Fietsveiligheid route-informatie: houd op deze route rekening met onderstaande punten; pas je snelheid aan, houd rekening met tegenliggers en ga waar nodig achter elkaar rijden.
• Op Vlieland zijn de meeste fietspaden schelpenpaden, dus halfverhard; houd hier rekening mee bij plotseling remmen en pas je snelheid aan.
• Het Pad van de Staatsschuur is een grindpad; houd hier rekening mee.
• In de duinen kun je last hebben van hinderlijk overhangend (zwiepend) groen.
• Een extra aandachtspunt zijn tegenliggers met een fietskar: die zijn breder dan gemiddeld; stap zo nodig af om bij het uitwijken niet van het pad te raken en ten val te komen.
Toegankelijkheid: deze route is in principe geschikt voor extra brede fietsen (driewielers, bakfietsen, etc.), mits men rekening houdt met bovenstaande punten.
1. Vanaf VVV ri oost. P 23215 la Stortemelk. 20 m na sportveld la fietspad (Dreef). Driesprong ra fietspad, rd langs Eurekagebouw. Einde ra, Badweg. Kruising met bushalte la, Kampweg. P 23210 la, fietspad. P 23208 ra (Ankerpad/Kantonnierspad). P 21774 ra, Veenpad. P 21754 rd, Malgumpad. P 21752 la Posthuys.
2. P 21753 ra, Polderweg. Einde ra (steil!), strand. Terug naar P 21753.
3. P 21753 rd Postweg, Bomenland. Na 1250 m einde Bomenland, klein open duingebied. Na 400 m klein weiland voor bossen. Voor weiland la, klinkerpad langs Oude Kooi. Einde la, Postweg.
4. P 21755 la, Pad van Twintig, klinkerpad. P 21754 ra Veenpad. P 21774 rd, Pad van Dertig. P 21757 la Dorp. P 21775 la Dorp. Na ca. 700 m bosrand la, fietspad (Pad van de Staatsschuur). Na 800 m uitzichtpunt. Verderop bij P 23209 ra (Lange Baan). P 23211 ra, Badweg. In Oost-Vlieland, bijna in het dorp op de kruising bij P 23216 ra. Bij het Vuurtorenpad de fiets laten staan om even een bezoekje te brengen aan de vuurtoren en de Kaasbunker.
5. Na bezoek de straat (Willem de Vlaminghweg) uitrijden en rechts aanhouden, verder tot P 23212. Hier la fietspad over de Waddendijk. Einde fietspad ra, door de stormkering (Havenweg). Weer terug naar de VVV.
Oost-Vlieland is Vlielands enige dorp en heeft een beschermd dorpsgezicht met 39 monumentale gebouwen. Hieronder bevindt zich Tromp’s Huys (1575), thans een oudheidsmuseum (Dorpsstraat 99, www.trompshuys.nl).
De Nicolaaskerk (1607) is uniek: het meubilair is vervaardigd uit scheepsonderdelen. Een kroonluchter is geschonken door Michiel de Ruyter. In de kerk staan walviskaken, restproducten van de walvisvangst. Vlieland was relatief arm; walviskaken fungeerden als grafpaal op het kerkhof. Naast de kerk staat het architectonisch bijzondere Armhuis (1662).
Vanuit Het Posthuys werd post via Texel naar Amsterdam verzonden en omgekeerd. Met paard en wagen naar De Vliehors, per boot naar Texel. Het Posthuys is nu een aangenaam hotel-café-restaurant.
De Kroon’s Polders en de Meeuwenduinen zijn belangrijke broed- en foerageergebieden. In de Meeuwenduinen broeden veel (kok)meeuwen (voorjaar).De Kroon’s Polders herbergen ca. zeventig vogelsoorten. Door gedeeltelijke verzilting is kwelderlandschap ontstaan met zeldzame verhouding zoet/zout water en bijzondere vegetatie. Het is de moeite waard om even van de route af te wijken en naar de vogelkijkhut te gaan, een must voor vogelliefhebbers! (Weg/fietspad altijd open, pad naar de vogelkijkhut ook toegankelijk, wandelingen door de rest van het gebied alleen met gids: VVV Vlieland, tel. 0562-451111, www.denoordwester.nl).
De Vliehors is een enorme zandvlakte, 25 km². Hier lag het dorp West-Vlieland, dat in de 18e eeuw in zee verdween. De luchtmacht oefent hier regelmatig met bommenwerpers (mogelijk geluidshinder). Alleen in het weekend toegankelijk.
Zeelieden met besmettelijke ziekten werden vroeger op Dodemansbol aan land gezet. Ze mochten het dorp niet in, crepeerden en werden in een speciaal graf begraven.
Vuurboetsduin (40 m) is Vlielands hoogste punt, met een geweldig panorama. Voor 1836 brandde hier een kolengestookt vuur als baken voor de scheepvaart. Nu staat er de vuurtoren (18 m).
Onder het duin ligt een oude bunker verscholen, gebouwd als onderdeel van de Atlantikwall. De hoge luchtvochtigheid in de bunker bleek uitermate geschikt voor het rijpen van kaas. Er wordt een kaasspecialiteit gemaakt met zeewier dat rondom Vlieland wordt geoogst (wo. 14-16, za. 10.30-12 uur, www.zeewierkaas.nl).
