Midden-Betuweroute
Nederland, Gelderland, Echteld
De Midden-Betuweroute maakt een grote lus door het hart van de Betuwe die u laat kennismaken met alle facetten van het Betuwse landschap. Tussen Kesteren en Opheusden fietst u langs de uiterwaarden van de Neder-Rijn. De drukbevaren Waal biedt een andere aanblik. Om de rol als transport-as tussen Rotterdam en Duitsland te kunnen blijven vervullen, is flink geïnvesteerd in verbreding en verdieping van de rivier en in de aanleg van overnachtingshavens.
Startpunt: vanaf de carpoolplaats rechtsaf richting knooppunt 5.
Fietsveiligheid route-informatie:
• Op deze route bevinden zich soms scheidingspaaltjes op de paden.
• In het recreatieseizoen – en speciaal in de bloesemtijd – kan het erg druk zijn op deze route; houd rekening met medeweggebruikers en ga waar nodig achter elkaar fietsen.
Toegankelijkheid: deze route is geschikt voor extra brede fietsen (driewieler, bakfiets).
Uit het Lingemeer werd een deel van de 6,8. miljoen m3 zand gewonnen die nodig waren voor de aanleg van de Betuweroute.
Den Eng is een klein landgoed met een oud parkbos, gelegen op een vruchtbare stroomrug. Het Streekmuseum Baron van Brakell (Provincialeweg 21, Ommeren, www.streekmuseumbaronvanbrakell.nl, 0344 - 60 74 31, apr.-okt. wo-vr 13-17, za 11-17 uur) omvat onder meer een heemkundig museum dat de herinneringen aan de oude Betuwse landbouwcultuur bewaart.
Kesteren was in de Romeinse tijd een belangrijk steunpunt aan de militaire verbindingsweg van Nijmegen naar de Noordzee. Het vormt – samen met Opheusden – het centrum van boomkwekerijen en proefbedrijven voor de fruitteelt.
Fort Spees maakte deel uit van de verdedigingslinie tussen Kesteren en Ochten. In 1950 werd de linie opgeheven en vrijwel geheel afgegraven.
Al vóór de jaartelling woonden er mensen op de plek waar nu het landgoed en het kasteeldorp Hemmen liggen. De geschiedenis van het landgoed en het kasteel gaan echter terug tot de 12e eeuw. Het dorp is op een terp gebouwd, omgeven door bos. Bomen zijn zeldzaam in het open Betuwe-landschap, daarom springen het landgoed met zijn statige bossen en het park in Engelse landschapstijl direct in het oog. Eerst woonde de landheer in het kasteel, later in een landhuis dat in 1945 tijdens de slag om Hemmen werd verwoest.
Hemmen is echter nog springlevend, want er zijn maar liefst drie biologische boerenbedrijven, plus een biologische winkel-annex-terras. Omdat de stichting die het landgoed beheert Hemmen wil houden zoals het is, krijgen uitbreidingsplannen geen kans. En dat is maar goed ook, want het zicht op Hemmen is de moeite waard. De kasteeltuin is van mei t/m oktober open voor bezoek (www.kasteeltuinhemmen.nl).
In de kerktoren in Dodewaard is een kopie van de grafsteen van een Romeinse soldaat ingemetseld.
De tekst luidt: ‘Marcus Traianus Gumattius, Gaiso’s zoon, oudgediende van de ruiterafdeling van Afrika, heeft bij testament deze grafsteen laten plaatsen’. De originele steen werd overgebracht naar het Rijksmuseum voor Oudheden in Leiden.
Ten westen van Ochten bevond zich de ‘scheur van Ochten’, een scheur in de dijk die de aanleiding vormde voor de evacuatie van het dorp in 1995. Deze scheur had zich echter in 1920 en 1926 ook al geopenbaard en bestond dus al ruim zeventig jaar. Vele duizenden mensen verlieten op last van de provinciale rampenstaf van Arnhem in paniek huis en haard. Dankzij het harde werk van vele militairen, die de dijk met zandzakken versterkten, hield de dijk stand. Het water zakte en de bewoners mochten na enkele dagen terugkeren.
Bij IJzendoorn ligt een grote overnachtingshaven van Rijkswaterstaat met een capaciteit van 70 schepen. Het is een voomalig zandwinningsgat dat is omgebouwd tot uitwijkhaven voor de binnenvaart: “Overnachtingshavens zijn rustplaatsen waar binnenschepen veilig kunnen overnachten”. Vanwege de goede kwaliteit van de voorzieningen is deze haven zo populair bij binnenschippers, dat de haven tegen capaciteitsproblemen aanloopt.
