Test fietssnelwegen 2019
Eerder verschenen in Kampioen
Versla de file!
Overal in Nederland verschijnen ze: fietssnelwegen. Brede fietspaden waarop je lekker kunt doorfietsen en zo min mogelijk hoeft te stoppen. De ANWB test 9 snelfietsroutes in Nederland; van Leiden en Den Haag tot Den Bosch en Ten Boer.
Snelwegen slibben dicht en een plekje veroveren in het openbaar vervoer lijkt steeds meer op een stoelendans. Het alternatief? Pak de fiets! Dat wordt op meer plekken steeds makkelijker. Door heel het land wordt gewerkt aan 74 nieuwe fietssnelwegen met een totale lengte van zo'n 850 kilometer.
Wat is een fietssnelweg?
Fietssnelwegen zijn brede fietspaden met vooral flauwe bochten, zodat je veilig in kunt halen en nauwelijks snelheid verliest onderweg. Ook kom je zo min mogelijk verkeerslichten en kruispunten tegen. Áls er al kruisingen zijn, dan hebben fietsers doorgaans voorrang. Zo kun je ongestoord doorfietsen naar werk of school, of gewoon tijdens een dag recreatief fietsen. Maar: je hoeft niet snel te fietsen, een slakkentempo mag ook.
Hoe zijn de snelfietswegen getest?
Wij onderzochten negen snelfietsroutes op een aantal punten. Natuurlijk door alle routes te fietsen, maar ook gebruikmakend van videobeelden, gps, meetapparatuur en digitale kaarten.
We keken naar de breedte van de paden, het type wegdek, de lijnen op de paden en natuurlijk naar gevaarlijke situaties: vooral bij kruisingen, bochten en versmallingen. In totaal werd er meer dan 400 kilometer 'gesnelfietst' voor dit onderzoek, precies 470 kruispunten bekeken en meer dan 12 uur aan videomateriaal verzameld.
Testuitslag fietssnelwegen
Lees per geteste fietssnelweg een beschrijving, de plus- en minpunten en de specificaties.
Samenvatting eindoordeel
Leeuwarden - Stiens is een snelfietsroute van de rand van het centrum van Leeuwarden naar het dorp Stiens. De route heeft geen logisch beginpunt in het centrum, vandaar dat gekozen is voor de kruising Dammelaan/Mr. P.J. Troelstraweg.
Vanaf daar voert de route in ca. 6 km naar Stiens. Eerst over een smal, eenrichtingspad dat de naam snelfietsroute niet waard is. Vanaf de rand van de stad (zeker geen snelfietsroute), daarnaast over een brede parallelweg - ook toegankelijk voor gemotoriseerd bestemmingsverkeer - tot de rand van Stiens. Over dit deel kun je, mede door de flauwe bochten en overzichtelijke kruisingen, overal goed snelheid houden.
Eindoordeel fietssnelweg Leeuwarden - Stiens
| Lengte | 5,6 km |
| Gemiddelde breedte | 3,59 meter |
| Percentage auto te gast* | 80% |
| Pluspunten |
|
| Minpunten |
|
| Breedte/wegdek |  |
| Obstakels/berm |  |
| Bochten |  |
| Kruisingen/voorrang | |
| Omgeving/fietsplezier |  |
| Sociale veiligheid | |
| Bewegwijzering/herkenbaarheid |  |
| Eindoordeel |  |
Samenvatting eindoordeel
Het eerste deel van deze 'doorfietsroute' is geen echte fietssnelweg. Daarvoor is het pad te rommelig en te bochtig. Pas buiten Groningen – op een snel, kaarsrecht pad van gegoten beton – kun je goed doortrappen. Je hebt dan binnen 5,3 kilometer slechts twee kruisingen. Het pad is met 3 meter wel erg smal en 's avonds niet verlicht. Dat past binnen het beleid van de provincie Groningen om lichtvervuiling zoveel mogelijk te voorkomen.
Eindoordeel fietssnelweg Groningen - Ten Boer
| Lengte | 8,9 km |
| Gemiddelde breedte | 3,13 meter |
| Percentage auto te gast* | 8% |
| Pluspunten |
|
| Minpunten |
|
| Breedte/wegdek | |
| Obstakels/berm | |
| Bochten | |
| Kruisingen/voorrang | |
| Omgeving/fietsplezier | |
| Sociale veiligheid |  |
| Bewegwijzering/herkenbaarheid | |
| Eindoordeel | |
Samenvatting eindoordeel
Dit zijn eigenlijk twee aan elkaar geknoopte snelfietsroutes, want je kunt sneller rechtstreeks fietsen van Houten naar Utrecht CS. De route is wat rommelig en niet overal een echte snelfietsroute, maar heeft wel hoogstandjes zoals de fietsbrug over het Amsterdam-Rijnkanaal en het vrijwel geheel autovrije stuk door 'fietsstad' Houten. In Utrecht ligt het pad deels té dicht op een kanaal.
Eindoordeel fietssnelweg Utrecht - Houten
| Lengte | 8,9 km |
| Gemiddelde breedte | 3,13 meter |
| Percentage auto te gast* | 8% |
| Pluspunten |
|
| Minpunten |
|
| Breedte/wegdek | |
| Obstakels/berm | |
| Bochten | |
| Kruisingen/voorrang | |
| Omgeving/fietsplezier | |
| Sociale veiligheid | |
| Bewegwijzering/herkenbaarheid | |
| Eindoordeel | |
Samenvatting eindoordeel
F35 is een fietsverbinding vanaf station Hengelo naar Enschede Lambertusbuddeweg. Het pad is breed, heeft vrijwel alleen flauwe bochten, een veilige berm en fietsers hebben vaak voorrang. Ook is de bewegwijzering zeer herkenbaar, met dank aan speciale borden en een grotendeels gelijke weginrichting. Minder zijn de ontbrekende voorrangsregelingen bij veel fietskruisingen en de hoeveelheid obstakels (vluchtheuvels) op het pad.
Het onderzochte traject is slechts een deel van het F35-netwerk. Een groot deel van deze snelfietspaden in Twente moet nog aangelegd of verbeterd worden.
Eindoordeel fietssnelweg F35
| Lengte | 7,1 km |
| Gemiddelde breedte | 4,08 meter |
| Percentage auto te gast* | 7% |
| Pluspunten |
|
| Minpunten |
|
| Breedte/wegdek | |
| Obstakels/berm | |
| Bochten | |
| Kruisingen/voorrang | |
| Omgeving/fietsplezier | |
| Sociale veiligheid | |
| Bewegwijzering/herkenbaarheid | |
| Eindoordeel | |
Samenvatting eindoordeel
Deze snelfietsroute tussen Amsterdam en Zaandam start op de drukke en rommelige NDSM-veerpontkade. Al snel beland je in een wat saai en onaantrekkelijk fietsgebied langs de A10. Daar ligt wél een grotendeels mooi, breed en snel fietspad, dat weer aanmerkelijk versmalt wanneer je Zaandam binnenfietst. De informatieverstrekking en bewegwijzering schiet tekort. Daardoor is voor dit onderzoek alleen het stuk tot de kruising Thorbeckeweg/Wibautstraat verkend.
Eindoordeel fietssnelweg Amsterdam - Zaamdam
| Lengte | 6,6 km |
| Gemiddelde breedte | 3,71 meter |
| Percentage auto te gast* | 9% |
| Pluspunten |
|
| Minpunten |
|
| Breedte/wegdek | |
| Obstakels/berm | |
| Bochten | |
| Kruisingen/voorrang | |
| Omgeving/fietsplezier | |
| Sociale veiligheid | |
| Bewegwijzering/herkenbaarheid | |
| Eindoordeel | |
Samenvatting eindoordeel
De Velostrada is een van de twee snelfietsroutes tussen Leiden en Den Haag Mariahoeve. Dit pad loopt parallel aan de spoorlijn en je fietst er op veel delen door een prachtig landschap met weilanden en water.
De snelfietsroute is inmiddels wel wat verouderd. Een aantal bochten is te krap en het fietspad zelf is met een gemiddelde breedte van 3,33 meter veel te smal. Dat is exclusief de bredere 'Auto te Gast'-delen. Met name in Leidschendam deel je het pad vaak met auto's.
Eindoordeel fietssnelweg Velostrada
| Lengte | 9,5 km |
| Gemiddelde breedte | 3,75 meter |
| Percentage auto te gast* | 30% |
| Pluspunten |
|
| Minpunten |
|
| Breedte/wegdek | |
| Obstakels/berm | |
| Bochten | |
| Kruisingen/voorrang | |
| Omgeving/fietsplezier | |
| Sociale veiligheid | |
| Bewegwijzering/herkenbaarheid | |
| Eindoordeel | |
Samenvatting eindoordeel
Het RijnWaalPad (ook bekend als F325) is een van de meest geslaagde snelfietsroutes. Van station Arnhem tot station Nijmegen kom je 29 kruisingen tegen en op 23 daarvan heb je als fietser voorrang.
Over de 18,5 km kun je dus goed doorfietsen, ook omdat het pad overal breed is en voorzien van snel, goed wegdek. Minpuntjes: enkele gevaarlijke kruisingen en delen met minder goed wegdek.
Eindoordeel fietssnelweg Rijnwaalpad
| Lengte | 18,5 km |
| Gemiddelde breedte | 4,41 meter |
| Percentage auto te gast* | 16% |
| Pluspunten |
|
| Minpunten |
|
| Breedte/wegdek | |
| Obstakels/berm | |
| Bochten | |
| Kruisingen/voorrang | |
| Omgeving/fietsplezier | |
| Sociale veiligheid | |
| Bewegwijzering/herkenbaarheid | |
| Eindoordeel | |
Samenvatting eindoordeel
Het traject Den Bosch - Oss van snelfietsroute F59 is het langste van de geteste paden. De 20,5 km zijn zeker niet overal prettig, maar het pad heeft ook veel goede punten. Zo tref je bijna geen obstakels en is het op veel delen aangenaam en mooi fietsen. Minder aangenaam zijn diverse delen die je met gemotoriseerd verkeer deelt. Zo fiets je soms in 60-km zones en ook een deel door het Geffen.
Eindoordeel fietssnelweg Den Bosch - Oss
| Lengte | 20,5 km |
| Gemiddelde breedte | 3,64 meter |
| Percentage auto te gast* | 40% |
| Pluspunten |
|
| Minpunten |
|
| Breedte/wegdek | |
| Obstakels/berm | |
| Bochten | |
| Kruisingen/voorrang | |
| Omgeving/fietsplezier | |
| Sociale veiligheid | |
| Bewegwijzering/herkenbaarheid | |
| Eindoordeel | |
Samenvatting eindoordeel
De Greenport Bikeway verwijst naar een industrieterrein in de buurt van Venlo. Het pad heeft twee 'takken', wij onderzochten het stuk tussen station Venlo en station Horst-Sevenum. Het is een grotendeels landelijk gelegen fietspad, met weinig kruisingen en weinig obstakels, dat parallel loopt aan de spoorbaan. Op veel stukken is het hier prima en rustig fietsen met alleen langsrazende treinen als stoorzender.
Eindoordeel fietssnelweg Greenport Bikeway
| Lengte | 11,6 km |
| Gemiddelde breedte | 3,47 meter |
| Percentage auto te gast* | 7% |
| Pluspunten |
|
| Minpunten |
|
| Breedte/wegdek | |
| Obstakels/berm | |
| Bochten | |
| Kruisingen/voorrang | |
| Omgeving/fietsplezier | |
| Sociale veiligheid | |
| Bewegwijzering/herkenbaarheid | |
| Eindoordeel | |
* Percentage fietsstraten, auto te gast-straten of andere wegen waar fietsers de weg delen met gemotoriseerd verkeer binnen de gehele route.
Conclusie fietssnelwegen test 2019
De komst van steeds meer fietssnelwegen is een geweldige ontwikkeling. Zo wordt de e-bike of speed pedelec een serieus alternatief voor de auto of ov, ook voor langere afstanden.
Alle onderzochte paden scoren een ruime voldoende of nog hoger. Het is dan ook goed fietsen op deze negen paden: je bent sneller, fijner, directer en met een beetje geluk ook veiliger op je bestemming.
Wel kwamen we heel veel verbeterpunten tegen, variërend van slechte bewegwijzering tot gevaarlijke kruisingen; van onverlichte stukken tot onhandige obstakels op het pad. Gelukkig kunnen die onvolkomenheden in veel gevallen makkelijk worden verholpen. De beste paden van dit moment zijn het RijnWaalPad (Arnhem - Nijmegen) en een deel van de F35 (Enschede - Hengelo). Lees voor meer informatie het complete Testrapport Fietssnelwegen (inclusief uitgebreide beoordelingen en foto’s van de route).
Race: e-bike versus auto
Onze redacteuren nemen de proef op de som in deze video en doen een wedstrijdje e-bike versus auto: wie arriveert sneller op de plaats van bestemming?
Aanvullende informatie vanuit de test
Breedte
Een van de belangrijkste kenmerken van een snelfietsroute is de breedte van het pad. Hoe breder, hoe veiliger je kunt fietsen, inhalen en uitwijken. Vier meter is eigenlijk de minimale breedte voor een fietspad in beide richtingen. Op sommige plekken kan een pad wel smaller zijn, bijvoorbeeld in een rustig buitengebied met rechte delen. Dan is 3,5 meter net voldoende.
Auto te gast
Alle geteste snelfietsroute bevatten een of meerdere delen 'fietsstraat'. Dit zijn wegen waar auto's als 'gast' mogen komen. In de praktijk voelt dat vaak niet zo, en voel je je juist als fietser een ongenode gast.
Obstakels en bermen
Vooral tijdens het inhalen heb je geen behoefte aan een vluchtheuvel of paaltje midden op het pad. Andere onaangename verrassingen: snelheidsdrempels, vlijmscherpe ijzeren randen op bruggetjes, amper zichtbare betonnen paaltjes en een rij paaltjes ná een versmalling. Ook langs het fietspad – of in de berm – kun je op gevaren stuiten. Variërend van geparkeerde auto's vlak langs het pad tot een kanaal waar je zomaar in kunt fietsen na een stuurfout.
Kruisingen met autoverkeer
Gevaarlijk: kruisend autoverkeer wordt vaak niet goed gewaarschuwd voor fietsers. Soms zelfs helemaal niet. Terwijl die fietsers soms met hoge snelheid uit beide richtingen kunnen komen. Dus ook uit de richting waaruit je ze niet verwacht. Zeker op bromfietspaden waar speed pedelecs zijn toegestaan: riskant. Natuurlijk hebben fietsers zelf ook verantwoordelijkheid. Anderzijds wanen zij zich veilig: zij volgen immers een speciale snelfietsroute. Het kán wel goed, want op bepaalde routes staan bij sommige kruisingen opvallende, fluorescerende borden.
Sociale veiligheid
Elk pad werd ook in het donker gefietst. Om te kijken hoe goed de verlichting is, maar ook hoe het gesteld is met de 'sociale veiligheid'. Bijna alle paden voeren deels door stille buitengebieden. Hier staan doorgaans minder lantaarnpalen dan in stedelijk gebied. Dat zou wat ons betreft minstens gelijk getrokken mogen worden: juist op stille, donkere stukken heb je behoefte aan licht.
Minder knelpunten
Er is nog een groot voordeel van fietssnelwegen: veel paden lossen bestaande knelpunten op. Denk aan een kanaal, een lastig kruispunt of een snelweg. Eén nieuwe fietstunnel of fietsbrug kan al een enorme verbetering opleveren, en de fietsreis met minuten verkorten. Je hoeft ook zeker niet een complete snelfietsroute te rijden om ervan te profiteren. Juist dorpen en wijken rond een stad hebben veel aan nieuwe routes en opgeloste knelpunten.
ANWB overhandigt bevindingen aan wegbeheerders
Tijdens het onderzoek kwamen we tientallen onveilige situaties tegen. Variërend van slecht zichtbare kruisingen tot ontbrekende waarschuwingen, van onverlichte stukken tot greppels vlak langs het pad; van gevaarlijke paaltjes tot onduidelijke voorrangsregelingen. De ANWB overhandigt al deze bevindingen in een rapport aan de
wegbeheerders, waaronder de provincies. Hopelijk kunnen gevaarlijke situaties zo op korte termijn worden aangepakt.
Disclaimer
Het onderzoek berust deels op momentopnames. Zaken als afwatering na een regenbui, gladheid bij vorst, drukte op het fietspad of onderhoud van groen konden daarom niet in alle gevallen worden beoordeeld. Utrecht – Houten bestaat uit twee snelfietsroutes: Utrecht – Nieuwegein en Nieuwegein – Houten.
