Paleispark Het Loo Apeldoorn
Nederland, Gelderland, Apeldoorn
Aan het einde van de 17e eeuw speelden de Nederlanden internationaal een grote rol – en niet alleen op handelsgebied. Ook stadhouder Willem III had grote ambities. Zijn huwelijk met de troonopvolgster Mary Stuart maakte hem koning van Engeland en daarbij paste een nieuw paleis in de Nederlanden. Ondanks de vele oorlogen en de strijd met de Fransen, begon hij in 1685 met de bouw van het Nieuwe Loo, naar voorbeeld van Versailles, het buiten van zijn tegenstrever Lodewijk XIV.
Hond mee: in het centrum van Apeldoorn zijn honden aangelijnd welkom. In het Paleispark het Loo zijn honden niet toegestaan.
Toegankelijkheid: deze route is niet toegankelijk voor mindervaliden. Tot aan de Kerklaan is de route goed tedoen, daarna wordt het voetpad smal tot zeer smal en het Paleispark is ongeschikt voor mindervaliden vanwege de bospaden, kuilen, klimmetjes en hekken.
Paden: 50% onverhard (zand, bos).
Parkeren: ANWB Winkel Apeldoorn (vertrekpunt) zit in het centrum van Apeldoorn. Er zijn meerdere (Q-park) parkeergarages en parkeerplaatsen rondom het centrum. Q-park Oranjerie is het dichtst bij de ANWB winkel.
OV: het treinstation Apeldoorn-Centrum is op loopafstand van het centrum van Apeldoorn. (9 min. 650m). Er rijden vanaf het treinstation (=het busstation) ook bussen naar het centrum van Apeldoorn. Voor de ANWB winkel is de dichtst bij zijnde halte 'Apeldoorn Oranjerie'.
1. Ga vanuit de ANWB Winkel RA door de deuren en vervolgens de trap op. Sla bovenaande trap RA de winkelstraat in. Einde LA-RA, over het Raadhuisplein.
2. Ga rechts langs het oude raadhuis en direct LA, pal achter het oude raadhuis langs. Pas op voor de brede goot met (mogelijk) water die aan de linkerkant van de straat loopt. Vervolg de weg RD tot het einde. Dan RA en meteen weer LA: Kerklaan. Blijf aan de linkerkant van de weg lopen. Alleen hier is een voetpad (aan de overkant lijkt het een voetpad, maar dat is een fietspad!). Pas op: het voetpad is smal en ligt direct en onverhoogd naast het fietspad. Na ca 200 meter zie je rechts een parkje met een muziektent: het Oranjepark. Oversteken. Kijk uit: aan de overkant sta je gelijk op het fietspad. RD het bruggetje over voor een ommetje langs de muziektent. Daarna links aanhouden om weer terug te komen op de Kerklaan. Oversteken en RA de Kerklaan vervolgen tot bij het grote kruispunt met de Grote Kerk rechts. Hier sla je RA de Loolaan op (Grote Kerk aan je rechterhand). Loop de Loolaan uit tot het einde (ca. 1 km). Bij het kruispunt oversteken en RD: Amersfoortseweg. Er is hier geen voetpad. Je loopt dus op het fietspad. Na ca. 200 meter RA het fietspad op van Paleis Het Loo. Volg (de ri. van) het fietspad (over de parkeerplaatsen heen) totdat je links van het kassagebouw en de fietsenstalling ernaast, een klein houten afdakje ziet. Dit is de ingang van Paleispark Het Loo. Scan hier de QR code op het bord om een toegangsbewijs te krijgen.
3. Volg de blauwe route (5 km) tegen de klok in. Aan het begin van de route zie je dan aan je rechterhand de gebouwen van de Koninklijke Stallen (zie ook de bezienswaardigheden in het Paleispark).
4. Terug bij het uitgang wandel je weer via de parkeerplaats, LA langs de Amersfoortseweg, oversteken bij de verkeeerslichten en de Loolaan uitlopen ri. het centrum van Apeldoorn. Bij de kerk en de stoplichten RD oversteken, doorgaande weg volgen, Loolaan, wordt Vosselmanstraat. Waar het verkeer een bocht naar rechts maakt links aanhouden, Hoofdstraat (winkelkstraat van Apeldoorn) wordt uitgaansgebied met het caterplein. Links aanhouden. Hoofdstraat blijven volgen (zwarte bordjes richting station) tot je links het Raadhuisplein weer ziet. Hier RA, Mariastraat en terug naar het startpunt bij de ANWB Winkel.
Iets ten noordwesten van Apeldoorn ligt Paleis Het Loo dat in 1685 door Willem III werd gebouwd bij zijn jachtvelden op Hoog Soeren. Op het terrein stond al eeuwen een kasteel, het Oude Loo maar dit was niet geschikt om direct in te trekken en bovendien vond Willem het te klein. Hij liet vlak naast het oude slot een nieuw paleis bouwen, het Nieuwe Loo, vooral bekend als Paleis Het Loo. In de jaren 70 en 80 heeft het paleis een jarenlang durende restauratie ondergaan waarin het paleis en ook de tuinen in de oorspronkelijke 17e-eeuwse staat zijn hersteld. Het paleis, park en tuin zijn te bezoeken. Na een omvangrijke 5 jaar durende uitbreiding en verbouwing is Paleis het Loo sinds april 2023 weer open voor publiek. Kijk op de website.
Om Paleispark Het Loo in te mogen, heb je een geldig toegangsbewijs nodig. Dit kan ALLEEN middels een QR code (er is geen automaat meer aanwezig en ook bij de kassa van Paleis Het Loo zijn ze NIET meer te krijgen). De QR code staat op het bord met de plattegrond onder het afdakje bij de ingang van het Paleispark (dus niet bij het Paleis zelf!). Toegangsbewijzen worden door Kroondomein Het Loo geregeld en beheerd. Je kunt daar eventueel vooraf een QR code aanvragen óf zelf online regelen. Bellen kan ook: 055-527 55 22. Een toegangsbewijs voor Paleispark Het Loo kost € 2,00 p/p (maart 2024). Openingstijden Paleispark Het Loo: in de Zomer: 08:00 - 19:00, in de Winter: 09:00 - 17:00.
Aan uw rechterhand liggen de Koninklijke Stallen. Ze zijn tussen 1907 en 1909 gebouwd in opdracht van Koningin Wilhelmina (1880-1962) en boden ruimte aan 88 paarden.
Verderop komt u langs een perceel douglassparren uit Noord-Amerika die hier rond 1830 zijn geplant.
De Koningslaan was oorspronkelijk een jachtweg uit de tijd van Willem III. Hij ligt tegen een stuwwal uit de voorlaatste ijstijd en stijgt over twee kilometer een meter of vijftig in een rechte lijn naar de ‘Echoput’ (niet aan de route). Als je naar rechts de Koningslaan uitloopt tot aan het hek, kun je aan de linkerkant Paleis Het Loo zien liggen.
De Koningslaan overgestoken loopt u tussen gazons door, met rechts, tussen de bomen, zicht op het Oude Loo. Het Oude Loo is een 15e-eeuws jachtslot. Tot eind 17e-eeuw ging het Oude Loo door vererving van hand tot hand maar sinds de Oranjes het hebben verworven, is het tot 1975 in handen van de koninklijke familie gebleven. Nu is het eigendom van de staat met de koninklijke familie als enige huurders. Het slot is verschillende malen gerestaureerd. Koningin Wilhelmina gaf bouwmeester Pierre Cuypers opdracht tot een drastische renovatie. Hoewel de verbouwing in 1921 was voltooid was er na de oorlog al behoefte aan hernieuwde werkzaamheden. Besloten werd het slot in oude eer te herstellen en een groot deel van de door Cuypers gemaakte aanpassingen teniet te doen. De tuinen van Het Oude Loo zijn in april en mei toegankelijk en staan bekend om de bijzondere azalea's en rododendrons.
U passeert enkele sprengen. De sprengen lagen hier al toen de koning-stadhouder deze grond in 1684 aankocht. Toen dreven ze molens aan maar er waren leukere toepassingen te bedenken zoals visvijvers en fonteinen.
De forellenvijver werd onder koning Willem I voorzien van huisjes en bruggetjes. In diezelfde periode werd het gehele paleispark heringericht in Engelse landschapsstijl. Een stukje verder in het bos volgt een uitgebreid netwerk van oude sprengen met bruggetjes. Vanaf het uitzichtpunt op de heuvel hebt u een mooi overzicht over de vele stroompjes.
Wandelend langs het pad is goed te zien hoe dit stuk van het bos is dooraderd met oude sprengen. Vanaf de uitzichtheuvel hebt u een mooi overzicht over het netwerk van stroompjes.
Even verderop ligt op een stervormig knooppunt van bospaden de Willemstempel, een houten optrekje waar koning Willem III graag mijmerend verpoosde.
De route loopt verder door het hertenkamp. Al met al een zeer beschaafde wandeling, een paleis waardig. Vergeet niet dat Paleispark Het Loo nog veel meer cultuurhistorie te bieden heeft dan alleen deze route.