Tips voor een dagje uit op de Veluwe

Natuur, kunst en cultuur op De Hoge Veluwe

Nationaal Park De Hoge Veluwe bestaat uit 5500 hectare bos, heidevelden, grasvlakten, zandverstuivingen en veel wild. Kijk onderweg niet gek op als je herten, moeflons (wilde schapen) en wilde zwijnen tegenkomt. Andere hoogtepunten van het park zijn het Kröller-Müller Museum - met de een na grootste Van Gogh-collectie ter wereld - en het jachthuis Sint Hubertus van architect Berlage. Natuur, kunst en cultuur zijn dan ook de drie pijlers van De Hoge Veluwe. Duizenden bezoekers per jaar komen hier wandelen en fietsen. Je mag je eigen fiets meenemen, maar het park stelt ook gratis (witte) fietsen ter beschikking.

De Veluwezoom: Het oudste park van Nederland

Langs de oostgrenzen van De Hoge Veluwe ligt het oudste park van ons land. Het Nationaal Park De Veluwezoom strekt zich uit over de gemeenten Arnhem, Rheden en Rozendaal. Hier vind je zo goed als ongerepte natuur met bossen, heidevelden, zandverstuivingen en landgoederen. Centraal in het park ligt de bekende Posbank. Nergens anders op de Veluwe zijn zoveel heuvels en heb je zo'n mooi uitzicht. Een paradijs voor wandelaars en fietsers. Met speciaal uitgezette routes voor hardlopers en mountainbikers.

Wild en vogels spotten 

In Afrika hebben ze de Big Five, maar tijdens deze Veluwe fietsroute bestaat de kans dat je drie van de Gelderse 'Grote Vijf' spot, namelijk het edelhert, de ree en het wild zwijn. Ga je zelf op wildwandeling? Je hebt het meeste kans om wild te spotten als je s ochtends vroeg of einde dag'op pad gaat. Doe donkere kleding aan, zorg dat je geen parfum of aftershave gebruikt, kies een zit- en spotplek (bijvoorbeeld een boom) met zicht op een wildwissel (dierenpaadje) en je gezicht in de wind. Maak zo min mogelijk geluid (ritselende papiertjes, klittenband van de verrekijker etc.) en heb geduld. Je kunt het beste focussen op beweging. Dat kan een blaadje aan de boom zijn door de wind, maar ook een dier! 

Op de Veluwe zie je niet alleen wild op de grond, maar ook in de lucht. In de IJsselvallei en in het Hoogwatergeulgebied komen veel verschillende soorten vogels voor. Je ziet er zwaluwen in de zwaluwwand en in de omringende weilanden ontdek je onder andere: tureluurs, buizerds, torenvalken, lepelaars, gele kwikstaarten, zilverreigers, grutto’s en aalscholvers. Neem je verrekijker dus zeker mee.

Grote en kleine musea

We noemden net al het bekende Kröller-Müller Museum en zo zijn er nog meer interessante musea te bezoeken. Aan de rand van de Veluwe bij Arnhem vind je het Nederlands Openluchtmuseum waar je je waant in het leven van de afgelopen twee eeuwen. Bekijk oude Nederlandse huiskamers, praat met ambachtslieden, proef smaken van vroeger en maak een ritje met een historische tram. Alle huizen, molens en boerderijen die je ziet zijn origineel.

Struinen door Apeldoorn of Arnhem

Combineer je dagje op de Veluwe met een bezoek aan een stad. Bijvoorbeeld Apeldoorn met de vele winkels en gezellige horeca. Houd je ogen open voor de Jugendstil-panden in de binnenstad of breng een bezoek aan het CODA museum met verschillende perspectieven en dimensies in papierkunst. Bij Paleis Het Loo bewonder je de barokke paleistuinen met fonteinen, beelden en bijzondere beplanting. Volg hier de ‘Oranje-wandeling’ langs de veldvijvers met het badpaviljoen, theepaviljoen en de Koninklijke botenhuizen.

Arnhem is ook een aanrader. In het beroemde Modekwartier draait alles om mode, design, kunst en eten. Wil je meer weten over de geschiedenis van deze stad, wandel dan met een gids door de Historische Kelders in de Rijnstraat. Of bezoek het Oorlogsmuseum om een beeld te krijgen van de gebeurtenissen in Arnhem tijdens de Tweede Wereldoorlog. In het artikel Wat te doen in Arnhem vind je nog veel meer tips.

Met kinderen naar de Veluwe

Ga samen met je kinderen wandelen of fietsen in Nationaalpark Hoge Veluwe en speel onderweg dierenbingo. Wie ziet als eerste een edelhert, damhert, ree, moeflon, wild zwijn, schotse hooglander, konijn en zandhagedis? Of ga op avontuur in Burgers’  Zoo met de grootste overdekte mangrove ter wereld. Hier wandel je door een tropisch regenwoud, de rotswoestijn van Arizona en de Oost-Afrikaanse savanne. Liefhebbers van apen moeten in de Apenheul in Apeldoorn zijn. Daar wonen er wel driehonderd waarvan de helft gewoon losloopt tussen de bezoekers. 

Koop je kaarten met korting voor Koninklijke Burgers’ Zoo of de Apenheul.

Hebben de kinderen meer zin in een pretpark of willen ze graag klimmen en klauteren? Julianatoren in Apeldoorn heeft meer dan zestig attracties, zoals Kabouterwonderland, de Tollende Hoed, de Dino Tour en de Zwevende Piraat. Voor een actief uitje in de natuur is Klimbos Apeldoorn een aanrader. Er zijn negen verschillende routes waarbij het niveau en de hoogtes verschillen per route. Je kunt er al vanaf 7 jaar komen klimmen.

Fietsen op de Veluwe

Ontdek Epe en Heerde op de oostelijke stuwwal van de Veluwe. Tussen het hoogste en het laagste punt zit een hoogteverschil van 43 meter, dat voor allerlei verschillende landschappen zorgt. Je fietst onder andere langs Landgoed Bonenburg, de zeskanten stellingmolen Werklust uit 1858 en de schaapskooi Epe-Heerde waar 130 schapen onderdak hebben. Een andere leuke route is de Hierdense poort vanaf Nunspeet. Hier fiets je in een verbindingszone tussen de droge Veluwe en de natte natuur aan het Randmeer. Het is de bedoeling dat herten via deze zone, met hulp van een wildviaduct en door een stuk te zwemmen, de weg naar Flevoland vinden.

Wandelen op de Veluwe

Vroeger was de streek rond Eerbeek en Laag-Soeren alleen weggelegd voor welgestelde lieden, nu geniet iedereen ervan. Bijvoorbeeld met de wandelroute Kuren op de Veluwe, met onderweg een pauzestop bij het sprookjesachtige landgoed Huis te Eerbeek voor koffie of lunch. Of beleef de geschiedenis van een monumentaal zendstation midden in de natuur tijdens een Rondje Radio Kootwijk. Ook zonder route is het fijn wandelen op de Veluwe. In het oeroude Speulder- en Sprielderbos tussen Garderen, Putten en Ermelo zijn de grote eikenbomen knoestig en deels met elkaar vergroeid. Hierdoor krijgt het bos een heel bijzonder aanzicht dat een prachtig decor is voor wandelingen. Liefhebber van wandelen en lekker eten? Happen en Stappen combineert wandelen en eten. Het idee: één wandelroute, twee restaurants en drie gangen. De wandelroute voert langs de restaurants en eindigt weer bij het startpunt. Kies voor een ochtend- als een middagarrangement.

Jachthuis St. Hubertus © Visit Veluwe

Autoroutes Veluwe

De autoroute Noord-Veluwe vanaf Garderen voert door een natuurgebied met bossen, heide en zandverstuivingen. Er zijn veel punten langs de route om uit te stappen en een mooie wandeling te maken. Of bezoek de tuinen van Paleis Het Loo of het Waterslot Cannenburch, gebouwd door veldheer Maarten van Rossem in 1543. 

Een andere tocht maak je met de Zuid-Veluweroute die in Ede begint. Je rijdt over heuvels die zijn gevormd in de ijstijd. Gletsjers uit Scandinavië zorgden hier 15.000 jaar geleden voor stuwwallen, waarop later oerbossen ontstonden. Ook aan bezienswaardigheden geen gebrek. Zoals het Nederlands Tegelmuseum - met werken van Maurits Escher, Karel Appel en een expositie van Marjolein Bastin - en Jachthuis St. Hubertys in Otterlo. Ook het 17e-eeuwse Kasteel Middachten in De Steeg is de moeite waard. 

Zandverhalen bewonderen

Zandverhalen laat de geschiedenis tot leven komen! Tijdens deze tentoonstelling worden Bijbelverhalen en actualiteiten met elkaar gemengd en omgetoverd tot zandsculpturen. Van farao’s en olifanten tot Bijbelse personages. De tentoonstelling bestaat uit drie hallen en is gevestigd in Elburg.