Oranjeroute

Let op: de – betaalde – parkeerplaats van Het Loo is dagelijks open van 9-18 uur. Verderop aan de Amersfoortseweg is een alternatief: de gratis parkeerplaats Bosloo (paleispark). Deze bevindt zich aan het einde van een doodlopende weg, tegenover de Pijnboomlaan. De ingang van deze weg wordt gemarkeerd door twee toegangszuilen met daarop ‘Het Loo’. Fiets vanaf deze parkeerplaats terug richting het centrum.

De start van de route is bij Paleis Het Loo, op de parkeerplaats bij de Koninklijke Stallen, Amersfoortseweg (volg bordjes Het Loo). Fiets de parkeerplaats af en ga linksaf, over de Amersfoortseweg richting het centrum. Op de kruising bij de stoplichten ligt knooppunt 84, volg vanaf hier de knooppunten.

Fietsveiligheid route-informatie: houd op deze route rekening met onderstaande punten; pas je snelheid aan, houd rekening met tegenliggers en ga waar nodig achter elkaar rijden.
• Tussen knooppunten 10-9-8 tot halverwege 26 (door de Kroondomeinen) fiets je over soms smalle zand- en of grindpaden; de paden zijn op de meeste plaatsen wel goed berijdbaar.

Toegankelijkheid: deze route is ongeschikt voor extra brede fietsen (driewielers, bakfietsen, etc.) vanwege bovengenoemde smalle paden.

Paleis Het Loo is sinds april 2022 weer open met het paleis, de tuinen en stallen. Vanaf voorjaar 2023 is ook de ondergrondse uitbreiding voor het paleis open voor bezoekers. In het paleispark, niet te verwarren met de tuinen (aparte ingang, kaartje bij de automaat), ligt een uitgebreid stelsel van gegraven beken (sprengen), waarlangs in de 17e eeuw papiermolens stonden. Apeldoorn was ooit het centrum van de Veluwse papierfabricage. De aanwezigheid van deze waterlopen gaf voor koning-stadhouder Willem III in 1684 de doorslag om het Oude Loo met de omringende landgoederen te kopen. Het slot was te klein voor hem en zijn gevolg, dus liet hij een nieuw paleis bouwen. De voormalige ‘werkbeken’ werden omgevormd tot ‘luxebeken’ om de visvijvers en fonteinen in zijn lusthof te voeden.

Een groot deel van de route fiets je door de bossen van Kroondomein Het Loo. Sinds eind jaren 50 is het gehele landgoed in bezit van de Nederlandse Staat. De koninklijke familie heeft voor het grootse deel van de Koninklijke Houtvesterijen echter nog steeds het gebruiksrecht voor de jacht en de opbrengsten van bijvoorbeeld houtkap. Een kleiner deel van de landgoederen van ruim 3600 ha – inclusief Paleis Het Loo en het Paleispark – was vanaf de Franse Tijd al volledig Staatsdomein. Met het grotere deel erbij gevoegd kan het Rijksvastgoedbedrijf dit bezit als een geheel beheren, waarmee versnippering wordt voorkomen. Saillant detail: bij de verkoop aan de Staat van het stuk Houtvesterijen, dat op dat moment privébezit van de koninklijke familie was, bedong koningin Wilhelmina in 1959 dat bij afschaffing van de monarchie de Oranjes dit deel van het landgoed (6750 ha) weer terugkrijgen.

Ga bij knooppunt 41 linksaf richting 44 voor een bezoek (0,6 km) aan Hoog Buurlo, een mooi oud-Veluws gehucht met twee schaapskooien tussen hoge beuken. Vanuit het hart loopt een schaapsdrift naar de Hoog Buurlose Heide. Burlohe werd al in 814 als bos genoemd. In de late middeleeuwen vestigden zich er monniken, die er o.a. een eikenhakhoutcultuur begonnen; eikenschors was zeer gewild voor het leerlooien. Het hout ging naar de bakkersovens.

Bij Assel lag vroeger een stationnetje: Halte Assel. De trein stopte er op verzoek. Koning Willem III stopte er als hij het Aardhuis – zijn jachchalet – bezocht. De spoorlijn dateert van 1876.

Over de Asselse Heide fiets je richting Hoog Soeren. De vennetjes zijn ontstaan door een ondoorlaatbare bodemlaag die door graafwerkzaamheden makkelijk lek geprikt kan worden; veel vennetjes op de Veluwe zijn hierdoor verdwenen, maar nabij Hoog Soeren zijn ze nog prachtig intact.

Vlak voor Hoog Soeren liggen drie grafheuvels op een rij, op een heuveltop links in het bos. Erachter ligt een laagte met een vijvertje en een bank, Pomphul, een geliefd plekje van koningin Sophie, de eerste vrouw van koning Willem III. De inwoners van Hoog Soeren haalden hier water dat ze in tonnetjes de steile zandweg op kruiden. In 1863 liet koning Willem III een put graven. Bezichtiging: ga midden in Hoog Soeren (bij knooppunt 10) even linksaf, terrein Veluws Nuts Bedrijf. In een klein hoekhuisje bij het infobord leerden Hoog Soerense kinderen tot 1870 lezen, schrijven en rekenen. Iets verderop staat de ‘nieuwe’ tweemansschool, nu een woonhuis.

Waar net voor knooppunt 9 de route haaks afbuigt naar rechts kun je in de winter, wanneer de bomen kaal zijn, aan de overkant van de weg Restaurant De Echoput zien liggen. Ernaast staan een klein  huisje en een raadselachtige wegwijzer met het opschrift: ‘Londen 514 km, Moskou 2390 km’. In het huisje bevindt zich een 60 m diepe echoput, die begin 19e eeuw werd gegraven op last van koning Lodewijk Napoleon, om paarden van voorbijtrekkende konvooien en postkoetsen van water te voorzien. Het gebouwtje was een van de twaalf tolhuizen langs deze weg. Terug naar Het Loo daalt u ruim 70 m langs de flank van de stuwwal.

Even links van de route (400 m na knooppunt 8 linksaf karrenspoor in en na 100 m rechtsaf) ligt een kunstwerk dat in 1999 door koningin Beatrix aan Het Kroondomein werd geschonken naar aanleiding van haar 60e verjaardag. De Boomstronkenkathedraal bestaat uit 40 bronzen stronken, geplaatst naar het grondpatroon van de kathedraal van Reims.

Recht voor de oude oprijlaan van Paleis Het Loo, net voor knooppunt 84, staat De Naald, een geschenk van de inwoners van Apeldoorn bij het huwelijk van koningin Wilhelmina met prins Hendrik in 1901.