Kasteelpark en vlegelkaas

Hond mee: tijdens het deze route mogen de honden los rond kasteel Hoekelum. Verder moeten de honden aangelijnd zijn.

Toegankelijkheid: deze route is niet volledig geschikt voor mindervaliden, vanwege de heuvels. Op het informatiebord bij de in- en uitrit van het parkeerterrein staan alternatieve routes met stippellijnen aangegeven.

Paden: deze route is 100% onverhard (zandpaden).

NB De route is identiek aan de rode route die door het Gelders Landschap en Kastelen (GLK) is aangegeven op het informatiebord bij de in- en uitrit van het parkeerterrein. De gehele route is duidelijk met rode paaltjes gemarkeerd. Komende vanaf de A12 kun je ook parkeren op parkeerplaats De Koffiekamer. Vanaf daar kan je links aanhouden tot achter het Kasteel Hoekelum en de route oppakken vanaf halverwege punt E: na het bruggetje rechtsaf.

A. Ga vanaf de parkeerplaats la door het klaphekje. Meteen door het hekje la, pad van rechts negeren. Zandpad buigt naar links, pad van rechts negeren. Y-splitsing ra. Kruising van zandpaden ra, twee paden van rechts negeren. Langs veld met voederschuur (links) en dan op een kruising van zandpaden la (dus níet het houten bruggetje over), greppeltje aan rechterhand. Pad maakt een haarspeldbocht, klimt een beetje en dan op een kruising van zandpaden rechts aanhouden. Volgende kruising rd.

B. Kruising (5-sprong) opnieuw rd, langs bordje ‘Honden aan de lijn’. Pad stijgt. Pad van links negeren, hoofdpad vervolgen. Langs houten slagboom, verder omhoog. Pad kruist een aarden wal. Eerstvolgende splitsing van zandpaden schuin ra, breed zandpad. Na enige stijging volgt een lichte daling.

C. Op een kruising van zandpaden eerste pad la, weer stijgen. Vlak voor de top (met bankje) op een splitsing van zandpaden, eerste pad ra, dalen. Langs ‘eigendomswal’ (infobordje), eerstvolgende kruising la. Volgende kruising rd, pad stijgt. Pad buigt – dicht bij de A12 – naar rechts en daalt. Bij kruising van paden rd.

D. Op kruising van zandpaden ra (met rododendronbosje en monument). Pad van rechts negeren. Kruising zandpaden la. Langs veldje met groot houten hek. Op kruising van zandpaden rd. Pad maakt een bocht naar rechts, op T-splitsing rd, pad tussen hoge bomen. Pad doorkruist een strook grasland (naar rechts oplopend).

E. Meteen voorbij grasland la, pad langs grasland, richting kasteel (pad naar rechts negeren). Einde pad ra (naar de boerderij met koffiekamer: la), en na het bruggetje meteen weer ra, langs ijskelder (r) en links aanhouden tot het pad weer uitkomt bij de omheining achter het kasteel. Ra, splitsing links aanhouden en rd door klaphekje terug naar het startpunt. 

Randolf de Jeger was ooit jagermeester van Hoekelum. Hij was de eerste bewoner van kasteel Hoekelum, althans, van de houten jagershut die hier halverwege de 14e eeuw stond. Het huidige kasteel dateert van 1735 en is daarna nog twee keer grondig verbouwd. De laatste bewoners waren de Van Wassenaers, een van de oudste adellijke geslachten van ons land. In 1988 werd het kasteel overgedragen aan Geldersch Landschap & Kasteelen en nu kun je er feesten geven of conferenties houden.

Paarden, pony’s en een postkoets
Elk jaar op Hemelvaartsdag vindt op het kasteelterrein het Concours Hippique Bennekom plaats (www.chbennekom.nl). Tegen betaling kun je dan van dichtbij het paraderen van paarden en het draven van pony’s zien. Blikvanger tijdens de vierspan is een Engelse postkoets, die in de 19e eeuw in Hyde Park aan races deelnam.

De wandelroute voert noordwaarts langs een spreng, een gegraven bron. Via sprengenbeekjes werden watermolens aangedreven, die de gracht rond het kasteel van water voorzagen.

De fraaie beukenlaan die de route hier kruist is de Laarder Allee, vroeger de doorgaande weg van Wageningen naar Ede. De stijl van dit parkachtige deel van het landgoed is ‘losjes’, niet streng symmetrisch maar met doorkijkjes en glooiende grasvelden afgewisseld met boomgroepen – heel romantisch!

De route gaat door een parkbos met beuken van wel 35 meter hoog. Het hout van de naaldbomen werd gebruikt als timmerhout of kachelhout; ook nu worden er nog kachels op gestookt. Van dunne takken vlocht men manden en het schors werd gebruikt bij het leerlooien.

Aan beide zijden van het pad staan grove dennen van ruim 150 jaar oud. Hun gekapte broeders verdwenen in de mijnen als stutpalen. Het voordeel van dennen boven ijzer is dat ze veel lawaai maken als ze knappen, zodat de mijnwerkers bijtijds konden vluchten als de mijn op instorten stond.

Op het hoogste punt (even ervoor buigt de route af) stond ooit een uitzichttoren vanwaar de kasteelheer zijn kasteel, ruim anderhalve kilometer verderop, kon overzien.

Oude kaarten van de Veluwe laten zien hoe het landschap is aangelegd. Hoe verder van het kasteel, hoe natuurlijker de omgeving en hoe kronkeliger de wandelpaden. Aarden wallen maken die structuur zichtbaar. Er zijn eigendomswallen (die de grenzen van het landgoed markeren), wegwallen, perceelwallen en wildwallen, al glipt een enkel wild zwijn nog wel eens door die afbakening heen.

De route buigt af langs het monument voor Otto baron van Wassenaer van Catwijk. Hij ontgon het oostelijke deel van het landgoed en liet er bomen planten.

In de jonge beuken langs het pad kan het een gefladder van jewelste zijn van roodborstjes, winterkoninkjes en bonte vliegenvangers. Zie je een vogeltje dat acrobatische toeren uithaalt en insecten in volle vlucht uit de lucht hapt, dan is het geheid de bonte vliegenvanger.

Even van de route af ligt Boerderij Hoekelum. Tussen 1946 en 2011 deed de boerderij dienst als kaasmakerij. Tegenwoordig worden er workshops kaasmaken georganiseerd en is er een Landgoedwinkel.

In de winter werd er ijs uit de vijver en de gracht gezaagd en in deze ijskelder opgeslagen. Zo bleven voedsel en dranken tot de zomer koel. Nu is het een overwinteringsverblijf voor vleermuizen. Door de ‘brievenbus’ in de houten deur vliegen ze naar buiten om te jagen op vliegen en muggen.