Veelgestelde vragen over gasflessen

Propaangas blijft tot ver onder het vriespunt (max. -42º C) bruikbaar. Dat betekent dat je met propaan zelfs in hele koude streken kunt stoken en koken. Gasvulstations in Noord-Europa vullen gasflessen dan ook met propaangas. Let erop dat gasslangen over het algemeen maar tot -30º C zijn ontworpen.

Bij butaangas ligt het vriespunt al bij -0,5º C, waardoor butaan in de praktijk onder 4º Celsius al niet meer bruikbaar is. In Zuid-Europa en andere warme landen vind je dan ook vooral butaangas, zoals de flessen van CampinGaz. Let erop dat meegebracht gas uit Zuid-Europa onder winterse omstandigheden stook- en kookproblemen kan veroorzaken.

Universele (DIN)gasflessen:
Dit type - vaak grijze - koopfles kun je in Nederland omruilen of laten bijvullen bij gasvulstations. Buiten Nederland kun je deze DIN-flessen in alle EU-landen laten bijvullen. In het geval van bijvullen betaal je alleen de gasprijs per liter.

Omruilflessen (statiegeldflessen):
Omruilflessen zijn meestal duurder dan DIN-flessen, omdat je ook betaalt voor keuring, onderhoud, afschrijving en transport van de gasfles. Gasvulstations hebben vaak een divers aanbod aan omruil(statiegeld)flessen van merken als Benegaz, Primagaz, Antargaz en Campingaz. Een omruilfles mag je in Nederland niet zelf (laten) bijvullen omdat je ze hoort om te wisselen voor een goedgekeurde fles. In het buitenland is de kans groter om dit type fles te laten bijvullen. Ook bij kampeerbedrijven kun je lege gasflessen voor een volle omruilen. Een enkel kampeerbedrijf heeft ook een eigen vulinstalatie.

Hoewel Nederland het grootste assortiment gasflessen zelf in de markt zet, is er geen enkele gasfles die je in alle landen van Europa kunt omruilen. Een zogenaamde DIN-gasfles kun je wel overal laten vullen.

Statiegeld of koopfles? Propaan of butaan? Keuze te over! Het goedkoopst ben je uit met een merkloze gasfles, die je tegen de gasprijs van dat moment kunt laten vullen bij elk gasvulstation in binnen- en buitenland. Of je kiest een duurdere omruil(statiegeld)fles, die je tegen betaling van de navulling omruilt voor een volle en niet hoeft te laten keuren of vullen. Om de keuze makkelijker te maken, hebben we een handig overzicht gemaakt van de belangrijkste kenmerken van de meest gebruikte gasflessen. Gesorteerd op gassoort, van de merken Primagaz, Campingaz, Benegas Light, Antargaz, Rijngas en een paar merkloze gasflessen. Vind hier het overzicht gasflessen.

Autogas (LPG= Liquified Petroleum Gas) is een mengsel van propaan- en butaangas. Autogas is geschikt voor apparatuur in campers. Houd er rekening mee dat je een LPG-gasfles niet mag vullen bij een tankstation in Nederland. Niet als dit een gewone gasfles is, maar ook niet als de gasfles een 80%-vulinrichting heeft. Gespecialiseerde gasvulstations bieden wel de mogelijkheid om LPG-tanks te vullen. Gebruik van autogas voor kookdoeleinden kan tijdens winterse omstandigheden onbedoelde problemen veroorzaken, omdat het butaangas dat in het autogas zit, kan condenseren in de gasleidingen.

Nee. In Europa voorkomende gaskranen op gasflessen zijn van het type DIN, Shell C, of Pol. Zo hebben Nederlandse flessen een DIN-gaskraan en Duitse een Shell C. Gasleveranciers proberen met eigen flessen, eigen ruilsystemen en soms zelfs afwijkende gasflessen en gaskranen (zoals snelkoppelingen) klanten aan zich te binden. Een paar tips:

• Kies alleen een bijzondere gasfles als je in de buurt van één ruilpunt blijft.
• Kies voor een DIN-fles (eventueel met een set verloopnippels voor vulstations) als je veel en langdurig reist door veel verschillende landen.
• Ga je altijd naar hetzelfde verre land? Overweeg dan een Nederlandse gasfles voor de reis en een lokale gasfles die je ter plaatse kunt ruilen of vullen.
• In Nederland gebruiken we in campers en caravans drukregelaars die passen aan een zogenaamde DIN-kraan, de afsluiter op de gasfles.

Niets wijst erop dat het is afgelopen met de 'oude vertrouwde' grijs/groene (merkloze) DIN-fles. Een aantal onafhankelijke gasleveranciers brengt jaarlijks tienduizenden nieuwe (5 kg) DIN-flessen op de markt. Je kunt de DIN-gasfles ook op veel plaatsen omruilen of navullen. Naast de gasprijs, betaal je meestal zo’n € 2,50 voor het verschil in keuringsjaren.

Elk jaar overlijden in Nederland zo'n 10 tot 15 mensen aan koolmonoxidevergiftiging. Slecht werkende branders en/of onvoldoende ventilatie zijn de oorzaken. Bij het verbranden van gas komen namelijk stikstofdioxide en koolmonoxide vrij. Stikstofdioxide kan kortademigheid, hoesten en verkoudheidsverschijnselen veroorzaken. Koolmonoxide is een dodelijke, giftige verbinding tussen koolstof en zuurstof. Zorg dus altijd voor een goede toevoer van verse lucht. Ventileer de camper, tent of caravan altijd, maar vooral tijdens het koken. Gebruik je kooktoestel nooit om de caravan of tent te verwarmen. Caravankachels waarbij de verbranding in een gesloten huis plaatsvindt, zijn overigens erg veilig, mits ze regelmatig worden onderhouden. Controleer wel af en toe of de rookgasafvoer nog goed vastzit en niet beschadigd is.

Elke gasfles moet om de zoveel tijd gekeurd worden. De goedkeuringstermijn is minimaal 10 jaar, al is die voor sommige gasflessen langer. De herkeuringsdatum vind je meestal op een ring onder de gaskraan, of op een etiket. Omdat de eigenaar van de fles verantwoordelijk is voor de keuring, ben je daar in het geval van een koopfles zelf verantwoordelijk voor. Bij een statiegeldfles zorgt de producent hier automatisch voor. Dit wordt doorberekend in het aankoopbedrag. DIN-flessen schrijven een vast jaarbedrag af. Ook kan er een eenmalige herkeur in het aanschafbedrag zijn opgenomen.

Nee: kunststof gasflessen zijn niet gevaarlijker dan andere soorten. Kunststof gasflessen worden tijdens het vullen gecontroleerd, net als andere gasflessen. Als een gasfles ontoelaatbare beschadigingen blijkt te hebben, wordt deze uit de handel genomen. Een voordeel van een kunsstof gasfles is dat je kunt zien hoeveel vloeibaar gas er nog in zit.

Ja! Een volle gasfles is tot ongeveer 80% van de inhoud met vloeibaar gas gevuld. De overige 20% bovenin, is gevuld met gas in de zogeheten dampfase. Die ruimte bovenin voorkomt dat vloeibaar gas naar de verbruikers stroomt. Een gasfles mag je daarom nooit op z’n kant of ondersteboven gebruiken. Dan kan er vloeibaar gas via de kraan vrijkomen.

We adviseren om de gasinstallatie elke twee jaar te (laten) controleren. Daarbij worden gasdichtheid, werking van thermokoppels en gaskranen, rookgasafvoer en ventilatie-openingen gecontroleerd. Ook de werking van de gasapparatuur wordt gecontroleerd, want gasvlammen moeten 'schoon' branden om het ontstaan van schadelijke rookgassen te voorkomen. Branders worden zo nodig schoongemaakt of vervangen.

Controleer alle ventilatie-openingen, deze moeten altijd vrij zijn. Je vindt ze in de disselkast, onder de keuken en onder de koelkast en kachel. Eventueel lekgas, dat zwaarder is dan lucht, kan dan via die ventilatieopeningen weglopen. De gasinstallatie kun je zelf op lekkages controleren met de GasStop. Deze onderbreeekt de gastoevoer direct als er een groot lek is of een systeem faalt. Neem de mantel van de kachel weg om stof en vuil weg te halen. Rubberen afdichtingen tussen slang, drukregelaar en gasfles zijn los te koop om uitgedroogde exemplaren te vervangen. Vergeet niet de gasslang jaarlijks te controleren op scheuren en slijtage.

De druk in een gasfles varieert van 1 tot wel 17 bar. Omdat gastoestellen zoals kachel, koelkast en kookplaat over het algemeen een werkdruk van 30 of 50 millibar hebben, moet die flesdruk worden verlaagd. Ook moet het gas een continue druk hebben. Dat doet de gasdrukregelaar.

De in Nederland verkochte gasdrukregelaars voor caravans en campers zijn geschikt voor gasflessen met een DIN-kraan. Voor gebruik in caravans en campers is een model met een zogenoemd afblaasventiel gewenst. Bij een defect voert de drukregelaar het teveel aan gasdruk langs de zijkant af en niet via de aangesloten apparaten.

Steeds vaker zijn vast gemonteerde drukregelaars met een hogedrukslang aan de gasfles verbonden. Er wordt dan aan de fleszijde een koppeling gebruikt met een zogenaamd slangbreukventiel. Op het gele label aan de hogedrukslang en op een typeplaatje op de gasdrukregelaar, staat voor welk soort gas, werkdruk en gebruikshoeveelheid gasslang en drukregelaar geschikt zijn.

Controleer de oranje gasslang en gasdrukregelaar van de gasinstallatie elk jaar. Vervang de slang als er verouderingsverschijnselen (scheurtjes) zichtbaar zijn of als de slang ouder is dan 5 jaar (zie datum op de slang). Slangen zonder datum niet gebruiken. Hoe check je de slang? Buig hem even scherp dubbel. Zijn er (droogte)scheurtjes zichtbaar? Vervang de slang. Deze controle geldt voor oranje gasslangen met vaste koppelingen en voor gasslangen die met slangenklemmen zijn aangesloten.

Ook de gasdrukregelaar heeft een beperkte houdbaarheidsdatum. Het membraan in de regelaar kan verdrogen en daardoor gaan lekken. Bij de meeste drukregelaars staat het fabricagejaar op het product. Bij een onderhoudsbeurt controleert de dealer de gasinstallatie op lekkage. Uit voorzorg moet en de gasslang en drukregelaar om de 5 jaar worden vervangen (of eerder bij slijtage) om een veilige werking te garanderen.

Je herkent een drukregelaar met afblaasventiel aan het plastic dopje op het huis van de regelaar. Gaat in een gasdrukregelaar iets mis, bijvoorbeeld als het regelmechanisme defect of verstopt raakt, dan komt de volledige flessendruk op de aangesloten gastoestellen (kachel, kookplaat, koelkast) te staan. Een afblaasventiel op de drukregelaar begrenst die druk alsnog tot 150 mbar, door het gas te laten ontsnappen via het afblaasventiel. Er komt dan een gaswolk vrij. Een gasfles met drukregelaar met afblaasventiel moet daarom altijd in een afgescheiden ruimte staan (disselkast of gaskast) met ventilatie in de bodem. Bij de losse barbecue, voortentkachel of terrasverwarmer, en ook bij gebruik van een gasfles binnen, gebruik je een drukregelaar zonder afblaasinrichting.

Camper- en caravanfabrikanten kiezen (zoals voorgeschreven in de Europese norm) EN 12846 voor apparatuur die werkt op een gasdruk van 30 millibar. 50 millibar komt nog voor bij oude producten. Heel zelden kom je nog een andere druk tegen. Afhankelijk van de werkdruk van de apparatuur wordt door een caravanfabrikant een passende drukregelaar gemonteerd. Raadpleeg bij twijfel de typeplaatjes op je gasapparatuur.