Over ANWB Medical Drones

Ja. Wij zijn ANWB Medical Drones, onderdeel van ANWB Medical Air Assistance. Misschien ken je ons al van de traumahelikopters. Samen met veertien zorgpartners in Nederland, waaronder ziekenhuis Isala, bouwen we aan een toekomst waarin medische logistiek slimmer en efficiënter door de lucht wordt geregeld.

De ambitie van ANWB Medical Drones is om - door inzet van innovatieve mobiliteitsoplossingen - bij te dragen aan het toegankelijk en beschikbaar houden van de zorg voor heel Nederland. Met de inzet van drones is het doel om de zorg sneller en dichter in de buurt van de patiënt te brengen en de verbinding tussen de ziekenhuizen en laboratoria te versterken. 

Het doel is een landelijk dekkend netwerk van medische bezorgdrones dat zorgt voor het verduurzamen en versnellen van medisch transport in Nederland. Hiermee biedt Medical Drones een efficiënte toekomstbestendige oplossing in een steeds krappere en uitdagende zorgmarkt. 

We starten met een ‘proefjaar’. Van september ’25 tot september ’26 vliegt de drone tussen Isala ziekenhuislocaties Meppel en Zwolle. In dit jaar wordt van alles onderzocht. Het hele proces om tot een veilige vliegoperatie voor de zorgsector te komen is onderverdeeld in 6 onderdelen: wetgeving, infrastructuur, maatschappelijke acceptatie, waarde, technologie & security.

Tijdens de proef tussen Meppel en Zwolle staan de volgende onderzoeksvragen centraal: 

• Hoe kan dronevervoer van medische goederen bijdragen aan het verlichten van logistieke druk in de zorg? 

• Hoe kunnen drones veilig worden geïntegreerd in het bestaande luchtruim, naast bemande luchtvaart? 

ANWB Medical Drones richt zich op het transport van medische goederen die relevant zijn voor de medische partners. Op dit moment houdt dat in: bloed, diagnostiek en medicijnen. In de toekomst worden meer medische producten vervoerd als de medische zorg daarom vraagt. Denk hierbij aan weefselmonsters maar ook aan bijvoorbeeld een AED.

Bij het vervoeren van de medische goederen weet Medical Drones niet van wie of voor welke patiënt het product is. Dat weet alleen het ziekenhuis, in het kader van veiligheid De vervoerde producten zijn alleen waardevol voor de specifieke patiënten. 

Dat is voor sommige producten al onderzocht en veilig bevonden. Voor andere producten wordt dat nog uitgebreid onderzocht. Wanneer medische goederen geconditioneerd moeten zijn dan zal dat gelijk blijven wanneer het vervoer per drone plaatsvindt.

Wij vliegen met een drone van leverancier RigiTech, een zogenaamde Eiger 3. De drone is wit met knalgele vleugels. Onze drones zijn zogenoemde VTOL drones, dit betekent dat de drone recht omhoog opstijgt en eenmaal op hoogte een transitie maakt naar een vliegtuigvlucht. De drone heeft dus zowel propellers om recht omhoog op te stijgen als ook een duwpropeller en vleugels voor de vliegtuigvlucht. Voordeel hiervan is dat er relatief weinig infrastructuur benodigd is om de drone te laten starten en landen bij bijvoorbeeld een ziekenhuis. Ook kan er efficiënt gebruik gemaakt worden van de batterij tijdens de vlucht.

Kenmerken drone:

• Spanwijdte 2,7m
• Kruissnelheid 100 km/u
• Maximale snelheid 120 km/u
• Maximum hoogte: In Nederland mag maximaal 120 meter hoog gevlogen worden.
• Range: 100 km
• Maximaal gewicht belading: 3 kg
• Aandrijving: elektrisch 

De medische spullen die ze vervoeren hangen niet in een pakketje onder de drone, zoals je misschien zou denken. In de drone zelf zit een compartiment waarin het veilig opgeborgen kan worden. Sommige dingen moeten bijvoorbeeld gekoeld blijven, daar wordt dan ook voor gezorgd. 

Op dit moment vliegen wij onze eerste route tussen Isala ziekenhuislocaties in Meppel en Zwolle. Hier zullen wij op een hoogte van 100 meter over dunbevolkt agrarisch gebied vliegen. De route is relatief kort (ca. 15 km) en de vlucht duurt rond de 15 minuten.

Bij het opstijgen en landen gebruikt de drone 4 propellers om verticaal te kunnen stijgen, dit zorgt voor het meeste geluid tijdens de vlucht. Na de transitie naar een horizontale vlucht gebruikt de drone nog maar 1 propeller aan de achterkant, dit zorgt voor minimaal geluid. Aangezien de drone relatief klein is voor een luchtvaarttuig, op een hoogte van 100 meter vliegt met een snelheid van 100km/u en weinig geluid maakt, is de verwachting dat deze alleen tijdens het opstijgen en landen waargenomen wordt.

De drones zullen altijd op een daarvoor bedoelde plaats opstijgen en landen. Dit is een landingsplek of op het dak van een zorginstelling, of op een daarvoor gecreëerde plaats in de buurt van een zorginstelling.

De route tussen Meppel en Zwolle is volledig over onbewoond of dunbevolkt gebied. De route is zo ontworpen dat de drone niet over een woonwijk zal vliegen. Om de drone-route heen is een veiligheidsgebied, ook deze ligt buiten woonwijken, waar de drone niet zal komen.

De drone is voorzien van een camera die gebruikt wordt om de vliegveiligheid tijdens de vlucht te waarborgen. Deze camera filmt voor zich uit. Het is daarmee niet mogelijk om personen te identificeren tijdens de vlucht.

Naast de camera op de drone zijn er ook camera’s aanwezig op de landingsplekken van de drone. Ook daar worden beelden alleen gebruikt voor de vliegveiligheid tijdens het landen en stijgen.

In navolging van de Europese regels in de onbemande luchtvaart is van iedere vlucht in kaart gebracht welke veiligheidsrisico’s er kunnen zijn en worden risico’s waar nodig aangepakt. Alle drones worden altijd op afstand bestuurd door professionele dronepiloten. Ook beschikt de drone over talloze veiligheidssystemen om te voorkomen dat de drone schade veroorzaakt. Verder is de besturing volledig beveiligd voor toegang van buitenaf.

Zowel voor het vliegen zelf, als het gebruik van data gelden strenge regels. ANWB Medical Drones wordt zowel intern als extern via de Inspectie Leefomgeving en Transport gecontroleerd op het naleven van deze regels. Bij het voorbereiden op het vliegen van een nieuwe route zijn vliegveiligheid en dataprotectie de belangrijkste uitgangspunten.

Zie: rijksoverheid.nl/drones voor de huidige regelgeving met betrekking tot het inzetten van drones.

Van onze professionele drones zal de omgeving zo min mogelijk last ondervinden, de drone maakt bijna geen geluid en is op afstand lastig waar te nemen. Uit onderzoek blijkt ook dat de natuur weinig tot geen last heeft van de drones, daarnaast blijkt ook uit eigen ervaring dat vogels en andere dieren goed kunnen omgaan met de aanwezigheid van de drone.

In navolging van de Europese regels in de onbemande luchtvaart is van iedere vlucht in kaart gebracht wat de risico’s zijn en hoe hier rekening mee wordt gehouden.
De Inspectie Leefomgeving en Transport ziet toe op het handhaven van de regels. Als de operator, de drone, de werkwijze, communicatie of de verbinding tussen drone en operator niet aan de eisen voldoet mag niet gevlogen worden. Voor professionele toepassingen van drones gelden strenge eisen.

Zie: rijksoverheid.nl/drones voor de huidige regelgeving met betrekking tot het inzetten van drones.

Het doel is een landelijk dekkend netwerk van medische bezorgdrones dat zorgt voor het verduurzamen en versnellen van medisch transport in Nederland. Hiermee biedt Medical Drones een efficiënte toekomstbestendige oplossing in een steeds krappere en uitdagende zorgmarkt.

Ten eerste worden er routes van A naar B over onbewoond gebied onderzocht en ontwikkeld. Ten tweede is het van belang om certificering voor het vliegen over bebouwing te behalen en zullen er ook routes over bewoond gebied ontwikkeld worden. Hierna zal toegewerkt worden richting een landelijk dekkend netwerk van medische bezorgdrones.

Op de pagina Partners zie je welke partijen er aangesloten zijn bij het samenwerkingsverband.

De ambitie  is om over drie jaar dagelijkse een veilige drone operatie uit te voeren voor de zorgsector in Nederland. Het samenwerkingsverband  wil graag ervaring opdoen met het vliegen met drones over grote afstanden. Voor de zorgsector zijn daarmee veel toepassingen denkbaar. Met deze testvluchten starten we een leertraject van 3 jaar.

We willen graag met elkaar een breed beeld krijgen van de mogelijkheden van dronetoepassingen, maar ook van de mobiliteitsvraagstukken die in de zorg leven. Jouw organisatie kan daar wellicht deel vanuit maken in het consortium. Voor verdere informatie verwijzen we graag naar het contactformulier.