Redders op zee-route Egmond

Hond mee: Van 1/5-30/9 zijn op het strand honden alleen aangelijnd toegestaan. Op het zonnestrand voor Egmond zijn ook aangelijnde honden verboden van 10.00 tot 19.00 uur.

Toegankelijkheid: deze route is niet geschikt voor mindervaliden vanwege trappen, strand en duinpaden.

Paden: 85 procent verhard, 15 procent onverhard.

Parkeren en OV: In Egmond geldt betaald parkeren. Parkeren is o.a. mogelijk op de Boulevard Noord en de Boulevard Zuid. OV: voor de vuurtoren is een bushalte. Hier stopt bus 165 die van en naar het busstation van Egmond aan Zee rijdt. Je kunt ook uitstappen bij het busstation van Egmond aan Zee. Vanaf daar is het circa 10 minuten lopen naar het startpunt van de route.

1. Ga vanuit Vuurtoren Van Speijk (rug naar ingang vuurtoren) RA en volg voetpad langs weg tot parkeerplaats. Rechts voor je zie je een beeld van Nijntje op een boot. Aan je linkerhand zie je het beeld Jaepie-Jaepie. Ga op de parkeerplaats RA en na Nijntjeboot meteen LA.

2. Aan het einde van de parkeerplaats kom je bij het Maritiem Centrum met daarin het KNRM reddingstation Egmond aan Zee. Houd maritiem centrum aan linkerhand en ga RD de trap op naar een uitkijkpunt (later zandpad). Einde zandpad LA (schelpenpad).

3. Einde schelpenpad LA. Na KNRM reddingstation (aan linkerhand) RA, Trompenbergstraat. Deze weg buigt naar links en komt uit op het Pompplein. Hier direct RA, Zuiderstraat. Eerste weg RA, Burgemeester Nielestraat. Je passeert het Museum van Egmond. Ga na ca. 150 meter LA de trap op voor het uitzichtpunt op het Torensduin.

4. Sla na bezoek aan uitzichtpunt, bij het einde van de trap RA. Op T-splitsing (bij Museum van Egmond) RA en direct LA. Einde LA, Marinestraat. Op T-splitsing LA, Voorstraat (winkelstraat). Nét voor Pompplein RA, Smidstraat.

5. Einde Smidstraat RA, Parallelweg (wordt Bergstraat). Eerste RA, Vinkenbuurt. Einde LA, eerste RA en einde LA, Noorderstraat (ri. kerk). Voor de kerk RA en meteen LA Voorstraat.

6. Blijf Voorstraat RD volgen. Je passeert het tehuis voor oud-zeelieden (de Prins Hendrik Stichting met het musuem Prins Hendrik de Zeevaarder). Loop bij ’t Tolhuys op nr. 4 (aan linkerhand) de trap omhoog naar het Vissersmonument en ga bij het monument via de andere trap weer omlaag.

7. Einde trap (na hek) LA, Kerkhoflaantje. Ga net vóór het kerkhof RA het onverharde bospaadje in dat omhoogvoert. Dit paadje leidt naar een uitkijktoren. Ga na een bezoek aan de uitkijktoren vanuit de trap RA en meteen LA (zandpaadje). Volg dit zandpaadje alsmaar RD tot het uitkomt op een tegelpad. Ga hier RA.

8. Einde LA (Sportlaan) en fietspad (later voetpad) volgen langs weg (heet later: dr. Wiardi Beckmanlaan). Bij Prins Bernhardstraat aan linkerhand en parkeerplaats Noord-Hollands Duinreservaat aan rechterhand: RA parkeerplaats op lopen.

9. Bij houten slagboom Noord-Hollands Duinreservaat in en meteen LA zandpad in. Houd in duinen links aan en ga duin omhoog. Je komt dan bij Bunkermuseum Jansje Schong.

10. Loop tegen de wijzers van de klok om het bunkermuseum heen en volg het zandpad ri. bebouwing Egmond (aan linkerhand bunker + zwarte ventilatieschacht). Dit zandpad komt uit op de Boulevard (bord ‘Strandafslag 29’).

11. Loop RD op de Boulevard. Ga bij de eerste strandafslag RA (Strandafslag 30). Sla op het strand LA en verlaat het strand weer via de volgende strandafslag (bij paal 37 750). Ga bovenaan trap RA, Boulevard.

12. Na de Visboet (aan rechterhand) zie je in het Vuurtorenduin het Beeld roeireddingsboot in de branding. Loop de trap omhoog links van dit beeld. Ga boven bij het uitzichtpunt via de andere trap naar beneden. Einde trap: RD (zandpad). Op vijfsprong zandpaden tweede zandpad van rechts in. Dit pad leidt naar een trap. Wanneer je die naar beneden loopt, passeer je het beeldje van het Derper Vraauwtje.

13. Ga de trap weer terug omhoog (langs het beeldje). Sla bovenaan trap LA en wandel bij vijfsprong RD ri. vuurtoren. Sla bij het einde van het zandpad LA. Je staat dan weer voor de vuurtoren, het startpunt van deze wandelroute.

In 2024 bestaat de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij (KNRM) 200 jaar. Een indrukwekkende mijlpaal. Al twee eeuwen lang staat de KNRM paraat voor iedereen die in de problemen komt op het water. Of het nu een zeeman in nood is, een vermiste surfer of een zeiljacht met een gebroken mast door harde wind, de bemanning van de reddingboten is 24 uur per dag stand-by om levens te redden, ongeacht de weersomstandigheden.

In 1824 was het redden van schipbreukelingen verre van vanzelfsprekend. Het kostte een tragische scheepsramp en een zeldzame reddingspoging, waarbij zes redders verdronken, voordat er een georganiseerd reddingswezen met reddingstations langs de kust ontstond. Er is veel veranderd in die 200 jaar: van roeireddingboten naar snelle motorboten en van kurken reddingvesten naar speciale overlevingspakken. Wat door de jaren heen onveranderd is gebleven, is dat KNRM’ers het werk geheel kosteloos en vrijwillig doen. De KNRM opereert al sinds de oprichting zonder steun van de overheid en kan haar levensreddende werk doen dankzij donateurs, nalatenschappen en giften.

De statige, witte vuurtoren J.C.J. van Speijk is hét symbool van Egmond aan Zee. De toren dankt zijn naam aan luitenant-ter-zee Jan van Speijk, die aan de voet van de vuurtoren zijn monument kreeg. De vuurtoren doet al sinds 1834 dienst als baken voor zeelui en is daarmee een van de oudste, nog werkende vuurtorens van Nederland. Sinds het begin van de jaren negentig wordt hij niet meer bemand, maar de vrijwilligers van de KNRM en de Egmondse Reddingsbrigade gebruiken de toren bij zoekacties nog wel als observatiepost. In de zomermaanden is de vuurtoren beperkt geopend voor publiek.

Bij de centrale strandopgang van Egmond staat het beeld Jaepie-Jaepie. Jaepie-Jaepie was de bijnaam van Jacob Glas. Hij is met afstand het bekendste bemanningslid ooit van het Egmondse reddingstation. Jacob Glas leefde van 1832 tot 1910 was ruim veertig jaar een van de vrijwillige redders. Eerst als roeier, daarna als bootsman. Hij wist in die tijd zo’n 170 schipbreukelingen veilig aan land te brengen. Tijdens zijn leven is hij meerdere keren onderscheiden voor bijzondere reddingsacties. Pas in 1903 ging hij met pensioen. Hij was toen 71 jaar oud!

In Egmond stonden bij de oprichting van de Redding Maatschappij op 11 november 1824 al drie geschikte boten klaar om reddingwerk mee te verrichten, waaronder een Groenlandse sloep. De Redding Maatschappij nam deze sloep over en verrichtte daarmee een maand later de eerste redding van de maatschappij. Dertien opvarenden van het schip de Twee Gebroeders werden veilig aan wal gebracht. Tweehonderd jaar later wordt het KNRM reddingstation van Egmond gemiddeld dertig keer per jaar gealarmeerd voor hulpverleningen en reddingen. Zien hoe een tewaterlating gaat? De KNRM houdt wekelijks oefeningen met de reddingboot (mrt-okt dinsdag 19 uur; nov-feb zaterdag 9 uur).

De eerste reddingboten van de Redding Maatschappij waren roeireddingboten. In het Museum van Egmond is roeireddingboot nr. 5 te bewonderen. Deze boot voer van 1912 tot 1939 vele malen uit. De bekendste reddingsactie was die van sleepboot  Drente in 1935. Deze sleepboot was uitgevaren om tijdens noodweer een ander schip weg te slepen, maar strandde daarbij zelf bij Egmond aan Zee. De redders van roeireddingboot nr. 5 wisten de Drente uiteindelijk na twee pogingen te bereiken en brachten de opvarenden veilig aan land.

Het Torensduin dankt zijn naam aan de Zuidervuurtoren die hier tot 1915 op het duin stond. Boven op het duin heb je een mooi uitzicht over het strand en de zee. In 1954 raakte het Panamese vrachtschip Katingo daar tijdens een zware storm stuurloos, waarna het vastliep op het strand ten noorden van Egmond. De ‘wipperploeg’ van station Egmond schoot te hulp en wist met behulp van een wippertoestel (waarmee een lijn werd overgeschoten naar het gestrande schip) een verbinding tot stand te brengen. Via die lijn konden de redders vervolgens de dertig bemanningsleden van boord halen.

In de duinen aan de noordkant van Egmond aan Zee vind je Bunkermuseum Jansje Schong. Het museum is gevestigd in een voormalige munitiebunker, die in de Tweede Wereldoorlog deel uitmaakte van de Atlantikwall. Tijdens de oorlog ging het werk van de KNRM gewoon door. Achthonderd keer voeren de reddingboten uit, waarbij 1200 personen zijn gered. De vrijwillige redders stonden in oorlogstijd onder grote druk. Ze voeren weliswaar onder de vlag van het Rode Kruis, maar zo’n vlag bood natuurlijk geen bescherming tegen luchtaanvallen of tegen de zeemijnen, die onder het wateroppervlak dreven. Meer info hier. 

In het Vuurtorenduin staat een bronzen sculptuur van een roeireddingboot. Het beeld is gemaakt door beeldhouwster Louk van Meurs, die jarenlang in Egmond aan Zee woonde. Voor dit sculptuur heeft de Egmondse roeireddingboot nr. 5 model gestaan, die in het Museum van Egmond te zien is. Het beeld is in 2004 geplaatst op deze toepasselijke plek onder de vuurtoren. Het is een herinnering aan alle reddingen waarbij schipbreukelingen zijn gered.

Aan de andere kant van het Vuurtorenduin vind je nóg een beeldje. Het is een vrouw die uitkijkt over zee. Dit ‘Derper Vraauwtje’ is hier in 2015 neergezet en is een eerbetoon aan alle vrouwen van het vissersdorp Egmond aan Zee die door de eeuwen heen hun zoon of man verloren tijdens het werk op zee. Het kleine beeldje is met opzet op het Vuurboetsduin geplaatst. Het duin was en is namelijk een veel gebruikte plek om over zee uit te kijken. Ook achter de stenen sokkel zit een verhaal. Hij is gemaakt van op het strand gevonden stenen. Het zijn restanten van huizen en de kerk van het oude Egmond, die door de zee werden verzwolgen.