Breda wandelen

Hond mee: tijdens deze hele route zijn honden aangelijnd toegestaan. In het Noorderlijke gedeelte van het Mastbos mogen de honden los.

Toegankelijkheid: deze route is niet geschikt voor mindervaliden, vanwege de vele zandpaden en mogelijk veel drassige grond en kans op diepe plassen of takken/bomen dwars op het pad.

Paden: 80% onverhard: zand-, schelpen- en graspaden.

Loslopen vee: op het laarzenpad lansg de Mark kun je loslopen vee tegenkomen. Houd afstand, maak geen overwachte bewegingen en loop rustig langs de dieren.

Parkeren: Parkeer de auto aan de Bouvignelaan op P2 (of P1).

Per OV: neem vanaf NS station Breda Bravo bus 132 richting Baarle Nassau en stap uit bij de halte Ulvenhoutselaan in Breda. Vanaf daar is het een kwartier lopen naar de Bouvignedreef.

1. Loop voor het restaurant langs het pad op langs de Bouvignedreef. Aan het einde van de laan RA, over de graswal langs de Duivelsbruglaan. Ga RA het voetpad langs de Mark op (dus niet over het fietspad) bij wandelknooppunt (wkp) 13. Volg het wandelpad langs de rivier de Mark (na klaphekje op T-splitsing RA) naar wkp 60. Dan door naar wkp 18, (door hek en naar links, vervolgens kruising met fietspad oversteken). Bij wkp 18 (bij brug met witte leuning) RA en meteen weer LA naar wkp 7 'natte natuur'. Blijf het voetpad door hekje (laarzenpad) langs de Mark volgen. Na het 2de hekje zijn soms grazers aanwezig. Houd afstand en stoor de dieren niet.

Tip: bij wkp 13, 60 en 18 kun je bij hoogwater (komt meerdere malen voor per jaar) kiezen voor het parallel lopende, iets minder aantrekkelijk fietspad, als alternatief voor het voetpad pal langs de Mark.

2. Ga bij wkp 7 na het hekje RA en bij wkp 87 RD naar wkp 6. Bij Restaurant De Kogelvanger de weg oversteken en LA via het wandelpad langs de weg. Na 100 m RA het bos in, pad langs brede sloot. Rechts zie je de aarden wal De Kogelvanger. De route vervolgen naar wkp 6. 

Let op: afgezien van de knooppunten (dit zijn paaltjes) wordt de markering onderweg aangegeven met vierkante groene stickers met een gele pijl en in het bos met groengele verfstreken op de bomen. Bij een wijziging van richting in het bos is de bovenste streep van de markering langer naar rechts of naar links.

3. Ga bij wkp 6 LA over de Mastenlaan naar wkp 8, dan RA en direct LA naar wkp 10 de Schapendreef op, een lange route met meerdere afslagen naar rechts of links. Volg  de markeringen op de bomen en ga bij de dubbele picknicktafel RA, direct daarna op de Y-splitsing het linkerpad volgen.

Tip: als het veel geregend heeft kan dit pad overstroomd zijn. Ga in dat geval op de Y-splitsing RA, bij de kruising met de Oude Postbaan deze LA volgen tot je het Eeuwig Laantje kruist, volg dat naar rechts en je bent weer op de route.

4. Houd het ven aan je linkerhand tot wkp 10. Daarna RD, naar wkp 50. Bij het derde oranje bordje 'Baronie van Breda' (je ziet de achterkant) RA tot  wkp 50. Wkp 50 ligt aan de rand van de parkeerplaats, bij de ingang aan de Marellenweg. Ga daar RA langs de weg naar wkp 62, bij Huis Den Deijl. Hier RA het bos weer in naar wkp 41.

5. Volg nu de groengele markeringen naar de wkp 41. Daarna op weg naar wkp 5. Bij paddenstoel nr 21564 de Langedreef oversteken en bij de Y-splitsing aan de overkant het linkerpad kiezen. Bij wkp 5 schuin LA over de Stouwdreef naar wkp 4. P22622 RA slingerend door het bos naar wkp 17 tot aan de asfaltweg en hier RA. U bent dan weer terug op de Bouvigniedreef. Aan het einde van deze laan bij P22623 ziet u Kasteel Bouvigne liggen, het startpunt van deze wandeling.

Een kasteel moet je in stijl benaderen. En dat doet u wanneer u deze wandeling begint op de Bouvignedreef. Achter u ligt het bos, vóór u de lange laan naar Kasteel Bouvigne dat omringd wordt door water. De eerste vermelding van het kasteel dateert uit een officiële akte van 1554. Het werd toen omschreven als een statig  stenen huis, omgeven met grachten. Al snel veranderde dit huis in een koninklijk kasteel. In 1614 kwam het landgoed  namelijk in handen van de prinsen van Oranje. De prinsen lieten hun rent- meesters in het kasteel wonen. Die onderhielden het slecht, zodat het zelfs bedreigd werd met sloop. In 1775 besloot prins Willem V het kasteel te verkopen. ‘De Boeverijen’ heette het landgoed toen nog. Het had overigens  niets met boeven te maken; het was afkomstig van het woord ‘boveria’, dat lage weide betekent. Begin 19e eeuw werd Boeverijen volgens de mode  van die tijd verfranst; voortaan heette het Bouvigne. Tegenwoordig is Kasteel Bouvigne een populaire trouwlocatie voor inwoners uit Breda.
Kasteel Bouvigne staat er prachtig bij, zo midden in het water. Maar ook de drie verschillende tuinen zijn het vermelden waard. Ze zijn eigendom van het Waterschap Brabantse Delta en zijn tijdens kantoortijden gratis toegankelijk. U hoeft zich hiervoor alleen aan te melden bij de receptie in het kantoorgebouw van het waterschap. De tuinen zijn begin 20e eeuw aangelegd. In 2010 is daar nog een walnotenboomgaard bijgekomen. Vanuit het kantoor komt u eerst langs de strakke Franse tuin met buxushagen en rozen. Daarna wandelt u door de ruime Engelse landschapstuin. Achter de kapel begint het slingerpad van de smalle Duitse tuin. De beelden in de tuinen zijn prachtig. Neem er de tijd voor! De tuinen zijn toegankelijk op werkdagen tussen 09:00 en 16:00 uur. Honden zijn niet toegestaan.

In bomen klimmen, hutten bouwen, verstoppertje spelen, met water kliederen – het kan allemaal in Speelbos Boeverijen. De ingang vind je aan de Bouvignedreef, direct tegenover de toegangsweg van Kasteel Bouvigne. Als je dieper het bos ingaat, ontdek je een speelkasteel met een gracht, een touwbrug en een kabelbaan.

De route draait met een boog om het kasteel heen en gaat vervolgens het Markdal in. U volgt het pad langs het riviertje dat hier kronkelend door het  open weidegebied stroomt. Dat kronkelen doet de Mark overigens pas weer sinds 2004. Daarvoor meanderde de rivier alleen in België. In 2004 werd  het Markdal een natuurontwikkelingsgebied. De oorspronkelijke bochten en steile oevers zijn toen hersteld en de weilanden werden veranderd in  schraalgraslanden. Het is een mooi stukje Breda, waar alleen maar fietspaden en voetpaden doorheen lopen. Sinds enkele jaren zijn er weer ooievaars terug in het Markdal. Er huist een broedpaar op het dak van de gebouwen van Staatsbosbeheer.

U passeert of rust even uit bij Restaurant De Kogelvanger. Vervolgens loopt u naar de bosrand. Hier staat een oorlogsmonument op de plek waar in de Tweede Wereldoorlog elf verzetsstrijders zijn gefusilleerd.  

De hoge wal rechts van het pad staat bekend als de Kogelvanger. Al in 1792 werd besloten dat in het gebied daarachter een militair oefenterrein moest worden ingericht. In de loop van de 19e eeuw werden nieuwe schietbanen aangelegd, met aan het einde daarvan een aarden wal die fungeerde als kogelvanger. De militairen verdwenen in 1978, waarna het gebied de bestemming van ‘natte natuur’ kreeg. Eerst moest echter een enorme hoeveelheid loden kogels uit de aarden wal worden gevist, want lood en natuur gaan niet goed samen.

Het eerste deel van het Mastbos is vrij open en drassig. Rechts van het pad ligt water, waaruit regelmatig een flink gekwaak klinkt. Wie er eind van de  zomer komt, heeft geluk. Dan sieren de witte en roze bloemen van de vele waterlelies het donkerzwarte water. OP omgevallen bomen kun je soms schildpadden zien. Vervolgens gaat de route dieper het  bos in, zodat u kunt ervaren hoe oud het Mastbos al is. Graaf Hendrik III van Nassau liet het al in de 16e eeuw aanleggen om er te jagen en uit te  rusten. Het is het oudste naaldbos van Nederland. In 2015 werd het 500-jarig bestaan gevierd. Hiervoor werden kriskras door het bos vijftig  zoekplaatjes aangebracht. Het hout uit het Mastbos werd vroeger gebruikt voor de bouw van het Kasteel van Breda en voor de schepen van de  Spaanse vloot. Dit laatste heeft echter niets te maken met de naam van het bos.  Mast’ was vroeger simpelweg het Brabantse woord voor den.  

Op het zuidelijkste puntje van de route wandelt u door de Galderse Heide. Vroeger was dit een groot heidegebied. Nu liggen er ook graslanden en  groeien er bomen. Na Restaurant Huis Den Deijl gaat de route het Mastbos weer in. Daar voert een wandeling over het Eeuwig Laantje u dwars door de  bossen. Voorbij een ven slingert de wandelroute terug naar het beginpunt, de Bouvignedreef.