Test: 15 helmen voor snorfietsers

Géén helm. Dat was altijd het grote voordeel van snorfietsen, ofwel scooters en brommers
met een maximumsnelheid van 25 km/u. Hoofd in de wind, nooit een ‘bad hair day’ en geen gesjouw met een helm. Sinds 1 januari 2023 is dat tijdperk voorbij: vanaf dan geldt een helmplicht voor de circa 800.000 snorfietsers in Nederland. Deze maatregel is ingevoerd om het aantal gevallen van hersenletsel – of erger – bij ongevallen met snorfietsers te verminderen. Word je gesnapt zonder helm? Dan krijg je een boete van € 100 plus nog € 9 administratiekosten. Voor dat bedrag kun je een heel behoorlijke helm kopen!

De drie typen helmen waarvoor snorfietsers het meest zullen kiezen zijn: de volledig bedekkende integraalhelm, de deels bedekkende jethelm en de speed pedelec-helm. Voorwaarde aan iedere helm in de test: ze moeten goedgekeurd zijn.  Hoe herken je zo’n keurmerk?  Brom/motorfietshelmen moeten beschikken over het Europese keurmerk ECE 22.05 óf 22.06. Speedpedelec helmen moeten beschikken over het Nederlandse NTA 8776-keurmerk voor speedpedelec-helmen. Dat keurmerk is te vinden in de vorm van een sticker óp de helm en/of in (in het geval van brom/motorfietshelmen) op een label ín de helm met daarop een cirkel met daarin de hoofdletter E.
In de prijscategorie € 50 tot € 100 hebben we vijf integraalhelmen, vijf jethelmen en vijf speedpedelec-helmen uitgezocht van de in Nederland meest verkochte merken. Opvallend: de simpel geconstrueerde speed pedelec-helmen zijn duurder of even duur als de meer geavanceerde, veel grotere en complete integraalhelmen met vizier en ventilatieschuiven.

In een laboratorium hebben we de vijftien helmen onderworpen aan drie zware valtests. Test nummer een was een val op het asfalt met landing op de bovenkant van de helm, test nummer twee een val op de zijkant van de helm en test nummer drie een val waarbij de helm een stoeprand raakt. In hetzelfde lab werd ook de sterkte van de kinbandjes getest en de ‘afrolweerstand’ van de helmen. Want aan een helm waarvan het kinbandje breekt of een helm die half afgegleden is vóór je het asfalt raakt heb je weinig.

Met een geavanceerd 'dummy'-hoofd waarop alle helmen geplaatst werden kon met geavanceerde apparatuur precies worden gemeten hoeveel kracht je hoofd te verduren krijgt tijdens de valtests en de stoeprandtest. De belangrijkste waardes zijn daarbij de HiC (Head injury Criterion, een waarde voor de kans op hoofdletsel) en de BriC (Brain Injury Criteria; een waarde voor dekans op hersenletsel). Hoe hoger deze waarden, hoe groter de kans op letsel.

Zo bleek de HiC-score bij de ‘val op de zijkant’-test met de speed pedelec-helm van Polisport bijna twee keer zo groot als die van de integraalhelm van Scorpion, maar óók veel groter dan die van de speedpedelec helm van Agu. Anders gezegd: de klap die je hoofd krijgt te verduren veel harder bij de Polisport dan bij de Scorpion. Andere helmen liepen zichtbare schade op, bijvoorbeeld de ABUS: bij één crashttest liep dit model een flinke deuk op in de buitenschaal én een barst in de harde schuimlaag. Desondanks scoort de ABUS goed op deze 'impacttests': de klap wordt opgevangen door de helm en juist zó ontstaat die schade. Daarentegen kan onzichtbare schade ín de helm juist gevaar opleveren. Met zo’n intacte helm ben je eerder geneigd door te rijden, terwijl een helm na een val altijd vervangen moet worden.

Heel belangrijk bij een helm: een goede pasvorm. De helm moet je hoofd perfect omsluiten. Alle jet- en integraalhelmen die wij testten waren maat L ofwel hoofdomtrek 59 - 60 cm. Toch zat er verschil in die ‘uniforme’ maten. Met name bij de integraalhelmen: de een gleed om hetzelfde hoofd als een mes door de boter. De andere ging met moeite aan en zat dan ook nog claustrofobisch krap. De belangrijkste tip is dan ook: pas een helm voor je hem koopt en laat je goed adviseren én je hoofdomtrek opmeten. Let ook op het materiaal aan de binnenzijde van de helm. Ruwweg geldt: hoe dikker deze laag, hoe meer comfort. Bij de speed pedelec-helmen is zo’n comfortlaag amper aanwezig. Dat wordt weer gecompenseerd door het veel lagere gewicht van gemiddeld 300 gram versus 1 kg voor een jethelm en 1,5 kg voor een integraalhelm.

De integraalhelm is de veiligste optie, en dan met name de testwinnaar: Scorpion Exo Solid 390. Niet alleen je hoofd wordt goed beschermd, maar ook je gezicht, oren, gebit en kin. Daar staat tegenover dat een integraalhelm behoorlijk onpraktisch is. Ze zijn zwaar en groot, lastig mee te nemen, op/afzetten is onprettig en veel mensen ervaren een opgesloten gevoel met een integraalhelm. De minst verstandige keuze voor snorfietsers is de speed pedelec-helm: deze minimalistische helm beschermt het minst en raden we dus ook af. De oren zijn helemaal vrij en ze hebben nauwelijks dempend materiaal aan de binnenzijde. Een goede tussenweg is de jethelm. De MT Retro wint in deze categorie. Deze biedt goede bescherming voor je schedel en ook voor de oren, heeft een vizier dat amper kan beslaan door het open model en is lekker warm in de winter. Dat je ook voor veel minder geld een veilige helm kunt kopen die je hersenpan goed beschermt bewijst supermarktketen Lidl: hun Crivit Jethelm is online verkrijgbaar voor € 40 inclusief verzendkosten.