ANWB HomepageSleenerzandroute
Nederland, Drenthe, Orvelte
- 78
- 97
- 90
- 91
- 99
- 85
- 63
- 92
- 67
- 7
- 33
- 73
- 75
- 77
- 59
- 66
- 78
Het landschap in het hart van Drenthe kent volop variatie. Bos, eeuwenoud boerenland, jonge ontginningen, graasgebieden met Schotse hooglanders en een kanaal, deze route komt er allemaal langs. Naamgever is het Sleenerzand, een gemengd bos met naald- en loofbomen aan de rand van Schoonoord. Het sluit aan op het Orvelterveld, dat deel uitmaakt van het historische landschap rond Museumdorp Orvelte. Het dorp zelf toont een Drentse boerengemeenschap anno 1900. Daartegenover staat Witteveen, het jongste dorp van Drenthe, dat toch zijn eigen charme heeft.
Let op: in de kern van Orvelte geldt een parkeerverbod. Parkeren kan op een van de twee parkeerplaatsen net buiten het dorp (€ 3,00 per dag, betalen met pinpas).
Fietsvlog: ANWB-college Marieke fietst de Sleenerzandroute
Hobbeldehobbel over de hei, langs boerderijen en een museumdorp vol mekkerende lammetjes. Even afstappen om een lokale specialiteit te proeven en weer richting Schotse hooglanders.
Fietsveiligheid: houd op deze route rekening met onderstaande punten; pas je snelheid aan, houd rekening met tegenliggers en mederecreanten en ga waar nodig achter elkaar rijden.
• Een klein traject van de knooppuntenroute gaat door een gebied waar ook een mountainbikeroute ligt.
• Tussen 91-99-85 gaat de route over een smalle rijbaan met relatief veel verkeer; het is het verstandigste om hier achter elkaar te gaan fietsen.
• Tussen 33-73-75-77-59-66 gaat de route over smalle tot zeer smalle (asfalt)paden door het bos, met enkele hobbels vanwege omhooggekomen boomwortels; ook moet je door een fietssluis (hek).
• Tussen 59-66 bevindt zich een onoverzichtelijk oversteekpunt (Orvelderveld).
Toegankelijkheid: deze route is ongeschikt voor extra brede fietsen (driewielers, bakfietsen, etc.) vanwege bovengenoemde punten en smalle paden.
Monumentale boerderijen, ambachtelijke bedrijven, straten met kinderkopjes en houten lantaarnpalen bepalen de sfeer in Museumdorp Orvelte. Toegang tot het nostalgische boerendorp – waar ‘gewoon’ mensen wonen – is gratis. Voor een bezoek aan de opengestelde boerderijen of werkplaatsen wordt een kleine bijdrage gevraagd. Ook buiten het dorp is het oude landschap zo goed mogelijk gereconstrueerd. Er liggen heidevelden, hooilanden, essen en aan het eind van de middag keert een kudde terug naar de schaapskooi aan de rand van Orvelte. Links van de weg verwijst een bordje naar een nagebouwde boerderij uit de ijzertijd (ca. 200 jaar v. Chr.).
Langs de Hoofdstraat is goed te zien dat Westerbork van een kleine boerengemeenschap is uitgegroeid tot een belangrijk toeristendorp. Aan horecagelegenheden is in elk geval geen gebrek. De naam Westerbork is ook bekend van het voormalige Kamp Westerbork, dat 12 km ten noorden van het dorp ligt (niet langs de route). Vanuit dit kamp werden in de Tweede Wereldoorlog 107.000 Joden en andere gevangenen naar concentratiekampen gedeporteerd.
Ten zuiden van de N381 maakt het oude boerenlandschap plaats voor jonge ontginningen. Het dorp Witteveen bestaat pas sinds 1926. In dat jaar werden de eerste werklozen – na een strenge selectie – naar de woeste grond gestuurd om deze geschikt te maken voor de landbouw of bebossing. De arbeidershuisjes staan er nog, samen met grote boerderijen die aantonen dat een aantal ontginners zich kon opwerken tot boer. Bij Wezup komt de route terug op het ‘oude’ land, zoals blijkt uit de eeuwenoude boerderij.
Net als bijna alle bossen in Drenthe is het Sleenerzand in de eerste helft van de vorige eeuw bebost in het kader van de werkverschaffing. De naaldboomstekjes werden stuk voor stuk met de hand ingeplant. Nu groeien er ook loofbomen, waardoor het bos veel gevarieerder is geworden. Even na knooppunt 77 gaat rechts een wandelpad naar de Kielse Kei. Het is een van de grootste zwerfkeien van Drenthe, hoewel dat door de ligging tussen de struiken niet zo lijkt. De kei is honderdduizenden jaren geleden door gletsjers uit Zweden meegenomen en hier achtergelaten. Halverwege knooppunt 59 passeer je een gebied waar Schotse hooglanders grazen.
Even na knooppunt 66 rijd je langs het Orvelterzand. Dit natuurgebied wordt begraasd door Schotse hooglanders, die u dan ook onderweg tegen kunt komen.Verderop steekt u het Oranjekanaal over. In 1853 ging de eerste spade in de grond voor de aanleg hiervan. De investeerders hoopten hun geld terug te verdienen met de verkoop van turf en de zwerfkeien die ze tegenkwamen, maar door allerlei tegenslagen heeft het kanaal nooit goed gefunctioneerd. In 1923 is het nog een keer verbreed en uitgediept, maar in 1976 werd besloten het kanaal definitief te sluiten voor de scheepvaart. Talrijke planten en dieren profiteren sindsdien van de rust rond het kanaal.