Snelheid in het verkeer: de regels

Hoe hard mag ik hier?

Het lijkt zo'n simpel te beantwoorden vraag: hoe hard mag ik hier eigenlijk? Er zijn nogal wat regels voor de maximum toegestane snelheid.

Autosnelweg

Maximumsnelheid: 130 kilometer per uur

130 kilometer per uur dan wel de officiële maximumsnelheid op autosnelwegen, tussen 06.00 - 19.00 uur is de maximumsnelheid op snelwegen echter verlaagd naar 100 kilometer per uur. Soms ligt de maximumsnelheid zelfs lager dan 100 kilometer per uur. Dit heeft te maken met de veiligheid (denk aan korte afritten of scherpere bochten), het landschap (natuurgebieden), het milieu (uitstoot) of overlast voor omwonenden. Tussen 19.00 - 06.00 uur is de maximumsnelheid op de meeste autowegen óf 130 óf 120 kilometer per uur. Dit staat aangegeven op de borden naast de snelweg. 

Autoweg

Maximumsnelheid: 100 of 80 kilometer per uur

Je herkent de autoweg aan het blauwe bord met de witte auto. Op een autoweg mag je over het algemeen 100 kilometer per uur, tenzij anders aangegeven.

N-wegen

Op sommige N-wegen mag je eveneens 100 kilometer per uur. Dit herken je aan een bord met 100 en verder aan een dubbele doorgetrokken streep met een groene vulling. Let wel: de borden zijn maatgevend! De dubbele asstreep houdt het tegemoetkomend verkeer iets verder uit elkaar. Dat is beter voor de veiligheid. Is de streep onderbroken, dan mag je inhalen. Zijn de witte lijnen doorgetrokken, dan is er een inhaalverbod. Ontbreekt de groene vulling tussen de dubbele lijnen, dan is de maximumsnelheid 80 kilometer per uur. Tenzij anders aangegeven.

Doorgaande provinciale weg

Maximumsnelheid: 80 kilometer per uur

Zodra je de bebouwde kom verlaat geldt, tenzij anders aangegeven, een limiet van 80 kilometer per uur voor de doorgaande provinciale wegen. Toch zijn er tegenwoordig ook veel wegen waar je 60 kilometer per uur mag. In dat geval zie je logischerwijs een bord met 60 erop. Waarom deze snelheid? Deze wegen zijn smaller, er rijden fietsers en landbouwvoertuigen, en er zijn uitritten van boerderijen. In sommige provincies komt bij kruisingen een bord met 50 voor. Hier mag je in verband met de veiligheid op kruisingen 50 kilometer per uur.

Hoofdrijbanen binnen de bebouwde kom

Maximumsnelheid: 50 kilometer per uur

Binnen de bebouwde kom geldt over het algemeen een snelheidslimiet van 50 kilometer per uur, tenzij anders aangegeven. Het plaatsnaambord zelf impliceert ook een maximumsnelheid van 50 kilometer per uur. Tegenwoordig wordt het bebouwde kom-bord ook wel gecombineerd met een 30-bord. Dan geldt 30 kilometer per uur als snelheidslimiet. De reden? De overlevingskans voor voetgangers is bij een autoaanrijding met 30 kilometer per uur tientallen procenten groter dan met 50 kilometer per uur. 

Hoe hard mag een voorrangsvoertuig rijden? 

Er geldt ook een maximumsnelheid voor voorrangsvoertuigen. Dat zijn voertuigen van de politie, brandweer of diensten voor spoedeisende medische hulpverlening zoals een ambulance.

Geen noodsituatie 
Als er geen sprake is van nood, dan moeten voorrangsvoertuigen zich gewoon houden aan de normale verkeersregels. 

Bij een noodsituatie 
In geval van nood mogen de hulpdiensten maximaal 40 kilometer per uur harder rijden dan andere motorrijtuigen. Zij moeten dan wel hun optische en geluidssignalen (blauw zwaai-, flits- of knipperlicht en sirene) aan hebben staan. 

Hoeveel de hulpdienst afwijkt van de normale verkeersregels, hangt af van de weginrichting en verkeerssituatie. Zo is harder rijden op een snelweg eerder mogelijk dan op een woonerf. 

Woonerf

Maximumsnelheid: 15 kilometer per uur

Voorheen heette dat ‘stapvoets’. Nu is bij wet geregeld dat het om een limiet gaat van 15 kilometer per uur. Voetgangers en spelende kinderen hebben hier dezelfde rechten als automobilisten. Alleen met een lage snelheid kun je als autobestuurder op tijd remmen en anticiperen.

En wat is de minimumsnelheid?

Een minimumsnelheid is er niet. Voertuigen mogen alleen op autowegen als zij 50 kilometer per uur kunnen en mogen rijden. Voor autosnelwegen is dit 60 kilometer per uur. Deze snelheid heet de minimumconstructiesnelheid. Rijd je te langzaam zonder aanleiding en breng je daarmee het andere verkeer in gevaar, dan riskeer je een boete.

Lees ook

Rotondes, hoe hoort het eigenlijk?
Afstand houden, hoe hoort het eigenlijk?
Invoegen, hoe hoort het eigenlijk?