ANWB HomepageMaastricht wandelen
Nederland, Limburg, Maastricht
Klimmen loont. Het levert, naast een goede conditie, weergaloze vergezichten op. Het mooiste deel ligt op de Sint-Pietersberg. Eksters hippen mee tijdens de klim. Boven bevinden zich grasvelden vol bloemen, mergelgrotten en beukenlanen door dicht bos. De bomen dempen het stadsgeluid van beneden. Halverwege verschijnt Château Neercanne in beeld, in volle mergelglorie. Later draaien de rollen om: vanuit de hellingbossen achter het kasteel duikt nu de Sint Pieter op. Rechts stroomt de brede Maas. Of klimmen en wijnproeven goed samengaan zal moeten blijken; onderweg passeert u drie wijngaarden. Een fles meenemen voor thuis is wellicht een beter idee.
Hond mee: honden mogen aangelijnd op de gehele route mee. N.B. Aan de noordzijde van de Sint-Pietersberg is een hondenlosloopgebied. Bereikbaar vanuit de parkeerplaats het Oog van Sint-Pieter op de Luikerweg waar je langs loopt. In de rest van het natuurgebied moeten honden aan de lijn.
Toegankelijkheid: deze route is niet toegankelijk voor mindervaliden vanwege de vele trappen en pittige klimmetjes op smalle bospaden (met af en toe een omgevallen boom).
Paden: de route voert voor 70% over onverharde (zand- en gras)paden.
Parkeren: Fort Sint Pieterparking, Luikerweg 71, Maastricht (betaald parkeren).
Bereikbaarheid per OV: het startpunt van de route is gemakkelijk is te bereiken. Vanaf het station volg je de markeringen van het Pieterpad of je neemt de bus 11 naar de halte Prins Bisschopsingel.
1. Volg vanaf de Fort Sint Pieterparking (Luikerweg 71a Maastricht) de blauwe markering (een ruit) de traptreden op links langs het Fort en bovenaan LA. In het open veld rechts aanhouden en de rode route volgen (driehoek), langs de ENCI mergelgroeve en de Motte. Na ongeveer 1,8 km na het bos, na de bank (hoogste punt), de rode route (driehoek) volgen en meteen daarna LA naar een smal pad parallel aan het hoofdpad.
2. Volg de rode route naar beneden via de trap. Onderaan de trap LA nog steeds de rode route volgen (driehoek). Je volgt de route langs de Duivelsgrot. Loop door het klappoortje RD tot aan de grenspaal 58 (nr. staat op de achterkant, jaartal op de voorkant), RA. Volg nu de oranje markering (een kruis) door het draaipoortje naar Kanne. Onderaan de trap LA oranje markering blijven volgen. Eerste kruising RA Bovenstraat, overgaand in Onderstraat. Drie straten links negeren en iets verderop (buiten het dorp) LA een smal pad in (langs weiland, zie oranje kruis) en de Jeker oversteken.
3. Kruising (Cannerweg) oversteken en volgende weg LA (Kapelstraat) en vanaf hier de oranje markering blijven volgen. Door de rode deur in de grote poort van Château Neercanne en over de binnenplaats. Direct na kasteel scherp LA (volg de oranje markering) steile klim beboste heuvel op. Blijf tijdens de klim de oranje markering volgen tot aan het open veld. Na het open veld en het Millenniumbos draait de route noordwaarts, dus RA de oranje markering volgen.
4. Sla bij een veldkruis RA*; na ca. 350 m op y-splitsing linker pad afdalen (oranje markering gaat RD via het hoogste pad). Voor een bezoek aan Hoeve Nekum vlak bij de Cannerweg RA (Cannerweg oversteken) en weer terug, vervolgens blauwe markering heuvelop volgen. Wie de hoeve niet wil bezoeken: vlak vóór de Cannerweg scherp LA slaan en blauwe markering heuvelop volgen.
5. Bij de Apostelhoeve op kruising RA, blauwe markering (een ruit) volgen. Bij restaurant Prix de Rome RA en aan het einde van de straat de Cannerweg/Bieslanderweg oversteken ri Jekermolen. Na de Lombokmolen RA en na het water LA. Pad langs de rivier de Jeker volgen. Jekermolenweg oversteken en pad weer volgen. Voorbij sportvelden op T-splitsing (2de splitsing na de Lombokmolen) RA, doodlopende weg in (blauwe markering gaat hier LA). Einde straat LA, wandelpad. Dan RD, Jekerschans, eerste straat RA Kalfstraat en volgende straat LA, Mergelweg. Bij een kruising met restaurantjes scherp RA Luikerweg in en via het voetpad terug naar het startpunt.
* Wie niet van stevig klimmen houdt, kan als alternatief hier RD blijven lopen over de Susserweg, naar de Lombokmolen. Je komt dan niet langs de Hoeve Nekum.
Een benijdenswaardig bezit vraagt om bescherming. Zo ook Maastricht met zijn lucratieve ligging bij een doorwaadbare plaats in de Maas, waar later een brug is gebouwd. Van oudsher waren er kapers op de kust. Spanjaarden, Hollanders en Fransen vochten om zich meester te maken van de stad. In 1701 werd Fort Sint Pieter gebouwd om aanvallen vanuit het zuiden af te slaan. Vandaag de dag wappert de Maastrichtse rode vlag-met-ster fier op het fort, dat in beheer is van Natuurmonumenten. In 2014 is een omvangrijke restauratie afgerond. Kijk op www.natuurmonumenten.nl.
Al sinds 1926 maakt de ENCI (de Eerste Nederlandse Cement Industrie) cement van kalksteen uit de Sint-Pietersberg. Vooral tijdens de heropbouw na de Tweede Wereldoorlog draaiden hun ovens op volle toeren. De groeve in de Sint-Pietersberg werd steeds groter, maar gelukkig zijn delen van de berg inmiddels uitgeroepen tot beschermd natuurmonument. En er zijn meer lichtpunten. De ENCI en Natuurmonumenten stimuleren gezamenlijk de groei van het zeldzame kalkgrasland. Hierdoor komen er meer vlinders naar de Pietersberg.
Mergelwinning
Limburgse mergel – ook wel krijt of kalksteen genoemd – is eeuwenlang gebruikt als bouwmateriaal. Deze mergel bestaat uit een dikke laag fossiele overblijfselen van zeediertjes. Uit geschriften blijkt dat de Romeinen al groteblokken uit de mergelgrotten zaagden. Zo ontstonden er in de loop der tijd uitgestrekte onderaardse gangenstelsels. Het grootste aaneengesloten gangenstelsel bevond zich vroeger in de Sint-Pietersberg: een labyrint van ongeveer 100 ha en 200 km aan gangen! Arbeiders die in het eeuwige donker van de mergelgroeven werkten, werden blokbrekers genoemd, naar de vorm waarin de mergel werd gewonnen. Tegenwoordig zijn de meeste groeven vanwege instortingsgevaar gesloten. Behalve voor vleermuizen, die vinden er een perfecte overwinteringsplek.
De Motte kreeg recent een opknapbeurt. De contouren van de van oorsprong middeleeuwse kasteelberg zijn weer duidelijk te zien. Franse, Spaanse en Staatse legers hebben de heuvel gebruikt om de stad Maastricht te belagen.
De Duivelsgrot zou eigenlijk Duivelsgroeve moeten heten. Hij is namelijk ontstaan door mijnbouw. Hier ligt de eerste ingang van waaruit mergelstenen uit de Pietersberg werden gehaald. Zie de lagen in de pokdalige wanden vol gaten, gaatjes en sleuven.
Het enige terrassenkasteel van ons land, Château Neercanne, is gebouwd van mergelblokken gewonnen uit de Cannerberg. Naast de kasteelmuur ligt een beschutte wijngaard, waar de Pinot noir-druiven rijpen. De eersteklas wijn van deze druiven draagt het etiket ‘Mis en Bouteille au Château Neercanne’ en omlijst menig voortreffelijk diner in het eigen restaurant. De wijnen worden in oude gangen van mergelgrotten bewaard, waar een constante temperatuur van tien graden Celsius heerst.
Het beschutte Jekerdal leent zich met zijn microklimaat, waarin de temperatuur enkele graden hoger is dan die van de omgeving, uitstekend voor de druiventeelt. Sinds 1988 groeien er wijnstokken op de landerijen van Hoeve Nekum. Math en Laurent Bollen telen vier druivensoorten: riesling, rivaner, auxerrois en pinot noir. Alleen de allerbeste druiven belanden in de wijn. En dat proef je! Dat vinden ze ook bij ons koningshuis. Op de bruiloft van prins Willem Alexander en Máxima werd riesling van Hoeve Nekum geschonken (www.hoevenekum.nl, o.a. voor proeverijen).
Aanvankelijk teelde de familie Hulst fruit, maar in 1970 herintroduceerde Hugo Hulst de wijnstok. De oudste en bekendste wijngaard van Nederland, de Apostelhoeve, was hiermee een feit. Hun riesling, pinot gris, auxerrois en müller-thurgau staan op de wijnkaart van talloze toprestaurants! Trommel familie, vrienden en buren op voor een proeverij (minstens 14 personen), zie www.apostelhoeve.nl.