Wijchense Plattelandsroute
Nederland, Gelderland, Wijchen
- 64
- 88
- 79
- 53
- 54
- 75
- 76
- 69
- 77
- 78
- 84
- 85
- 81
- 80
- 86
- 68
- 69
- 73
- 70
- 11
- 92
- 91
- 90
- 72
- 94
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
De landelijke streek rondom Wijchen (spreek uit Wiechen) is een bijzonder stukje van het Gelders Rivierengebied. Het oude rivierleemlandschap is slechts gedeeltelijk overdekt met jongere afzettingen. Tussen Bergharen en Heumen ligt een langgerekte strook van rivierduintjes. Deze worden ook wel donken genoemd. Alle dorpen en gehuchten liggen op deze rivierduintjes, die als veilige hoogten uitsteken boven de rest van het landschap. Daartussen liggen restanten van oude rivierbeddingen – zoals het Wijchens Ven – en natte komgronden.
Fietsveiligheid route-informatie: houd op deze route rekening met de onderstaande punten; pas je snelheid aan, houd rekening met tegenliggers en ander verkeer en ga waar nodig achter elkaar fietsen.
• Tussen knooppunt 84 en 85 steekt de route een drukke weg over; kijk hier extra goed uit.
• Tussen knooppunt 86 en 68 bevindt zich na een onderdoorgang een onoverzichtelijke, scherpe bocht; pas hier je snelheid aan en houd rekening met tegenliggers.
• Tussen knooppunt 70 en 11 is het (onverharde) pad erg smal; pas hier je snelheid aan en houd rekening met tegenliggers en ga bij voorkeur achter elkaar fietsen.
Toegankelijkheid: deze route is in ongeschikt voor extra brede fietsen (driewielers, bakfietsen, etc.) vanwege bovengenoemde smalle paden/doorgangen.
Wijchen ligt op de grens van twee landschappen. De zandgronden in het oosten werden al in prehistorische tijd bewoond. Na de Romeinse tijd woonde er juist niemand en raakte het overwoekerd door bossen. Pas in de Karolingische tijd werd het woeste land opnieuw ontgonnen vanuit het dorp aan het Wijchense Maasje, een oude Maasarm. Het eerste kasteel Wijchen werd vermoedelijk rond 1350 gebouwd. Het is later verschillende malen verwoest. Het kasteel kreeg in de 17e eeuw zijn huidige vorm en huisvest nu de raad- en trouwzalen van de gemeente en een museum.
De Berendonck is een in 1976 aangelegd gebied met recreatieplassen. Iets verder ligt het Wijchens Ven, dat eigenlijk geen ‘ven’ is, maar een oude, verveende rivierarm. Het natuurgebied de Overasseltse en Hatertse Vennen bestaat uit beboste rivierduinen (of donken) afgewisseld met voedselarme vennen. Dat er al heel lang bewoning op de donken is, bewijzen de vele Romeinse en pre-Romeinse vondsten die er zijn gedaan.
De buurtschap Boskant doet zijn naam eer aan: het ligt tegen de rand van de beboste (rivier)duintoppen. Deze duinen vormen in het lage rivierlandschap vanouds ideale plekken om te wonen. Het gehucht Lunen, dat bestaat uit een paar oude boerderijen, ligt op zo’n donk en steekt duidelijk boven z’n omgeving uit.
Het alleraardigste Balgoy ligt veilig op een hoge oeverwal aan een grote meander van de Maas. Nadat de rivier een andere route had gekozen, verzandde de oude bedding, de huidige Broekersloot. Na het dorp fiets je over de Maasbandijk die met een brede boog langs de Loonse Waard loopt. Het uitzicht wordt hier ontsierd door de rokende schoorstenen van de bedrijven die zich in de uiterwaarden hebben gevestigd.
Hernen ligt op een uitloper van de stuifzandrug. De structuur van het kerkdorp wordt grotendeels door het middeleeuwse Kasteel Hernen bepaald. De imposante 19e-eeuwse T-boerderij met Vlaamse schuur De Zandberg ligt op een oude oeverwal, die bij hoog water altijd droog bleef. Verderop ligt aan de Molendijk de 18e-eeuwse molen van Batenburg. Het is een gesloten standerdmolen met achtzijdige stenen onderbouw en een houten kast en kap.
Batenburg heeft de sfeer van een kasteeldorp behouden en is rijk aan monumenten. Slot Batenburg werd in de 11e eeuw gebouwd. De heren van Batenburg gedroegen zich als zelfstandige vorsten binnen het Duitse keizerrijk en waren gelijk aan de hertogen van Gelre en Brabant. In Uitbaeterij De Viersprong kan je een wandelroute van het dorp kopen. Op weg naar knooppunt 70 ligt links de eendenkooi Batenburg, een van de weinige eendenkooien waar nog actief op eenden wordt gejaagd.
Van varkens naar escartgots (‘wijngaardslakken’), dat is toch wel een onverwachte wending. Eerlijkheid gebied te zeggen dat de slakken een bijproduct zijn. Op De Kleine Heerlijkheid in Horssen is in 1998 inderdaad het roer omgegaan en werd gestopt met de varkensfokkerij. Tot zover klopt het verhaal. Echter, de familie Fransen had het lef om de bodem om te vormen en in ons kikkerlandje met de wijnbouw te starten. De escargots deden ze er voor de lol bij, dat sloot zo leuk aan bij de wijnranken. Inmiddels zijn de open dagen een groot succes, worden er rondleidingen gegeven en is De Kleine Heerlijkheid een trouwlocatie. De wijnranken zijn dan ook een lust voor het oog. En de wijn? Die streelt de tong, evenals de escargots! (www.kleineheerlijkheid.nl)
De Kapelberg in Bergharen is een oude bedevaartplaats. De kapel staat op een hoge rivierduin, samen met de beltmolen uit 1904. Iets verderop liggen de De Groene Heuvels, een drukbezocht recreatiegebied.