ANWB HomepageOmmelanderroute
Nederland, Groningen, Loppersum
- 61
- 62
- 57
- 6
- 56
- 20
- 21
- 94
- 55
- 2
- 54
- 68
- 7
- 58
- 67
- 61
Ten noordoosten van de stad Groningen ligt de Woldstreek: een laaggelegen gebied waarin zich een uitgestrekt veen- en moerasgebied ontwikkelde. De grotere dorpen op deze route, Stedum en Ten Boer, zijn zeer oude wierdendorpen die vanaf 600 v. Chr. ontstonden op de kwelderruggen in het gebied. Vanaf de 13e eeuw werd dit gebied systematisch ontgonnen, waarbij de kloosters een leidende rol speelden. Onder meer het dorp Garmerwolde (wolde betekent moerasbos) ontstond in die tijd. Door de ontginning daalde de bodem zo sterk dat een dijk moest worden aangelegd om het water te keren: de Wolddijk, een van de oudste waterbouwkundige werken van Noord-Nederland. De Wolddijk ligt op verschillende plaatsen nog duidelijk herkenbaar in het landschap. Het veen is bijna overal afgegraven en verdwenen; alleen onder de kerk van Thesinge is nog een restant aanwezig.
Startpunt: 200 meter van het startpunt, in de Lagestraat, net voor het voetgangersgebied van de kern van Loppersum, zijn parkeerplaatsen.
NB Onderweg kun je zeskante ANWB-bordjes tegenkomen van de 'Ommelanderroute', dat kan verwarrend zijn; negeer deze en volg de knooppunten!
Fietsveiligheid route-informatie: houd op deze route rekening met onderstaande punten.
• Bij knooppunt 62 bevindt zich een onhandige oversteek over de drukke N996; aan de overzijde bevindt zich een hek waarvoor je moet afstappen om het te kunnen passeren.
• Ttussen 67 en 61, bij het binnenrijden van Loppersum, gaat de route over een smal pad; houd hier rekening met tegenliggers en ga waar nodig achter elkaar rijden.
Toegankelijkheid: deze route is in principe geschikt voor extra brede fietsen (driewielers, bakfietsen, etc.), mits men rekening houdt met bovenstaande punten. Het smalle pad tussen 67 en 61 kun je te vermijden door eerder bij knooppunt 58 (in Winneweer) naar 59 te rijden, en vanaf daar naar 61.
In het beschermde dorpsgezicht van Stedum staat de forse romaans-gotische Bartholomeuskerk. De zadeldaktoren dateert van de 13e eeuw en heeft een klokkenstoel uit de 15e eeuw. Het pronkstuk van de kerk is de marmeren graftombe van Adriaan Clant, in 1672 gemaakt door de beroemde beeldhouwer Rombout Verhulst. Jonker Adriaan Clant was een bewoner van de borg Nittersum te Stedum. Bijzonder fraai zijn ook de 15e-eeuwse gewelfschilderingen (apr.-okt. za 13-16 uur; daarbuiten bezichtiging via aangegeven sleuteladressen, www.bartholomeuskerkstedum.nl).
De Borgweg in Lellens herinnert aan de borg Huis te Lellens, gebouwd in de 15e eeuw en gesloopt in de 19e eeuw. Het enige overgebleven gebouw, het voormalige schathuis, staat aan de Borgweg 15. Het is nu een boerderij. Overgebleven is ook de oprijlaan naar het vroegere borgterrein.
Het gehucht Oosterdijkshorn (Diekshörn) met z’n sluisje ligt aan het Westerwijtwerdermaar. Het streekje is genoemd naar de bijna haakse bocht die de Wolddijk hier maakt (‘horn’ of ‘hörn’ is het Groningse woord voor hoek). De brug heet de Dijkshornerklap.
Tot de 19e eeuw woonde de bevolking van Thesinge voor het grootste deel aan het Thesingermaar. Na die tijd breidde het dorpje zich uit langs de doorgaande wegen. Thesinge heeft een beschermd dorpsgezicht.
Voorbij Lageweg fietst u over de Stadsweg naar Ten Boer. Reeds in de 13e eeuw liep hier een verbinding die de stad Groningen met de Eems verbond. Niet voor niets bestaat in Groningen het gezegde ‘zo old as Stadsweg’. Toen aan het begin van de 15e eeuw het Damsterdiep werd gegraven, boette de Stadsweg aan betekenis in.
Beeldbepalend voor het dorpsgezicht van Ten Boer is de ‘Widde Meuln’. Deze werd als pelmolen
gebouwd in 1839. In 1855 werd de molen tevens uitgerust als korenmolen (open: wo en za 13-17 uur en verder als de wieken draaien, www.groningerlandschap.nl).
Woltersum is van oorsprong een radiair wierdedorp, maar bestaat nu voornamelijk uit lintbebouwing langs het water van de Lustige Maar. Café De Witte Brug is een authentiek café.
Oorspronkelijk werd Wittewierum Werum genoemd, hetgeen hoogten betekent. De toevoeging witte komt van de witte kleding van de monniken van het klooster Bloemhof uit 1213. Het dorp en het klooster zijn vooral bekend geworden door de beroemde kroniek van Emo en Menko uit de 13e eeuw.
Voorbij Ten Post voert de route langs het Damsterdiep. Dit gedeelte werd rond 1100 gegraven. Door de open verbinding met zee is het door de invloed van eb en vloed gaan slingeren.