Stadswandeling Gouda

Hond mee: aangelijnd.

Toegankelijkheid: deze route is niet toegankelijk voor mindervaliden vanwege steile paadjes, trappen en bruggen.

1. Loop station Gouda uit aan de stadskant, steek de weg over en sla LA. Volg deze weg helemaal tot aan het Kleiwegplein, steek bij de verkeerslichten het kruispunt over en ga RA de Kleiwegbrug over. Loop RD de Kleiweg op en RA de Kleiwegstraat in, wordt Nieuwehaven. Ga na de Vrouwetoren LA, Vrouwesteeg. Loop deze helemaal uit en ga voor de Vrouwebrug RA, Turfmarkt. Volgende brug, Trappenbrug, LA oversteken en RD de Geertje den Bultsteeg in. Einde RA, Arie Kerssensteegje. Eerste LA Looierspoort.
2. Aan het einde ga je RA, Lange Groenendaal, en na huisnummer 93 LA, Lombardsteeg. Sla LA op Achter de Vismarkt en RA de Vissteeg in. Aan het einde LA, Lage Gouwe. Steek de Hoornbrug over en ga meteen RA, Hoge Gouwe. Neem de tweede straat LA, Keizerstraat, en neem de eerste straat RA , Lange Willemsteeg (aan je rechterhand zie je het Remonstrantse Poortje). Steek de Raam over en loop RD, Drapiersteeg. Loop door tot het einde en sla RA op de Vest. Aan je linkerhand zie je twee Street Art werken Club Animo. Volg de Vest tot de Guldenbrug (links). Steek deze over en sla meteen LA, Turfsingel.
3. Loop de Turfsingel helemaal af. Links zie je fraaie schepen in de Museumhaven, aan je rechterhand zie je de gebouwen van Cargill. Volg links het wandelpad langs het water. Loop door tot het park. Neem hier het middelste pad (LA) en ga de Mallegatbrug over. Let op je loopt hier een stukje over het fietspad. Steek de weg over en loop over het voetpad aan de rechterkant van de weg door. Steek bij het tweede stoplicht LA weer de weg over, loop een stukje RD de Oosthaven op en ga de eerste straat RA, Punt. Loop richting molen ’t Slot. Neem bij de molen links de trap naar beneden en loop het Houtmansplantsoen in.
4. Loop in het plantsoen RD en loop langs de muziektent het plantsoen uit, LA Vijverstraat. Steek de Minderbroedersbrug over, loop RD, Vijverstraat wordt Minderbroederssteeg. Steek de Uiterste Brug over en ga LA, Westhaven. Aan het einde RA, Veerstal. En de eerste straat RA, Peperstraat. Ga RA over de Postburg, de Korte Noodgodsstraat in. Steek de Nood-Godsbrug over en sla meteen LA, Oosthaven. Loop door tot aan de Molenwerf, hier ga je RA. Aan het einde ga je LA (je hebt het de Tuin van het Willem Vroezenhuis aan je rechterhand), steek de Koorbrug over en volg Achter de Kerk langs Museum Gouda en het Lazaruspoortje met een bocht om de Sint Janskerk heen. Ga LA de Kerksteeg in.
5. Op de Markt ga je RA en LA (Stadhuis aan je linkerhand). Sla RA, Achter de Waag, met de Waag aan je linkerhand. Loop door tot de Zeugstraat en ga hier LA. Volg deze weg die een bocht naar rechts maakt, Nieuwe Markt.  Ga LA de Agnietenstraat in en loop deze weg helemaal uit tot aan het water, wordt Korte Vest en buigt naar links. Ga RA de Kleiwegbrug over, steek bij de verkeerslichten het Kleiwegplein over en volg schuin LA de Vredebest terug naar het stationsplein en het startpunt van de route

Gouda ontstond op het kruispunt van de Hollandse Ijssel en de Gouwe, een belangrijke vaarroute voor schippers uit Amsterdam. De Lakenhal en bierbrouwerijen ontwikkelden zich snel onder bescherming van het kasteel dat de stad rijk was (in 1577 afgebroken). Omdat Gouda de grootste stad was in een weids weidegebied, verkochten de boeren hun producten in de stad. De kazen werden verhandeld in de Waag en kregen wereldfaam. Tegelijkertijd ontwikkeld zich de pijpenindustrie en werden er kaarsen en stroopwafels gemaakt. In 1272 kreeg Gouda stadsrechten. Het uiterlijk van het stadje wordt nog steeds bepaald door water: overal in de oude binnenstad stuit je op singels, grachten, sluizen en een (museum)haven. De vele monumentale panden geven het stadje historische schoonheid. Tot de beroemde inwoners van Gouda behoren onder andere Hieronymus van Alphen (1746-1803), Jacoba van Beieren (1404-1436) en Desiderus Erasmus (1469-1536).

Deze toren is een overblijfsel van de in 1574 afgebroken Onze Lieve Vrouwenkapel die eerst dienst deed als armenschool voor meisjes en later als protestantse kerk.

De Turfmarkt is een fraai grachtje, omzoomd met historische panden en overspannen door de hoge Trappenbrug en de Turfbrug, populaire fotospots. De naam Turfmarkt verwijst naar de turf die hier vroeger werd verkocht. Maar ook eieren, hout en dieren zoals varkens werden hier verhandeld.

Wandelen gaat nog wel door de smalste steeg van Gouda, maar fietsen niet. Vroeger lagen op deze plek uitgestrekte tuinen van rijke huiseigenaren. Vanwege geldgebrek lieten ze arbeiderswoningen bouwen in hun tuinen. Het steegje ertussen werd vernoemd naar de leerlooiers die hier o.a. woonden. Grappig detail: de ramen in deze steeg zitten nergens recht tegenover elkaar, zodat de bewoners niet bij elkaar naar binnen konden turen.

Dit fraaie laantje met het portaalgebouw aan het einde is een overblijfsel van de Remonstrantse kerk die hier vroeger stond. Gouda huisvestte eeuwenlang verschillende geloofsgenootschappen waaronder de Remonstrantse Gemeenschap. Toen die te klein werd, vertrokken ze uit het kerkgebouw. De kerk werd afgebroken, het poortje bleef staan als monumentale herinnering.

Het grote Street Art werk op de muur van coffeeshop Club Animo is van de hand van de Goudse graffitikunstenaar Rasta (Abderrahim Hachimi). Het verbeeldt een schip in noodweer op zee.

Wat er vroeger allemaal aan schepen voeren over de Zuiderzee, de rivieren en de kust, kun je zien in de Museumhaven. Bordjes bij de schepen geven uitleg over het gebruik en de namen zoals ‘Hoop doet Leven’ of ‘Vriendschap’. Soms zie je schippers bezig met onderhoud: alles wordt gedaan met traditionele materialen. Vanaf het IJsselhuis kijk je mooi over de haven uit.

Kort na 1582 werd hier een korenmolen gebouwd die in 1831 door brand werd verwoest. De huidige molen kwam ervoor in de plaats. De molen werd in de 20^ste eeuw gerestaureerd en weer in bedrijf genomen. Het is een van de weinige overblijfselen van de graan- en meelhandel in Gouda.

Vroeger stond in het huidige Houtmansplantsoen het kasteel van Jacoba van Beieren. Daar is niet veel meer van over, maar de Molen ’t Slot ernaast maakt veel goed. Het park is ’s zomers een populaire plek voor concerten en festivals.

In de Peperstraat staan maar liefst 15 rijksmonumenten. De stalen bruggetjes over het water geven de straat een nostalgische aanblik. Vroeger werden alleen de panden aan de linkerkant bewoond. Aan de rechterkant lagen de achtererven van de woningen aan de Westhaven. Aan sommige panden, zoals dat van de beschuitbakkerij,  kun je nog zien dat het vroeger een bedrijvig buurtje was.

Aan de Westhaven staan fraaie grachtenhuizen zoals dat van de Theodorusstichting, het Diaconessenhuis De West en het Tolhuis. Het pand op nummer 65 stamt uit de 14^de eeuw en is het oudste woonhuis van de stad.

Waar nu een chique hotel gevestigd is, werd in 1599 het Aalmoezeniersweeshuis in gebruik genomen voor de opvang van wezen die niet in het al bestaande Heilige Geestweeshuis konden worden geplaatst. Begin 19de eeuw werden de weeshuizen samengevoegd om tot de Tweede Wereldoorlog dienst te doen. Na de oorlog maakten scholen gebruik van de panden en nog weer later werd er een bibliotheek gevestigd. Sinds 2021 is het in gebruik als hotel.

In het Museum Gouda is een bijzondere collectie altaar-schilderijen uit de 16^de eeuw te zien. Door de ingang, de Lazaruspoort, loop je zo de museumtuin in

Een heerlijk historisch straatje, gesandwiched tussen de Sint Janskerk en historische woonhuizen. Gedeeltelijk voert het straatje langs een smalle gracht. Een van de mooiste plekken van de stad!

De 15^de eeuwse Sint-Janskerk in Gouda is niet de grootste, de kleinste of de breedste kerk van Nederland, maar wel de langste: 123 meter. Vooral de prachtige 16^de eeuwse gebrandschilderde ramen (glas in lood) zijn het bekijken waard. Vooral als de zon erdoor naar binnen schijnt. De kerk is gewijd aan de schutspatroon van de stad, Johannes de Doper. Ook bijzonder zijn de grafkapellen die je er kunt zien, zoals de Coolkapel (1516) en de Van Beverninghkapel (1668). Let ook even op de oude grafstenen in de vloer.

Het Stadhuis werd vanaf 1448 opgetrokken uit Belgische kalksteen. Het werd nogal eens vertimmerd sinds die tijd. Zo werd er in 1603 een bordes in renaissancestijl aangebouwd en kwam er in 1692 een schavot bij. Tegenwoordig is het gebouw vergader- en trouwlocatie. In de trouwzaal hangt een mooi wandtapijt van de Goudse tapijtwerker David Ruffelaer (1642). Bekijk op het Klokkenspel (aan de buitenkant) hoe graaf Floris V in 1272 de stadsrechten overhandigt. Het stadhuis is van 10-16 uur geopend voor bezoek met uitzondering van maandag en vrijdag (en tijdens huwelijkssluitingen).

De Melkweg, Ontdek de Koe, virtueel melken, kazen keren en handjeklap. Het komt allemaal voorbij in dit interactieve kaas-centrum. En natuurlijk kun je in Goude Cheese Experience ook kaas proeven.