren' bekijken over de geschiedenis van WOI. Museum Huis Doorn ligt op een schitterend landgoed met follies en een rozentuin.