ANWB HomepageTussen korenwolf en kersengaard
Nederland, Limburg, Slenaken
Een route om te genieten van Limburg op haar mooist: de heuvels, het malse groen, de oeroude holle wegen, de nieuwe paadjes dwars door het graan - zelfs de koeien lijken te stralen.
N.B. Dit is dag 2 van de tweedaagse tocht Valkenburg-Slenaken-Eijsden. Een relaxte wandeling over verharde en onverharde paden zonder al te veel klimmen. Met de trein keer je na afloop via Maastricht (overstap) terug naar Valkenburg. Houd rekening met brandnetels en teken - draag het liefst bedekkende kleding.
Tip: Deel 1 van de route is te vinden in ANWB Wandelgids Nederland. Een gids met de 52 mooiste wandelingen in ons land. Voor elke week één. De routes zijn tussen 12 en 25 km lang, bewegwijzerd of beschreven, met tips voor restaurants, cafés en bezienswaardigheden. Geïnteresseerd? Ga elders op deze pagina naar de ANWB-webwinkel.
Hond mee: tijdens deze hele route zijn honden aangelijnd toegestaan.
Toegankelijkheid: deze route is niet geschikt voor mindervaliden omdat grote delen over onverharde paden en grindpaden voeren.
Paden: 60% onverhard.
De routebeschrijving van deze wandeling valt deels samen met de rood-geelmarkering van de OV-stapper Heuvelland, maar is aangepast waar het nóg iets mooier kon.
- Vanaf de bushalte lijn 57, Slenaker Vallei volg de Dorpsstraat in zuidelijke richting, volg de bocht naar rechts. Na hotel Berg en Dal LA, Schilbergerweg, stijgt. Negeer weg van rechts. Na 300 m, eind akker, LA, blauw en geel-rood, graspad langs boomgaard <Kisten vol kersen> Blijf afrastering volgen. Eind graspad RA, karrenspoor. Op kruising van landwegen RA, ri Schilberg (handwijzer). Na 650 m kom je bij splitsing met kapel .
- Op splitsing RA, ri Slenaken. Na 200 m LA via trapje voetpad op <Dal van de Gulp>. Bij T-splitsing LA, verderop RA asfaltweg (Maastrichterweg). Op splitsing met kruisbeeld haaks LA, Biesweg. Na 150 m RD weg oversteken en LA via fietspad. Na 70 m RA, asfaltweg. Na 830 m op kruising asfaltwegen RD, verderop Schimmelliggerweg. Einde RA, asfaltweg Noorbeek in (Vroelenstraat), daalt. Einde LA, Dorpstraat. Na 80 m kom je bij bushalte Dorpstraat (Voor centrum Noorbeek ga RD en keer terug naar dit punt).
- Bij bushalte RA, steeg in. Op splitsing bij kruisbeeld houd rechts aan, via klaphek grindpad op, weer een klaphek door, wordt smal pad, stijgt <Groene hotspot>. Bij bosrand LA, pad stijgt, komt uit op asfaltweg. Asfaltweg RD oversteken en na 20 m rechts aanhouden, trappen op, smal pad (groen en blauw). Eenmaal boven op asfaltweg LA en na 20 m tussen splitsing asfaltwegen schuin RD karrenspoor tussen hagen door (rood-geel). Na ruim 200 m op versprongen kruising van landwegen RD, karrenspoor. Volgende kruising (met bankje) RD. Grind wordt asfalt, daalt.
- Onder aan asfaltweg (Papenweg in Mheer) RA, Dorpsstraat. Verderop flink stijgend. Langs kerk, RD, handwijzer ri St Geertruid <Mheer>. Na 300 m bij handwijzer Y-12288 (en drinkwatertap in de oude waterput) LA ri Moerslag, Rondelenstraat, stijgt. Na 350 m RA Trichterweg, halfverhard karrenspoor, daalt. Na 800 m, in bocht naar rechts, ga RD 'Opengestelde private weg' in, gemaaid pad door graanveld <Korenwolf>. Op T-splitsing graspaden LA en RD (weer op route), karrenspoor, groen, zwart, rood. Na ruim 200 m op driesprong LA, asfaltweg. Op T-splitsing asfaltwegen LA en meteen RA landweg, stijgt. Uitzicht op Savelsbos. Na 900 m bereik je eind pad/kruising.
- Ga op kruising RD, grindpad langs hoogstamboomgaard van Camping Kersengaard (rechts). [Tip: ga op kruising RA i.p.v. RD voor ingang camping Kersengaard, Sint Geertruid, http://dekersengaard.nl.) <Kers en koe> Op T-splitsing RA. Op splitsing na boomgaard aan de linkerhand LA, halfverhard pad. Je passeert grensstenen. Op splitsing rechts aanhouden, rood en blauw, langs hoogstamgaard, verderop rood, blauw, geel. Na 550 m, op splitsing met kapel, RA rood-wit LAW en geel, blauw, rood. Na 800 m op splitsing met bankje RD. Na ruim 200 m asfaltweg.
- Asfaltweg oversteken en RD landweg in. Na 100 m op Y-splitsing links aanhouden. Na 50m bij grote boom met handwijzer: LA Krijtlandpad ri Eijsden, smal pad randje grasland, daalt. Op driesprong met lattenbank RD <Dassenburcht>. Eind pad, op asfaltweg RA. Na bijna 100 m op splitsing LA. Na 30 m RA fietspad langs voorrangsweg, de snelweg over. Je wandelt Mariadorp in. Op kruising direct na Lunchroom-ijssalon-binnenspeelplaats D'n Druimer LA ri station/Centrum. Na 50 m RA, vóór kerk langs via (rode) Onze Lieve Vrouweplein. Einde LA, verderop voet-/fietspad. Eind LA en na 100 m schuin links, Parallelweg. Eind LA en na 50 m weer LA, Joseph Partounsstraat. Einde RA spoor oversteken en LA, langs spoor naar station. [Tip: ga RD i.p.v. RA voor beschermd dorpsgezicht Eijsden.]
De laag kalkrijke löss in de bodem is hier en daar goed zichtbaar. Dat het om vruchtbare grond gaat, blijkt wel aan het blakende graan en de kisten vol kersen, appels, peren en pruimen die de fruitbomen opleveren. Voor in het bier, het brood of de vlaai.
Vanaf hoog kijk je neer over het dal van de Gulp die hier, zo'n 17 kilometer na de oorsprong in Henri-Chapelle in België, nog maar een bedeesd stroompje is. Toch heeft het riviertje hier een diep dal uitgesleten en nog steeds gaat dat inslijpen door. Het dal wordt dieper, maar de 'toppen' van Klein Zwitserland worden nooit hoger - 195 meter geeft de gps aan.
De boom die ver boven alles uitsteekt, is géén gewone meiboom. De serveerster van café D'r Pley, op het gelijknamige plein in Noorbeek, heeft het al honderden keren verteld. Het is een Brigidaboom, vernoemd naar de Ierse non die zo'n 1500 jaar geleden leefde. 'Omdat de Noorbekers op haar voorspraak zo trouw gebeden hadden, zou het vee van de pest genezen zijn.' Nog steeds komen op 1 februari, de sterfdag van Brigida, boeren uit de omtrek in Noorbeek bijeen om gezegend water en brood op te halen dat ze thuis aan hun vee voeren ter voorkoming van ziektes. En al sinds 1634 wordt op de tweede zaterdag na Pasen een torenhoge den geplant. Klokslag 12 uur, en dan is het feest. Geen luide muziek, want het gaat om 'ontmoeten' op dit eerste feest na de lange wintermaanden. Praten dus. Plaats van gesprek: in en om het fraaie 13e-eeuwse terpkerkje.
Tussen Noorbeek en het hooggelegen Berghuizen ligt een breed, groen dal met zo'n beetje alles dat kenmerkend is voor het Limburgse landschap: doorkijkjes, droogdalen, hellingen, graften, bloemrijke graslanden, fruitboomgaarden en holle wegen. Paarden staan vredig te grazen, beschut door hoge bomen. En overal koeien met prachtig glanzende vachten. Wat is toch hun geheim?
Ze behoren tot de 7(x7) schoonheden van Zuid-Limburg, op z'n mooist op een groene helling beschut door grote eiken, maar ook hier, randje bebouwde kom zijn de vakwerkhuizen een plaatje. Een balkenconstructie, stro en leem zijn de hoofdingrediënten. Even verderop ligt het kasteel van Mheer mooi te zijn, met - typisch Limburgs - een grote hoeve erbij. Het kasteel is niet te bezichtigen.
Je zou er zo een duik in willen nemen, die zee van wuivend gerst en tarwe. Niet doen, pas op de korenwolf! De wilde hamster - oranjebruine vacht met witte vlekken bij hals en kop, hamsterééén! - is met uitsterven bedreigd. En nu proberen boeren door andere manieren van graan oogsten (met een zogenaamde arenstripper) zijn beschutte omgeving te redden. De arenstripper haalt alleen de tarwekorrels uit de aar. De stengels van de tarwe blijven staan, inclusief de aar.
'Vroeger kon je door alle hoogstambomen het Savelsbos niet eens zien. Nu zijn de bomen een bijzonderheid', vertelt boer Sjef bij een bezoekje aan zijn prijswinnende hoogstamboomgaard (Boomgaard van 2019, toegekend door de vereniging voor behoud van oude fruitrassen). Maar of hij zo blij is met zijn gaard? Het is om de subsidie, zegt hij, maar plukken en verkopen kan hij het fruit niet. Ladders mogen niet meer, net zo min als verdelgingsmiddelen en de suzukivlieg ligt altijd op de loer. Kortom, er is geen boterham meer te verdienen met de hoogstambomen, maar mooi zijn ze wel.
Ze werden in Zuid-Limburg geplant rond 1800 - als vervanger voor de akkerbouw die te kleinschalig was geworden. Het leek een hit. Door de hoogte waarop het fruit hangt, kon je er koeien onder laten grazen. 'Twee boterhammen in één klap', zegt Sjef. De holen in de oude holle stammen zijn nu thuisbasis voor uilen en andere vogels. Van al het afgevallen fruit eet de das zijn buik vol. 'Maar als je eerlijk bent, moet je er brandhout van maken,' verklapt Sjef. Voor nog een onthulling gaat hij voor naar de stal. Glanzende koeien. Het geheim: de glansborstel. Even erlangs met haar gespierde kont en de koe glanst weer als een kers.
Langs deze fraaie holle weg staan tussen de varens en knotwilgen ook bramenstruiken en zelfs kersenbomen. Een walhalla voor de das, een snoepkous, die in de linkerberm zijn burcht heeft gebouwd.