22 fijne plekken om te kamperen in de Benelux

Voor een afwisselende kampeervakantie hoef je helemaal niet ver te rijden. Sla je (voor)tent op in Nederland, België of Luxemburg en ontdek al fietsend en wandelend de natuur en de steden in de omgeving. Volg in de Luxemburgse Moezelstreek bijvoorbeeld de ‘Route du Vin’ en maak een tussenstop bij een van de vele wijnhuizen om wijn te proeven. Of struin door Brugge en bewonder de historische binnenstad die op de Werelderfgoedlijst van Unesco staat. Dit zijn 22 leuke plekken voor een kampeervakantie in de Benelux.

Kamperen in bourgondisch België

1. Bezoek de citadel van Dinant en de grotten van Han in de Belgische Ardennen

De citadel van Dinant op de rots boven de kleine stad

In de Belgische Ardennen hoef je je geen seconde te vervelen. Actievelingen gaan naar de sportieve stad La Roche-en-Ardenne (aan de Ourthe) om te raften, kajakken en mountainbiken. Fietsers en wandelaars weten hun weg te vinden op de ‘ravel’-paden: ‘trage wegen’ voor niet-gemotoriseerd verkeer, met meer dan 1300 kilometer aan oude jaagpaden en treinbeddingen. Struin door Dinant, een kleine stad aan de Maas, met bovenop de rotswand een citadel. Of rijd iets verder naar het noorden, waar de studentenstad Namen ligt. Ook hier staat een citadel: het is een van de grootste burchten van Europa en hét symbool van de stad.

De Belgische Ardennen staan ook bekend om haar vele druipsteengrotten. De Grotten van Han behoren tot de mooiste en grootste grottencomplexen in Europa met indrukwekkende zalen en druipstenen. Dit gigantische grottenstelsel is uitgesleten door de rivier de Lesse. Na al die activiteiten toe aan een biertje? In het dorpje Achouffe staat de brouwerij van La Chouffe, van twee zwagers die van een hobby hun werk maakten. In het bezoekerscentrum kom je alles te weten over de achtergronden van La Chouffe Blond, Bruin en Bok.

2. Zet al je zintuigen op scherp in de fruitstreek Haspengouw

Boomgaard met bloeiende fruitbomen in Haspengouw, Limburg, België

De regio Haspengouw ligt in Belgisch Limburg. Je kampeert er tussen prachtige natuur en gezellige kleine steden en dorpen. Zoals Sint-Truiden, met de Sint-Trudo-abdij en het Begijnhof. Tongeren staat juist weer bekend om het Gallo-Romeins Museum, dat eens is uitgeroepen tot Europees museum van het jaar. Je leert er meer over de mens in deze regio, van de prehistorie tot het einde van de Romeinse tijd. In Borgloon kun je kunstwerken in de open lucht bewonderen. Het bekendste is het mooie doorkijkkerkje - Reading Between the Lines - met honderd op elkaar gestapelde lagen staalplaat. Je kunt als het ware door de kerk heen het landschap zien.

Haspengouw wordt ook wel de fruitstreek genoemd: het heuvelachtige landschap is zeer geschikt voor fruitteelt en wijnbouw. Je ziet hier vooral appel-, peren- en kersenbomen groeien en bloeien. De mooiste tijd voor een wandeling is in april en mei, als het bloesemfeest is. In de zomer zie je het fruit aan de bomen rijpen en in de herfst is het juist weer een drukte van jewelste: het fruit is rijp, er wordt volop geoogst en de productie van wijn begint. In deze tijd kun je een wandeling of fietstocht combineren met een proeverij. Er zijn verschillende routes langs boomgaarden, sfeervolle dorpen en groene weiden.

3. Brugse reien en bierbrouwerijen in het 'Venetië van het Noorden'

Panoramisch uitzicht op het historische centrum van Brugge en de beroemde Belfort

We kunnen wel stellen dat Brugge één groot openluchtmuseum is; de historische binnenstad staat niet voor niets op de Werelderfgoedlijst van Unesco. Het heeft ook wel de bijnaam 'Venetië van het Noorden', met al die kleine kanalen oftewel Brugse reien. In het oudste deel van de stad vind je de ooit ommuurde Burg, het plein met de mooiste gebouwen van de stad. Wat je in Brugge zéker moet doen, is een biertje drinken in De Halve Maan, dat een van de oudste nog actieve brouwerijen van West-Europa is. Bestel een klassieker als de 'Brugse Zot', 'Blanche de Bruges' of 'Straffe Hendrik'.

Ten zuiden van Brugge wacht je een gevarieerd boslandschap. Tijdens de 12 kilometer lange ‘Drie kastelenwandelroute’ loop je door het Chartreuzinnenbos en langs de domeinen Tillegem (een van de oudste kastelen van Vlaanderen), Tudor (met bos en een park) en Beisbroek (een planetarium waar de zon, sterren en planeten worden geobserveerd). Via wandelpaden en kasteeldreven loop je door uitgestrekte bossen, heidevelden, graslanden en hoogstamboomgaarden.

4. Kamperen in de frisse zeelucht aan de Belgische kust

Het strand bij Blankenberge in België

België heeft een 67 kilometer lange Vlaamse kust. In het noorden vind je het Zwin Natuur Park - velen vinden dit het mooiste natuurreservaat van België - met duinen, slikken en schorren. Vogelaars halen hier hun hart op: het is het leefgebied van onder andere torenvalken, ooievaars en nachtegalen. Er loopt een fietspad dwars door het Zwin, van Cadzand tot in Knokke. Deze mondaine badplaats is geliefd onder de rijke inwoners van België. Je vindt hier dan ook aardig wat luxe strandtenten, chique winkels en casino's. Zo’n 13 kilometer naar het zuiden ligt Blankenberge met huizen uit de belle époqueperiode, gedecoreerd met art nouveau wandtegels. Het staat ook nog bekend als dé familiebadplaats van de Belgische kust.

In Oostende vind je de Vistrap - de dagelijkse vismarkt - met ‘s morgens vroeg al verse vis uit de Noordzee: van heilbot en zeeduivel tot garnalen en mosselen. In de stad zie je torenhoge muurschilderingen en bijzondere graffiti. Nieuwpoort is ook een leuk uitstapje. De badplaats heeft een historisch centrum en een van de grootste jachthavens van Europa. De Panne is het laatste stukje voor je de Franse grens bereikt en heeft een van de mooiste stranden van het land.

Tip: pak de langste tramlijn (67 kilometer) ter wereld, van Knokke tot aan de Franse grens. Je reist niet steeds pal naast strand en zee, maar wél tot in het hart van veel badplaatsen.

5. Struinen door Gent langs statige gildehuizen en slapende reuzenkonijnen

De Graslei en de Korenlei in Gent met historische koopmanshuizen

In Gent raak je niet uitgekeken. De Sint-Baafskathedraal is misschien wel de belangrijkste bezienswaardigheid, met het wereldberoemde veelluik ‘De aanbidding van het Lam Gods’ van de gebroeders Van Eyck. Maar ook Het Gravensteen is niet te missen: het robuuste kasteel uit de 9^de eeuw. Vroeger verbleven de graven van Vlaanderen hier, nu is het Wapenmuseum en het Gerechtsmuseum hier gehuisvest. Struin over de Korenlei en Graslei met statige gildehuizen en stap in de rondvaartboot om Gent vanaf het water te bewonderen. Ook zie je in de stad veel street art - aan het Tempelhof vind je de bekende slapende reuzenkonijnen - en barst het hier van de vintage kleding- en interieurwinkels. Sluit de dag af met Genste waterzooi: een typisch Gents gerecht met kip, groenten, room en aardappelen.

In de buurt van Gent kun je volop fietsen. Pak een stukje van de Vlaanderenroute (920 kilometer) door polder, bos, heide en historische steden als Damme en Brugge vol eeuwenoud werelderfgoed. De populaire Leiestreek fietsroute is iets meer dan 50 kilometer met een aaneenschakeling van idyllische plekjes en sfeervolle dorpen. Aan het eind wacht het renaissancekasteel in Ooidonk je op: een eeuwenoud gebouw met indrukwekkende torens en trapgevels.

6. Het oudste natuurpark van België en bruisend bronwater bij Spa

Vlonderpad door natuurgebied de Hoge Venen in België

De Hoge Venen is het oudste natuurpark van België en een van de laatste hoogveen in Europa. Het veengebied ligt op een plateau van oud leisteen, met het hoogste punt (694 meter boven zeeniveau) in de Benelux. Hier valt de meeste neerslag van het land, maar laat dat je er niet van weerhouden om hier te gaan kamperen. Het zorgt namelijk voor een uniek ongerept stuk natuur met heide- en grasland en dikke stroken veenmos. Maak de rondwandeling ‘Het dak van België’ van 13 kilometer over onder andere vlonderpaden, de hoogvlakte, langs veenmos en het mysterieuze eikenbos. Liever op de wielen op ontdekkingstocht? Er zijn hier zo’n 850 kilometer aan fietsroutes.

Op minder dan een half uur rijden ligt de mondaine stad Spa, die sinds kort op de Werelderfgoedlijst van Unesco staat. Het bruisende bronwater (het komt hier echt met bubbels uit de bron) trekt nog steeds veel mensen die willen baden in het geneeskrachtige water. Wandel de Bronnenroute van 7,5 kilometer langs drie verschillende Spa-bronnen. Verder loop je door het bos rondom de stad, over kleine bruggen, langs het water en door mooie straten met historische panden. Andere steden in de buurt zijn Monschau met veel oude witte vakwerkhuizen, Eupen met het Haus Grand Ry uit de 18^de eeuw en Malmedy met de kathedraal van Sint-Pieter.

Gaat de hond mee op kampeervakantie? 

7. Bronnenwandelingen, wijnproeverijen en vakwerkhuizen in de Voerstreek

De commanderij van de Teutoonse Orde in Sint-Pieters-Voeren © Johan-Neven / Flickr

In de Voerstreek is het prachtig wandelen: over slingerende paden langs weilanden en Maria-beelden. Met steeds weer een ander mooi vergezicht. De Bronnenwandeling is eens verkozen tot de ‘Mooiste wandelroute van Vlaanderen Vakantieland’. Deze wandeling van 8,3 kilometer brengt je langs (je raadt het al) bronnen, maar ook wijngaarden, vakwerkhuizen, een kasteel en twee Voerense dorpen: Sint-Martens-Voeren en Sint-Pieters-Voeren. Ook met de fiets kun je deze streek goed verkennen. Al is het soms wel een uitdaging met die serieuze hellingen.

De dorpen in de Voerstreek zijn stuk voor stuk parels. Zoals het lintdorp ’s Gravenvoeren langs de rivier de Voer, met talrijke loopbruggetjes over het water naar de huizen. Sint-Martens-Voeren staat bekend om zijn 23 meter hoge spoorwegbrug en een hoge concentratie gebouwen van vuursteen. En in Sint-Pieters-Voeren staat de vroegere commanderij van de Teutoonse Orde. Dit kasteelcomplex heeft een groot park vol vijvers waar je omheen kunt wandelen. Ook is er een forellenkwekerij, die in het weekend te bezoeken is. Dankzij het glooiende landschap is de Voerstreek trouwens heel geschikt voor wijnteelt. Proef dus zeker de plaatselijk verbouwde wijn. Wijndomein Crutzberg heeft met haar wijnen verschillende prijzen en titels ontvangen.

8. De gezellige studentenstad Leuven en het grootste loofbos van Vlaanderen

De grote markt van Leuven met het stadhuis

Vlaams-Brabant barst van de natuur. Zoals natuurreservaat Wijngaardberg met een anderhalve kilometer lange wijngaardmuur. Tijdens de Wijngaardbergwandeling zie je wijn- en fruitboomgaarden en mooie panorama's. En vlakbij Leuven ligt het Meerdaalwoud: het grootste loofbos van Vlaanderen. Met de oudste reeënpopulatie van België en alledrie de soorten bonte spechten. De Dikkebeukwandeling (13,2 kilometer) leidt je door bossen vol jonge en oude beuken en naar de Tomberg (102,5 meter boven de zeespiegel). Leuk weetje: Grimbergen staat vol kapelletjes, in alle soorten en maten. Je ontdekt ze tijdens de 10 kilometer lange Grimbergse Kapellenwandeling, van de Sint-Servaaskapel in art-decostijl tot de sobere neoklassieke Veldkantkapel en de oudste Wezenhaagkapel.

Ben je na de rust van de natuur toe aan wat reuring? Die ga je zeker vinden in studentenstad Leuven. Een van de oudste bezienswaardigheden hier is de Sint-Pieterskerk, die op de Werelderfgoedlijst van Unesco staat. Ook het stadhuis is indrukwekkend; het is het meest iconische gebouw van de stad, mede door de 236 gedetailleerde beeldjes - lokale wetenschappers, hertogen en heiligen - op de voorgevel. Wandel ook door het Groot Begijnhof, een klein dorp op zich. Met 100 rode zandstenen huizen en smalle grachten.

Kamperen in het waterrijke Nederland

9. Wandelen door het Geuldal en langs de meanderende Maas

Uitzicht over het Geuldal en de Bellethoeve bij Vijlen in Zuid-Limburg © Frans Berkelaar / Flickr

In het Zuid-Limburgse heuvelland lijkt het net of je in het buitenland kampeert. Al wandelend en fietsend beleef je het landschap op zijn best. Pak bijvoorbeeld de laatste etappe (26) van het Sint Pieterspad: in zo’n 17 kilometer loop je van Strabeek (bij Valkenburg) naar de ENCI-groeve (bij Maastricht). Onderweg loop je door het Geuldal met weilanden, bossen en heuvels. Je stapt ook door het gezellige Maastricht, dé plek voor een tussenstop met koffie en een stuk vlaai. Op het eindpunt (de ENCI-groeve) word je getrakteerd op een prachtig uitzicht over de omgeving. Ook zijn er mooie fietsroutes, zoals de Geul en Gulproute van 48 kilometer lang met romantische heuvels, kastelen en watermolens. Regenachtige dag te pakken? Stap in de auto en volg de 110 kilometer lange Mergellandroute. Je rijdt door gezellige dorpen als Epen, Slenaken en Eijsden, en langs sprookjesachtige kastelen en vakwerkhuizen.

Tijdens een dagje ‘Mestreech’ mag je het Vrijthof niet missen. Op dit beroemde plein staat de mooiste kerk van de stad (Sint-Servaasbasiliek), het oudste café ‘In den ouden Vogelstruys’ en de ‘gezegende’ Boekhandel Dominicanen in een eeuwenoude kerk. Shopfanaten moeten in het Stokstraatkwartier zijn met talrijke mode- en ambachtelijke winkels. Ook ónder de grond is Maastricht indrukwekkend: de mysterieuze grotten in de Sint-Pietersberg zitten barstensvol verhalen over smokkelwaar en geheime schatten. Deze Limburgse grotten ontdek je tijdens diverse rondleidingen.

10. De Veluwe: heidevelden, herten en Hanzesteden

De Posbank in nationaal park De Hoge Veluwe

Natuur, kunst en cultuur zijn de drie pijlers van De Hoge Veluwe. Wandel en fiets door het bos, de heidevelden en grasvlakten. Wees niet verbaasd als je onderweg herten, moeflons (wilde schapen) en wilde zwijnen ziet. In het park vind je ook het Kröller-Müller Museum, met de een na grootste Van Gogh-collectie ter wereld. Het Nationaal Park De Veluwezoom is het oudste park van ons land met bossen, heidevelden, zandverstuivingen en landgoederen. Hier ligt tevens de bekende Posbank vol heuvels. Een walhalla voor wandelaars en fietsers met tal van mooie routes. Zoals de Veluwe fietsroute, waar je zomaar drie van de Gelderse ‘Big Five' kunt spotten: het edelhert, de ree en het wild zwijn.

Ook aan steden en dorpen geen gebrek op de Veluwe. Zoals Apeldoorn, met Jugendstil-panden in de binnenstad en het CODA Museum met verschillende perspectieven en dimensies in papierkunst. Paleis Het Loo heeft barokke paleistuinen vol fonteinen, beelden en bijzondere beplanting. Volg hier de ‘Oranje-wandeling’ langs de veldvijvers met het Badpaviljoen, Theepaviljoen en de koninklijke Botenhuizen. Arnhem staat bekend om zijn Modekwartier waar alles draait om mode, design en kunst. Meer geïnteresseerd in de geschiedenis van deze stad? Loop dan met een gids door de Historische Kelders in de Rijnstraat. Verder zijn de Hanzesteden een aanrader, zoals Harderwijk met De Grote Kerk, Elburg met de Vischpoort en Hattem met het Anton Pieck Museum.

11. Genieten van skûtsjes en suikerbrood langs de Friese Meren

De haven van het pittoreske stadje Hindeloopen © Jurjen Drenth

De Friese Meren (in Zuidwest Friesland) is een van de populairste vakantieregio’s met onder andere het Sneekermeer, Tjeukemeer en het Heegermeer. De 24 officiële Friese meren staan met elkaar in verbinding door tal van rivieren en kanalen. Er worden hier dan ook heel wat lange zeiltochten gemaakt. Maar niet alleen op het water is het genieten geblazen; aan de Friese meren is het ook prachtig fietsen en wandelen, langs wuivend riet met daarachter de zeilboten aan de horizon. En aan je andere zijde de groene weilanden. Een leuke fietsroute is bijvoorbeeld de ‘De 3 pontjes rondom Sneek’ van 49 kilometer lang. Je start in Sneek, en maakt een rondje om het meer met drie keer een oversteek met de pont.

Zuidwest Friesland telt 140 dorpen. Zoals watersportstad Sneek, Bolsward met monumentale gebouwen zoals het Stadhuis en IJlst met de bekende houtzaagmolen de Rat. Sloten is de kleinste van de ‘elf steden’. Deze ommuurde ministad heeft de unieke vorm van een ui, waardoor het ook wel de sipelstêd (Fries voor ui-stad) wordt genoemd. Stavoren is de oudste stad van Friesland en ligt aan het IJsselmeer. Net als Hindeloopen. In dit pittoreske stadje – met al die bruggetjes, authentieke stadswoningen en doorkijkjes - blijf je foto’s maken. Strijk onderweg neer op een van de terrassen voor koffie met oranjekoek of een dikke snee suikerbrood.

12. Bewonder de bevers in De Biesbosch en de duizend monumenten van Dordrecht

Schotse Hooglanders in Nationaal Park De Biesbosch

Nationaal Park De Biesbosch is het grootste zoetwatergetijdengebied van Europa met daardoor een unieke natuur vol kreken, eilanden en wilgenbos. Kampeerders met een grote liefde voor (water)vogels halen hier hun hart op: dit nationale park is een van de rijkste watervogelgebieden van Nederland. Zo kun je hier onder andere de vis- en zeearend spotten. Ook is dit het leefgebied van zo’n driehonderd bevers. Er zijn mooie wandelroutes door de polders, over smalle dijkjes en langs de vele oevers. Of maak een fietstocht langs de omringende polders, akkerlanden en lintdorpen. Vanaf het water beleef je De Biesbosch weer heel anders. Maak een begeleide rondvaart of nog leuker: trek er zelf op uit met een gehuurde kano, kajak of fluisterboot.

Je fietst gemakkelijk naar Dordrecht, want dat ligt als het ware om de hoek. Het historische hart is verspreid over drie eilanden, waar de langste winkelstraat van Nederland op je ligt te wachten en zo’n duizend monumenten. Bewonder de Dordtse Dom en klim de 275 treden naar boven voor een mooi uitzicht over de stad. Of bezoek een van de oudste Nederlandse musea: het Dordrechts Museum, met een collectie van ruim zes eeuwen schilderkunst van Hollandse meesters. Een ander leuk uitje zijn de molens van Kinderdijk. Wandel of fiets over de Molenkade, langs de beroemde molens en het oer-Hollandse polderlandschap naar Alblasserdam.

13. De Achterhoek met middeleeuwse kastelen en de kleinste stad van Nederland

Het 14^de eeuwse kasteel Ruurlo is hét monumentale thuis van Museum MORE

Veel kampeerders trekken naar de Achterhoek voor het afwisselende landschap van weilanden, houtwallen, kabbelende beekjes en bos. Er zijn tal van wandel- en fietsroutes om de omgeving te ontdekken. De themaroutes hebben nog net wat extra’s. Zo kom je tijdens de wijnroute langs verschillende wijngaarden en de theetuin-route brengt je bij sfeervolle tuinen met lekkere streekproducten. Ook aan middeleeuwse kastelen geen gebrek. Bezoek bijvoorbeeld Kasteel Ruurlo uit de 14^de eeuw, waar vandaag de dag Museum MORE is gevestigd. Je vindt er werken van Carel Willink en bijzondere creaties van modeontwerpster Fong-Leng. Huis Bergh is een van de grootste kastelen van Nederland en behoort volgens ANWB-leden tot de vijf mooiste kastelen van Nederland.

Zin om door een stad te struinen? Bronckhorst is het kleinste stadje van Nederland met oude boerderijhuizen, smalle keistraten én een internationaal bekroonde bierbrouwerij: de Bronckhorster Bieren vallen in binnen- en buitenland erg in de smaak. De oudste horecagelegenheid van het land (De Waag) vind je in de vestingstad Doesburg. In het oude centrum zie je meer dan 150 monumenten en middeleeuwse straten. Ook Groenlo is een vestingstad, met oude verdedigingswerken, stadswallen en historische kerkers.

14. Bruinvissen spotten met een Zeeuwse bolus in de hand

Strandhuisjes op het strand bij de mondaine badplaats Domburg

Waar de camping ook ligt in Zeeland, het water is nooit ver weg. De provincie heeft een kustlijn van 650 kilometer; op je dagje strand heb je dus keuze en plek genoeg. Spring je liever op de fiets? Tijdens de ‘Deltaroute Kroon op de Deltawerken’ rol je niet alleen langs de kust, maar ook door een afwisselend landschap van bosjes, houtwallen, boomgaarden en besloten stukken akker- en weiland. Voorbij de sfeervolle badplaats Renesse ligt het 13^de eeuwse Slot Moermond, waar je een mooie wandeling kunt maken. Dieren spotten? Houd je ogen open voor de Big Five: bruinvissen bij het havenhoofd van Zierikzee, flamingo’s (in de winter) in het Grevelingenmeer, zeehonden op het mooie strand van Vlissingen, damherten (en reeën) in natuurgebied Oranjezon en de zeearend boven het Veerse Meer.

Ga naar Veere om de vele huizen, straten en gebouwen uit de 15^de en 16^de eeuw te bewonderen. Het Stadhuis en de Schotse Huizen vormen samen Museum Veere waar je meer te weten komt over de rijke geschiedenis van de stad. De lekkerste Zeeuwse bolus eet je in Middelburg. Bewonder daar ook het indrukwekkende laatgotische stadhuis op de Markt, waar vandaag de dag museum Vleeshal is gevestigd met werk van hedendaagse kunstenaars. Het mondaine dorp Domburg – met veel gezellige horeca - staat bekend als heilzame badplaats, dankzij de kwaliteit van de stranden, het zeewater en de schone zeelucht.

15. Knusse waterwegen, kleine kunststeden en korhoenders in Twente

Het waterrijke dorpje Giethoorn, ook wel Hollands Venetië genoemd

In Twente ga je een hele afwisselende kampeervakantie tegemoet. Te beginnen met Nationaal Park Sallandse Heuvelrug met een van de grootste aaneengesloten droge heidegebieden van Europa. Samen met het Twents Reggedal is het een stuwwal, ontstaan in de voorlaatste ijstijd. Het smeltende, schuivende ijs en stuivende zand vormden 26 heuvels: een verrassend en uniek landschap in het veelal vlakke Nederland. Ook fladderen er meer dan 75 soorten vogels rond, waaronder de roodborsttapuit, de nachtzwaluw en de korhoen. Verder leven er reeën, edelherten, dassen, steenmarters en vossen. In Giethoorn heb je weer een andere beleving te pakken. Stap op een boot en ontdek de knusse waterwegen en ruim 170 bruggetjes. Iets verderop ligt Nationaal Park Weerribben-Wieden, het grootste aaneengesloten laagveenmoerasgebied van Noordwest-Europa.

Kunstliefhebbers moeten in Ootmarsum zijn, hét kunststadje van Oost-Nederland. Je ziet hier veel vakwerkhuizen, oude waterputten en tal van galerieën en musea. Elk laatste weekend van augustus is het tijd voor Kunst In Ootmarsum, een van de grootste openlucht kunstexposities van het land. Vlakbij het dorp ligt ‘de tuin van Nederland' –het Springendal – met schilderachtige kwelvijvers, kleine watervallen en smalle beekjes midden in het bos. Diepenheim is de kleinste stad van Twente en een inspiratiebron voor veel kunstenaars. Je ziet hier veel galeries, ateliers en antiekwinkels.

16. Uitwaaien, wadlopen en vogels spotten op Terschelling

Uitzicht over de Noordzee vanaf het strand van Terschelling

Kampeer je op een Waddeneiland, dan heb je nóg meer het gevoel dat je echt even weg bent. Zoals op Terschelling bijvoorbeeld. Waai uit op het breedste strand van Europa, maak een huifkartocht door de natuur of stap in West-Terschelling op het vintage vissersschip Talisman om een zeehondenexcursie te maken. Vogelliefhebbers moeten bij De Boschplaat zijn, aan de oostkant van Terschelling, dat de status heeft van Europees Natuurreservaat. Jaarlijks broeden hier duizenden vogels, zoals de lepelaar en strandplevieren. In het voor- en najaar gebruiken honderdduizenden trekvogels het gebied om op te vetten tijdens hun lange reis.

Op de fiets kun je in een dag het eiland rond. Met onze Terschellingroute ontdek je het midden van het eiland langs een heel divers landschap, van het wad en bos tot de polder, duinen, heide en kwelder. Stap in een van de leuke dorpen af voor een koffie met de lokale lekkernij Potsjekoek: een kruidige tulbandcake, extra lekker met een dikke laag boter erop. Je mag het eiland eigenlijk niet verlaten voordat je over het Unesco Werelderfgoed hebt gelopen: het wad. Er leven hier veel dieren en planten en door het wisselende getij ziet het er steeds weer anders uit. De gids neemt je mee op sleeptouw. Wie weet raap je op het wad wel je eigen maaltijd bij elkaar.

17. Van de Brabantse Sahara tot de Brabantse gezelligheid in Den Bosch

Nationaal park De Loonse en Drunense Duinen in Brabant

Nationaal park De Loonse en Drunense Duinen is een van de grootste stuifzandgebieden van West-Europa. En dat voel je als je erdoorheen wandelt: lopen door los zand vraagt om een aardige conditie. Fietspaden zijn er niet, want zandverstuivingen kunnen zich zomaar verplaatsen. Langs de rand liggen ze er wel, al zijn ze na een winderige, droge dag weleens bedolven onder een dikke laag zand. Maak een zandwandeling langs grove dennen, hier en daar een eikenboom en zandzegge en heideveldjes. Om dieren te spotten moet je in de bossen eromheen zijn; met een beetje geluk zie je daar een vos, das of ree.

Op naar Den Bosch, al is het maar voor een Bossche Bol. Hét lokale gebak, of eigenlijk een enorme soes gevuld met slagroom en gedoopt in gesmolten pure chocolade. Tip van de Bosschenaar: eet hem op zijn kop vanaf de onderkant, dat is de handigste manier om de bol zo netjes mogelijk met je handen te eten. Midden in de oude stad staat de Sint-Janskathedraal te pronken, gebouwd tussen 1370 en 1529. Bewonder hem van binnen en klim de toren in voor een mooi uitzicht over de stad. Beneden vind je de leukste boetiekjes in de kleinere straten, vanaf het marktplein duik je bijvoorbeeld de Kolperstraat of de Ridderstraat in. In de stad zie je ook smalle rivieren, bekend als de Binnendieze. Het is een beschermd gebied dat vroeger diende als wasplaats, watervoorziening en visplaats. Stap op een boot en laat je rondvaren door het historische stadscentrum. Sluit je dag af in een van de gezelligste terrasstraten: de Korte Putstraat met tal van horecazaken.

18. Sterrenkijken in Nationaal Park Dwingelderveld in Drenthe

In Drenthe komt de rust je tegemoet tijdens een kampeervakantie. Aan natuur geen gebrek. Zoals Nationaal Park Dwingelderveld: het grootste aaneengesloten natte heidegebied van West-Europa. De twee schaapskuddes – met Drentse Heideschapen, het oudste schapenras van het vasteland van West-Europa - houden de heide in conditie. Aan de rand van de hei zie je het rijksmonument Dwingeloo Radiotelescoop staan, die sinds 1956 het heelal afspeurt. Zelf ook de sterren bewonderen? Neem je schijnwerper mee en maak de nachtwandeling van 5,1 kilometer bij het Dwingelderveld. Je wandelt langs een ven waar je tegen zonsondergang reeën kunt tegenkomen, en bij de Davidsplassen zie je vogels als de fuut, steltloper en slobeend. Kijk tijdens een heldere nacht geregeld even naar boven: doordat de lucht hier erg schoon is (met weinig kunstlicht) zie je wel 2500 sterren.

Drenthe staat ook bekend om haar mooie brinkdorpen. Waar vroeger 's ochtends en 's avonds de koeien en de schapen op de brink werden verzameld, zie je nu open grasvelden die met restaurants en winkels een de dorpskern vormen. Bezoek Dwingeloo waar de Sint-Nicolaaskerk met de siepeltoren (in de vorm van een ui) staat, Orvelte met monumentale boerderijen en Zuidlaren dat eens is verkozen tot groenste dorp van Europa. Hunebedden zien? In Rolde liggen de bekende hunebedden D17 en D18. Het grootste van Nederland (22 meter lang) vind je bij het Hunebedcentrum in Borger.

Kamperen in verrassend Luxemburg

19. Met de glazen lift de hoofdstad van Luxemburg ontdekken

De wijken Oberstadt en Gare in de stad Luxemburg

De hoofdstad Luxemburg is al in 963 gesticht en staat op de Werelderfgoedlijst van Unesco. De stad is tegen, op en naast de bergen gebouwd. Het onderste deel is de oude wijk Grund en ligt aan de oever van de rivier de Alzette. De winkelwijk Oberstadt ligt tientallen meters hoger. Via steile wandelpaden loop je erheen, of je pakt de gratis lift: in de glazen Ascenseur panoramique du Pfaffenthal heb je een geweldig zicht op de stad. De mooie 150 meter lange Adolfsbrug is tussen 1900 en 1903 gebouwd en verbindt op 42 meter hoogte de wijken Oberstadt en Gare met elkaar.

Ook onder de grond heb je een bijzondere beleving te pakken: het ondergrondse gangenstelsel in de rotsen is 23 kilometer lang, en was tijdens de oorlog een goede schuilplaats voor Luxemburgers. De oudste kazematten stammen uit 1644 en waren zelfs groot genoeg om bakkerijen, slagerijen en smederijen te huizen. Je kunt de Petrusse kazematten bezoeken; het is misschien wel de grootste trekpleister van de stad. Loop door het labyrint van stenen gangen (en pas op je hoofd bij de laagste plafonds).

20. Verken de uitgestrekte bossen en indrukwekkende burchten van de Luxemburgse Ardennen bij Éislek

De kleine middeleeuwse stad Vianden aan de rivier de Our en haar beroemde burcht

In het noorden van Luxemburg ligt Éislek - ook wel de Luxemburgse Ardennen genoemd - met ruige dalen, hoogvlaktes en bossen. Veel kampeerders die van wandelen houden, wagen zich aan de Escapardenne Lee Trail. Je loopt tussen Ettelbrück en Kautenbach, door boslandschappen en rivierdalen in de buurt van de spoorlijn. Let wel: je moet een goede conditie hebben. Het hoogteverschil is namelijk meer dan 2000 meter en de lengte is 51,6 kilometer, verdeeld over drie etappes. Liever luieren bij het water? Het Boven-Sûre meer is een mooi recreatiegebied waar je in de zomer kunt zwemmen, kanoën, duiken, surfen en zeilen.

In Éislek staat ook de grootste burcht van Luxemburg: het kasteel van Bourscheid uit (waarschijnlijk) de 10^de eeuw, met karakteristieke ronde torens. In de 14^de en 15^de eeuw werd de vestingmuur met zes gotische torens toegevoegd. De bekendste burcht van het land pronkt hoog boven het middeleeuwse stadje Vianden. Pak de stoeltjeslift naar boven, dan heb je meteen al een geweldig uitzicht. Een kwartier rijden verderop ligt het sfeervolle Diekirch aan de oever van de rivier Sûre. Het staat bekend als de ezelstad: het is de mascotte van Diekirch, er staat een Ezelsfontein en de jaarlijkse grote optocht staat in het teken van dit dier. Strijk na het struinen door de stad neer op een terras voor een koel blond Diekirch-biertje.

21. Wandelen langs bijzondere rotsformaties door diepe kloven in Luxemburgs Klein Zwitserland

Bijzondere rotsformaties in de bossen van Müllerthal

De regio Müllerthal staat ook wel bekend als Luxemburgs Klein Zwitserland. Komt door haar hoge rotsformaties, valleien en kabbelende rivieren tussen diepe kloven. Het is dan ook dé plek voor een wandelvakantie. Zeer ervaren wandelaars volgen de Mullerthal Trail van 112 kilometer lang door het golvende landschap met ongerepte natuur langs rotsen, open weilanden, beekdalen en bossen. Een makkelijkere wandelroute start in Larochette met een lengte van 8 kilometer. Vanaf het gemeentehuis loop je door de vallei van de Witte Ernz naar de beek Manzebaach. Je wandelt door een prachtig boslandschap en onderweg zie je het indrukwekkende kasteel Meesebuerg.

Aan de ingang van Luxemburgs Klein Zwitserland ligt de oudste stad van het land: Echternach, gesticht in 698 door de Ierse monnik Willibrord. Het ligt aan de rivier de Sûre waar je kunt kanoën en vissen. Of struin door de smalle straten en langs oude patriciërshuizen. Op het marktplein vind je – naast restaurants en terrassen – het oude stadhuis uit de 15^de eeuw. Ook de stadsmuur van 1000 jaar oud en de voormalige abdij zijn een bezienswaardigheid op zich. De abdij heeft een mooie basiliek, een pittoreske patio en een scriptorium dat in de middeleeuwen werd beschouwd als een van de belangrijkste in Europa. Op 25 minuten rijden ligt Grevenmacher, een interessant wijnbouwcentrum. De wijnkelders Bernard Massar en Domaines Vinmoselle liggen langs de oevers van de Moezel, waar je lokale wijn kunt proeven en kopen.

22. Toeren en wijnen proeven in de Moezelstreek

Wijngaarden bij het dorp Remich in de Luxemburgse Moezelstreek

De Luxemburgse Moezelstreek barst van de wijngaarden. Maak de wijnwandeling ‘Wäin, KulTour & Landschaft pur’ van 7,3 kilometer vanuit het dorp Greiveldange, dat vlak boven Ehnen - met het Luxemburgs Wijnmuseum - ligt. Onderweg steek je veel op over de Luxemburgse wijnbouw. Als kers op de taart loop je ook nog langs een uitkijkpunt met zicht op een schitterende lus in de Moezel. Liefhebbers van vogels moeten in natuurreservaat Haff Réimech zijn; vogelspotters uit heel de wereld komen naar deze fascinerende plek. Van de ruim 300 verschillende soorten vogels die in het land voorkomen, zijn er meer dan 250 in Haff Réimech gezien. Van de woudalp tot de grote karekiet. Houd al wandelend over de vlonderpaden en door de bossen dus je ogen en oren goed open.

Vanuit het charmante wijndorp Schengen kun je met de auto of fiets de 42 kilometer lange wijnroute ‘Route du Vin’ naar Wasserbillig volgen. Maak een tussenstop bij een van de vele wijnhuizen om wijn te proeven. In Remich bijvoorbeeld, waar het wijnhuis Caves St Martin staat met honderden meters lange ondergrondse gangen. Grevenmacher is de thuisbasis van Bernard-Massard: de producent van mousserende wijnen, ook wel crémants genoemd. In het bezoekerscentrum krijg je een rondleiding in de wijnkelders en tenslotte is er een degustatie. Prost!