ANWB HomepageVeldenroute
Nederland, Gelderland, Borculo
- 83
- 24
- 77
- 78
- 42
- 45
- 46
- 48
- 30
- 81
- 77
- 61
- 62
- 63
- 66
- 65
- 64
- 90
- 86
- 56
- 89
- 88
- 82
- 38
- 83
Deze route is genoemd naar de eertijds ontgonnen woeste gronden die voornamelijk bestonden uit heidevelden. De vroeger als gemeenschappelijke markengronden gebruikte velden hebben nog steeds namen die naar deze historie verwijzen: het Eibergse Veld, het Haarlose Veld en het Noordijker Veld. Door de ontginningen ontstond een landschap met een voornamelijk agrarisch karakter. In dit gebied liggen ook landbouwgronden die al veel langer door boeren worden gebruikt, vooral rond Gelselaar. Hier staan soms eeuwenoude boerderijen, zoals Erve Brooks.
Fietsveiligheid: houd op deze route rekening met onderstaande punten; pas je snelheid aan, houd rekening met tegenliggers en mederecreanten en ga waar nodig achter elkaar rijden.
• Tussen 77-78-42 gaat de route over een smal pad.
• Tussen 46-48-30 gaat de route over een smal en hobbelig pad, van de ernaast liggende zandweg gescheiden door houten en betonnen paaltjes.
• Tussen 62-63 gaat de route over een smal grindpad met hinderlijke paaltjes; ook bevindt zich op dit traject een onoverzichtelijke oversteek.
• Tussen 66-65 gaat de route over een smal pad met hinderlijke paaltjes.
• Tussen 56-89 bevindt zich een onoverzichtelijke oversteek op de route.
Toegankelijkheid: deze route is ongeschikt voor extra brede fietsen (driewielers, bakfietsen, etc.) vanwege bovengenoemde smalle paden en hinderlijke paaltjes.
Te half zes kwamen wij in de ellendige stad Borkulo aan, die zich door akelig vervallende huizen en met vuilnis bedekte straten onderscheidt.
Dit schrijft Jacob van Lennep over z’n bezoek aan Borculo op 23 juli 1823. Ga er toch maar eens kijken bij Het Eiland met de watermolen en het oude sluisje in de Berkel, in 1641 aangelegd en betaald door Hanzestad Zutphen om de Berkel bevaarbaar te maken. Op 10 augustus 1925 trof een wervelstorm het plaatsje en verwoestte veel historische gebouwen. Het ramptoerisme veroorzaakte de eerste file in de geschiedenis van Nederland: totale lengte 7 km! Het Stormrampmuseum, samen met het brandweermuseum in één gebouw gevestigd, laat je alles over de ramp zien.
In Museum De Lebbenbrugge kun je kennismaken met een 15e-eeuwse boerderij en een 16e-eeuws jachthuis, herberg en boerenwoning. Het museum herbergt een schat aan historische en authentieke voorwerpen uit het boerenleven van rond 1900. Rondleiders vertellen graag alle bijzondere verhalen over het leven dat zich hier destijds afspeelde. De Lebbenbrugge was ook een tolboerderij en ligt aan een oude middeleeuwse Hessenweg, het tolbord hangt er nog aan de gevel. Het museum ligt midden in een prachtig natuurgebied en heeft een fijn tuinterras.
Museum De Lebbenbrugge ligt niet direct aan de route. Je bereikt het door vanaf knooppunt 82 richting knooppunt 62 te fietsen (ca, 1,7 km). Bekijk van tevoren de openingstijden op de website.
Borklo is ’n stad
Geesten is nog wat
Gelster is ’n gaanzegat.
Dat zegt een oud spotrijmpje over Geesteren en Gelselaar. Het zijn echt ouderwetse boerendorpen met boerderijen die met het bedrijfsgedeelte naar de weg toe staan. Ook op het platteland rond deze dorpen staan mooie oude boerderijen. In Geesteren valt de grotendeels tufstenen N.H. kerk op met z’n typische zadeldaktoren.
Vlak voor Gelselaar kun je bij de familie Marsman een kop koffie drinken en een kijkje nemen in de Erve Brooks, een vijf eeuwen oude Saksische boerderij. ’s Zomers worden door een bakker demonstraties gegeven in het bakken op houtvuren. Het kerkje in Gelselaar heeft twee eerste stenen. Hoe dat kan is een raadsel.
Boven op de stuwwal de Needse Berg staat de Hollandse Molen, een stellingmolen uit 1927. De vorige molen werd tijdens de wervelstorm van 1925 verwoest. Vanhier heb je een goed uitzicht op het stroomgebied van de Berkel.
De Needse Berg is een mooi wandelgebied en sinds 2018 verrijkt met een 16 meter hoge natuurobservatietoren die een prachtig uitzicht geeft vanaf de stuwwal.
Neede ligt heel strategisch op de grens tussen nat en droog. De prachtige omgeving inspireerde de dichter Gerrit Achterberg, die van 1946 tot 1953 in het buurtschap Hoonte woonde, tot de volgende regels:
Ik heb van de natuur nog nooit genoten
als hier op Hoonte in de Achterhoek.
Mariahoeve heet het hooge huis.
Hier krijgt het oogenblik voldoende grootte
en achtergrond, een eeuwig open doek
voor de verbeelding van het paradijs.
Iets voor Eibergen komt u langs de Mallemse watermolen (1748) met ernaast het vroegere schutsluisje. Oorspronkelijk was het een dubbele molen. De nabijgelegen rivier de Berkel is bij de kanalisatie een paar honderd meter naar het zuiden verlegd, maar gelukkig is de oude Berkeltak naar de watermolen gehandhaafd. Hierdoor wordt nog steeds voldoende water naar de molen aangevoerd om deze te laten draaien.