Groene stadswandelroute Amsterdam
Nederland, Noord-Holland, Amsterdam
Tijdens deze groene stadswandeling kan het zomaar gebeuren: dat je een specht hoort kloppen of een kikker hoort kwaken. Want Amsterdam is groener dan je zou verwachten. Tijdens deze route ontdek je de mooiste groene plekken van Oud-West en de Baarsjes. Je wandelt langs geveltuintjes, komt op plekken waar de courgettes naar hartenlust kunnen groeien, waar de bijen volop nectar vinden en waar buurtkoks vegetarische driegangenmenu’s serveren in een groentekas.
N.B. I.v.m. openingstijden van de bezienswaardigheden onderweg (vaak gerund door vrijwilliges) is de zondag een goede dag voor deze wandeling. Op donderdag, zaterdag en woensdag is een deel van de beziensaardigheden geopend.
Hond mee: op deze route zijn honden aangelijnd toegestaan.
Toegankelijkheid: deze route is minder geschikt voor mindervaliden, vanwege de trap onderweg (geen omweg mogelijk) en de smalle trottoirs met geparkeerderauto's.
Paden: 100% verhard.
Met het OV: de wandeling start bij tram- en bushalte Leidseplein (bereikbaar met tram 2 of 12 vanaf Amsterdam CS).
1. Loop vanuit tramhalte Leidseplein (met rug naar tramhalte & kiosk Canal Cruise) RD (stap over hekje, of loop er even omheen) naar wegwijzer voor voetgangers. Volg bordje ‘Vondelpark 0,2 km’ en loop RD via pad door het Leidsebosje (water links). Bij brug aan linkerhand RA het Vondelpark in.
2. Volg in het Vondelpark het pad RD. Loop onder weg door en houd op splitsing van paden rechts aan (vijver links). Negeer pad naar rechts naar uitgang en blijf RD lopen. Sla smal pad schuin RD in (je blijft de rand van het park volgen). Negeer volgende uitgang aan rechterhand. Blijf pad langs rand park volgen. Sla bij tennisbanen aan de linkerhand RA het pad in en verlaat het Vondelpark. Na hek Vondelpark RD, Gerard Brandtstraat.
3. Op kruising met Overtoom RD, Gerard Brandtstraat. Einde RA en eerste LA, Nicolaas Beetsstraat. RD, water oversteken en direct LA. Rechts ligt Het Eetbare Plantsoen. Bij eerste brug aan linkerhand RA, Jan-Pieter Heijestraat.
4. Op kruising met Kinkerstraat RD, Hasebroekstraat. Voor speeltuin rechts aanhouden en eerste weg LA, Van Effenstraat. Einde RA, Bellamystraat. Bij Bellamyplein (voor parkje) LA. Eerste LA, Jan Hanzenstraat, en volgende straat RA, Douwes Dekkerstraat.
5. Op kruising met Schimmelstraat RD. Na nr. 16 LA het voetpad in. Volg het pad RD en sla bij splitsing van paden RA (links ligt water van Kostverlorenvaart). Verlaat park via hek en loop RD via Tweede Kostverlorenkade. Bij brug LA.
6. Na brug RD, Admiraal de Ruyterweg. Op nr. 19 vind je Kas Keerweer. Sla daarna de eerste weg LA, Slatuinenweg. Op nr. 45 vind je de toegangspoort van Natuurtuin Slatuinen.
7. Sla aan het eind van de weg RA, Baarsjesweg. De eerste weg RA, Van Kinsbergenstraat. En de volgende straat RA, Chasséstraat. Bij einde straat LA, Admiraal de Ruyterweg. RD, Molenslootbrug over en RD, Jan Evertsenstraat. Je passeert op nummer 90H winkel De Balkonie.
8. Blijf weg RD volgen tot het Mercatorplein. Sla daar RA, onder poort door, Mercatorstraat. Eerste weg RA, Jan Maijenstraat. Op nr. 17 vind je De Tuin van Jan.
9. Volg de weg met de bocht mee naar links, Torresstraat. Einde LA en einde RA, Mercatorstraat. Op kruising met Jan van Galenstraat RD. Rechts ligt het Erasmuspark.
10. Sla het tweede pad RA en wandel via de brug het park in. Loop RD, einde pad LA. Einde pad RA. Volg slingerpad (water links). Einde LA, water over, en RA. Einde LA, water over en direct RA Erasmusgracht.
11. Bij einde water (aan rechterhand) RD, Roelantstraat. Op kruising RD, De Rijpstraat. Einde weg RA, met de bocht mee naar links en eerste RA, Jan Haringstraat. Eerste LA, Jasper Leijnsenstraat. Op nr. 21 vind je de entree naar de tuin I can change the world with my two hands.
12. Einde weg straat oversteken en RA via voetpad (links park). Einde LA, Jan van Galenstraat. Brug over en meteen RA voetpad langs water volgen, Kop van Jut. Volg dit voetpad helemaal tot je uitkomt bij een brug (Beltbrug). Sla daar RA. Na oversteken water direct RA, pad volgen langs water (water rechts).
13. Einde pad RD water oversteken via brug, Katterug. Eerste weg LA, Bilderdijkpark. Einde LA, Bilderdijkstraat. Ga voor de brug RA, Hugo de Grootkade, later Da Costakade.
14. Bij kruising met De Clercqstraat RD. Tweede straat RA, Kinkerstraat. Op kruising met Bilderdijkstraat RA. Op nr. 165F vind je groenwinkel Wildernis.
15. Sla vanuit Wildernis LA, Bilderdijkstraat. Na brug meteen LA, Jacob van Lennepkade. Einde RA, Nassaukade (later: Stadhouderskade). Sla na Leidsebosje LA. Je bent dan weer terug bij de tramhalte Leidseplein op de brug bij het Leidsebosje, het beginpunt van deze route.
Het Vondelpark ligt ruim een meter lager dan de omliggende wijken. Als het dagenlang regent, zorgt dat voor veel extra water in het park, met grote plassen tot gevolg. Vandaar dat er in het parkdeel tussen de Stadhouderskade en de Vondelparkbrug (‘De Slurf’) allerlei maatregelen zijn genomen, die de bodem beschermen en de waterhuishouding op een duurzame manier verbeteren. Er zijn bijvoorbeeld wadi’s aangelegd: lagergelegen weides met een doorlatende bodem. De wadi’s vangen het water tijdelijk op, waardoor het langzaam kan wegzakken in de bodem.
Bieten, hete pepers, aardappelen, uien, rabarber, rode kool… Ze groeien allemaal in Het Eetbare Plantsoen, midden in de Kinkerbuurt. Bewoners onderhouden hier sinds 2015 een gemeenschappelijke moestuin en boomgaard en delen in de oogst. Sinds 2021 vind je er ook een Groenkiosk, waar vrijwilligers info geven over stadstuinieren, bijvoorbeeld over welke planten geschikt zijn voor de stad of hoe je een geveltuin kunt aanleggen. De regenton van de kiosk voorziet de HEP-tuin van water in de droge zomermaanden. Openingstijden kiosk: mrt-okt zo 11-15 uur en wo 10-13 uur.
De Baarsjes was van oorsprong een gebied vol tuinderijen. De kas van Kas Keerweer vormt het laatst zichtbare aandenken aan die tijd. Een groen middelpunt in de wijk ook, gerund door vrijwilligers. De plek is ontstaan uit liefde voor planten en tuinieren, maar is ook bedoeld om buurtbewoners met elkaar in contact te brengen. Er worden allerlei activiteiten georganiseerd, van foodmarkets tot stekjesruilmiddagen. Buurtkoks serveren er in het seizoen elke week een vegetarisch driegangendiner onder de druiventrossen.
Verborgen achter de gevels van de Slatuinenweg vind je Natuurtuin Slatuinen. De tuin is in 1991 op initiatief van buurtbewoners ingericht als een natuurtuin, waarin planten en dieren zich volop kunnen ontwikkelen. De bewoners hoeven slechts af en toe bij te sturen. Wilde natuur dus. Met bos, moeras, natuurweides en vijvers, waar kikkers kwaken en spechten overvliegen. De tuin is niet alleen mooi, maar ook nuttig. Hij ligt lager dan de omliggende tuinen, waardoor die op een natuurlijke manier afwateren naar de natuurtuin. De natuurtuin voorkomt zo wateroverlast in de buurt en biedt schaduw en verkoeling op warme dagen. Open: zo 13-16 uur, do 10-16 uur (okt-mrt) en 9-17 uur (april-sept).
Een schoolplein lag er eerst tussen de bebouwing van de Jan Maijenstraat en de Jan Evertsenstraat. Later een verwaarloosde binnenplaats. Tot buurtbewoners in actie kwamen en er buurttuin De Tuin van Jan aanlegden. 10.000 tegels haalden ze weg. Daarvoor in de plaats kwam een weelderige buurttuin, waar stilte overheerst. De ene keer ziet het er blauw van de hyacinten, dan weer rood van de klaprozen. Al die planten trekken vlinders en insecten aan en daardoor ook weer vogels. Twee grote regenvijvers zorgen voor de opvang van hemelwater. De tuin doet zo ook dienst als regentuin, waardoor de buurt minder wateroverlast heeft. Open: april-okt zo 12-18 uur.
Ook jíj kunt het verschil maken, is de gedachte achter ‘I can change the world with my two hands’. Kunstenares Natascha Hagenbeek haalde het idee van de community gardens in New York in 2010 naar Amsterdam en begon daar achter de bebouwing van de Jasper Leijnsenstraat een buurttuin, waar bewoners hun eigen groente en fruit kunnen verbouwen. In de pluktuin mag je een mooi boeket bij elkaar plukken en in het TuinKafé kun je thee drinken van vers geplukte kruiden. Open: eind mei-eind sept za 12-17 uur.
Woonboten. Ze horen bij Amsterdam. Maar bekijk je ze van bovenaf dan zijn het net lange, grijze stroken langs de kades. Dat kan anders, dachten enkele walbewoners van de Da Costakade. En daarom richtten ze in 2015 de vrijwilligersorganisatie Grachten van Smaragd op, die woonbootbewoners informeert over de voordelen van sedumdaken. Want die voordelen zijn er: de plantjes trekken bijen en vlinders aan, houden fijnstof vast, hebben een isolerende werking én zien er natuurlijk ook nog eens prachtig uit! Al heel wat woonboten hebben intussen groene daken. Het uiteindelijke doel? Alle woonboten een groen dak. Als verjaardagscadeau voor Amsterdam in 2025, als de stad 750 jaar bestaat. Meer informatie: Rooftop Revolution.
Wildernis. Het is een goed gekozen naam voor deze winkel aan de Bilderdijkstraat. Want zodra je hier de drempel overstapt, word je omringd door planten. In retro-potten op de grond, op krukjes, tafeltjes en planken en in hanging baskets aan het plafond. Wat je ook wilt vergroenen, of het nu je huiskamer is, je balkon, je achtertuin of je dakterras, in Wildernis kunnen ze je helpen. Geen groene vingers? Vraag de medewerkers om advies. Of geef je op voor een van de vele workshops die er worden gegeven. Terrarium maken bijvoorbeeld. Of: zó hou je planten in leven!