Saeffelerbeekroute
Nederland, Limburg, Nieuwstadt
- 18
- 42
- 43
- 53
- 54
- 55
- 56
- 44
- 46
- 31
- 41
- 18
De streek Selfkant heeft al eeuwenlang nauwe banden met Nederland. De stad Tüddern werd in 1949 als schadeloosstelling voor de Duitse oorlogsschade in de Tweede Wereldoorlog onder Nederlands bewind gesteld. De stad kreeg de Nederlandse naam Tudderen en vormde een drostambt (bijzondere gemeente). In 1963 werd deze grenscorrectie weer ongedaan gemaakt. De route volgt in het begin de loop van de Saeffelerbeek ofwel Saeffelerbach en doorkruist de huidige gemeente Selfkant.
NB Lees van tevoren de aanvullende routebeschrijving.
Let op: de Duitse knooppuntbewegwijzering ziet er iets anders uit dan wij gewend zijn. De nummers zijn rood en hangen als losse bordjes onderaan een witte fietswegwijzer. Kijk voor meer info en een foto van het Duitse bordensysteem op de website van de Routenplaner Nordrhein-Westfalen.
Fietsveiligheid route-informatie: houd op deze route rekening met onderstaande punten; pas je snelheid aan, houd rekening met tegenliggers en mederecreanten en ga waar nodig achter elkaar rijden.
• Tussen 41-18 is de weg op sommige delen slechts 1,5 meter breed; geef elkaar de ruimte en ga achter elkaar fietsen.
• Tussen 44-46 is het grindpad na de Landstrasse voorzien van en verse laag grind; wees hierop bedacht met remmen!
• Vooral binnen de bebouwde kom kan een fietspad plotseling overgaan in een voetpad en andersom; wees hierop bedacht.
Toegankelijkheid: deze route is minder geschikt voor extra brede fietsen (driewielers, bakfietsen, etc.) vanwege bovengenoemde smalle paden.
NB De Duitse knooppuntbewegwijzering ziet er iets anders uit dan wij gewend zijn. De nummers zijn rood en hangen als losse bordjes onderaan een witte fietswegwijzer. Kijk voor meer info en een foto van het Duitse bordensysteem op de website van de Routenplaner Nordrhein-Westfalen.
• Volg vanaf de Markt in Nieuwstadt de bordjes naar knooppunt 18 en vervolgens de Duitse bordjes (rood) naar 42 - 43 - 53 - 54 - 55 - 56.
• LET OP: fiets vanaf knooppunt 56 eerst een stuk richting 57. Na ca. 2 km staan knooppunt 57 en 44 samen op een bordje aangegeven. Volg vanaf hier de bordjes naar knooppunt 44. Let op: het splitspunt van beide trajecten bevindt zich ca. 0,5 km voor het plaatsje Kreuzrath (44 gaat hier rechtdoor, en 57 linksaf). Je mist dit gemakkelijk.
Volg daaarna 44 - 46 - 41 - 18.
• Fiets aan het eind van de route bij knooppunt 18 een stukje verder richting 23 om weer op de Markt in Nieuwstadt uit te komen.
Nieuwstadt ligt aan de Geleenbeek vlak bij de Duitse grens. Het kreeg rond 1250 stadsrechten. Straatnamen als St.Janswal, en Susterderpoort verwijzen nog naar de oude stadswallen. Net buiten de wallen lag in de 15e eeuw Huize Witham, dat in 1583 samen met de stadswallen werd verwoest. Op de restanten van het oude kasteel verrees in 1700 de huidige stadsresidentie. Rijd voor een kijkje even door de Gasthuis-straat tegenover de kerk. De L-vormige bijgebouwen naast het witgeschilderde herenhuis zijn in 1995 verbouwd tot comfortabele boerderijappartementen, evenals de tiendschuur.
De Saeffeler Bach ontspringt ten noordoosten van Gangelt en stroomt als Saeffelerbeek in de Roode Beek. Het stelsel van beken maakt deel uit van het stroomgebied van de Maas. Een aantal delen van het oevergebied van de beek zijn nu bestemd tot Naturschutzgebiet. De vochtige elzenbroekbossen zijn een waardevolle biotoop voor vogels en amfibiën.
De Museumswindmühle van Breberen is een van de vijf molens die de Selfkant rijk is (www.muehlenverein-selfkant.de). De zelfkruier stamt uit 1842 en vormt als een van de weinige maalvaardige ‘ouderwetse’ korenmolen een groot contrast met alle moderne windmolens die overal in het gebied staan. Op het sierschild van de kap staat “In Sturm und Wetter ist Gott mein Retter”.
Even voorbij Schierwaldenrath trekt een ouderwets stationnetje de aandacht. De Selfkantbahn verzorgde zeventig jaar lang een verbinding tussen de Selfkant met Geilenkirchen. Toen in 1972 werd het doek viel voor het normale treinverkeer, stond een groep enthousiastelingen al klaar om het traject in gebruik te nemen als een museumspoor voor stroomtreinen. Op de agenda staan ‘gewone’ ritten, maar ook speciale arrangementen, zoals een ontbijtrit. Er is ook een treinmuseum en de originele stationsrestauratie uit 1899: Gaststätte Zur Selfkantbahn (www.selfkantbahn.de).
In het natuurgebied Tüdderner Fenn lag tot 1990 een safaripark. Nu is het leeuwengebrul verstomd en klinkt alleen nog het gemurmel van de Roode Beek. In het moerassige gebied liggen verschillende vennen. In de omgeving van de Roode Beek zijn verschillende grafheuvels gevonden, bewijs dat er al vroeg mensen in de buurt van de beek woonden.
Dankzij herinrichting van het natuurgebied heeft een groot deel van de Roode Beek in 2021-2022 zijn natuurlijke, meanderende loop teruggekregen. Naar verwachting zal in 2023 nog een laatste deel tussen Millen en Susteren worden aangepakt.
In april 1949 werd Selfkant als een drostambt onder Nederlands bestuur gesteld. De stad Tüddern droeg tot 1963 de Nederlandse naam Tudderen. In Tüddern is ook het Bauernmuseum gevestigd met traktoren.
De watermolens van het Kasteel het glaskunstatelier van Sabine Lintzen Millen liggen elk aan een zijde van de Roode Beek, die hier de grens vormt. Aan de Nederlandse zijde ligt het nieuwe Huis Millen en resten van de oude motte en donjon (1365). In het huis zit het glaskunstatelier van Sabine Lintzen (op afspraak, www.sabinelintzen.nl).