Veel variatie in een klein gebied
Nederland, Noord-Brabant, Bergen op Zoom
Ten zuiden van Bergen op Zoom ligt een prachtig stukje natuur. Eeuwenlang valt dit kleine gebied op door zijn grote verscheidenheid. U vindt er kleigronden naast zandgronden, zoet water naast zout water en hoogteverschillen van wel twintig meter. Dat is te danken aan de Brabantse Wal, een zone waar hoge oude zandgronden overgaan in jongere zeekleigronden. Dankzij deze grote landschappelijke verschillen leven er veel uiteenlopende soorten planten en dieren. De wandeling begint en eindigt bij De Kraaijenberg, een fraai gelegen heuvel van de Brabantse Wal waar het  bezoekerscentrum naar genoemd is. Vergeet de verrekijker niet: u kunt veel bijzondere vogels spotten.
Wie per auto reist: Vanaf parkeerplaats neemt u bij informatiepaneel pad omhoog naar bezoekerscentrum.
Wie per bus reist: Vanaf halte Fianestraat aan de Antwerpsestraatweg na 50 m linksaf. Volg de borden Bezoekerscentrum De Kraaijenberg. Na ca. 1 km linksaf, parkeerterrein Kraaijenberg Brabants Landschap oversteken. Bij informatiepaneel pad omhoog naar bezoekerscentrum.
1. Vanaf voorzijde Bezoekerscentrum De Kraaijenberg loopt u naar de uitkijktoren. Linksaf langs houtwal naar einde grasveld. Linksaf, pad tussen houtwal (links) en weiland (rechts). U volgt de wit-rode markering van het Grenslandpad (LAW 11).
2. Pad met vier haakse bochten volgen. Op splitsing (wandelknooppunt 70) rechtsaf, dus niet rechtdoor het bos in! Iets verderop bocht naar rechts volgen, dalend pad door houtwal. Einde pad (na ca. 250 m) linksaf.
3. Weg blijven volgen (langs boerderij Hildernisse, met kleine brouwerij). Aan de rechterhand ligt het Markiezaatsmeer. Na bocht naar links steekt u het spoor over en gaat rechtdoor.
4. Op asfaltweg na boerderij rechtsaf. Links ligt Landgoed Mattemburgh. Op kruising bij P-21990 rechtsaf, Beukendreef. Bij spoorwegovergang en P-21991 links aanhouden, fietspad langs spoordijk.
5. Bij flauwe bocht naar rechts linksaf (bij picknickbankjes), zandpad (u verlaat hier het Grenslandpad). Einde linksaf en meteen rechtsaf. Na ca. 300 m, na brievenbus huisnr. 3, scherp linksaf, bospad volgen (bordje LINDONK).
6. Na akker (rechts) eerste pad rechtsaf. Vervolgens eerste pad linksaf, licht naar beneden. Einde pad linksaf. Volgende pad aan einde rechtsaf en meteen linksaf.
7. Einde rechtsaf, asfaltweg. Op kruising met Beukendreef bij P-21990 rechtdoor, Vossenweg. Landgoed Mattemburgh ligt nu rechts. Tegenover boerderij en halfverharde weg rechtsaf, tussen paaltjes door, breed bospad in (bordje Mattemburgh, gele en blauwe route).
8. Even verderop breed pad kruisen en rechtdoor. Pad versmalt; aan de hoge zijde blijven lopen. Eerste pad scherp linksaf (wandelknooppunt 57). Bij weiland (na ca. 400 m aan uw rechterhand) scherp linksaf. Route met blauwe stip volgen.
9. Einde pad rechtsaf, asfaltweg. Einde weg bij P-21987 linksaf, Fianestraat. Spoorlijn kruisen, na ca. 20 meter linksaf en pad volgen terug naar Bezoekerscentrum De Kraaijenberg.
Oorspronkelijk maakte het Markiezaatsmeer deel uit van de Oosterschelde. Na de aanleg van de Markiezaatkade in 1983 is het gebied langzaam in een zoetwatermeer veranderd. Dat is ook te zien aan de verschillende planten die er groeien. Het Markiezaatsmeer is een van de belangrijkste vogelgebieden in Nederland. Elk voorjaar broeden er 125 soorten vogels, waar onder ook een aantal bedreigde soorten.
In dit fraai aangelegde park herkent u twee verschillende landschapsstijlen: de speelse Engelse stijl en de meer formele Franse stijl. Midden op het landgoed staat een villa en een oranjerie uit 1844-1850. Landgoed Mattemburgh is sinds 1970 in beheer bij Stichting Brabants Landschap. De tuin en oranjerie van het landgoed zijn van half mei - half okt geopend voor publiek.
In West-Brabant – vanaf de grens bij Ossendrecht tot voorbij Halsteren – loopt de Brabantse Wal: een heuvelachtig gebied met een markante steilrand. De wal is op sommige plaatsen meer dan twintig meter hoog. De ene kant bestaat uit zandgrond met bossen, heide, vennen en hoge stuifduinen. Hier bouwden de rijken vroeger hun landgoederen, zoals Mattemburgh. Aan de andere – lage – kant liggen uitgestrekte polders met oude boerderijen en voormalige kreken met rietlanden. Vlak langs de steilrand ontstonden dorpen. Alsof ze beschutting zochten tegen de wind, zo zijn ze tegen de Brabantse Wal aangekropen.
