De Liemers-route

Extra routeaanwijzing: de parkeerplaats bevindt zich net na knooppunt 50 en de A12. Ga vanaf de P rechtsaf het fietspad langs de doorgaande Doesburgseweg op; je fietst dan meteen richting het startknooppunt 51.

Fietsveiligheid route-informatie: houd op deze route rekening met onderstaande punten; pas je snelheid aan, houd rekening met tegenliggers en ga waar nodig achter elkaar fietsen.
• Algemeen: op deze route kom je regelmatig rood-witte scheidingspaaltjes tegen in het midden van het fietspad; wees hierop bedacht!
• De route gaat deels over dijkweggetjes met veel autoverkeer.
• Tussen knooppunt 24 en 38 ligt het asfalt aanzienlijk hoger dan de berm; zorg dat je hier niet van de weg raakt!
• Tussen knooppunt 41 en 08 gaat de route over een halfverhard pad dat na regenval erg modderig kan zijn.
• Bij knooppunt 16 steekt de route een drukke weg over; kijk hier goed uit.
• Tussen knooppunt 51 en 53 steekt de route een drukke kruising over (Oostsingel/Helhoek); goed uitkijken.

Toegankelijkheid: deze route is inprincipe geschikt voor extra brede fietsen (driewielers, bakfietsen, etc.). Wel kan het traject tussen 41 en 08 na regenval erg modderig zijn. Alternatief: ga bij 41 rechtdoor via de Doesburgseweg; volg deze tot in Loil en ga bij de wegwijzer rechtsaf, Weemstraat. Je rijdt nu weer op de route, richting knooppunt 07.

De Liemers is het gebied tussen Rijn, Gelderse IJssel, Oude IJssel en de landsgrens. Het is een fraai open landschap met veel oude oeverwallen. Vanwege de aanwezigheid van rivierklei, die Nederland bereikte via de Rijn, zijn er veel steenfabrieken. De hoofdplaats van De Liemers is Zevenaar.Zoals veel plaatsen in De Liemers was Zevenaar vroeger Duits bezit. Tot 1816 hoorde het bij Pruisen.

Uit archeologische vondsten blijkt dat de latere havezate De Loowaard al in de Romeinse tijd een militaire vesting moet zijn geweest. De omgrachte adellijke woning heeft twee evenwijdige zadeldaken, restanten van pinakels aan de zuidgevel en natuurstenen banden en lijsten aan de oostgevel. Aan denoordoosthoek prijkt een karakteristieke Kleefs-Gelderse achtkantige traptoren.

Langs de Loodijk liggen enkele grote wielen, of waaien zoals ze in de Liemers genoemd worden. De Waai van Boerkom is in de 18e eeuw ontstaan na een dijkdoorbraak. Een informatiepaneel geeft uitleg over het landschap en het ontstaan van de waai.

Het punt waar de Rijn splitst in NederRijn en IJssel is een van de belangrijkste verdeelpunten van rivierwater in Nederland. In het uiterwaardengebied de Hondsbroeksche Pleij is een nieuwe dijk aangelegd en een nevengeul gegraven om het gebied voor hogere afvoer geschikt te maken. Het gedeelte van de uiterwaarden dat vaker onder zal stromen is heringericht als natuurgebied. Door middel van een groot betonnen 'regelwerk' in de geul kan bij hoogwater de waterverdeling tussen Nederrijn en IJssel worden bijgestuurd. De dijk is ingericht als fietsroute en een nieuw gemaal achter de dijk is als kunstwerk vormgegeven. Het is de moeite waard om even door te fietsen tot de dijk voor een mooi uitzicht op de splitsende rivieren.

Vanaf de IJsselbandijk in Lathum kijkt u uit over de uiterwaarden van de Gelderse Vallei, links de Koppenwaard, rechts de Lathumsewaard. Toen begin 1995 de rivierstanden bij Lobith het uitzonderlijk hoge peil van NAP + 16,68 m bereikten, besloot men de dijken te verhogen, uit angst dat de wind het rivierwater over de kruinen zou blazen. Hier bij Lathum gebeurde dat over een lengte van 1650 m met strobalen van maar liefst 90 kilo.

Het grote plassengebied Rhederlaag kon ontstaan na 1969 door herkanalisatie en het afsnijden van een rivierarm van de IJssel, om de rivier beter bevaarbaar te maken. In de hierdoor ontstane dode arm van de IJssel werd vanaf 1988 het recreatiegebied Rhederlaag aangelegd, dat door zandwinning uitgroeide tot een inmiddels 300 ha groot watergebied met vijf stranden, een jachthaven, bungalowparken en horeca.

De naam van Landgoed Wielbergen langs de IJssel is waarschijnlijk afgeleid van het woord ‘wiel’, een kolkgat dat ontstaat als gevolg van een dijkdoorbraak. Het huidige victoriaanse landhuis werd rond 1870 gebouwd en was na het overlijden van de laatste bewoner, Vivian baron Brandsen, in 1966 in gebruik bij de stichting Philadelphia Zorg voor de opvang van mensen met een beperking. Op het landgoed was tevens een winkel, kruiden- en rozentuin en een theetuin. Inmiddels zijn alle bewoners verhuisd naar de nieuwe Philadelphia-locatie in Brummen en is het landgoed gesloten voor het publiek.