Stadswandeling Hindeloopen

Hond mee: honden zijn niet toegestaan op de dijk (vanwege de schapen). In het dorp is de hond aangelijnd toegestaan. Wil je de dijk vermijden, ga dan na punt 2 LA en volg de Westerdijk tot je LA slaat op de Sudersewei. Vervolg de routebeschrijving bij punt 5.

Toegankelijkheid: Deze route is niet toegankelijk voor mindervaliden, vanwege de vele trappetjes en de dijk)

Paden: deze route voert voor 30% over onverharde paden.

Parkeren: (gratis) parkeerplaats, Oosterstrand 6a, Hindeloopen.

OV: vanaf het NS staion Hindeloopen loop je in 20 minuten via de Stationsweg en Oosterdijk naar het startpunt van de route (Oosterstrand 6a).

Routebeschrijving:

1. Loop het parkeerterrein af en volg het wandelpad RD ri de Blauwe Loods. Ga aan het einde van het wandelpad LA en meteen RA de weg op over het bruggetje langs het Sylhús met de Leugenbank. Ga de 2de LA (Tuinen) en meteen RA de Van Meekerensteeg in. Einde steeg LA (voor Restaurant De 3 Harinkjes), Buren. Op nummer 44 zie je de gevelsteen It Kwade WIIF Fan Hylpen.

2. Loop de straat uit ri de Grote of Sint Gertrudiskerk. Ga het bruggetje over en sla LA . Je ziet de fontein 11 Fountains Flora & Fauna. Loop om de kerk heen en ga na de kerk RA de Dijkweg op. Rechts ligt Museum Hindeloopen (tijdelijk gesloten).

3. Neem het trappetje omhoog en sla bovenop de dijk LA. Volg deze tot aan de punt. Onderaan de dijk staat het Rijks peilschaalhuisje.

4. Vervolg de dijk met rechts het IJsselmeer en links het dorp. Je passeert een klaphek. Ga direct na het tweede klaphek LA de dijk af via de trap. Steek de weg over, ga LA en meteen RA, Suderseewei.

5. Neem het wandelpad aan de linkerkant van de weg. Loop RD, over de brug en ga LA. Volg het pad langs het water, Yndyk. Je passeert drie bruggetjes en aan het aan het einde buigt het pad naar rechts. Volg het pad en ga LA de brug over en opnieuw LA op de weg, Nieuwstad (vóór het bruggetje op het "vondelingenkerkhof" staat een muziektent met infobord, leuk om even te lezen). Ga het bruggetje over en sla de eerste straat RA,

6. Kleine Weide. Links ligt het Eerste Friese Schaatsmuseum. Vervolg de weg, over het bruggetje en neem de eerste straat RA, Oude Weide (wordt Schoolstraat).  Je passeert het kerkje De Kleine Vermaning (aan je rechterhand).

7. Neem de eerste straat RA (Wipbrugsteeg), ga de brug over en sla direct LA. Loop langs het water en neem aan het einde van de gracht, RA, het steegje omhoog (Stutsteeg). Sla bovenaan de steeg LA, Nieuwstad. Loop door tot aan ’t Oost (einde weg), ga hier RA. Steek de dijk over (trap) en loop terug naar de parkeerplaats.

Hindeloopen is het kleinste stadje van de Friese elf steden. Er wonen nog geen 1000 mensen. De nederzetting Hitinkuve ontstond in de 8^ste eeuw en groeide in de eeuwen daarna uit tot een belangrijk havenstadje. In 1225 kreeg Hindeloopen stadsrechten. Vanuit hier werd handel gedreven met Scandinavië. In de bloeiperiode (tussen 1650 en 1790) bestond de vloot uit meer dan tachtig schepen en woonden er rond de 1600 mensen. In de 18^de eeuw werd de concurrentie van Amsterdam te groot en werd Hindeloopen een vissersplaats. De geïsoleerde ligging aan het IJsselmeer zorgde ervoor dat het eigen karakter én dialect (het Hylpers is een variant op het Westerlauwers Fries) behouden bleven, compleet met Hindelooper schilderkunst en klederdracht.

Het Sylhus (‘t Oost 12) is een in het oog springend gebouw met opvallende klokkentoren. Deze sluiswachterswoning ligt direct aan de schutsluis, waardoor schepen vanuit de haven naar de voormalige Zuiderzee kunnen varen. Het gebouwtje werd aan het begin van de 17e eeuw gebouwd. Tegenwoordig gebruiken vooral plezierschepen de sluis. Direct naast de ophaalbrug staat de overkapte Leugenbank. Hier kletsen (vooral mannelijke) Hindeloopers bij. Boven de bank kun je een gevelsteen zien die het bijbels tafereel ‘de wonderbaarlijke visvangst’ verbeeldt.

Het blauwe huisje op de dijk in Hindeloopen deed vroeger dienst als reddingboothuis van de KNRM. Het stamt uit 1911, is inmiddels een rijksmonument, en werd gebouwd door Tjeerd Diekkes. De KNRM schoot te hulp als zeelieden voor de Nederlandse kust in de problemen kwamen. Voor het boothuis zie je de helling waarover de roei-reddingsvlet te water werd gelaten. In 1941 werd de roeiboot vervangen door een motorboot. In het boothuis is nu een winkeltje gevestigd.

Boven de deur van Buren 44 is een gevelsteen in gemetseld die herinnert aan het volksverhaal ‘it Kweade Wiif fan Hylpen’. Je ziet een hond met daarboven een engeltje met gespreide vleugels. Het verhaal gaat over een vrouw die kwaad werd toen haar man terugkeerde van een lange dag op zee met een hond die hij had gered. De vrouw vond het maar een vies beest en stuurde boos haar man weg. Het duurde jaren voor hij weer thuiskwam. En hij vertelde dat de hond zijn leven had gered. Dit keer was het kwade wijf zo blij hem te zien, dat man én hond welkom waren.

11 Fountains zijn een groep fonteinen in de Friese elf steden die in het kader van Leeuwarden-Fryslân in 2018 zijn geplaatst. Inspiratiebron voor de fontein van Hindeloopen is de levensboom uit het stadswapen. Hierop staan een boom (symbool voor levensenergie en wijsheid) en een hert en hinde die zich hieraan laven. De fontein is ontworpen door de Chinese kunstenaar Shen Yuan. Zij toont in al haar werk hoe culturen elkaar beïnvloeden en combineert elementen uit de traditionele Chinese kunst met ambachtelijk vakmanschap. De fontein toont een groot gewei met daarbinnen een boom met waterspuwende vogels op de takken.

De oorspronkelijke kerk van Hindeloopen (in 1570 verwoest) was gewijd aan Sint-Gertrudis. De kerk werd in 1590 herbouwd, maar werd in de eeuwen daarna nog verschillende keren aangepast en verbouwd. De kerktoren dateert uit 1593. De toprenspits uit 1724. Let op de windvaan in de vorm van een zeilschip. De Friese tekst in het ingangsportaal (met daarboven het stadswapen) verwijst naar de stadsnaam:

Des Heeren Woordt met

Aendacht hoort komt

daartoe met hoopen

als hinden loopen

Let op! Het museum is vanaf juni 2024 weer geopend.

Museum Hindeloopen (Dijkweg 1) verhaalt over de geschiedenis van het handelsstadje. Je kuntb ‘meereizen’ met een Hindelooper schip naar Sint-Petersburg, de bonte klederdracht van dichtbij bewonderen en een Hindelooper huis met kleurig beschilderde meubels bekijken. De schilderstijl met al zijn krullen, bloemen en bladeren is hét visitekaartje van de stad. Basis voor het museum is de verzameling kunstvoorwerpen van het 19^de eeuwse echtpaar Hidde en Adriana Nijland-Volker.

Vanaf deze plek werden tot de aanleg van de Afsluitdijk de waterstanden van de Zuiderzee opgemeten met behulp van een lange verticale peilbuis in het huisje. Deze buis stond weer in verbinding met een buis die de Zuiderzee instak. De waterstanden waren erg belangrijk voor de scheepvaart. Het huisje dat je nu ziet is een replica (2016) van het originele peilschaalhuisje.

Denk je aan Friesland, dan denk je aan de Elfstedentocht en schaatsen. Het Eerste Friese Schaatsmuseum is een walhalla voor liefhebbers van schaatsen, historie en traditie. In smaakvolle vitrines vind je foto’s, schaatsen, schaatskleding, medailles en andere voorwerpen die met de schaatssport te maken hebben. Elfstedenwinnaars worden er geëerd. De productie van schaatsen wordt er uit de doeken gedaan en je vindt er honderden glij-ijzers, want het museum bezit de grootste collectie schaatsen en sleeën ter wereld. Enig museum om je een paar uur in onder te dompelen.

De doopsgezinde kerk van Hindeloopen werd in 1653 gebouwd in zakelijk-expressionistische stijl. De kerk was lange tijd in gebruik bij de Doopsgezinden, later bij de Christelijk Afgescheiden Gemeente en weer later bij de Gereformeerden. Sinds 1997 is het in gebruik als atelier. Op het nokeind van de kerk staat een hinde, op de toren een haan.