Nationaal Park Zuid-Kennemerland
Nederland, Noord-Holland, Overveen
Het duingebied van Zuid-Kennemerland is zo breed, dat je tijdens deze wandeling de zee niet ziet. Het is geen gemis. De dichte, beboste binnenduinen, de schitterende duinmeren en struweelrijke valleien bieden volop variatie. Op de Grote Vlakte slingert het pad zo ver het oog reikt. Glooiingen zijn er in alle denkbare schakeringen groen, dennenbomen tekenen zich af in de donkerste variant. Sinds 1995 is het uitgestrekte duingebied van Zuid-Kennemerland een nationaal park. Waterwinning is gestopt en het beheer is erop gericht dat de natuur weer zijn gang kan gaan. Er komen veel zoogdieren voor, waaronder het ree, damhert, konijn en de vos.
N.B. De route gaat grote stukken door mul zand.
Hond mee: tijdens deze route zijn er veel plekken waar honden niet zijn toegestaan.
Toegankelijkheid: deze route is niet geschikt voor mindervaliden, vanwege onverharde paden, klaphekjes, en zandpaden met mul zand.
Paden: deze route voert voor 90% over onverharde paden (zand- en graspaden).
Wie per trein reist: Vanaf NS-station Overveen loop je in 15 min. naar het parkeerterrein van Nationaal Park Zuid-Kennemerland. Bij station langs café, trap op, LA. Spoor links houden (Tetterodeweg). Tweede rechts, Kweekduinweg. Militairenweg oversteken en LA, wordt na rotonde Zeeweg. Na 150 m bereik je het parkeerterrein.
1. Parkeerterrein (let op hier geldt betaald parkeren) over en pad in, langs informatiepaneel en bezoekerscentrum. Verderop door het hek. Rechts aanhouden, klinkerpad richting Speelvijver ’t Wed. Vóór informatiebord ’t Wed RA, langs toiletgebouwtje en dan rechts aanhouden, schelpenpad.
2. Door ijzeren wandeldoorgang en op kruising RD. Eerste pad LA (bordje voetpad). Pad volgen. Op kleine zandvlakte met picknickbank RD oversteken, kronkelpad ('Vosje Vos').
3. Voetpad volgen, negeer 2de bordje Vosje Vos, LA, bij splitsing links door hek RD, ruiterpad oversteken. Pad blijven volgen tot aan klinkerfietspad. Dit oversteken richting Vogelmeer. Op asfalt LA en vervolgens na ca. 100 m (groen-geel-blauw paaltje) RA, bord ‘Lage Zeeveld’, richting ingang Bleek en Berg.
4. Bij geel paaltje RA (driesprong). Pad 400 m volgen en bij driesprong LA. Na 400 m bij een driesprong (verderop staat geel paaltje) RA Het pad gaat omhoog. Bij splitsing met laag betonnen paaltje (verderop staat geel paaltje) RA. Het pad gaat omhoog.
5. Op splitsing (geel paaltje) RA, schelpen-/zandpad. Na het informatiebord Oosterplas even verder langs de plas. Vervolgens rechts aanhouden, het hoger gelegen brede pad nemen. Eenmaal in het bos zie je een groen-rood-geel paaltje. Bij fietsenhekken en infobord RA. Eerste pad LA, bos in (bordje voetpad).
6. Het hoofdpad volgen. Op kruising LA, zandpad en bij T-kruising (knp 99) RA. Op vijfsprong (groen paaltje) bij klinker- en asfaltpad, RD (bordje Voetpad). Op kruising met klinkerpad en groen paaltje RD. Aan je linkerhand ligt de Vinkenbaan (vinkershuisje; geen toegang).
7. Na ca. 80 meter (groen paaltje) LA. Licht dalend, verderop stijgend pad. Na ca. 400 m op splitsing links aanhouden (groene paaltje negeren) dalend pad volgen. Beneden (bij knp 60) op splitsing links aanhouden en volgende weer links aanhouden. Vervolgens stijgt en daalt het pad en wordt het smaller (boomwortels!).
8. Einde (groen paaltje, bord ‘Ruige Gat’) RA, verhard pad. Eerste pad bij bankje en groen paaltje LA, stijgend zandpad. Lang pad, voor ca. 1,5 km volgen. Bij knp 35 scherp RA. Bij klinkerfietspad (rood paaltje) schuin oversteken, bordje voetpad (Koekoeksbos).
9. Op kruising met asfaltpad RD (links en rechts verboden toegang), voetpad door Ezelswei. Op volgende kruising (rood paaltje) met klinkerfietspad RD oversteken: voetpad volgen. Waar voetpad samenkomt met klinkerfietspad (rood paaltje), rechts aanhouden, fietspad ca. 80 m volgen.
10. Bij volgend rood paaltje RA, bordje Voetpad (‘De Blink’). Als pad onder water staat nog 40 m doorlopen langs fietspad en dan het voetpad rechts naast de weg nemen. Lang zandpad met rode paaltjes volgen; zijpaden negeren. Einde pad (rood paaltje) LA, schelpenpad. Op kruising met klinkerfietspad en betonnen oefenbommen (en grondwaterpeilmeter) RD, klinkerpad richting Vogelmeer.
11. Vóór het Vogelmeer LA, zand-voetpad (klinkerpad buigt af naar rechts). Eerste pad RA (rood paaltje en bank). Pad langs het meer volgen. Op splitsing rechts aanhouden. Bovenaan de trap RA (aan het einde ligt rechts een vogelobservatiepost).
12. Op kruising met klinkerfietspad RD (bordje voetpad). Zijpaden negeren. Op klinkerfietspad LA Bij blauw paaltje RA, zandpaadje. Door klaphek en bij boomstambank met bocht mee naar links (RD gaat naar een tweede vogelkijkscherm bij het Spartelmeer).
13. Bij knp 95 RA (blauw paaltje), het lager gelegen pad nemen. In de verte zie je het kruis op de duin bij de Erebegraafplaats. Ruiter- en zijpaden negeren. Bij knp 26 op kruising RD ri uitzicht Konijnenberg. In dennenbos bij blauw-groen-geel paaltje links aanhouden: pad omhoog via uitkijkpunt ‘Konijnenberg’ met bankjes.
14. Onder aan trap rechts aanhouden (RD). Na ca. 100 meter door hek, RA, pad langs afrastering. Bij meertje LA (groen-geel-blauw paaltje). Half rond het water lopen. Bij laatste blauwe infobord en bankjes waterkant verlaten, richting toiletgebouw. Boven RD, klinkerpad, door hek en terug naar het bezoekerscentrum.
In 1995 is dit uitgestrekte gebied (3800 ha) van duinen, historische landgoederen en brede stranden uitgeroepen tot nationaal park. Omdat de Kennemerduinen zeer kalkrijk zijn, groeien er planten die elders nergens voorkomen. Natuurorganisaties als Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten en Waterleidingbedrijf PWN werken samen met gemeenten en provincie aan behoud en ontwikkeling van een gevarieerde natuur. Meer informatie over het gebied geeft het bezoekerscentrum (tegenover ingang Koevlak). Het is gevestigd in een milieuvriendelijk gebouw, geïnspireerd op een vroeg-middeleeuwse duinboerderij waarvan binnen een maquette is te zien (gesloten op ma.).
Toen boer Maas in boerderij Jachtduin woonde, liet hij zijn vee grazen in het Groot-Olmen. Wanneer hij achter in het duin aan het werk was, zond men hem rond etenstijd een ezel met een paar melkbussen. De ezel bereikte hem zelden, want onderweg bleef hij grazen op een veld. Daarom wordt dit gebied (nog steeds) Ezelswei genoemd.
Het schotelvormige Vogelmeer heeft flauw aflopende oevers en rietmoerassen en er steken kale eilandjes boven het water uit. Kleine plevieren en visdiefjes zijn dol op dit soort plekken. Verder kunt u er de kuifeend (zwart-wit met een kuifje) en de slobeend (grote platte snavel) vinden. Met wat geluk ziet u ook de roerdomp. In de directe omgeving komt hier en daar kwelwater aan de oppervlakte. De poelen die zo ontstaan, zijn een waar paradijs voor salamanders en kikkers. Vanaf de wandelroute kunt u RA naar de vogelobservatiepost.
Het kruis boven op het duin behoort tot de Erebegraafplaats. Vlak na de bevrijding zijn in de duinen totaal 422 lichamen van verzetsstrijders gevonden, waaronder dat van ‘het meisje met het rode haar’: Hannie Schaft. Velen zijn herbegraven op de Erebegraafplaats (ingang Zeeweg). Er zijn meerdere stenen monumenten in de duinen op plekken waar de lichamen van de vermoorde verzetshelden zijn gevonden.