Oudste wandelroute van Nederland etappe 1B
Nederland, Noord-Holland, Driemond
In 1914 opende de ANWB de eerste bewegwijzerde wandelroute van Nederland. 150 kilometer wandelen, dwars door het hart van Nederland van west naar oost. En die wandelroute kun je vandaag de dag nog steeds lopen. De start is in Amsterdam, de finish in Arnhem. Onderweg loop je o.a. door het Gooi, over de Utrechtse Heuvelrug en de Veluwe. De route is vlak en de helft voert over onverharde wegen. De route bestaat oorspronkelijk uit zes etappes, maar Etappe 1 (30 km) is gesplitst in Etappe 1A (10 km) en Etappe 1B (20 km).
Etappe 1B, Driemond (Weesp) – Hilversum, start in Driemond, vanaf waar je het riviertje de Gein volgt. Je hoort verderop de dieselschepen ronken in het Amsterdam-Rijnkanaal, kronkelt langs de lieflijke Vecht en raakt geheid in vervoering bij de Ankeveense plassen. Het toetje bestaat uit het mooie Spanderswoud bij Hilversum en dan de schitterende Trompenbergerweg, met z'n fenomenale oude villa's.
Let op: in de route zit een oversteek per voetveer. Check van tevoren de vaartijden!
N.B. Deze etappe volgt op Etappe 1A Amsterdam - Driemond. Aansluitend op deze etappe volgt Etappe 2 Hilversum - Zeist. Kijk hier voor meer informatie (zoals geo-pdf's).
Hond mee: deze route is grotendeels toegankelijk voor wandelaars met (aangelijnde) hond. Alleen bij punt 11 in de routebeschrijving moet je (tijdelijk) afwijken van de route.
Toegankelijkheid: Deze route is niet geschikt voor mindervaliden.
Paden: 15% onverhard.
"We slaan met een hypernerveus gebaar van allermodernste verbazing, de handen boven ons hoofd samen, en richten de oogen met een languisanten blik naar onze voeten, - wat! Wordt er nog gewandeld in deze wereld, en waagt men het in de twintigste eeuw, onze aandacht te vragen voor zoo iets barbaarsch als het zich-voortbewegen-per-voet?" Zo begint het boekje 'Te voet van Amsterdam naar Arnhem' uit 1914. Deze oudste wandelroute van de ANWB is nog grotendeels te lopen. Een heerlijke wandeling van Amsterdam, door het plassengebied van het Gooi, over de Utrechtste heuvelrug, langs de grote rivieren, door de zuidrand van de Veluwe naar Arnhem.
Het idee kwam van de heer Pos, tweede voorzitter van de ANWB. Een bewegwijzerde wandelroute dwars door Nederland, zou dat geen mooie promotie voor de Bond zijn? Het Dagelijks Bestuur van de ANWB stemde in 1913 toe. De Kampioen plaatste een vacature voor iemand die het hele wandeltraject in kaart kon brengen en beschrijven.
Uit de 242 sollicitanten werd de heer J.D.H. Beckering, kapitein van het Indische Leger, gekozen. De wandelroute was 150 kilometer lang en bewegwijzerd met ruim 700 bordjes. Onderweg stonden vier stenen informatiepanelen en er kwam een boekje met extra informatie en wandelkaarten. Het hele project kostte drieduizend gulden. De wandelroute werd op 26 mei 1914 feestelijk geopend.
In 1951 werd het traject nog eens geactualiseerd. Op Pad begon in 2011 met het opnieuw in kaart brengen van het oorspronkelijke traject uit 1914. Naar schatting 80% van de wandelroute Amsterdam - Arnhem is nu, bijna honderd jaar later, nog steeds te lopen over dezelfde wegen en paden als toen. Alleen is de route niet meer bewegwijzerd en moet dus de routebeschrijving worden gevolgd. Gemakkelijk: met behulp van de ANWB Eropuit app kun je de route-etappes lopen en op het kaartje zien waar je je bevindt. Hierdoor kun je niet fout lopen.
Geïnteresseerd in de oorspronkelijke routebeschrijving.? Download het oude route boek uit 1914!
Let op: Deze route gaat van a naar b en komt dus NIET terug op het startpunt. Aan begin en eind van de routebeschrijving staat aangegeven hoe je het startpunt bereikt met het OV en hoe je vanaf het eindpunt met het OV terug kunt reizen.
Je kunt deze route wandelen door de routebeschrijving (zie hieronder) te volgen of door de route te wandelen met behulp van de gratis ANWB Eropuit app. Op het kaartje in de app zie je precies waar je bent, zo kun je niet verdwalen.
Vertrekpunt: Geinbrug in Driemond
OV-tip: Neem vanaf station Weesp bus 49 en stap uit bij halte Geinbrug.
1 Brug en provinciale weg oversteken. Daarna rechtdoor, Gein - Noord. Gein aan linkerhand houden.
2 Bij Y-18215 (Ruwelswal) rechtdoor, weg langs de Gein volgen. Bij Fietsknooppunt 27 (na hsnr 36) Gein via voetbrug oversteken en rechtsaf. Na 50 meter linksaf, Velterslaan, richting fort Nigtevecht. Voor kanaal rechtsaf: Kanaaldijk west. Bij fietsknooppunt 83 rechtsaf, via fietspad omhoog Liniebrug op. Kanaal oversteken. Aan de overzijde van het kanaal rechts trap af. Na 20 m rechts fietspad op.
3 Einde fietspad bij fietsknooppunt 74 links, Vreelandseweg. Einde weg rechts, ophaalbrug over. Bij Y-1725-2 rechts richting Nederhorst den Berg (pont). Na huisnr 120 (tegenover de kerk) rechts Adri Ameszpark richting ‘pont Ned. den berg’. Met de pont de Vecht oversteken. Let op: check van te voren vaartijden pont.
4 Over de pont rechtsaf dijk volgen, houdt de Vecht bijna 2 km aan je rechterhand. Voor bord ‘Doodlopende weg’, na huisnr. 24-25, linksaf, wordt Torenweg.
5 In Nederhorst den Berg linksaf Gebr. Marislaan in en direct rechtsaf Vincent van Goghstraat. Einde weg rechtsaf Jozef Israëlslaan en direct linksaf Torenweg, wordt even verderop Brilhoek. Bij Y-680-5 rechtsaf voetpad richting ‘Vreeland’, na 50 m linksaf weg oversteken en daarna rechtsaf.
6 Na school linksaf, Blijklaan. Op parkeerplaats rechtdoor voetpad op, wordt grindpad. Rechtsaf grindpad Rietkraag volgen. Na circa 600 m einde grindpad rechtsaf en meteen linksaf fietsbrug over.
7 Fietspad volgen, door Natuurmonumenten-gebied Spiegelplas. Na ongeveer 2 km bij Y-7331 rechtsaf over bruggetje richting ‘Ankeveen’, grindpad Bergse Pad door de Ankeveense plassen. Pad bijna 2 km volgen tot asfaltweg. Hier oversteken en rechtdoor, door klaphek pad langs sloot volgen, weiland Natuurmonumenten Ankeveense Plassen. (Met hond rechtsaf via Stichts End en Herenweg naar ’s-Graveland, de Klapbrug).
8 Loop door het weiland almaar rechtdoor. Na circa 2 km door een klaphek het weiland verlaten, dan rechtsaf, wordt Cannenburgerweg. Herenweg linksaf de Klapbrug oversteken en meteen rechtdoor tussen huisnr. 40A en 42A. Einde Ankeveensepad bij Y-1678-1 rechtsaf richting ‘Spanderswoud’ (blijft Ankeveensepad). Na ongeveer 50 m schuin links fietspad ‘Spanderswoud’ in. Fietspad rechtdoor blijven volgen. Einde fietspad linksaf, Bachlaan in.
9 In bocht naar links bij P-20855/001 rechtsaf Kroonlaan ingaan. Op eerste kruising rechtdoor (Trompenbergerweg). Nu steeds Trompenbergerweg volgen, Krugerweg oversteken, op versprongen viersprong rechtsaf, Trompenbergerweg vervolgen.
10 Einde weg linksaf, ’s-Gravelandseweg. Deze weg rechtdoor blijven volgen, voetgangersgebied in. Bij de muziektent voor het Museum Hilversum eindigt deze etappe.
11 Van hier loop je in ongeveer 5 minuten naar het NS station: linksaf Herenstraat inlopen, einde Herenstraat rechtdoor Spuisteeg in, dan einde linksaf Kampstraat.
OV-tip: Vanaf de Kampstraat in hartje Hilversum wandel je in ca. 10 minuten naar NS-station Hilversum.
De naam Driemond verwijst naar de drie riviertjes die samenkomen bij het dorp: het Gein, de Gaasp en het Smal Weesp. Driemond was ook de naam van een buitenplaats die hier ooit lag op de plek van Begraafplaats Driemond.
Het riviertje de Gein stroomt van Driemond naar Abcoude. Het riviertje werd rond 1905 regelmatig geschilderd door Piet Mondriaan.
Fort bij Nigtevecht, onderdeel van de Stelling van Amsterdam, werd gebouwd ter verdediging van het Merwedekanaal (huidige Amsterdam-Rijnkanaal), de Vecht en de inundatiewerken in de omgeving. Ooggetuigen beweren dat tijdens de Tweede Wereldoorlog wel driehonderd Oostenrijkers en Wit-Russen tegelijk in het fort verbleven en dat er geroofde huisraad van gedeporteerde Joden werd opgeslagen. Tegenwoordig is het een idyllische plek om te vertoeven en een kopje koffie te drinken.
De Vecht speelde een rol bij de ontwatering van de Utrechtse Heuvelrug. Later kreeg de rivier een verbinding met de Rijn. De rivier slingerde zich door het veenlandschap en vormde aan weerszijden van haar stroomgeul oeverwallen en kommen. Op de hogere oeverwallen werden kastelen gebouwd; de rivier stroomde immers door het woelige grensgebied van Holland en Utrecht. Rond die kastelen ontstonden kleine nederzettingen. Door de afdamming van de Rijn bij Wijk bij Duurstede (1122) verloor de Vecht haar wilde karakter en werden de eerste dijken aangelegd. De Vechtstreek – de rivier werd destijds als ‘eene krystallijnen vloedt’ omschreven – kwam in de 17e eeuw bij rijke Amsterdamse kooplieden in trek als woongebied. Vooral in de zomermaanden ontvluchtten zij de overbevolkte en stinkende stad. Kenmerkend zijn dan ook de theekoepels in de tuinen van de buitenplaatsen aan de Vecht.
De Spiegelplas is een weidse plas met idyllische strandjes, eilandjes en moerasbossen. Het natuurgebied ontstond bij de turf- en zandwinning en beslaat inmiddels 275 hectare. Het wordt beheerd door Natuurmonumenten. De plas is op sommige punten 45 meter diep (!).
Voorbij Ankeveen doemen de eerste rietkragen op. Het fietspad gaat dwars door de Ankeveense Plassen, een nat landschap dat is ontstaan door de winning van turf. Van de 16e tot in de 18e eeuw werd hier veen afgegraven, gedroogd en als brandstof verkocht. Dat gebeurde in lange stroken, met smalle kades daartussen. Langs het pad zijn daarvan nog resten te zien. De Spiegelplas achter knooppunt 39 is het gevolg van zandwinning. Overal staan bankjes, dus geniet vooral van de rust, het ruisen van het riet en het gekabbel van het water. Of neem een duik bij een van de zandstrandjes!
In het Spanderswoud mag de natuur zijn gang gaan. Omgevallen bomen blijven liggen, spontaan opgeschoten jonge bomen grijpen hun kans. Zo’n 100 tot 150 jaar geleden was het Spanderswoud nog onderdeel van de Gooise heidevelden.
In het vroegere raadhuis aan de Kerkbrink in Hilversum is nu Museum Hilversum gevestigd. Er zijn tentoonstellingen te zien die te maken hebben met mediakunst, - cultuur en fotografie.