ANWB HomepageEemlandroute
Nederland, Utrecht, Baarn
- 16
- 21
- 95
- 25
- 11
- 3
- 50
- 6
- 7
- 55
- 92
- 18
- 9
- 75
- 10
- 73
- 72
- 15
- 17
- 64
- 63
- 22
- 16
In het volle westen van Nederland zijn er maar weinig plekken die zo open en vrij van bebouwing zijn als het Eemland. Bewoning was vroeger niet mogelijk. Regelmatig overstroomde de Zuiderzee de veenpolders langs de Eem. De dijken boden geringe tegenstand; vele wielen getuigen nog van doorbraken. Na de afsluiting van de Zuiderzee in 1932 behoorden de overstromingen tot het verleden. Via Eemnes en Spakenburg doorkruist de route het wijde Eemland. Naast de openheid is er de beslotenheid van de zandgronden.De route is op zondag minder leuk: waar op andere dagen soms mensen in klederdracht zijn te bewonderen, is het dan uitgestorven vanwege de zondagsrust.
Veerpont Eemdijk-Eemnes
Het pontje naar Eemnes vaart niet op zondag, niet van nov-feb, en mrt en okt slechts beperkt (kijk voor de actuele vaartijden op veerponten.nl). In dat geval kun je het beste de volgende alternatieve route nemen: 21-20-19-08-12-11; vanaf daar de gewone route verder volgen.
LET OP: rond Baarn kun je nog een enkel oude zeskant routebordje tegenkomen; negeer die en volg de knooppunten.
Fietsveiligheid: houd op deze route rekening met onderstaande punten; pas je snelheid aan, houd rekening met tegenliggers en mederecreanten en ga waar nodig achter elkaar rijden.
• Tussen 25-11 gaat de route over (zeer) smalle paden.
• Tussen 63-22 gaat de route over (zeer) smalle paden.
• Tussen 22-16 voert de route door het bos over smalle schelpenpaden.
Toegankelijkheid: deze route is in ongeschikt voor extra brede fietsen (driewielers, bakfietsen, etc.) vanwege bovenstaande smalle paden.
Aan de rand van Baarn ligt Landgoed Groeneveld. Het werd in het begin van de 18e eeuw aangelegd in een strakke (Franse) stijl. In de 19e eeuw maakte die plaats voor de vloeiende lijnen van de Engelse landschapstijl. Kasteel Groeneveld werd rond 1710 gebouwd en was tot 1940 particulier bezit. Huis en landgoed zijn vaak van eigenaar veranderd. Nu is het in handen van Staatsbosbeheer als ‘buitenplaats voor mens en natuur’. Er zijn rondleidingen en tentoonstellingen, en er worden regelmatig concerten gegeven. Kasteel en landgoed, met kruiden- en moestuin, zijn opengesteld voor publiek (di-zo 11-17 uur).
Het besloten karakter van Baarn maakt na de snelweg plaats voor het weidse uitzicht vanaf de Wakkerendijk over de strakverkavelde veenpolders. Achter deze dijk waren de boerderijen veilig tegen overstromingen van de Zuiderzee.
De oude kern van Eemnes bestaat uit de Kerkstraat met 17e-eeuwse woonhuizen, die uitkomt op de Wakkerendijk. Langs de Eemnesservaart loopt een pad naar de oude Eemnessersluis en het haventje. Hier ligt een fraaie boerderij op een verhoging. Vermoedelijk is deze verhoging een restant van een oud dijkenstelsel. Het oude gemaal is in 1880 als stoomgemaal gebouwd en in 1926 ‘gemoderniseerd’ tot elektrisch gemaal. De 95 jaar oude pompen zijn bewaard gebleven en vormen het fundament van de benoeming tot Rijkmonument. Het gemaal werd 2006 gerestaureerd en sindsdien zijn er af en toe demonstraties.
Langs de zomerdijk herinneren waterplassen (wielen) aan vroegere dijkdoorbraken. Vroeger lag de bebouwing van Eemnes langs deze zomerdijk. Maar het water was sterker; de bewoners trokken zich terug achter een tweede dijk – de Wakkerendijk. Langs de Eem liggen veel natte graslanden die erg in trek zijn bij bepaalde soorten weidevogels. In het voorjaar nestelen hier veel grutto’s. Ook tussen de Eemdijk en het IJsselmeer liggen diverse wielen, nu rustieke viswatertjes.
Op de oude Zuiderzeedijk die tot de voltooiing van de Afsluitdijk in 1932 een zeewerende functie had, is het zeezicht veranderd in een ‘nieuwland’-blik op zuidelijk Flevoland. Aan de overzijde van het Eemmeer ligt een groot windmolenpark.
Spakenburg was een vissersplaats aan de Zuiderzee, maar na 1932 kwijnde de visserij weg. Nu is de haven een verzamelplaats voor bruingeteerde botters met een nieuwe, recreatieve functie. De houten scheepshelling is nog in gebruik. Buiten Spakenburg gaat de route eerst over de Zuiderzeedijk en dan langs de Laak, een eeuwenoude afwateringssloot. Nabij Amersfoort maakt de openheid van het veenland plaats voor (restanten van) het hagenlandschap dat op zandgrond ligt.
Als ergens de kritiek op de monotonie van nieuwbouwwijken wordt gelogenstraft, dan is het wel in de wijk Kattenbroek in Amersfoort. Stedenbouwkundige Ashok Bhalotra ontwierp de wijk aan de hand van het thema ‘reizen en thuis zijn’. Een cirkel – zo groot als de oude historische kern van Amersfoort – doorsneden door een kruis, vormt het grondpatroon van de wijk.
Na de opening van de spoorlijn Amsterdam – Amersfoort werd Baarn het woonoord van rijke Amsterdammers. Fraaie villa’s gaven het dorp een statige, weelderige aanblik.